نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

مکمل دارویی فیبر؛ فواید، نحوه‌ی مصرف و تداخلات دارویی

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

به گزارش سایت  healthline.com

فیبر به انواع خاصی از کربوهیدرات اشاره دارد که برای حفظ سلامتی ضروری هستند، اما بدن نمی‌تواند آن‌ها را هضم و جذب کند. داشتن رژیم غذایی پرفیبر با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند سرطان روده‌ی بزرگ، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی مرتبط است. اما آمارها نشان می‌دهد که تعداد کمی از مردم از طریق رژیم غذایی فیبر کافی دریافت می‌کنند و به همین دلیل ممکن است مکمل دارویی فیبر برای بعضی از افراد مفید باشد.

مصرف انواع میوه، سبزی، غلات کامل، آجیل، دانه‌ها و حبوبات می‌تواند فیبر مورد نیاز بدن را تأمین کند. علاوه بر این، مکمل‌ فیبر خوراکی به شکل‌های مختلف تولید می‌شود که مصرف آن می‌تواند برای افرادی که به دلایل مختلف مثل حساسیت غذایی و… نمی‌توانند غذاهای پرفیبر بخورند، مناسب باشد. بعضی از افراد از این نوع مکمل‌ها برای پیشگیری از یبوست و درمان آن، کاهش کلسترول یا قند خون و کنترل وزن استفاده می‌کنند.

هر فیبر ممکن است فقط روی یک یا چند مشکل خاص تأثیر داشته باشد و حتی احتمال دارد بعضی از بیماری‌ها با افزایش مصرف فیبر بدتر شوند.

انواع فیبر

احتمالاً شنیده‌اید که فیبرها به دو دسته‌ی محلول و نامحول تقسیم می‌شوند که در حالت ایدئال برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری باید هر دوی آن‌ها را دریافت کنید.

فیبر محلول آب را جذب کرده و یک ماده‌ی ژل‌مانند تشکیل می‌دهد. این نوع فیبر میزان جذب را در روده کاهش می‌دهد، به درمان اسهال کمک می‌کند، کلسترول و قند خون را تنظیم می‌کند و حتی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. علاوه بر این، مصرف آن با کاهش فشار خون و پیشگیری از بیماری قلبی-عروقی همراه است.

شما می‌توانید فیبر محلول را در غذاهای زیر بیابید:

  • بلغور جو دوسر؛
  • جو؛
  • دانه‌ی بزرک؛
  • پرتقال؛
  • سیب؛
  • بلوبری؛
  • هویج؛
  • لوبیا؛
  • عدس.

فیبر نامحلول آب را جذب نمی‌کند و باعث حجیم‌تر شدن مدفوع می‌شود. مصرف این نوع فیبر سرعت حرکت غذا را در دستگاه‌ی گوارش افزایش داده و به درمان یبوست کمک می‌کند. فیبر نامحلول با کاهش خطر ابتلا به دیورتیکولیت، سرطان روده‌ی بزرگ و بیماری‌های قلبی-عروقی مرتبط است و در غذاهای زیر یافت می‌شود:

  • دانه‌ها؛
  • آجیل؛
  • سبزیجات برگ‌سبز تیره مثل اسفناج؛
  • سبوس گندم؛
  • برنج قهوه‌ای.

میزان نیاز بدن به فیبر

دستورالعمل‌های فعلی توصیه می‌کنند که همه‌ی بزرگسالان از طریق منابع غذایی روزانه حدود ۲۵ تا ۳۴ گرم فیبر دریافت کنند. دستورالعمل دیگر این است که به ازای دریافت هر ۱۰۰۰ کالری انرژی ۱۴ گرم فیبر مصرف شود.

در جدول زیر می‌توانید میزان فیبر مورد نیاز بدن را بر حسب سن و جنسیت مشاهده کنید:

سن مرد زن
۲ تا ۳ سال ۱۴ گرم ۱۴ گرم
۴ تا ۸ سال ۲۰ گرم ۱۷ گرم
۹ تا ۱۳ سال ۲۵ گرم ۲۲ گرم
۱۴ تا ۱۸ سال ۳۱ گرم ۲۵ گرم
۱۹ تا ۳۰ سال ۳۴ گرم ۲۸ گرم
۳۱ تا ۵۰ سال ۳۱ گرم ۲۵ گرم
۵۱ سال و بالاتر ۲۸ گرم ۲۲ گرم

مشخص نیست که حداکثر میزان مجاز مصرف فیبر چقدر است. با این حال، شواهد نشان می‌دهد که اگر فیبر دریافتی خود را به‌سرعت و به یکباره افزایش دهید یا همراه با آن مایعات کافی مصرف نکنید، دچار مشکلات گوارشی مثل یبوست یا نفخ می‌شوید.

فواید مکمل دارویی فیبر

مکمل‌های فیبر به شما کمک می‌کنند که فیبر مورد نیاز برای تنظیم حرکات روده و پیشگیری از یبوست و همچنین حفظ سلامت عمومی بدن را تأمین کنید، به‌خصوص اگر دریافت کافی فیبر از طریق رژیم غذایی برای شما سخت باشد. تحقیقات نشان داده که فیبر باعث بهبود کلسترول بد (LDL) و سایر سطوح چربی خون می‌شود و از سلامت قلب حمایت می‌کند. علاوه بر این، می‌تواند سطح قند خون را کاهش دهد.

اینولین یک نوع فیبر محلول است که به‌طور طبیعی در مارچوبه، پیازه، تره‌فرنگی، سیر، ریشه‌ی کاسنی، جو و لوبیای سویا یافت می‌شود. یک مطالعه روی ۴۰ نفر نشان داد که مصرف مکمل حاوی فیبر اینولین (۱۶ گرم در روز به مدت هشت روز) احساس گرسنگی را کاهش می‌دهد. در این مطالعه، گروه‌ی دریافت‌کننده‌ی مکمل فیبر در مقایسه با افرادی که مکمل مصرف نکردند، کالری دریافتی‌شان در وعده‌ی ناهار ۲۱ درصد کمتر بود.

پسیلیوم هم فیبر دیگری است که از گیاه‌ی اسفرزه گرفته می‌شود و حاوی فیبر محلول و مقدار کمی فیبر نامحلول است. پسیلیوم قند خون و کلسترول خون را تنظیم می‌کند، در پیشگیری از یبوست مؤثر است و به کاهش وزن افراد مبتلا به سندرم متابولیک کمک می‌کند.

مکمل‌ های فیبر علیرغم فوایدی که برای سلامتی دارند، بر خلاف مواد غذایی فاقد ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان هستند. بنابراین، توصیه می‌شود در صورت امکان فیبر را از منابع غذایی سالم دریافت کنید و در صورت نیاز از مکمل آن استفاده کنید.

نحوه‌ی انتخاب و مصرف مکمل فیبر

برای اینکه مشخص شود به مکمل دارویی فیبر نیاز دارید یا خیر، باید به کمک پزشک یا متخصص تغذیه رژیم غذایی و تاریخچه‌ی پزشکی خود را بررسی کنید. اگر هر روز از غذاهای حاوی فیبر استفاده می‌کنید و به مشکل خاصی مثل یبوست مبتلا نیستید، ممکن است به مکمل نیاز نداشته باشید.

مورد دیگری که باید هنگام مصرف مکمل به آن توجه کنید، نوع فیبر موجود در آن است، چون هر کدام از آن‌ها مزایای متفاوتی دارند. به‌عنوان مثال، مکمل‌ حاوی پسیلیوم به کنترل قند خون کمک می‌کند و برای مبتلایان به دیابت نوع ۲ مفید است.

مکمل‌های فیبر به شکل قرص (کپسول) یا پودر در داروخانه‌ها یافت می‌شوند و منبع فیبر موجود در آن‌ها می‌تواند طبیعی یا سنتتیک (مصنوعی) باشد. به‌عنوان مثال، پسیلیوم، طبیعی و متیل سلولز و کلسیم پلی کربوفیل، سنتتیک هستند.

از مصرف مکمل‌های حاوی رنگ‌های مصنوعی بپرهیزید و توضیحات روی بسته‌بندی محصول را به‌دقت بخوانید تا متوجه شوید که از چه موادی تشکیل شده‌ است. بعضی از مکمل‌های فیبر حاوی شیرین‌کننده‌هایی به نام الکل‌های قندی هستند (مانند زایلیتول یا اریتریتول) که شواهد نشان می‌دهد باعث اسهال و تولید گاز می‌شوند. بعضی از آن‌ها هم ممکن است به دلیل داشتن گلوتن برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک مناسب نباشند.

شما می‌توانید هر روز از مکمل دارویی فیبر استفاده کنید، اما بهتر است مصرف آن را فقط به زمانی موکول کنید که قادر نیستید از طریق رژیم غذایی فیبر کافی دریافت کنید.

چه زمانی که مصرف غذاهای پرفیبر را افزایش می‌دهید و چه زمانی که از مکمل حاوی فیبر استفاده می‌کنید، باید مایعات کافی بنوشید. چراکه وجود آب برای نرم نگه داشتن مدفوع و عبور راحت آن از روده ضروری است. با هر بار مصرف اکثر مکمل‌های فیبر باید یک لیوان (۲۴۰ میلی‌لیتر) آب دریافت کنید؛ البته این میزان ممکن است برای محصولات مختلف، متفاوت باشد.

افزایش ناگهانی فیبر دریافتی ممکن است به بروز علائم گوارشی مانند نفخ منجر شود. اگر می‌خواهید از مکمل دارویی فیبر استفاده کنید، به‌تدریج میزان مصرف خود را افزایش دهید تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.

افرادی که نباید از مکمل دارویی فیبر استفاده کنند

مکمل‌های حاوی فیبر برای اکثر افراد بی‌خطر هستند، اما در بعضی از شرایط باید در مصرف آن‌ها احتیاط کرد. اگر یکی از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، از مصرف پودر فیبر یا سایر محصولات حاوی فیبر خودداری کنید:

  • در بلع مشکل دارید
  • انسداد روده دارید (انسداد روده‌ی کوچک یا بزرگ)
  • به تنگی مری مبتلا هستید (یعنی لوله‌ای که گلو را به معده متصل می‌کند، باریک شده است)
  • در حال حاضر به التهاب روده مبتلا هستید، یعنی به بیماری‌هایی مثل دیورتیکولیت و بیماری‌ التهابی روده (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)
  • از طریق رژیم غذایی فیبر کافی دریافت می‌کنید (زیاده‌روی در مصرف فیبر، به‌خصوص اگر آب کافی ننوشید، باعث بروز مشکلات گوارشی می‌شود)

در موارد زیر، حتماً قبل از خرید مکمل فیبر و مصرف آن با پزشک مشورت کنید:

  • به اختلال عملکرد عضلات کف لگن مبتلا هستید
  • به گاستروپارزی یا فلج معده مبتلا هستید (این مشکل به‌ویژه در بیماران دیابتی شایع است و باعث تأخیر در تخلیه‌ی معده می‌شود)
  • اخیراً دستگاه‌ی گوارش خود را جراحی کرده‌اید
  • به یک عفونت یا بیماری درمان‌نشده مبتلا هستید که باعث یبوست شده است (ممکن است تا زمانی که این بیماری درمان نشود، مکمل دارویی فیبر برای شما مفید نباشد)
  • از دارو یا مکمل غذایی خاصی استفاده می‌کنید

بعضی از محصولات حاوی فیبر در جذب داروها و مکمل‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. بنابراین قبل از اینکه مصرف مکمل را شروع کنید، تداخلات دارویی آن را از پزشک بپرسید. کودکان زیر ۶ سال و افرادی که باردار یا شیرده هستند باید قبل از مصرف مکمل با پزشک مشورت کنند.

تداخلات دارویی

مکمل فیبر ممکن است در جذب بعضی از داروها توسط بدن اختلال ایجاد کند. توصیه می‌شود که در مورد تداخلات دارویی مکمل‌های حاوی فیبر با پزشک مشورت کنید و بین مصرف فیبر و دریافت سایر داروها و مکمل‌ها دو تا چهار ساعت فاصله در نظر بگیرید.

داروهای زیر از جمله مواردی هستند که ممکن است با فیبر تداخل داشته باشند:

  • داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای (آمی تریپتیلین، دوکسپین و ایمی پرامین)
  • داروهای دیابت (گلیبورید و متفورمین)
  • داروی ضدصرع کاربامازپین
  • داروهای کاهش‌دهنده‌ی کلسترول (کلستیپول و کلستیرامین)

اگر دیگوکسین یا لیتیوم مصرف می‌کنید، باید از دریافت مکمل دارویی فیبر خودداری کنید. فیبر می‌تواند روی سطح قند خون تأثیر بگذارد؛ بنابراین اگر دیابت دارید، باید به‌طور منظم سطح قند خون خود را چک کنید.

کلام پایانی

فیبر به حفظ سلامت دستگاه‌ی گوارش کمک می‌کند، در کاهش کلسترول و قند خون نقش دارد و در کنترل وزن مؤثر است. اگر از طریق رژیم غذایی نمی‌توانید فیبر کافی دریافت کنید، مصرف مکمل دارویی فیبر در کنار پیروی از یک رژیم غذایی سالم می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما بهتر است ابتدا سعی کنید فیبر مورد نیاز خود را از طریق مصرف غذا تأمین کنید. چون مکمل‌های فیبر برخلاف غذاهای پرفیبر فاقد مواد مغذی هستند، یعنی نمی‌توانند هیچ نوع ویتامین، ماده‌ی معدنی و آنتی اکسیدانی در اختیار بدن قرار دهند.

میزان مصرف مکمل فیبر را باید به‌تدریج افزایش دهید و همراه با آن آب کافی بنوشید تا از بروز مشکلات گوارشی مثل نفخ جلوگیری شود. اگر باردار یا شیرده هستید، بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می‌کنید، قبل از دریافت مکمل دارویی فیبر با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. چون ممکن است برای شما مفید نباشد، با داروهای مصرفی‌تان تداخل داشته باشد یا باعث بدتر شدن بیماری شما شود.

منابع

۱-  healthline.com

۲- digikala.com


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

دارونامه؛ آشنایی با داروی گرین کارمین(Green Carmin Cap)، به منظور کمک به رفع سوء‌‌هاضمه و نفخ دستگاه گوارش

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

موارد مصرف‌‌:

  • موثر در کاهش ترشح زیاد اسید و نفخ معده؛
  • قابلیت جذب سریع در دستگاه گوارش؛
  • تسهیل کردن دفع گاز از لوله گوارش؛
  • موثر در درمان سو هاضمه؛
  • بهبود و تقویت معده؛
  • ضد‌نفخ و ضد‌‌درد.

موارد منع مصرف‌:

این محصول در بارداری و شیردهی منع مصرف دارد.

عوارض جانبی

در صورت بروز کهیر یا واکنش‌های آلرژیک به دلیل طبیعت گرم دارو، مصرف را قطع و با پزشک خود مشورت نمایید.

تداخل دارویی

تا کنون تداخل دارویی خاصی گزارش نشده است.

لطفا دقت کنید

کپسول گرین کارمین دور از دید و دسترس کودکان نگهداری شود.

فرآوده دور از نور، در دمای ۳۰-۱۵ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.

کپسول گرین کارمین باریج تشکیل شده از عصاره گیاهان شکر سرخ، زیره سبز، زیره کرمانی، هل باد، دارپین، زنیان، کرفس، میخک، زنجبیل، هل، دار فلفل، انیسون که تمامی این گیاهان در ناراحتی‌‌های گوارشی تاثیر گذار هستند و در کپسول گرین کارمین جمع شده‌اند.

چطور مصرف کنیم

۱ الی ۲ کپسول، ۳ بار در روز یک ساعت بعد از هر وعده غذایی مصرف شود.

منبع: drsaniei.darooyab.ir


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

۱۰ بیماری شایع که از کمبود ویتامین D خبر می‌دهند

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

به گزارش سایت medicalnewstoday.com

احتمالا می‌دانید که منبع اصلی ویتامین دی (ویتامین D) بیرون از خانه‌ی شما و در آسمان قرار دارد. چراکه نور خورشید به سنتز ویتامین D در پوست کمک می‌کند. تقویت استخوان‌ها و حفظ سلامت شناختی، تنها دو نمونه از فواید این ویتامین محسوب می‌شوند. اما همان‌طور که ویتامین D می‌تواند برای سلامتی مفید باشد، کمبود ویتامین D هم مشکلات زیادی را برای بدن ایجاد می‌کند.

اگر از نور خورشید دوری می‌کنید، به لبنیات حساسیت دارید یا از رژیم‌های گیاهی بسیار سخت پیروی می‌کنید، احتمال دارد که به کمبود این ویتامین مبتلا شوید.

فواید و نقش ویتامین D در بدن

ویتامین D وظایف مهمی را در بدن بر عهده دارد، از جمله:

  • حمایت از سلامت استخوان با افزایش جذب کلسیم؛
  • حفظ سلامت عضلات؛
  • تنظیم فعالیت سیستم‌ایمنی؛
  • کمک به رشد سلولی؛
  • کاهش التهاب و درنتیجه پیشگیری از بیماری‌هایی مانند روماتیسم و پسوریازیس؛
  • تنظیم فشار خون و کمک به حفظ سلامت قلب و عروق.

ویتامین D در کدام مواد غذایی وجود دارد؟

ویتامین D به‌طور طبیعی در تعداد کمی از مواد غذایی یافت می‌شود. بعضی از غذاها هم با این ویتامین غنی می‌شوند. ماهی سالمون، یکی از معدود منابع غذایی خوب ویتامین D است. اگرچه مقدار ویتامین در ماهی سالمون بسته به نوع آن متفاوت و در ماهی پرورشی کمتر است، اما به‌طور کلی در ۹۰ گرم ماهی سالمون ۱۲ میکروگرم ویتامین D وجود دارد. زرده‌ی تخم‌مرغ هم مقدار کمی ویتامین D دارد. شیر، غلات صبحانه و آب پرتقال غنی شده هم می‌توانند بخشی از نیاز روزانه‌ی شما به این ویتامین را تأمین کنند.

هر روز به چقدر ویتامین D نیاز داریم؟

کودکان زیر یک سال روزانه به ۱۰ میکروگرم (۴۰۰ واحد بین‌المللی) ویتامین D نیاز دارند. کودکان و بزرگسالان ۱ تا ۷۰ سال و سالمندان بالای ۷۰ سال هم باید به ترتیب ۱۵ میکروگرم (۶۰۰ واحد بین‌المللی) و ۲۰ میکروگرم (۸۰۰ واحد بین‌المللی) ویتامین D دریافت کنند.

علت کمبود ویتامین دی

کمبود ویتامین دی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد:

  • ویتامین D کافی مصرف نمی‌کند؛
  • قادر به جذب یا فعال کردن ویتامین D نیست؛
  • به میزان کافی در معرض اشعه‌ی ماوراء بنفش خورشید قرار نمی‌گیرد.

عوامل خطر

عوامل زیر می‌توانند خطر کمبود این ماده‌ی مغذی مهم را افزایش دهند:

  • رژیم غذایی: افرادی که به اندازه‌ی کافی غذاهای غنی از ویتامین D از جمله غلات و لبنیات غنی‌شده مصرف نمی‌کنند، احتمالاً سطح ویتامین D پایینی دارند.
  • سبک زندگی: بعضی از افراد به دلیل کار، بیماری یا عوامل دیگر زمان کمی از روز را در خارج از منزل سپری می‌کنند. درنتیجه، فرصت کمتری دارند تا پوست خود را در معرض نور خورشید قرار دهند. کسانی که تمام بدن‌شان را می‌پوشانند هم در معرض کمبود ویتامین دی قرار دارند.
  • عوامل جغرافیایی: افرادی که در مناطق سردسیر زندگی می‌کنند و دسترسی کمی به نور خورشید دارند، ممکن است به کمبود ویتامین مبتلا شوند. احتمال بروز این مشکل در کسانی که در آب و هوای گرم زندگی می‌کنند هم وجود دارد. چون اغلب سعی می‌کنند با ماندن در خانه از گرما و نور شدید خورشید دور باشند.
  • آلودگی هوا: ذرات موجود در هوا می‌توانند از رسیدن اشعه‌ی ماوراء بنفش خورشید به پوست جلوگیری کنند. از سوی دیگر، افرادی که در مناطق بسیار آلوده زندگی می‌کنند احتمالاً تا حد امکان سعی می‌کنند از منزل خارج نشوند.
  • مشکلات جذب: بیماری کرون، بیماری سلیاک و… روی جذب مواد مغذی در روده تأثیر می‌گذارند.
  • داروها: بعضی از داروها توانایی بدن برای جذب یا تولید ویتامین D را کاهش می‌دهند، مانند استاتین‌ها (داروهای کاهنده‌ی کلسترول خون) و استروئیدها.
  • سیگار کشیدن: بعضی از کارشناسان معتقدند که سیگار می‌تواند روی ژن فعال‌کننده‌ی تولید ویتامین D در بدن تأثیر بگذارد.
  • چاقی: تحقیقات درباره‌ی کمبود ویتامین دی و چاقی نشان می‌دهد که میزان این ویتامین در افراد چاق یا افرادی که شاخص توده‌ی بدنی (BMI) آن‌ها بالاتر از ۳۰ است، کاهش می‌یابد. بعضی از افراد چاق ممکن است به دلیل مشکلات حرکتی زمان کمتری را در خارج از منزل سپری کنند. همچنین کسانی که تحت عمل جراحی چاقی قرار می‌گیرند، معمولاً در جذب این ویتامین دچار مشکل می‌شوند.
  • نوع پوست: افرادی که پوست تیره‌ دارند نسبت به افراد دارای پوست روشن برای تولید ویتامین D به نور خورشید بیشتری نیاز دارند.
  • سن: با افزایش سن به دلیل کاهش عملکرد کلیه توانایی بدن برای تبدیل ویتامین D به کلسیتریول (فرم فعال ویتامین دی) کاهش می‌یابد.
  • سلامت کبد و کلیه: افراد مبتلا به بیماری کبدی و بیماری کلیوی سطح ویتامین D پایین‌تری دارند. این بیماری‌ها می‌توانند بر توانایی بدن در تولید ویتامین D یا تبدیل آن به شکل فعال تأثیر بگذارند.
  • بارداری: ممکن است در دوران بارداری نیاز به ویتامین D بیشتر شود، اما متخصصان مطمئن نیستند که آیا استفاده از مکمل ویتامین D3 در بارداری اید‌ه‌ی خوبی است یا خیر. مصرف مکمل ممکن است خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری)، دیابت بارداری، تولد نوزاد کم‌وزن و خونریزی شدید پس از زایمان را کاهش دهد. با این حال، این احتمال هم وجود دارد که باعث زایمان زودرس (زایمان قبل از هفته ۳۷) شود. بنابراین، در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است.
  • شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند: شیر انسان ویتامین D کمی دارد. به همین دلیل، کودکانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند. در ایران وزارت بهداشت توصیه می‌کند که همه‌ی کودکان، حتی کودکانی که شیرخشک می‌خورند، از روز سه تا پنج تولد تا دو سالگی قطره‌ی A+D دریافت کنند.

علائم کمبود ویتامین D چیست؟

علائم کمبود ویتامین D شامل درد استخوان، ضعف عضلانی، خستگی و تغییرات خلقی می‌شود. عوامل زیادی می‌توانند در بروز این علائم نقش داشته باشند. اما اگر به‌تازگی سبک زندگی خود را تغییر نداده‌اید، چنین شرایطی ممکن است نشانه‌ی کمبود ویتامین دی باشد.

با توجه به اینکه ویتامین D در بسیاری از غذاها یافت نمی‌شود و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ممکن است بسته به محل زندگی شما امکان‌پذیر نباشد، به همه‌ی افراد توصیه می‌شود که سطح ویتامین D خود را به‌طور سالانه اندازه‌گیری کنند. با آزمایش خون می‌توان مشخص کرد که آیا به افزایش مصرف غذاهای غنی شده یا دریافت مکمل نیاز است یا خیر.

ذکر این نکته ضروری است که بعضی از مردم از جمله افراد با پوست تیره، آن‌هایی که بیماری‌های زمینه‌ای خاص دارند یا داروهای خاصی مصرف می‌کنند و کسانی که در شهرهای دور از خط استوا زندگی می‌کنند، ممکن است بیش از دیگران مستعد ابتلا به کمبود این ویتامین باشند.

عوارض کمبود ویتامین دی چیست؟

دریافت ناکافی ویتامین D می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف را که بعضی از آن‌ها خطرناک هستند، افزایش دهد. مهم‌ترین بیماری‌های مرتبط با کمبود این ویتامین به شرح زیر هستند.

۱. پوکی استخوان

یکی از نقش‌های اصلی ویتامین D حفظ سلامت استخوان‌ها است. سطوح پایین ویتامین D به کاهش ذخایر کلسیم استخوان منجر می‌شود و خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. کمبود این ویتامین جذب کلسیم را در روده کاهش می‌دهد. کلسیم، یکی از مهم‌ترین مواد مغذی است که در رشد و تقویت استخوان‌ها و حفظ سلامت آن‌ها نقش دارد. به همین دلیل، افرادی که کمبود ویتامین D دارند بیش از دیگران در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند.

محققان برای پاسخ به این سؤال که آیا مصرف مکمل ویتامین D برای افراد سالمی که پوکی استخوان ندارند مفید است یا خیر، در حال مطالعه هستند. در گذشته، نتایج یک مطالعه نشان داده است که در افراد سالم مکمل ویتامین D باعث بهبود سلامت استخوان نمی‌شود.

۲. بیماری‌های تنفسی

بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که ممکن است دریافت مکمل‌ ویتامین D در پیشگیری یا کنترل COVID-19، بیماری تنفسی ناشی از کروناویروس جدید، مفید باشد. اگرچه تحقیقات در این زمینه در مراحل ابتدایی قرار دارند، اما مطالعات گذشته نشان داده بودند که ویتامین D به محافظت از افراد در برابر بیماری‌های تنفسی کمک می‌کند. به‌عنوان مثال، در یک مطالعه مشاهده شده بود کسانی که ویتامین D مصرف می‌کردند در مقایسه با سایر افراد ۱۲ درصد کمتر در معرض ابتلا به بیماری‌های تنفسی قرار داشتند.

شواهد علمی درباره‌‌ی ویتامین D و پیشگیری از آنفولانزا یا کاهش احتمال ابتلا به آن ضد و نقیض است. در بعضی تحقیقات مشاهده شده است که دریافت مکمل ویتامین D باعث افزایش اثربخشی واکسن آنفولانزا نمی‌شود. اما بعضی مطالعات هم نشان ‌داده‌اند که دریافت این ویتامین احتمال ابتلا به آنفولانزا را در کودکان سنین مدرسه ۴۲ درصد کاهش می‌دهد.

نتایج حاصل از یک مطالعه نشان داده است در کشورهایی که کمبود ویتامین D شایع است، میزان مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ بیشتر است. ویتامین D روی عملکرد سیستم‌ایمنی و توانایی بدن برای مبارزه با عفونت‌ها تأثیر دارد. گیرنده‌های این ویتامین روی سلول‌های ایمنی وجود دارند و کمبود آن حساسیت بدن را به عفونت افزایش می‌دهد.

۳. دیابت

بین سطوح پایین ویتامین D و دیابت ارتباط وجود دارد. دلیل این ارتباط مشخص نیست، اما بعضی از محققان معتقدند که ویتامین D در افزایش حساسیت به انسولین و کاهش مقاومت به انسولین نقش دارد. همچنین گفته می‌شود که این ویتامین از طریق تأثیری که در کنترل التهاب دارد، با بیماری دیابت مرتبط است. در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ التهاب مزمن مشاهده می‌شود.

شواهد حاکی از آن است که وقتی کمبود ویتامین دی وجود دارد، بسیاری از فرآیندهای سلولی در بدن مختل می‌شوند و این موضوع زمینه را برای شروع بیماری‌هایی مانند دیابت فراهم می‌کند. با این حال، هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست که آیا مکمل ویتامین D از بروز دیابت نوع ۲ پیشگیری می‌کند یا خیر.

۴. افسردگی

اگر با اختلال عاطفی فصلی (SAD) آشنا باشید، ممکن است از شنیدن اینکه کمبود ویتامین D با افزایش خطر افسردگی مرتبط است، تعجب نکنید. به هر حال، نام مستعار ویتامین D «ویتامین آفتاب» است. چراکه بسیاری از مردم بیشتر ویتامین D ضروری خود را با قرار گرفتن در معرض نور خورشید تأمین می‌کنند.

بین کمبود ویتامین دی با خلق و خو و افسردگی ارتباط وجود دارد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که مکمل ویتامین D به بهبود خلق و خوی زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. در یک مطالعه به مدت ۶ ماه به تمام زنان ویتامین D با دوز بالا (۵۰ هزار واحد بین‌المللی) داده شد. دریافت مکمل در این زنان با کاهش افسردگی و اضطراب و بهبود سلامت روان همراه بود.

در مطالعه‌ی دیگری هم مشاهده شد که مکمل‌های ویتامین D در بعضی مواقع می‌توانند به اندازه‌ی داروهای ضدافسردگی مؤثر باشند. البته برای نتیجه‌گیری قطعی به مطالعات بیشتری نیاز است.

اگر علائم افسردگی از جمله احساس پوچی یا ناامیدی، خستگی، تغییر اشتها و فکر کردن به خودکشی را در خود مشاهده می‌کنید، با پزشک درباره لزوم دریافت ویتامین D صحبت کنید. کمبود ویتامین دی ممکن است در افسردگی نقش داشته باشد. بنابراین، بهتر است که از پزشک خود بخواهید سطح ویتامین D شما را بررسی کند تا مشخص شود که به کمبود این ویتامین مبتلا هستید یا خیر.

۵. اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی یک اختلال مغزی شدید است که علائم آن معمولا در سنین ۱۶ تا ۳۰ سالگی ظاهر می شود. توهم، گفتار نامفهوم، کناره‌گیری از دیگران و مشکل در تمرکز یا توجه از شایع‌ترین علائم اسکیزوفرنی هستند. شواهد نشان می‌دهد که احتمال ابتلا به این بیماری در افراد مبتلا به کمبود ویتامین D در مقایسه با افرادی که سطح ویتامین D کافی دارند، دو برابر بیشتر است.

برای اینکه مشخص شود آیا درمان کمبود ویتامین دی می‌تواند به پیشگیری از اسکیزوفرنی کمک کند یا خیر، به تحقیقات بیشتری نیاز است. با این حال، مشاهده شده که این بیماری در مکان‌های با عرض جغرافیایی بالا و آب و هوای سرد شایع‌تر است. همچنین مطالعات نشان داده‌اند که کودکانی که به آب و هوای سردتر نقل مکان می‌کنند بیشتر از والدین خود در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

معمولا پزشکان با مشاهده‌ی رفتار فرد به ابتلای او به اسکیزوفرنی پی می‌برند. اگرچه هیچ درمانی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد، اما دارودرمانی، رفتار‌درمانی شناختی، آموزش خانواده و پیوستن به گروه‌های حمایتی می‌تواند به کنترل علائم آن کمک کند.

۶. زوال عقل

در افراد سالمند، کمبود متوسط ​​و شدید ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به انواع زوال عقل (دمانس) از جمله بیماری آلزایمر مرتبط است. زوال عقل که با کاهش قدرت تفکر و حافظه مشخص می‌شود، بر زندگی روزمره تأثیر منفی می‌گذارد. بیماری آلزایمر شایع‌ترین شکل زوال عقل است که ۸۰ درصد موارد ابتلا به این بیماری را شامل می‌شود.

بررسی بیش از ۱۶۰۰ فرد ۶۵ ساله یا بالاتر نشان داد که در افراد مبتلا به کمبود این ویتامین در مقایسه با سایرین خطر ابتلا به زوال عقل ۵۳ درصد بیشتر است. شرکت‌کنندگانی که به کمبود شدید مبتلا بودند، ۱۲۵ درصد بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به زوال عقل قرار داشتند. پایین بودن میزان ویتامین D احتمال ابتلا به آلزایمر را حدود ۷۰ درصد بالا می‌برد. در افرادی که کمبود ویتامین D شدید بود، احتمال ابتلا به این بیماری ۱۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کرد.

با توجه به اثرات مخربی که زوال عقل می‌تواند برای بیماران و خانواده‌های آن‌ها به دنبال داشته باشد، این یافته‌‍‌ها هشداردهنده به نظر می‌رسند. گفته می‌شود که ویتامین D احتمالا به پاکسازی پلاک‌های مرتبط با زوال عقل در مغز کمک می‌کند. علاوه بر ویتامین D، پیروی از رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و توجه به سلامت روان هم می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.

۷. سرطان پروستات

محققان با انجام یک تحقیق موفق شدند که ارتباط بین سطوح پایین ویتامین D و سرطان پروستات تهاجمی را نشان دهند. در این تحقیق، میزان ویتامین D در ۶۶۷ مرد ۴۰ تا ۷۹ ساله که نمونه‌برداری پروستات از آن‌ها انجام شده بود، اندازه‌گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که کمبود این ویتامین احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.

اگرچه این مطالعه ثابت نکرد که کمبود ویتامین D به سرطان پروستات منجر شده باشد، اما نشان داد که با دریافت کافی ویتامین D می‌توان به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کرد. سرطان پروستات بیشتر در مردان سالمند اتفاق می‌افتد. به گفته‌ی انجمن سرطان آمریکا، میانگین سن تشخیص این بیماری حدود ۶۶ سال است.

۸. بیماری قلبی

در مطالعات زیادی ارتباط بین کمبود ویتامین D با بیماری قلبی و عوارض مرتبط با آن مشاهده شده است. با این حال، به‌طور دقیق مشخص نیست که آیا مکمل‌ها می‌توانند این خطرات را کاهش دهند یا خیر. تحقیقات نشان می‌دهند که میزان ویتامین D با مشکلات مرتبط با بیماری قلبی از جمله تصلب شرایین، فشار خون بالا، دیابت و سکته‌ی مغزی مرتبط است.

به گفته‌ی انجمن قلب آمریکا، حفظ وزن در محدوده‌ی مناسب، ورزش منظم و پیروی از رژیم غذایی حاوی گوشت بدون چربی، مغزهای خوراکی، میوه‌ها و سبزیجات خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می‌دهد.

۹. اختلال نعوظ

یک مطالعه‌ی کوچک روی ۱۴۳ نفر نشان داد که در مردان مبتلا به اختلال نعوظ (ED) شدید در مقایسه با مردان مبتلا به اختلال نعوظ خفیف، سطح ویتامین D به‌طور قابل توجهی کمتر است. به گفته‌ی نویسندگان این مطالعه، کمبود این ویتامین ممکن است از گشاد شدن عروق خونی ممانعت کرده و از این طریق به اختلال نعوظ منجر شود. به این وضعیت «اختلال عملکرد اندوتلیال» گفته می‌شود که در سایر تحقیقات ارتباط آن با کمبود ویتامین D مشاهده شده است. عملکرد صحیح شریان‌ها که وظیفه خون‌رسانی به آلت تناسلی را بر عهده دارند، به فرآیند نعوظ کمک می‌کند.

آمارها نشان می‌دهد که ED شایع‌ترین مشکل جنسی در بین مردان است. ED ممکن است از ابتلا به سایر بیماری‌ها مانند دیابت، سرطان پروستات و فشار خون بالا ناشی شود. درمان جایگزینی هورمون، مشاوره و تغییر سبک زندگی (ترک سیگار، اجتناب از مصرف الکل و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل)، از رایج‌ترین روش‌هایی هستند که برای درمان ED استفاده می‌شوند.

۱۰. سرطان سینه

فقط سرطان پروستات نیست که با کاهش ویتامین D ارتباط دارد. کمبود این ویتامین با سرطان سینه هم مرتبط است. بیشتر مطالعات از وجود ارتباط معکوس بین میزان ویتامین D و سرطان سینه حمایت می‌کنند. این موضوع به این معنی است که کمبود این ویتامین خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.

نحوه‌ی تشخیص کمبود ویتامین D

آزمایش خون می‌تواند به تشخیص کمبود ویتامین دی کمک کند. این ویتامین به دو شکل در خون شما وجود دارد:

  • ۲۵-هیدروکسی ویتامین D یا کلسیدیول
  • ۱,۲۵-دی هیدروکسی ویتامین D یا کلسیتریول

رایج‌ترین آزمایش برای کمبود ویتامین D، آزمایش ۲۵-هیدروکسی ویتامین D است. چون ۲۵-هیدروکسی یا کلسیدیول غلظت بالاتری دارد و برای مدت بیشتری در خون باقی می‌ماند. بنابراین، اندازه‌گیری آن راحت‌تر است.

میزان ویتامین D در آزمایش خون

نتایج آزمایش خون ویتامین D بر حسب نانومول در لیتر (nmol/L) یا نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/mL) بیان شده و به شکل زیر تفسیر می‌شود:

  • خیلی بالا و احتمالاً خطرناک: بالاتر از ۱۲۵ نانومول در لیتر (۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر)
  • نرمال: ۵۰ تا ۱۲۵ نانومول در لیتر (۲۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر)
  • ناکافی: ۳۰ تا ۴۹ نانومول در لیتر (۱۲ تا ۱۹ نانوگرم در میلی‌لیتر)
  • کمبود: کمتر از۳۰ نانومول در لیتر (۱۲ نانوگرم در میلی‌لیتر)

درمان کمبود ویتامین D

اگر پزشک متوجه شود که شما به کمبود این ماده‌ی مغذی مبتلا هستید، گزینه های درمانی زیر را توصیه می‌کند:

استفاده از مکمل‌های غذایی

مکمل‌های خوراکی بهترین درمان برای کمبود ویتامین دی هستند. این مکمل‌ها در دوزهای مختلف مثل قرص D3 1000، قرص D3 2000 و قرص D3 50000 تولید می‌شوند. شما به‌راحتی می‌توانید مکمل ویتامین D را بدون نسخه تهیه کنید، اما میزان مصرف آن‌ را باید از پزشک بپرسید. بهترین زمان مصرف ویتامین دی همراه با وعده‌ی غذایی است، چراکه یک ویتامین محلول در چربی محسوب می‌شود. منیزیم به فعال شدن ویتامین D کمک می‌کند، بنابراین ممکن است لازم باشد علاوه بر ویتامین D این ماده‌ی معدنی را هم مصرف کنید.

در مواردی که کمبود ویتامین D خیلی شدید است، پزشک قرص ویتامین D با دوزهای بسیار بالا را تجویز می‌کند که حداکثر حاوی ۵۰ هزار واحد بین‌المللی (IU) ویتامین D هستند. گاهی اوقات هم ممکن است استفاده از آمپول ویتامین دی را توصیه کند.

مصرف غذاهای حاوی ویتامین D

اینکه برای کمبود ویتامین دی چی بخوریم سؤال رایج افرادی است که متوجه شده‌اند ویتامین D پایینی دارند. ویتامین D در ماهی‌های چرب مثل سالمون، زرده‌ی تخم‌مرغ، غلات غنی‌شده، جگر گاو و آبمیوه‌های غنی‌شده یافت می‌شود.

مواجهه با نور خورشید

نور خورشید منبع طبیعی ویتامین D است، بنابراین ممکن است پزشک توصیه کند که بیشتر از خانه خارج شوید و در معرض نور خورشید قرار بگیرید. برای این کار باید هر روز بدون استفاده از کرم ضدآفتاب برای مدت کوتاهی ساعد، دست یا ساق پا را در مقابل نور آفتاب قرار دهید.

با توجه به اثرات منفی مواجهه‌ی بیش از حد با اشعه‌ی ماوراء بنفش، مهم است که مدت زمان تماس با نور خورشید را به حداقل برسانید و برای زمان‌های طولانی از کرم ضد‌آفتاب استفاده کنید.

پیشگیری از کمبود ویتامین D

بهترین راه برای جلوگیری از کمبود ویتامین دی این است که غذاهای غنی از این ماده‌ی مغذی را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود بگنجانید و هر روز مدت کوتاهی را در بیرون از خانه سپری کنید. رعایت نکات زیر هم می‌تواند به حفظ ویتامین D در محدوده‌ی نرمال کمک کند:

  • حفظ وزن بدن در محدوده‌ی سالم: دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی هم به کنترل وزن کمک می‌کند و هم باعث می‌شود در معرض نور خورشید قرار بگیرید.
  • درمان بیماری‌ها: درمان مشکلاتی که روی جذب مواد مغذی تأثیر می‌گذارند، به افزایش سطح ویتامین D کمک می‌کند.
  • غربالگری: افراد دارای سابقه‌ی خانوادگی پوکی استخوان یا کمبود این ویتامین باید در مورد غربالگری و دفعات اندازه‌گیری ویتامین D با پزشک صحبت کنند.

عوارض دریافت زیاد ویتامین D

معمولاً غذاها و نور خورشید باعث مسمومیت با ویتامین D نمی‌شوند. اما زیاده‌روی در دریافت مکمل‌های غذایی خطرناک است و می‌تواند به هایپرکلسمی (تجمع کلسیم در بدن)، حالت تهوع، تکرر ادرار، افزایش تشنگی، کاهش اشتها، یبوست، ضعف و گیجی منجر شود. دریافت روزانه‌ی ویتامین دی بیش از مقادیر زیر باعث مسمومیت می‌شود:

  • کودکان زیر ۶ ماه: ۲۵ میکروگرم (۱۰۰۰ واحد بین‌المللی)
  • کودکان ۶ تا ۱۲ ماه: ۳۸ میکروگرم (۱۵۲۰ واحد بین‌المللی)
  • کودکان ۱ تا ۳ سال: ۶۳ میکروگرم (۲۵۲۰ واحد بین‌المللی)
  • کودکان ۴ تا ۸ سال: ۷۵ میکروگرم (۳۰۰۰ واحد بین‌المللی)
  • کودکان بالای ۸ سال و بزرگسالان: ۱۰۰ میکروگرم (۴۰۰۰ واحد بین‌المللی)

کلام پایانی

بدن در هنگام مواجهه با نور خورشید ویتامین D تولید می‌کند. این ویتامین در مکمل‌های غذایی و تعداد کمی از غذاها هم یافت می‌شود. ویتامین‌ D به حفظ سلامت استخوان‌‌ها کمک می‌کند، در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد و از بدن در برابر طیف وسیعی از بیماری‌ها محافظت می‌کند.

کمبود ویتامین D احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری‌های تنفسی، پوکی استخوان، دیابت، سرطان سینه و سرطان پروستات را افزایش می‌دهد. توصیه می‌شود که هر سال میزان ویتامین D خون را اندازه‌گیری کنید تا در صورت لزوم با مصرف مکمل سطح آن را به حد طبیعی برسانید.

متابع:

۱- medicalnewstoday.com

۲- digikala.com


 

 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

دارونامه؛ آشنایی با داروی فلکسی گل(Flexigol Caplet)، تسکین‌‌دهنده درد ناشی از آرتروز و کاهش تورم مفاصل

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

موارد مصرف‌‌:

تسکین درد ناشی از آرتروز و کاهش تورم مفاصل، ترمیم‌‌کننده غضروف مفاصل

موارد منع مصرف‌:

– افرادی‌که نسبت به گیاهان داروئی حساسیت دارند مصرف این دارو را با احتیاط شروع و در صورت بروز علائم آلرژیک مصرف دارو را قطع و با پزشک خود مشورت نمایند.
– مصرف این دارو برای افراد زیر ۳ سال توصیه نمی‌‌شود.

مصرف در دوران بارداری و شیردهی‌:

مصرف این دارو در موارد فوق فقط با نظر پزشک مجاز می‌‌باشد.
از افزایش مقدار توصیه‌شده مجاز برای مصرف خودداری‌ نمائید.

دستور مصرف‌:

در دو هفته اول معالجه دو کپلت دو بار در روز در فاصله ۵-۴ ساعت اول روز و بعد از دو هفته دو کپلت یک بار در روز صبح ها بعد از صبحانه مصرف شود. اثر دارو حداقل بعد از دو هفته ظاهر خواهد شد. بهترین زمان مصرف پس از هر وعده غذا و به همراه مایعات کافی می‌‌باشد.

اجزای فرآورده‌‌:

هر کپلت فلکسی حاوی مواد زیر می‌‌باشد: عصاره خشک گیاه قاشقک، ۱۰۰ میلی‌گرم، عصاره خشک کاد هندی ۲۵ میلی‌‌گرم، سولفات کندروایتین ۱۰۰میلی‌‌گرم، سولفات گلوکوزامین ۷۵۰ میلی گرم و اسید هیالورونیک ۱/۶۵ میلی‌گرم

مواد موثره‌‌: گیاه قاشقک ایریدوئیدها، فلاونوئیدها اسکوتارین، اسانس تانن، کاد هندی حاوی کاتشین ها، اپی کاتشین و فلاونوئیدهای آکاسیا کاتشو و اسکوئلاریا می‌باشد. افزون بر این دارو حاوی مواد موثره گلوکزامین و کندروایتین نیز می‌باشد که امروزه در درمان درد التهاب مفاصل مصرف می شوند.

استاندارد شده‌:

بر حسب ۷۵۰ میلی‌گرم گلوکزامین در هر کپلت

آثار فارماکولوژی‌‌:

گیاه قاشقک (Skullcap)دارای اثرات بارز مسکن درد، ضد اسپاسم و بالاخص ضد التهاب بوده و افزون براین مهار کننده پراکسیداسیون لیپیدها می‌باشد. فلاونوئیدهای موجود در کاد هندی (Catechu)هم به عنوان موثر بر التهاب ضد‌ویروس و ضد‌‌سرطان معرفی شده‌‌اند. امروزه استفاده از گیاه هندی همراه با گیاه قاشقک در فرآورده‌های ضد‌التهاب بسیار معمول شده و آن را جهت برطرف کردن مشکلات مفاصل توصیه می‌‌نمایند.
کندروایتین یک ماده مهم کارتیلاژ مفاصل است و کمک به نگهداری آب در مفاصل می‌نماید. گلوکزامین نیز مانند کندروایتین در کاتیلاژ به خصوص در مایع اطراف مفصل یافت شده و هر دو در بدن ساخته می‌‌شوند. گلوکزامین در تشکیل کارتیلاژ مفاصل دارای نقش مهمی بوده و در ترمیم آن بسیار مفید است.
اثر ضدالتهابی که دارد ورم و درد و تورم مفصل را کاهش می‌‌دهد. هیالورونیک اسید یک گلیکوزوامینوگلیکان یک دی ساکارید با زنجیر طولانی است که در تمام نسوج پیوندی بدن و مفاصل یافت شده و رطوبت نسوج را حفظ می‌نماید. یکی از خواص مهم آن قدرت تسکین درد مفاصل است. که در مفاصل مبتلا به آرتروز مقدار آن کم شده و ترمیم آن می‌‌تواند درد مفاصل را کاهش دهد.
گلوکزامین و کندروایتین همراه با هیالورونیک اسید و دو عصاره گیاهی دیگر در فرآورده فلکسی گل به طور مکمل درد و ورم مفاصل را کم کرده و در ترمیم مفاصل اثربخش می‌باشد.

منبع: drsaniei.darooyab.ir


0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

مقاومت به انسولین چیست و چرا باید آن را جدی بگیرید؟

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

اگر همیشه احساس گرسنگی می‌کنید یا مدام خسته هستید یا با اینکه فعالیت بدنی دارید، برای کاهش وزن دائم در تلاش و جدالید؛ شاید علتش مقاومت به انسولین باشد. اما آیا می‌دانید مقاومت به انسولین چیست؟ در این مطلب با ما باشید تا از علائم مقاومت به انسولین و علت‌های آن مطلع شوید.

انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده تولید شده و کمک می‌کند گلوکز از جریان خون حرکت کرده و وارد سلول‌ها شود تا در آنجا به‌عنوان انرژی مصرف شود. انسولین زمانی تولید می‌شود که سطح گلوکز خون بالا می‌رود، مثلاً بعد از خوردن غذا. ترشح انسولین کمک می‌کند سطح قند خون پایین بیاید و در حدی نرمال و سالم حفظ شود.

مقاومت به انسولین زمانی روی می‌دهد که عضله و چربی و سلول‌های کبد دیگر به انسولین پاسخ مناسبی ندهند و در نتیجه بدن به‌سختی بتواند گلوکز را جذب کند. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد لوزالمعده انسولین بیشتری تولید می‌کند تا این شرایط را جبران نماید. اگر لوزالمعده بتواند همچنان به تولید انسولین کافی ادامه دهد تا واکنش ضعیف سلول‌ها را جبران کند، سطح گلوکز خون می‌تواند در حد نرمال بماند، اما اگر نتواند چه؟

تعداد موارد مقاومت به انسولین بالاست؛ تقریباً یک‌سوم افراد بزرگسال به پیش دیابت دچارند
پیش دیابت می‌تواند در افرادی ایجاد شود که مقاومت به انسولین دارند و نمی‌توانند انسولین کافی برای کنترل سطح قند خون تولید کنند. این عارضه در صورت عدم درمان باعث می‌شود سطح قند خون  به‌مرور زمان از طیف نرمال خارج شده و منجر به دیابت شود.

علت اصلی مقاومت به انسولین چیست؟

از کجا باید بدانید به مقاومت به انسولین دچارید؟ عوامل رایجی که می‌توانند منجر به مقاومت به انسولین شوند:

. چاقی یا اضافه‌وزن
. سن بالاتر از ۴۵ سال
. داشتن خواهر، برادر، پدر و یا مادری که مقاومت به انسولین دارد
. نداشتن فعالیت بدنی
. کلسترول بالا یا فشارخون بالا
. سابقهٔ بیماری قلبی
برخی از داروها، اختلالات هورمونی و مشکلات خواب مانند آپنه خواب نیز ممکن است منجر به مقاومت به انسولین شوند.

از کجا باید بدانید مقاومت به انسولین دارید؟

سختی ماجرا همین جاست؛ مقاومت به انسولین تنها چند علامت قابل تشخیص دارد. گفته می‌شود عارضه‌ای به نام آکانتوزیس نیگریکانس در افرادی که مقاومت به انسولین دارند شایع‌تر است که خود را به‌صورت نواحی تیره و مخملی در چین و چروک‌های گردن و کشاله ران و زیربغل و پشت گردن نشان می‌دهد که نتیجهٔ تجمع انسولین در سلول‌های پوستی است. پزشکان می‌توانند با یک آزمایش خون ساده طی یک دورهٔ دو سه‌ماهه و مقایسهٔ نتایج، وضعیت فرد را از جهت مقاومت به انسولین بررسی کنند.
کسانی که پیش‌دیابت دارند پنجاه‌درصد بیشتر در معرض مقاومت به انسولین طی ۵ تا ۱۰ سال بعد هستند. اما اگر مقاومت به انسولین پیشرفت کرده و به پیش‌دیابت برسد، علائم عدم تعادل در گلوکز خون می‌تواند مشابه علائم دیابت ظاهر شود: تشنگی مفرط، گرسنه بودن بعد از غذا، تکرر ادرار، تاری دید، سردرد، کُند ترمیم شدن زخم، احساس خستگی بیش از حد معمول و عفونت‌های مکرر.

تفاوت مقاومت به انسولین و دیابت چیست؟

هرکسی ممکن است موقتاً یا به طور مزمن به مقاومت به انسولین دچار شود. مقاومت به انسولین مزمن درصورتی‌که مداوا نشود به‌مرور می‌تواند موجب پیش دیابت و سپس دیابت نوع دوم شود. پیش دیابت زمانی است که سطح قند خون بالاتر از حد نرمال است اما هنوز به‌اندازه‌ای بالا نیست که دیابت محسوب شود. پیش دیابت معمولاً در افرادی روی می‌دهد که در حال حاضر مقاومت به انسولین دارند.

چه داروهایی برای درمان مقاومت به انسولین به کار می‌روند؟

هرچند هنوز دارویی برای درمان مقاومت به انسولین ساخته نشده اما پزشک ممکن است داروهایی برایتان تجویز کند:
. داروی فشارخون
. متفورمین برای دیابت
. استاتین‌‌ها برای کاهش کلسترول LDL

آیا مقاومت به انسولین درمان دارد؟

متأسفانه شما نمی‌توانید ژنتیک یا سنتان را تغییر دهید اما در مورد علت‌هایی که به سبک زندگی مربوط می‌شوند، راهکارهای ساده‌ای وجود دارند که می‌توانند تفاوت‌های بزرگی ایجاد کنند:

فعالیت بدنی‌تان را بیشتر کنید

فعالیت بدنی منظم به بدن کمک می‌کند تعادل سطح گلوکز خون را بهتر حفظ کند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند تمرینات تناوبی پُرشدت یکی از مؤثرترین فعالیت‌ها برای درمان مقاومت به انسولین‌اند.

کاهش وزن اضافی

داشتن چربی اضافی خصوصاً در ناحیه شکم یکی از علت‌های اصلی مقاومت به انسولین است. پس اگر سایز دور کمرتان بیشتر از اندازه‌ای است که باید باشد، بیشتر در معرض مقاومت به انسولین هستید. چربی شکم، هورمون‌ها و موادی تولید می‌کند که می‌توانند موجب التهاب در بدن شوند و التهاب هم می‌تواند مقاومت به انسولین ایجاد کند.

رژیم غذایی‌تان متعادل باشد

چیزی به نام رژیم غذایی مخصوص مقاومت به انسولین وجود ندارد. شما باید تابع اصول اصلی تغذیه سالم و متعادل باشید. یعنی بیشتر غذاهای گیاهی مثل میوه و سبزی و مغزها و دانه‌ها و غلات کامل بخورید، چربی‌های سالم مثل روغن زیتون، ماهی و دانه‌ها مصرف کنید، پروتئین‌های کم‌چرب بخورید و از لبنیات کم‌چرب یا جایگزین لبنیات استفاده نمایید.
کربوهیدرات‌هایی که مصرف می‌کنید اثر زیادی روی سطح قند خونتان دارند. بدن شما کربوهیدرات‌ها را به قندها و اساساً گلوکز تجزیه می‌کند. سپس انسولین به بدن در استفاده و ذخیره آن به صورت انرژی کمک می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود به‌جای غلات فرآوری شده و کربوهیدرات‌های تصفیه شده غلات کامل مصرف کنید.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

سرطان تیروئید چیست و چگونه درمان می‌شود؟

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

به گزارش سایت webmd.com

سرطان تیروئید انواع مختلفی دارد و ۹۰٪ از انواع آن شامل سرطان پاپیلاری و فولیکولی است. سرطان تیروئید بیشتر زنان را مبتلا می‌کند به گونه‌ای که ۱۰٪ از موارد ابتلا در دوران بارداری یا ۱ سال بعد از زایمان ایجاد می‌شوند. بهترین روش درمان این سرطان، جراحی است. این سرطان نرخ بقای ۵ ساله ۹۷٪ دارد و به درمان خوب جواب می‌دهد.

سرطان تیروئید به رشد و تکثیر بی‌رویه سلول‌های تیروئید گفته می‌شود. تیروئید غده‌ای پروانه‌ای شکل است که در قاعده گردن و درست در پایه گردن قرار دارد. این غده هورمون‌هایی تولید می‌کند که در تنظیم ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و وزن و متابولیسم بدن موثر هستند.

سرطان تیروئید ممکن است در ابتدا هیچ علامتی ایجاد نکند. اما همانطور که رشد می‌کند، می‌تواند علائم و نشانه‌هایی مانند تورم در گردن، تغییرات صدا و مشکل در بلع را ایجاد کند. انواع مختلفی از سرطان تیروئید وجود دارد. اکثر انواع به کندی رشد می‌کنند، اگرچه برخی از انواع می‌توانند بسیار تهاجمی باشند. اکثر سرطان‌های تیروئید با شیوه درست، قابل درمان هستند.

به نظر می‌رسد، با افزایش تشعشعات موجود در زندگی انسان، میزان ابتلا به سرطان تیروئید نیز افزایش یافته است. از این رو معاینه منظم غده تیروئید بسیار حیاتی است.

انواع سرطان تیروئید

سرطان به رشد غیرطبیعی سلول‌های بدن گفته می‌شود. هر سرطانی ممکن است نمونه خوش‌خیم یا بدخیم داشته باشد؛ یعنی متاستاز نکند یا بکند. سر‌طان تیروئید نیز دارای نمونه‌های خوش‌خیم و بدخیم است. در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.

سرطان‌های خوش‌خیم غده تیروئید

بزرگ شدن تیروئید و ندول تیروئید، سرطان‌های خوش‌خیمی هستند که ممکن است در تیروئید هر فرد رخ دهند.

۱. بزرگ شدن تیروئید

غده تیروئید بزرگ غیرطبیعی گاهی اوقات گواتر نامیده می‌شود. برخی از گواترها منتشر هستند، به این معنی که کل غده بزرگ می‌شود. سایر گواترها، ندولار (گره دار) هستند، به این معنی که غده بزرگ است و یک یا چند گره (برجستگی) در آن وجود دارد. دلایل زیادی وجود دارد که غده تیروئید ممکن است بزرگتر از حد معمول باشد و بیشتر اوقات این غده سرطانی نیست. گواتر منتشر و گره‌دار معمولاً به دلیل عدم تعادل در برخی هورمون‌ها ایجاد می‌شوند. به عنوان مثال، دریافت نکردن ید کافی در رژیم غذایی می‌تواند باعث تغییراتی در سطح هورمون‌ها شود و منجر به گواتر شود. تغییرات در اندازه و شکل غده تیروئید اغلب می‌تواند توسط بیماران یا پزشک آنها احساس یا حتی مشاهده شود.

۲. ندول تیروئید

توده‌ها یا برجستگی‌های غده تیروئید را ندول تیروئید می‌نامند. بیشتر گره‌های تیروئید خوش خیم هستند، اما از هر ۲۰ ندول ۲ یا ۳ تا از آنها سرطانی هستند. گاهی اوقات این گره‌ها بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کنند و باعث پرکاری تیروئید می‌شوند. ندول‌هایی که بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کنند تقریباً همیشه خوش خیم هستند.

بیشتر ندول‌ها کیست‌هایی هستند که با مایع یا با فرم ذخیره‌شده هورمون تیروئید به نام کلوئید پر شده‌اند. گره‌های جامد، مایع یا کلوئید کمی دارند و احتمال سرطانی‌شدن آنها بیشتر است. با این حال، بیشتر گره‌های جامد سرطانی نیستند. برخی از انواع ندول‌های جامد، مانند گره‌های هیپرپلاستیک و آدنوم، سلول‌های زیادی دارند، اما این سلول‌ها سرطانی نیستند.

ندول‌های خوش‌خیم تیروئید گاهی اوقات می‌توانند به حال خود رها شوند (بدون درمان بمانند) و تا زمانی که رشد نمی‌کنند یا علائمی ایجاد نمی‌کنند، از نزدیک تحت نظر قرار گیرند. برخی دیگر ممکن است به درمان نیاز داشته باشند.

سرطان‌‌های بدخیم غده تیروئید

مواردی که در بخش قبل بررسی کردیم، معمولا جزو سر‌طان تیروئید به حساب نمی‌آیند. چرا که در نود درصد اوقات خوش خیم هستند و راه‌های درمان زیادی دارند.

طبق گفته cancer.org، سرطان‌های اصلی غده تیروئید شامل موارد زیر هستند:

  • سرطان‌های تمایز یافته شامل سرطان پاپیلاری تیروئید، فولیکولی و هورتل؛
  • مدولاری؛
  • آناپلاستیک.

بیشتر سرطان‌های غده تیروئید، سرطان‌های متمایز هستند. سلول‌های این سرطان‌ها وقتی در آزمایشگاه دیده می‌شوند، بسیار شبیه بافت طبیعی تیروئید هستند. این سرطان‌ها از سلول‌های فولیکولی تیروئید ایجاد می‎‌شوند. در ادامه انواع اصلی سرطان غده تیروئید را بررسی خواهیم کرد.

۱. سرطان پاپیلاری تیروئید (آدنوکارسینوم پاپیلاری)

سرطان پاپیلاری شایع‌ترین شکل سر‌طان تیروئید است، به طوری که حدود ۸۰ درصد از موارد ابتلا به سر‌طان تیروئید، به این نوع مبتلا هستند. این سرطان‌ها تمایل به رشد بسیار آهسته دارند و معمولاً فقط در یک لوب غده تیروئید ایجاد می‌شوند. سرطان‌های پاپیلاری با وجود اینکه به کندی رشد می‌کنند، اغلب به غدد لنفاوی گردن گسترش می‌یابند. حتی زمانی که این سرطان‌ها به غدد لنفاوی گسترش یافته‌اند، اغلب می‌توانند با موفقیت درمان شوند و به ندرت کشنده هستند.

انواع مختلفی از سرطان‌های پاپیلاری وجود دارد. در این بین، نوع فرعی فولیکولی (که نوع مختلط پاپیلاری-فولیکولی نیز نامیده می‌شود) شایع‌ترین شکل این سرطان غده تیروئید است. زمانی که این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، امید به درمان خوبی مشابه نوع استاندارد سرطان پاپیلاری دارد و به همان روش درمان می‌شود. سایر زیرگروه‌های کارسینوم پاپیلاری (ستونی، سلول بلند، اسکلروزان منزوی و منتشر) چندان رایج نیستند و تمایل به رشد و گسترش سریع‌تر دارند.

۲. سرطان فولیکولی تیروئید (کارسینوم فولیکولی)

سرطان فولیکولی شایع‌ترین نوع بعدی است که از ۱۰٪ از موراد ابتلا به سر‌طان تیروئید را تشکیل می‌دهد. این بیماری در کشورهایی که مردم ید کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند، بیشتر شایع است. این سرطان‌ها معمولاً به غدد لنفاوی سرایت نمی‌کنند، اما می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن مانند ریه‌ها یا استخوان‌ها سرایت کنند. امید به درمان سرطان فولیکولی به خوبی سرطان پاپیلاری نیست، اگرچه هنوز در بیشتر موارد قابل درمان است.

۳. سرطان سلولی هورتل (کارسینوم سلول اکسیفیل)

این نوع نادر از سرطان غده تیروئید زمانی یکی از انواع سر‌طان تیروئید فولیکولی در نظر گرفته می‌شد. اکنون آن را نوع خاص خود می‌دانند زیرا سلول‌های سرطانی رفتار متفاوتی دارند و به درمان‌های مختلف پاسخ می‌دهند. سر‌‌طان تیروئید سلول هورتل تهاجمی است و می‌تواند با رشد خود ساختار گردن را درگیر کند و به سایر قسمت‌های بدن منتشر شود.

۴. سرطان تیروئید مدولاری

سرطان مدولاری تیروئید (MTC) حدود ۴ درصد از سرطان‌های تیروئید را تشکیل می‌دهد. این سرطان از سلول‌های C غده تیروئید که به طور معمول کلسی تونین (هورمونی که به کنترل میزان کلسیم در خون کمک می‌کند) تولید می‌کند، به وجود می‌آید. گاهی اوقات این سر‌طان تیروئید می‌تواند به غدد لنفاوی، ریه‌ها یا کبد حتی قبل از کشف ندول تیروئید گسترش یابد.

یافتن و درمان این نوع سر‌طان تیروئید دشوار است. به طور کلی دو نوع سرطان مدولاری تیروئید وجود دارد:

  • سرطان مدولاری پراکنده، که ۸۰ درصد از موارد این سرطان را تشکیل می‌دهد. مدولاری پراکند ارثی نیست (به این معنی که در خانواده‌ها اجرا نمی‌شود). بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد و اغلب تنها یک لوب تیروئید را تحت تاثیر قرار میدهد.
  • سرطان مدولاری خانوادگی، که ارثی است و ۲۰ تا ۲۵ درصد می‌تواند در هر نسل از یک خانواده رخ دهد. این سرطان‌ها اغلب در دوران کودکی یا اوایل بزرگسالی ایجاد می‌شوند و می‌توانند زود گسترش پیدا کنند. بیماران سرطان مدولاری خانوادگی معمولا در چندین ناحیه هر دو لوب سرطان دارند. این بیماری اغلب با افزایش خطر سایر انواع تومورها مرتبط است.

۵. سرطان آناپلاستیک

کارسینوم آناپلاستیک (که به آن کارسینوم تمایز نیافته نیز می‌گویند) شکل نادری از سرطان غده تیروئید است که حدود ۲ درصد از کل سرطان‌های تیروئید را تشکیل می‌دهد. تصور می‌شود که این بیماری گاهی اوقات از یک سرطان پاپیلاری یا فولیکولی موجود ایجاد می‌شود. این سرطان تمایز نیافته نامیده می‌شود زیرا سلول‌های سرطانی شباهت زیادی به سلول‌های تیروئید طبیعی ندارند. سرطان آناپلاستیک اغلب به سرعت به گردن و سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد و درمان آن بسیار سخت است.

۶. سایر سرطان‌های نادر غده تیروئید

کمتر از ۴ درصد از سرطان‌های یافت شده در غده تیروئید، لنفوم تیروئید، سارکوم تیروئید یا سایر تومورهای نادر مانند سرطان پاراتیروئید هستند.

علائم سرطان تیروئید

اکثر سرطان‌های تیروئید در اوایل بیماری هیچ علامت یا علائمی ایجاد نمی‌کنند. طبق گفته mayoclinic، همانطور که سرطان غده تیروئید رشد می‌کند، ممکن است باعث موارد زیر شود:

  • یک توده (ندول) که می‌تواند از طریق پوست روی گردن شما احساس شود.
  • احساس این که یقه‌های پیراهن در حال تنگ شدن هستند.
  • تغییراتی در صدای شما، از جمله افزایش خشونت صدا
  • مشکل در بلع
  • متورم شدن غدد لنفاوی در گردن
  • درد در گردن و گلو.

در صورت مشاهده هر یک از علائم، باید در اسرع وقت به فوق تخصص غدد مراجعه نمایید.

علل ابتلا به سرطان تیروئید

سرطان غده تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های تیروئید تغییراتی در DNA خود ایجاد می‌کنند. دی ان ای یک سلول حاوی دستورالعمل‌هایی است که به سلول می‌گوید چه کاری انجام دهد. تغییراتی که پزشکان آنها را جهش می‌نامند، به سلول‌ها می‌گوید که به سرعت رشد کرده و تکثیر شوند. سلول‌های تجمع‌یافته توده‌ای به نام تومور را تشکیل می‌دهند.

متخصصان تا کنون از علت اصلی جهش دی ان ای اطلاعی ندارند، اما معتقدند برخی از موارد زیر می‌توانند باعث این تغییر آن شود:

  • سابقه خانوادگی ژن معیوب به نام ژن RET
  • داشتن یک بیماری تیروئید مانند بزرگ شدن تیروئید (گواتر) یا گره‌های تیروئید
  • قرار گرفتن در معرض برخی از اشکال پرتو، مانند درمان پرتودرمانی دوران کودکی
  • التهاب تیروئید
  • یک بیماری روده‌ای به نام پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)
  • آکرومگالی، یک بیماری نادر که در آن بدن هورمون رشد بیش از حد تولید می‌کند.

همچنین ابتلا به سایر بیماری‌های غده تیروئید می‌تواند باعث بروز سرطان شود. ناگفته نماند سرطان تیروئید نیز می‌تواند باعث بروز بیماری‌های دیگر غده تیروئید شود.

تشخیص سرطان تیروئید

آزمایشات برای تشخیص سر‌طان تیروئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آزمایشات تیروئید

آزمایش خون تیروئید سطح هورمون‌ها از جمله T3 و T4 و هورمون محرک تیروئید (TSH) را بررسی می‌کند. آزمایش خون همچنین می‌تواند به شناسایی شرایط غیر‌سرطانی غده تیروئید مانند کم کاری تیروئید (تیروئید کم‌کار) یا پرکاری تیروئید (تیروئید پرکار) کمک کند.

سونوگرافی

سونوگرافی می‌تواند به تعیین اینکه آیا توده در گردن شما جامد است یا مایع، کمک کند. همچنین نشان می‌دهد که آیا گره‌های لنفاوی تحت تأثیر قرار گرفته اند یا خیر.

بیوپسی

در این آزمایش پزشک مقداری از بافت تیروئید را برای بررسی زیر میکروسکوپ برمی‌دارد. رایج‌ترین نوع بیوپسی، آسپیراسیون مورد نیاز ظریف نامیده می‌شود، در غیر این صورت، پزشک ممکن است یک نیمه تیروئیدکتومی برای برداشتن نمونه بافت انجام‌ دهد.

اسکن رادیوایزوتوپ

این آزمایش معمولاً در صورتی انجام می‌شود که آزمایش خون نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد. قبل از انجام اسکن دوربین گاما، مقدار کمی مایع رادیواکتیو (مانند ید) به ورید بازوی شما تزریق می‌شود. سپس مقدار مایع رادیواکتیو جذب شده توسط غده تیروئید اندازه گیری می‌شود.

اسکن‌های دیگر

اگر سرطان غده تیروئید در شما تشخیص داده شود، ممکن است اسکن‌های دیگری انجام دهید تا ببینید آیا سرطان به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کرده است یا خیر.

این آزمایشات ممکن است شامل:

  • سی تی اسکن
  • ام آر آی
  • اسکن PET.

آزمایش ژنتیک برای تشخیص سر‌طان تیروئید

بخشی از سرطان مدولاری تیروئید ناشی از ژن‌های ارثی است که از والدین به فرزندان منتقل می‌شود. اگر سرطان مدولاری تیروئید برای شما تشخیص داده شود، ممکن است ارائه دهنده شما ملاقات با یک مشاور ژنتیک را برای بررسی آزمایش ژنتیک توصیه کند. دانستن اینکه شما یک ژن ارثی دارید، می‌تواند به شما در درک خطر ابتلا به انواع دیگر سرطان و اینکه ژن ارثی شما ممکن است برای فرزندانتان معنی داشته باشد کمک کند.

درمان سرطان تیروئید

گزینه‌های درمان سر‌طان تیروئید شما به نوع و مرحله سرطان تیروئید، سلامت کلی و ترجیحات شما بستگی دارد. اکثر افرادی که مبتلا سرطان تیروئید تشخیص داده می‌شودن، امید به درمان بسیار خوبی دارند، چرا که بیشتر سرطان‌های تیروئید قابل درمان هستند.

ممکن است برای سرطان‌های خوش خیم‌تر مانند تیروئید پاپیلاری بسیار کوچک (میکرو کارسینوم پاپیلاری) فورا نیازی به درمان نباشد چرا که این سرطان‌ها خطر رشد یا گسترش کمی دارند. به عنوان جایگزینی برای جراحی یا سایر درمان ها، ممکن است نظارت فعال بر سرطان گزینه بهتری باشد. به طور کلی شیوه‌های زیر در درمان سرطان تیروئید، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عمل جراحی سرطان تیروئید

اکثر افراد مبتلا به سر‌طان تیروئید که نیاز به درمان دارند، برای برداشتن بخشی یا تمام تیروئید تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند. اینکه تیم مراقبت های بهداشتی شما چه عملی را توصیه می کند به نوع سر‌طان تیروئید، اندازه سرطان و اینکه آیا سرطان فراتر از تیروئید به غدد لنفاوی گسترش یافته است، بستگی دارد. تیم مراقبت شما همچنین ترجیحات شما را هنگام ایجاد یک برنامه درمانی در نظر می‌گیرد. عمل‌های مورد استفاده برای درمان سر‌طان تیروئید عبارتند از:

  • برداشتن تمام یا بیشتر تیروئید (تیروئیدکتومی): عمل برداشتن غده تیروئید ممکن است شامل برداشتن تمام بافت تیروئید یا بیشتر بافت تیروئید باشد. جراح اغلب لبه‌های کوچکی از بافت تیروئید را در اطراف غدد پاراتیروئید باقی می‌گذارد تا خطر آسیب به غدد پاراتیروئید را کاهش دهد که به تنظیم سطح کلسیم در خون شما کمک می‌کند.
  • برداشتن بخشی از تیروئید (لوبکتومی تیروئید): در طول لوبکتومی تیروئید، جراح نیمی از تیروئید را برمی‌دارد. اگر سرطان غده تیروئید رشد آهسته‌ای داشته باشد یا ندول مشکوکی در تیروئید وجود داشته باشد، این عمل جراحی توصیه می‌شود.
  • برداشتن غدد لنفاوی گردن (تحلیل گره لنفاوی): سر‌طان تیروئید اغلب به غدد لنفاوی مجاور در گردن گسترش می‌یابد. معاینه اولتراسوند گردن قبل از جراحی ممکن است نشانه‌هایی از گسترش سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی را نشان دهد. در این صورت، جراح ممکن است برخی از غدد لنفاوی گردن را برای آزمایش بردارد.

هورمون درمانی سرطان تیروئید

از این درمان برای جایگزینی هورمون‌های تولید شده در تیروئید استفاده می‌شود. داروهای هورمون درمانی سر‌طان تیروئید معمولاً به شکل قرص مصرف می‌شوند و می‌توان از آن برای موارد زیر استفاده کرد:

جایگزینی هورمون‌های تیروئید بعد از جراحی: اگر تیروئید شما به طور کامل برداشته شود، باید تا پایان عمر از هورمون‌های تیروئیدی استفاده کنید تا جایگزین هورمون‌هایی شود که تیروئید قبل از عمل شما می‌ساخته است. این درمان جایگزین هورمون‌های طبیعی شما می‌شود، بنابراین وقتی متخصص غدد دوز مناسب برای شما را پیدا کند، نباید هیچ عارضه‌ای داشته باشد.

سرکوب رشد سلول‌های سرطانی تیروئید:. دوزهای بالاتر هورمون درمانی می‌تواند تولید هورمون محرک تیروئید (TSH) را از غده هیپوفیز مغز شما سرکوب کند. TSH می‌تواند باعث رشد سلول‌های سرطانی تیروئید شود. این درمان معمولا برای سر‌طان تیروئید تهاجمی توصیه می‌شود.

ید رادیواکتیو

درمان با ید رادیواکتیو از نوعی ید رادیواکتیو استفاده می‌کند تا سلول‌های تیروئید و سلول‌های سرطانی تیروئید را که ممکن است پس از جراحی باقی بمانند را از بین ببرد. این شیوه اغلب برای درمان سرطان‌های متمایز تیروئید که خطر انتشار به سایر قسمت‌های بدن را دارند، استفاده می‌شود.

همه انواع سرطان غده تیروئید به این درمان پاسخ نمی‌دهند. اما برخی انواع مانند سر‌طان تیروئید پاپیلاری، فولیکولی و سلول هارتل، احتمال بیشتری دارد که به این درمان پاسخ دهند. سرطان های آناپلاستیک و مدولاری تیروئید معمولاً با ید رادیواکتیو درمان نمی‌شوند.

در این درمان، ید رادیو اکتیو به صورت کپسول یا مایع مصرف می‌شود و بخش عمده آن توسط سلول‌های تیروئید و سلول‌های سرطانی تیروئید جذب می‌شود، بنابراین خطر آسیب رساندن به سایر سلول‌های بدن شما کم است.

 تزریق الکل به سرطان‌ها

فرسایش الکلی شامل استفاده از سوزن برای تزریق الکل به نواحی کوچک سر‌طان تیروئید است. الکل باعث کوچک شدن سلول‌های سرطانی تیروئید می‌شود.

فرسایش الکلی ممکن است گزینه‌ای برای درمان نواحی کوچک سر‌طان تیروئید باشد، مانند سرطانی که بعد از جراحی در غدد لنفاوی پیدا می‌شود. این درمان معمولا برای افرادی که قبل از عمل وضعیت جسمانی خوبی ندارند، توصیه می‌شود.

درمان دارویی هدفمند

درمان‌های دارویی هدفمند بر روی مواد شیمیایی خاص موجود در سلول‌های سرطانی تمرکز دارند. با مسدود کردن این مواد شیمیایی، درمان‌های دارویی هدفمند می‌توانند باعث مرگ سلول‌های سرطانی شوند. برخی از این درمان‌ها به صورت قرص و برخی از طریق رگ انجام می‌شوند.

درمان سرطان تیروئید با پرتو درمانی

در این درمان از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون‌ها برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. اگر سرطان شما به درمان‌های دیگر پاسخ ندهد یا اگر عود کند، ممکن است پرتودرمانی توصیه شود. پرتودرمانی می تواند به کنترل درد ناشی از سرطان که به استخوان‌ها گسترش می‌یابد کمک کند. عوارض جانبی پرتودرمانی به این بستگی دارد که پرتو در کدام ناحیه مورد استفاده قرار گرفته است. اگر هدف آن گردن باشد، عوارض جانبی ممکن است شامل واکنشی شبیه آفتاب سوختگی روی پوست، سرفه و بلع دردناک باشد.

درمان سر‌طان تیروئید با شیمی درمانی

شیمی درمانی یک درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. داروهای شیمی درمانی مختلفی وجود دارد که می‌توانند به تنهایی یا ترکیبی استفاده شوند. برخی از آنها به شکل قرص هستند، اما بیشتر آنها از طریق رگ تزریق می‌شوند. شیمی درمانی ممکن است به کنترل سرطان‌های تیروئید با رشد سریع، مانند سر‌طان تیروئید آناپلاستیک کمک کند. در شرایط خاص، شیمی درمانی ممکن است برای انواع دیگر سر‌طان تیروئید استفاده شود. گاهی اوقات شیمی درمانی با پرتو درمانی ترکیب می‌شود. عوارض جانبی شیمی درمانی به داروهای خاصی که دریافت می‌کنید بستگی دارد.

از بین بردن سلول‌های سرطانی با گرما و سرما

سلول‌های سرطانی تیروئید که به ریه ها، کبد و استخوان‌ها گسترش می‌یابند را می‌توان با گرما و سرما درمان کرد. فرسایش فرکانس رادیویی از انرژی الکتریکی برای گرم کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند و باعث مرگ آنها می‌شود. روش دیگر از یک گاز برای منجمد کردن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این درمان‌ها می‌توانند به کنترل مناطق کوچکی از سلول‌های سرطانی کمک کنند.

عوامل خطر سرطان تیروئید

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سر‌طان تیروئید را افزایش دهند عبارتند از:

  • جنسیت. سر‌طان تیروئید در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد. کارشناسان فکر می‌کنند که این عامل ممکن است به هورمون استروژن مرتبط باشد.
  • قرار گرفتن در معرض سطوح بالای تابش. پرتودرمانی سر و گردن خطر ابتلا به سرطان غده تیروئید را افزایش می‌دهد.
  • برخی از سندرم‌های ژنتیکی ارثی. سندرم‌های ژنتیکی که خطر ابتلا به سر‌طان تیروئید را افزایش می‌دهند شامل سرطان مدولاری تیروئید خانوادگی، نئوپلازی غدد درون ریز متعدد، سندرم کاودن و پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی است.

عوارض سرطان غده تیروئید

سرطان تیروئید علیرغم درمان موفقیت آمیز می‌تواند عود کند، حتی اگر تیروئید خود را برداشته باشید. اگر سلول‌های سرطانی قبل از برداشتن تیروئید به فراتر از تیروئید گسترش یابند، این اتفاق می‌افتد.

اکثر سرطان‌های تیروئید، از جمله شایع‌ترین انواع آن‌ها مانند پاپیلاری و فولیکولی، احتمال عود ندارند. فوق تخصص کبد می‌تواند به شما بگوید که آیا سرطان شما با توجه به ویژگی‌های سرطان خطر عود بیشتری دارد یا خیر. اگر سرطان شما تهاجمی باشد یا اگر فراتر از تیروئید شما رشد کند، احتمال عود آن بیشتر است. زمانی که سرطان غده تیروئید عود می‌کند، عوارض معمولاً در پنج سال اول پس از تشخیص شما دیده می‌شوند.

در صورتی که سرطان شما عود کند می‌تواند اندام‌های زیر را با اختلال مواجه کند:

  • غدد لنفاوی گردن
  • ریه‌ها
  • استخوان‌ها
  • مغز
  • کبد
  • پوست

سرطان تیروئید و بارداری

سرطان غده تیروئید دومین سرطان شایع در زنان باردار است ( سرطان سینه اولین است). تقریباً ۱۰ درصد از سرطان‌های تیروئید در دوران بارداری یا در سال اول پس از زایمان ایجاد می‌شوند. کارشناسان بر این باورند که نوسانات سطح هورمون در دوران بارداری ممکن است باعث ایجاد سرطان شود.

اگر در دوران بارداری تشخیص سر‌طان تیروئید دریافت کردید، متخصص داخلی یا غدد شما می‌تواند گزینه‌های درمانی را مورد بحث قرار دهد. بسته به نوع و شدت سرطان، ارائه‌دهنده شما ممکن است تاخیر درمان را تا پس از زایمان توصیه کند. اگر نیاز به درمان فوری داشته باشید می‌توانید تحت عمل جراحی برای برداشتن غده سرطانی قرار گیرید.

در چه صورت برای سرطان تیروئید باید به پزشک مراجعه کنم؟

اگر علائمی از این بیماری دارید، برای تشخیص باید به فوق تخصص غدد مراجعه نمایید. در صورتی که سرطان در شما تشخیص داده شود، گزینه‌های درمانی برای شما شرح داده می‌شوند. بسیاری از سرطان‌های تیروئید نیازی به درمان ندارند و فقط باید تحت نظر قرار گیرند.

سوالات متداول

در ادامه سوالات شما را بررسی خواهیم کرد.

کم کاری تیروئید می‌تواند به سرطان تیروئید منجر شود؟

کم کاری تیروئید، بیماری است که در آن هورمون‌های تیروئید کمتر از حد لازم ساخته می‌شوند. این اختلال نمی‌تواند باعث سرطان غده تیروئید شود.

پر کاری تیروئید می‌تواند به سرطان تیروئید منجر شود؟

پرکاری تیروئید بیماری است که در آن هورمون‌های تیروئید بیشتر از حد نیاز ترشح می‌شوند. این اختلال نیز مانند کم کاری تیروئید، نمی‌تواند باعث سر‌طان تیروئید شود.

آیا سرطان تیروئید درمان دارد؟

بیشتر سرطان‌های تیروئید قابل درمان هستند و امید به درمان بالایی دارند. جراحی، شیمی درمانی و هورمون درمانی نمونه‌هایی از آن‌ها هستند.

آیا سرطان تیروئید متاستاز می‌کند؟

متاستاز به انتشار سلول‌های سرطانی توسط خون به سراسر بدن گفته می‌شود. سر‌طان تیروئید گاهی اوقات به غدد لنفاوی مجاور یا سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد. البته اکثریت سرطان‌های تیروئید قابلی متاستاز ندارند.

گرفتگی صدا در چه صورتی نشانه سرطان تیروئید است؟

غده تیروئید شما درست زیر حنجره قرار دارد (که بیشتر به عنوان جعبه صدای شما شناخته می‌شود). سرطان غده تیروئید ممکن است روی جعبه صدا فشار بیاورد و باعث گرفتگی صدا یا تغییر صدا شود. البته این یک روش غیر معمول برای تشخیص سرطان تیروئید است. با این حال اگر صدای شما بدون دلیل خاصی شروع به خشن شدن کرد، باید برای انجام آزمایش تیروئید اقدام کنید.

طول عمر بیماران سرطان تیروئید چقدر است؟

سرطان‌های تیروئید اغلب قابل درمان هستند و درصد امید به زندگی بالایی دارند. به طوری که بیش از ۹۷ درصد افراد مبتلا به این بیماری بیش از ۵ سال بعد از تشخیص عمر می‌کنند.

داروی سرطان تیروئید چیست؟

هیچ داروی خاصی نمی‌تواند روند تکثیر سلول‌های سرطانی را معکوس کند. از این رو تمام داروها روی از بین بردن سلول‌های سرطانی متمرکز هستند. داروهای مورد استفاده در هورمون درمانی و شیمی درمانی نمونه‌هایی از این داروها هستند.
همچنین اگر شما عمل برداشتن تیروئید را انجام داده باشید، باید برای جبران هورمون‌های که دیگر تولید نمی‌شوند، تا آخر عمر داروهای تیروئید مانند لووتیروکسین (لووکسیل، سینتروید، تیروسینت، یونیتروید، یونیتروید) مصرف کنید.

فرق سرطان تیروئید با سرطان حنجره و گلو چیست؟

سلول‌های سرطان حنجره عموما کارسینوم سلول سنگفرشی هستند. به این معنی که سرطان بیشتر در پوست نرمی که حنجره را می‌پوشاند ایجاد می‌شود. اما سرطان غده تیروئید از تکثیر سلول‌های خود تیروئید به وجود می‌آید. هر دو سرطان می‌توانند به غدد لنفاوی گلو گسترش یابند. سرطان حنجره ممکن است با علائمی مانند گوش درد و مشکل در تنفس همراه باشد.

ندول تیروئید می‌تواند به سرطان تیروئید منجر شود؟

در واقع ندول تیروئید خود نوعی سرطان خوش خیم است. بیشتر اوقات این گره‌ها هیچ عارضه‌ای ندارند و به سرطان پیشرفته‌تری تبدیل نمی‌شوند. با این حال تبدیل شدن آن‌ها به سرطان غده تیروئید غیر ممکن نیست.

سر‌طان تیروئید همان سرطان لوزه است؟

خیر، این دو سرطان با یکدیگر متفاوت هستند. لوزه‌های شما، دو پد بیضی شکل در پشت دهان هستند که با میکروب‌های ورودی از طریق دهان مبارزه می‌کنند. سرطان لوزه، به رشد غیر طبیعی این پدها گفته می‌شود.

آیا سر‌طان تیروئید کشنده است؟

بیشتر انواع سر‌طان تیروئید قابل درمان هستند، با این حال برخی از آن‌ها بسیار خطرناک و کشنده هستند.

آیا سرطان تیروئید باعث چاقی می‌شود؟

به نظر می‌رسد چاقی یک عارضه در زنان مبتلا به سرطان غده تیروئید است. با این حال مطالعات بیشتری برای تایید این موضوع، نیاز است.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

دریافت تشخیص سرطان، صرف نظر از نوع آن، ناراحت کننده است. خوشبختانه، اکثر سرطان‌های تیروئید به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند. پزشک شما می‌تواند بهترین گزینه درمانی برای نوع سر‌طان تیروئید شما را مورد بحث قرار دهد. پس از درمان، ممکن است نیاز به مصرف هورمون‌های تیروئید مصنوعی به طور مادام العمر داشته باشید. این هورمون‌ها از عملکردهای حیاتی بدن پشتیبانی می‌کنند. آنها معمولاً عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد نمی‌کنند، اما برای نظارت بر سلامت خود باید معاینات منظمی داشته باشید.

منابع:

۱- webmd.com

۲- doctoreto.com


 

1
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

رایج‌ترین داروهای مصرفی چه عوارضی دارند؟

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

بسیاری از داروهایی که در این مطلب ذکر شده‌اند، به‌راحتی و بدون نسخه در دسترس هستند. بنابراین خوب است بدانید که استفاده‌ی طولانی‌مدت از هر نوع دارو در دوزهای کنترل نشده اثرات مضر جدی بر اندام‌های حیاتی بدن دارد.

داروهای فارموکولوژیک بسته به عملکردی که دارند به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند. عوارض جانبی هر دارویی به اثر یا نتیجه‌ی نامطلوبی گفته می‌شود که بعد از مصرف داروی خاصی بروز می‌کند. این عوارض می‌توانند در طیف خفیف تا شدید قرار بگیرند. اغلب این اتفاق می‌افتد که فرد نسبت به داروی بخصوصی آلرژی دارد ولی از آن آگاه نیست. این فرد با مصرف این دارو ممکن است یک واکنش آلرژیک نشان دهد. بنابراین عوارض جانبی دارو می‌تواند آلرژیک یا غیرآلرژیک باشد.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

معروف‌ترین اجزای این گروه: ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک، مفنامیک اسید، آسپیرین
این داروها برای تسکین درد به کار می‌روند.

عوارض جانبی این داروها شامل: شکم‌درد و افزایش ترشح اسید معده می‌شود. سردرد، سرگیجه، فشارخون بالا و بثورات پوستی نیز از دیگر عوارض جانبی شایه این داروها هستند. استفاده‌ی طولانی‌مدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند سبب ایجاد زخم معده و در موارد شدیدتر خونریزی معده شود.

آنتی‌اسیدها

معروف‌ترین اجزای این گروه: آلکا سلتزر، آلومینیوم ام‌جی‌اس، هیدروکسید منیزیم
آنتی‌اسیدها برای درمان اسید زیاد معده به کار می‌روند.
استفاده‌ی طولانی‌مدت از آنتی‌اسیدها می‌تواند باعث وابستگی به دوزهای بالاتر شود. آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم هیدروکسید می‌توانند موجب یبوست و ضعف و کم‌اشتهایی شوند. آنتی‌اسیدهای حاوی منیزیم نیز می‌توانند موجب اسهال شوند.

آنتی‌بیوتیک‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: آموکسی‌سیلین، سفالکسین، آزیترومایسین، مترونیدازول
آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی به کار می‌روند.
عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌هاشامل شکم‌درد، تهوع، استفراغ، نفخ و بدهضمی، اسهال و از دست دادن اشتها می‌شود. علاوه بر این، مصرف بی‌رویه و خودسرانه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها منجر به مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌شود.

ضداسهال‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: لوپرامید، بیسموت ساب‌سالیسیلات
برای درمان اسهال به کار می‌روند.
احساس ناراحتی در شکم، پُری معده یا نفخ و یبوست از عوارض جانبی ضداسهال‌ها هستند.

آنتی‌دیابتیک‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: متفورمین، گلیپیزید، آکاربوز
برای کنترل دیابت به کار می‌روند.
استفاده از دوز نامناسب داروهای ضددیابت می‌توانند علائم افت قندخون مانند ضعف، سرگیجه و تعریق و از دست دادن هشیاری ایجاد کنند. عوارض جانبی خفیف‌تر شامل احساس ناراحتی در شکم، تهوع و استفراغ، اسهال، افزایش وزن و تورم پاها می‌شود.

ضدتهوع‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: پرومتازین، متوکلوپرامید، پروکلرپرازین
ضدتهوع‌ها برای درمان تهوع و استفراغ به کار می‌روند و انواع گوناگونی دارند.
عوارض جانبی این داروها شامل خشکی دهان، خاکستری شدن یا تغییر رنگ مدفوع و زبان، بدهضمی، یبوست، سرگیجه و وزوز گوش، از دست دادن اشتها و بی‌قراری می‌شود.

آنتی‌هیستامین‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: کلرفنیرامین، سیتریزین، لوراتادین، دیفن‌هیدرامین
برای درمان آلرژی به کار می‌روند.
خشکی دهان، تاری دید، سرگیجه، بی‌قراری، تهوع و استفراغ، خواب‌آلودگی و احساس پریشانی از عوارض جانبی آنتی‌هیستامین‌هاست.

ضدفشارخون‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: کاپتوپریل، انالاپریل، فوروزماید، لوزارتان، هیدروکلروتیازید
برای کنترل فشارخون بالا به کار می‌روند.
عوارض جانبی این داروها شامل اسهال یا یبوست، سرگیجه، سرفه و اختلال نعوظ در مردها، سردرد و سرگیجه، تهوع و استفراغ، کاهش وزن یا افزایش وزن می‌شود.

تب‌بُرها

معروف‌ترین اجزای این گروه: استامینوفن
برای پایین آوردن تب به کار می‌روند. شکم‌درد و افزایش تعریق، تهوع و استفراغ و از دست دادن اشتها از عوارض جانبی تب‌بُرها می‌باشند.

ضدسرفه‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: دکسترومتورفان، بنزوناتات
برای درمان سرفه به کار می‌روند.
سرگیجه، خواب‌آلودگی، تهوع و استفراغ از عوارض جانبی این داروهاست.

ضداحتقان‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: افدرین، سودوافدرین، فنیل افرین
برای کاهش گرفتگی بینی به کار می‌روند.
بی‌خوابی، افزایش فشارخون، سردرد، بی‌قراری و خشکی دهان از عوارض جانبی این داروهاست.

ملین‌ها

معروف‌ترین اجزای این گروه: بیزاکودیل، سنا، سی‌لاکس
برای کمک به دفع و رفع یبوست مصرف می‌شوند.
اسهال، نفخ، گرفتگی شکم، تهوع و استفراغ از عوارض جانبی ملین‌ها هستند.

شُل‌کننده‌های عضله

معروف‌ترین اجزای این گروه: متوکاربامول، سیکلوبنزاپرین، متاکسالون
برای رفع اسپاسم‌های عضلانی به کار می‌روند.
سرگیجه و خواب‌آلودگی، سردرد، تهوع و استفراغ، کاهش فشارخون و افزایش تحریک‌پذیری عصبی از عوارض این داروها هستند.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

دارونامه؛ آشنایی با داروی امپرازول(Omeprazole)، موجب کاهش مقدار اسید تولید شده در معده

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

امپرازول از داروهای مهارکننده پمپ پروتون می‌‌باشد. امپرازول موجب کاهش مقدار اسید تولید شده در معده می‌شود.
امپرازول در درمان و پیشگیری کوتاه مدت بازگشت محتویات معده به مری و دیگر بیماری‌های ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده استفاده می‌شود.
امپرازول در درمان التهاب مری زخمی شونده نیز استفاده می‌شود و همچنین همراه با آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان زخم معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری تجویز می‌شود.
امپرازول بدون نسخه (OTC) در بزرگسالان برای کمک به کنترل سوزش معده که ۲ روز یا بیشتر در هفته اتفاق می‌افتد استفاده می‌شود.
این دارو می‌تواند باعث مشکلات کلیوی شود. اگرمیزان ادرار کمتر از حد معمول شود یا در صورت وجود خون در ادرار، به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد مصرف امپرازول

*بزرگسالان:
کاربردهای اصلی (Labeled indications):
۱-بازگشت محتویات معده به مری‌، فرسایشی (همراه با آسیب به مری) یا غیر‌فرسایشی؛
۲- بیماری زخم معده، درمان و پیشگیری ثانویه؛
۳-سندروم زولینگر الیسون.

کاربردهای دیگر (Off-labeled indications):
۱-سوء‌هاضمه (ایدیوپاتیک یا بدون زخم)؛
۲-پیشگیری اولیه از زخم ایجاد شده با NSAID ها (مانند آسپیرین).

*کودکان:
۱-بازگشت محتویات معده به مری (GERD)؛
۲-ازوفاژیت فرسایشی (التهاب مری زخم شونده).

موارد منع مصرف

ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن
همزمان با عوامل ضد‌باکتری
عدم مصرف دارو به صورت OTC یا بدون نسخه پزشک در صورت مشکل یا درد هنگام بلع، استفراغ خونی، مشاهده خون در مدفوع، درد قفسه سینه

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )هیچ مطالعه کافی و کنترل شده‌ای روی زنان باردار وجود ندارد. داده‌های اپیدمیولوژیک موجود قادر به نشان دادن افزایش خطر ناهنجاری‌های مادرزادی عمده یا سایر نتایج نامطلوب بارداری به دنبال مصرف امپرازول در سه ماهه اول نیست.

مصرف در شیردهی

اطلاعات محدودی نشان می‌دهد که امپرازول ممکن است در شیر مادر وجود داشته باشد. هیچ اطلاعات بالینی در مورد اثرات امپرازول بر روی نوزاد شیرخوار یا تولید شیر وجود ندارد.

هشدارها

۱-در صورت اثبات وجود سرطان معده از مصرف این دارو خودداری شود.
۲-در مصرف طولانی مدت امپرازول‌، گاستریت آتروفیک گزارش شده است.
۳-در بیماران مصرف کننده PPI ها شامل امپرازول نفریت بینابینی حاد مشاهده شده است.
۴-مصرف روزانه داروهای کاهنده اسید معده برای مدت طولانی(بیشتر از سه سال) می‌‌تواند منجر به سوء‌جذب ویتامین B12 ناشی از کمبود یا فقدان اسید معده شود.
۵- امپرازول در بیماران مبتلا یا دارای سابقه ابتلا به بیماری مزمن کبدی با احتیاط فراوان مصرف گردد.
۶-اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل (CDAD): استفاده از مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI) ممکن است خطر CDAD را افزایش دهد‌‌، به ویژه در بیماران بستری در بیمارستان. تشخیص CDAD را در بیماران مبتلا به اسهال مداوم که بهبود نمی‌‌یابد‌، در نظر بگیرید. از کم‌ترین دوز و کوتاه‌‌ترین مدت درمان با PPI مناسب برای بیماری تحت درمان استفاده کنید.
۷-لوپوس اریتماتوز پوستی و سیستمیک: به صورت شروع بیماری یا تشدید بیماری خود ایمنی موجود گزارش شده است. بیشتر موارد لوپوس اریتماتوی پوستی (CLE) بودند که معمولاً CLE تحت حاد بودند (طی چند هفته تا سالها پس از درمان مداوم). لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE) کمتر شایع است (به طور معمول طی چند روز تا چند سال پس از شروع درمان اتفاق می‌افتد) و در درجه اول در بزرگسالان جوان تا افراد مسن دیده می‌شود. در صورت بروز علائم CLE یا SLE‌، درمان را قطع کنید و برای ارزیابی به متخصص مراجعه کنید. بیشتر بیماران ۴ تا ۱۲ هفته پس از قطع مصرف امپرازول بهبود می‌‌یابند.
۸-شکستگی: ممکن است با درمان PPI افزایش میزان شکستگی استخوان مربوط به پوکی استخوان در مفصل ران‌‌، ستون‌‌فقرات یا مچ دست ایجاد شود. بیمارانی که از دوزهای بالا (چند نوبت روزانه) یا طولانی مدت (۱ سال) استفاده می‌‌کنند باید تحت نظر قرار گیرند. برای کم‌ترین مدت از کمترین دوز موثر استفاده کنید‌‌، از مکمل‌‌های ویتامین D و کلسیم استفاده کنید و برای کاهش خطر شکستگی در بیماران در معرض خطر‌‌، از دستورالعمل های مناسب پیروی کنید.

نکات قابل‌توصیه

۱-در حین درمان با امپرازول از مصرف الکل خودداری کنید.
۲- امپرازول باید نیم تا یکساعت قبل از غذا و ترجیحا صبح مصرف شود.
۳-در حین درمان با امپرازول در صورت بروز اسهال، سوء‌‌هاضمه و کهیر فورا پزشک خود را مطلع کنید.

عوارض جانبی امپرازول

عوارض جانبی با شیوع کم (۱% تا ۱۰%):
سیستم عصبی مرکزی:
سردرد (۷%)، سرگیجه (۲%)
پوستی: راش پوستی (۲%)
دستگاه گوارش: درد شکمی (۵%)، اسهال (۴%)، تهوع (۴%)، نفخ (۳%)، استفراغ (۳%)، برگشت اسید (۲%)، یبوست (۲%)
سیستم عضلانی اسکلتی: درد پشت (۱%)، ضعف (۱%)
دستگاه تنفسی: عفونت مجاری تنفسی فوقانی (۲%)، سرفه (۱%)

تداخلات دارویی

سیتالوپرام

آکالابروتینیب: مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI) ممکن است غلظت سرمی آکالابروتینیب را کاهش دهند.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

آتازاناویر: مهارکننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی آتازاناویر را کاهش دهند. مصرف آتازاناویر ۱۲ ساعت پس از PPI و دوز PPI نباید بیش از معادل ۲۰ میلی‌‌گرم امپرازول باشد. نظارت بر اثر آتازاناویر لازم است.

تداخل رده D: اصلاح درمان

بوسوتینیب: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی بوسوتینیب را کاهش دهند.

مدیریت: گزینه‌‌هایی برای جایگزین کردن مهار کننده‌‌های پمپ پروتون مانند آنتی‌‌اسیدهای کوتاه اثر یا آنتاگونیست‌های گیرنده هیستامین نوع ۲ در نظر بگیرید. داروهای جایگزین را بیش از ۲ ساعت قبل یا بعد از بوسوتینیب تجویز کنید.

تداخل رده D: اصلاح درمان

سفوروکسیم: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است جذب سفوروکسیم را کاهش دهند.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

سیلوستازول: امپرازول ممکن است غلظت سرمی متابولیت فعال (s) سیلوستازول را افزایش دهد. امپرازول ممکن است غلظت سرمی سیلوستازول را افزایش دهد. مدیریت: در بیمارانی که امپرازول نیز دریافت می‌کنند‌‌، دوز سیلوستازول را به ۵۰ میلی گرم دو بار در روز کاهش دهید. پاسخ بالینی به سیلوستازول را از نزدیک کنترل کنید.

تداخل رده D: اصلاح درمان

سیتالوپرام: امپرازول ممکن است غلظت سرمی سیتالوپرام را افزایش دهد.

مدیریت: در صورت استفاده با امپرازول‌‌، دوز سیتالوپرام را به حداکثر ۲۰ میلی‌‌گرم در روز محدود کنید. از نظر سمیت سیتالوپرام (به عنوان مثال‌، سندرم سروتونین‌‌، طولانی شدن QT) در بیمارانی که این ترکیب را دریافت می‌کنند‌، نظارت کنید.

تداخل رده D: اصلاح درمان

کلوپیدوگرل: امپرازول ممکن است اثر ضد‌‌پلاکتی کلوپیدوگرل را کاهش دهد. امپرازول ممکن است غلظت سرمی متابولیت فعال (کلوپیدوگرل) را کاهش دهد.

مدیریت: توصیه می‌شود از مصرف همزمان امپرازول به دلیل کاهش احتمالی اثر کلوپیدوگرل جلوگیری شود. رابپرازول یا پانتوپرازول ممکن است گزینه‌‌های کم خطرتری نسبت به امپرازول باشند.

تداخل رده D: اصلاح درمان

القا کننده‌‌های CYP2C19 (قوی): ممکن است غلظت سرمی امپرازول را کاهش دهد.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

داکومیتینیب: مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی داکومیتینیب را کاهش دهند.

مدیریت: از مصرف همزمان داکومیتینیب با مهار کننده‌های پمپ پروتون خودداری کنید. ممکن است از داروهای آنتی‌اسید استفاده شود.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

داساتینیب: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی داساتینیب را کاهش دهند.

مدیریت: در صورت نیاز به برخی از درمان‌های کاهش‌‌دهنده اسید‌‌، می‌‌توان از داروهای ضد‌اسید (۲ ساعت قبل یا بعد از تجویز داساتینیب استفاده کرد) به جای مهار کننده پمپ پروتون استفاده کرد.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

دلاویردین: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی دلاویردین را کاهش دهند.

مدیریت: در بیماران تحت درمان با دلاویردین باید از درمان مزمن با مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI) خودداری کرد.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

ارلوتینیب: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی ارلوتینیب را کاهش دهند.

تداخل رده X: امنع مصرف همزمان

ایتراکونازول: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی ایتراکونازول را کاهش دهند. مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی ایتراکونازول را افزایش دهند.

تداخل رده D: اصلاح درمان

کتوکونازول (سیستمیک): مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است جذب کتوکونازول (سیستمیک) را کاهش دهند. کتوکونازول (سیستمیک) ممکن است غلظت سرمی مهارکننده‌‌های پمپ پروتون را افزایش دهد.

مدیریت: در صورت لزوم استفاده همزمان با مهارکننده‌‌های پمپ پروتون‌، برای افزایش اسیدیته معده و بهبود جذب‌‌، کتوکونازول را با یک نوشیدنی اسیدی استفاده کنید. تداخل رده D: اصلاح درمان

لدیپاسویر: مهارکننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی لدیپاسویر را کاهش دهند.

مدیریت: دوزهای PPI معادل امپرازول ۲۰ میلی‌‌گرم یا کمتر ممکن است با لیدیپاسویر در شرایط ناشتا تجویز شود.

تداخل رده D: اصلاح درمان

متوترکسات: مهارکننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی متوترکسات را افزایش دهند.

مدیریت: قطع درمان موقتی مهار کننده پمپ پروتون (PPI) را در بیمارانی که دوز بالایی از متوترکسات دریافت می‌‌کنند‌‌، در نظر بگیرید.

تداخل رده D: اصلاح درمان

نلفیناویر: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی متابولیت فعال (nelfinavir) را کاهش دهند. مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی نلفیناویر را کاهش دهند.

نراتینیب: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی نراتینیب را کاهش دهند. به‌طور خاص‌‌، مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است جذب نراتینیب را کاهش دهند.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

نیلوتینیب: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی نیلوتینیب را کاهش دهند.

مدیریت: در صورت امکان از این ترکیب خودداری کنید زیرا احتمالاً تفکیک دوزها روش کافی برای به حداقل رساندن تعامل نیست.

تداخل رده D: اصلاح درمان

پازوپانیب: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی پازوپانیب را کاهش دهند.

تداخل رده  X: منع مصرف همزمان

پکسیدارتینیب: مهار کننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی Pexidartinib را کاهش دهند.

مدیریت: در صورت نیاز به کاهش اسید، تجویز آنتی‌اسید را ۲ ساعت قبل یا بعد از پکسیدارتینیب در نظر بگیرید‌‌، یا پکسیدارتینیب را ۲ ساعت قبل یا ۱۰ ساعت بعد از آنتاگونیست گیرنده H2 تجویز کنید.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

پوساکونازول: مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی پوساکونازول را کاهش دهند.

مدیریت: از مصرف همزمان بازدارنده‌‌های پمپ پروتون (PPI) و سوسپانسیون خوراکی پوساکونازول خودداری کنید.

تداخل رده D: اصلاح درمان

ریلپیویرین: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی ریلپیویرین را کاهش دهند.

تداخل رده X: منع مصرف همزمانن

رزیدرونات: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است اثر درمانی رزیدرونات را کاهش دهند. مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی رزیدرونات را افزایش دهند. بیماران بالای ۷۰ سال بیشتر در معرض خطر عوارض جانبی هستند.

تداخل رده D: اصلاح درمان

گل راعی: ممکن است غلظت سرمی امپرازول را کاهش دهد.

تداخل رده X: منع مصرف همزمان

ولپاتاسویر: مهارکننده‌‌های پمپ پروتون ممکن است غلظت سرمی ولپاتاسویر را کاهش دهند.

مدیریت: Sofosbuvir / velpatasvir باید همراه با غذا تجویز شود و ۴ ساعت قبل از امپرازول ۲۰ میلی‌گرم مصرف شود. Sofosbuvir / velpatasvir / voxilaprevir را می‌توان با امپرازول ۲۰ میلی‌گرم تجویز کرد. استفاده با سایر مهار کننده‌‌های پمپ پروتون مورد مطالعه قرار نگرفته است.

تداخل رده D: اصلاح درمان

مقدار مصرف امپرازول

*بزرگسالان:
کاربردهای اصلی (Labeled indications):
۱-بازگشت محتویات معده به مری (GERD) ، فرسایشی (همراه با آسیب به مری) یا غیر فرسایشی:
درمان اولیه:
بیماری خفیف یا غیرمداوم (کمتر از دو بار در هفته) بدون هیچ آثاری از آسیب به مری:
خوراکی: ۱۰ میلی‌‌گرم یک بار در روز؛ در صورت لزوم می‌‌تواند پس از ۴ تا ۸ هفته یک بار در روز به ۲۰ میلی‌‌گرم افزایش یابد.

علائم شدید و یا مکرر (≥ ۲ مرتبه در هفته) و یا ازوفاژیت فرسایشی:
خوراکی:
۲۰ تا ۴۰ میلی‌گرم یک بار در روز؛ پس از کنترل علائم‌‌، حداقل به مدت ۸ هفته ادامه دهید. متعاقباً، بیماران بدون ازوفاژیت فرسایشی شدید می‌توانند به کم‌ترین دوز لازم برای کنترل علائم (و / یا تغییر دادن به یک مسدود کننده H2) کاهش یافته و  قطع کنند. بیمارانی که ازوفاژیت فرسایشی شدید یا مری بارت دارند باید درمان نگهدارنده طولانی مدت را با ۲۰ میلی گرم یک بار در روز ادامه دهند.

علائم باقیمانده با وجود ۴۰ میلی گرم یک بار در روز درمان:
توجه: مراجعه به متخصص توصیه می شود.
خوراکی: گزینه‌‌های درمانی شامل تقسیم دوز به ۲۰ میلی‌‌گرم دو بار در روز، افزایش دوز به ۴۰ میلی‌گرم دو بار در روز یا تغییر به PPI دیگر است
.

درمان OTC (همراه با راهنمایی بیمار): در صورت سوزش معده ، علائم مکرر ( ۲ یا بیشتر از ۲ مرتبه در هفته):
خوراکی: ۲۰ میلی‌‌گرم یک بار در روز به مدت ۱۴ روز (حداکثر: ۲۰ میلی‌گرم در روز). در صورت لزوم ممکن است هر ۴ ماه یک دوره ۱۴ روزه را تکرار کنید. در صورت برطرف نشدن علائم در طی ۱۴ روز از درمان‌‌، به پزشک مراجعه کنید. بیش از ۱۴ روز یا زودتر از هر ۴ ماه مصرف نکنید‌‌، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شود.

ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری:
خوراکی: ۲۰ میلی‌‌گرم یا ۴۰ میلی گرم دو بار در روز به عنوان بخشی از یک رژیم ترکیبی مناسب با آنتی‌بیوتیک‌ها. دوز بستگی به رژیم انتخاب شده دارد.
۲- بیماری زخم معده، درمان و پیشگیری ثانویه:
توجه: برای بیماران مصرف کننده NSAID (از جمله آسپرین) ، در صورت امکان باید NSAID قطع شود. در صورت وجود عفونت ، ابتدا باید عفونت هلیکوباکتر پیلوری درمان شود.

زخم بدون عارضه:
خوراکی: ۲۰ تا ۴۰ میلی‌گرم یک بار در روز. مدت زمان آن به اندازه ، محل و علت زخم بستگی دارد و از ۴ تا ۸ هفته متغیر است. در بیماران مبتلا به بیماری عودکننده‌‌، ممکن است دوز دارو به ۲۰ تا ۴۰ میلی گرم دو بار در روز افزایش یابد.

زخم پیچیده (سوراخ شدن یا انسداد خروجی معده):
خوراکی: ۴۰ میلی گرم دو بار در روز به مدت ۴ هفته و به دنبال آن ۴۰ میلی‌گرم یک بار در روز. مدت زمان بستگی به محل و علت زخم دارد.

زخم خونریزی دهنده:
خوراکی (ترجیحاً به دنبال استفاده اولیه از یک مهار کننده پمپ پروتون IV):
توجه: برخی از متخصصان پیشنهاد می کنند که در بیماران مشکوک به خونریزی دستگاه گوارش فوقانی فعال قبل از آندوسکوپی ، دوز بالای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) با دوز مداوم یا متناوب شروع شود. به دنبال آندوسکوپی‌، برای بیماران مبتلا به کانون‌‌های پرخون مربوط به خونریزی اخیر (به‌‌عنوان مثال‌‌، خونریزی فعال‌‌، رگ قابل مشاهده‌‌، لخته چسبنده)‌، تزریق مداوم یک مهار کننده پمپ پروتون وریدی حداقل به مدت ۷۲ ساعت قبل از انتقال به PPI خوراکی توصیه می‌‌شود. بیماران فاقد کانون‌های پرخون مربوط به خونریزی اخیر می توانند بلافاصله پس از آندوسکوپی به PPI خوراکی منتقل شوند.

بیماران مبتلا به کانون‌‌های پرخون مربوط به خونریزی اخیر در آندوسکوپی (به دنبال درمان با مهار کننده پمپ پروتون IV): 40 میلی‌گرم دو بار در روز به مدت ۱۴ روز و به دنبال آن ۴۰ میلی‌‌گرم یک بار در روز
بیمارانی که کانون خطرناک خونریزی در آندوسکوپی ندارند: ۲۰ میلی‌‌گرم یک بار در روز
مدت زمان: کل مدت درمان به اندازه ، محل و علت زخم بستگی دارد و از ۴ تا ۱۲ هفته متغیر است.

۳-سندروم زولینگر الیسون:
خوراکی: اولیه: ۴۰ میلی گرم دو بار در روز‌‌؛ در صورت نیاز‌، ممکن است در اوایل درمان حداکثر تا ۱۸۰ میلی‌گرم در روز افزایش می یابد. هنگامی که خروجی اسید کنترل شد‌‌، کاهش دوز تدریجی امکان پذیر است.
محدوده دوز نگهدارنده گزارش شده: ۱۰ تا ۱۸۰ میلی‌گرم در روز (میانگین: ۶۰ تا ۷۰ میلی‌‌گرم در روز). دوزهای روزانه> 80 میلی‌گرم معمولاً در ۲ دوز منقسم تجویز می‌‌شود.


کاربردهای دیگر (Off-labeled indications):
۱-سوء هاضمه (ایدیوپاتیک یا بدون زخم):
خوراکی: ۲۰ میلی‌‌گرم روزی یک بار به مدت ۴ تا ۸ هفته، در بیماران با علائم بیشتر ممکن است درمان ادامه یابد. بعضی از متخصصان توصیه می‌‌کنند برای به حداقل رساندن عوارض جانبی طولانی مدت هر ۶ تا ۱۲ هفته درمان قطع شود.

۲-پیشگیری اولیه از زخم ایجاد شده با NSAID ها (مانند آسپیرین):
خوراکی:
۲۰ میلی گرم یک بار در روز در طول مدت استفاده از NSAID با خطر بالا.

*کودکان:
۱-بازگشت محتویات معده به مری (GERD):
زیر ۱ سال: ایمنی و کارآیی مشخص نیست
۵-۱۰ کیلوگرم: ۵ میلی‌گرم خوراکی روزانه
۱۰-۲۰ کیلوگرم: ۱۰ میلی‌گرم خوراکی روزانه
بیشتر از ۲۰ کیلوگرم: ۲۰ میلی‌‌گرم خوراکی روزانه

۲-ازوفاژیت فرسایشی (التهاب مری زخم شونده):
زیر ۱ ماه: ایمنی و کارآیی مشخص نیست.
۱ ماه تا زیر ۱ سال سن:
۳ تا کمتر از ۵ کیلوگرم: ۲٫۵ میلی‌گرم در روز
۵ تا کمتر از ۱۰ کیلوگرم: ۵ میلی‌گرم در روز
۱۰ کیلوگرم: ۱۰ میلی‌گرم در روز
ممکن است در مدت ۶ هفته درمان شود.
۱-۱۶ ساله:
۵ تا کمتر از ۱۰ کیلوگرم: ۵ میلی‌گرم خوراکی روزانه
۱۰ تا کمتر از ۲۰ کیلوگرم: ۱۰ میلی‌گرم خوراکی روزانه
۲۰ کیلوگرم یا بیشتر : ۲۰ میلی‌‌گرم خوراکی روزانه
ممکن است در مدت ۴-۸ هفته درمان شود.

مکانیسم اثر

امپرازول یک مهارکننده مهارکننده پمپ پروتون می‌‌باشد. امپرازول با مهار اختصاصی H+/K+-ATPase در سلول‌های جدار معده باعث مهار ترشح اسید معده می‌گردد.

فارماکودینامیک

تأثیر بر ترشح اسید معده:
این دارو باعث کاهش ترشح اسید معده می‌شود. پس از تجویز خوراکی‌، معمولاً شروع اثر ضد‌ترشحی امپرازول در عرض یک ساعت حاصل می‌شود‌‌، حداکثر اثر آن ۲ ساعت بعد از تجویز است. اثر بازدارندگی امپرازول بر ترشح اسید با تکرار دوز یک بار در روز افزایش می‌یابد و پس از چهار روز به حداکثر می رسد.

تاثیر بر گاسترین سرم:
در مطالعات روی ۲۰۰ بیمار یا بیشتر‌‌، سطح گاسترین سرم طی ۱-۲ هفته اول تجویز روزانه دوزهای درمانی امپرازول افزایش یافت. این امر به طور موازی با مهار ترشح اسید اتفاق افتاد. با ادامه تجویز امپرازول‌‌، هیچ افزایش بیشتری در گاسترین سرم رخ نداد. افزایش گاسترین باعث هیپرپلازی سلول مانند انتروکرومافین و افزایش سطح کروموگرانین A (CgA) سرم می‌شود. افزایش سطح CgA ممکن است منجر به نتایج مثبت کاذب در مطالعات تشخیصی تومورهای عصبی و غدد درون‌‌ریز شود.

اثرات سلول شبه آنتروکرومافین (ECL):
نمونه‌‌های بیوپسی معده از انسان در مطالعات بالینی طولانی مدت از بیش از ۳۰۰۰ کودک و بزرگسال تحت درمان با امپرازول بدست آمده است. بروز هیپرپلازی سلولی شبه انتروکرومافین در این مطالعات با گذشت زمان افزایش می‌‌یابد. با این‌‌حال‌‌، هیچ موردی از کارسینوئیدهای سلول ECL ، دیسپلازی یا نئوپلازی در این بیماران شناسایی نشده است. با این‌حال‌‌، این مطالعات از نظر قدرت و مدت زمان برای نتیجه‌‌گیری در مورد تأثیر احتمالی تجویز طولانی مدت امپرازول در ایجاد هرگونه شرایط بدخیمی، کافی نیستند.

اثرات دیگر:
اثرات سیستمیک امپرازول در سیستم عصبی مرکزی‌‌، سیستم‌‌های قلبی عروقی و تنفسی تاکنون یافت نشده است. امپرازول‌‌، در دوزهای خوراکی ۳۰ یا ۴۰ میلی‌‌گرم به مدت ۲-۴ هفته‌‌، هیچ تاثیری بر عملکرد تیروئید‌‌، متابولیسم کربوهیدرات‌‌، یا سطح در گردش هورمون پاراتیروئید‌، کورتیزول‌، استرادیول‌، تستوسترون‌، پرولاکتین‌‌، کوله سیستوکینین یا سکرتین نشان نداد.

فارماکوکینتیک

جذب: کپسول‌های آهسته رهش امپرازول حاوی فرمولاسیون گرانول روکش‌‌دار روده‌‌ای امپرازول است (زیرا امپرازول در برابر اسید ناپایدار است)‌‌، بنابراین جذب امپرازول فقط پس از خروج گرانول‌‌ها از معده آغاز می‌‌شود‌. جذب امپرازول سریع است. حداکثر غلظت پلاسما طی ۰٫۵ تا ۳٫۵ ساعت بدست می‌‌آید.
فراهمی زیستی مطلق (در مقایسه با تجویز داخل وریدی) تقریباً ۳۰-۴۰٪ در دوزهای ۲۰-۴۰ میلی‌گرم است که بیشتر به دلیل متابولیسم پیش سیستمیک است. فراهمی زیستی امپرازول با تجویز مکرر کپسول‌‌های آهسته رهش امپرازول کمی افزایش می‌‌یابد.

اتصال پروتئینی: امپرازول ۹۵% به پروتئینهای پلاسما متصل می شود
متابولیسم: امپرازول بطور وسیعی در کبد تحت متابولیسم توسط سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 قرار می گیرد.
مسیر حذف: راه اصلی دفع متابولیت های امپرازول از طریق ادرار می باشد.
نیمه عمر: نیمه عمر امپرازول در افراد سالم ۰٫۵ تا ۱ ساعت و در اختلالات کبدی تقریبا ۳ ساعت می باشد.

منبع: rpsi.ir

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

سرطان تیروئید مدولاری چیست و چگونه به وجود می‌آید؟

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

به گزارش سایت medicalnewstoday.com

سرطان مدولاری تیروئید نوعی سرطان تیروئید نادر است که سلول‌های تولیدکننده‌ی هورمون کلسی تونین را درگیر می‌کند. وجود یک توده یا تورم در گردن، سرفه مداوم و مشکل بلع از علائم این بیماری است. این بیماری بسیار درمان‌پذیر است و در صورت تشخیص زودهنگام در ۹۵٪ از مبتلایان درمان می‌شود

تومورهای مدولاری سومین نوع شایع سرطان تیروئید است که حدود ۳ درصد از افراد مبتلا به سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد. این بیماری برای اولین بار در سال ۱۹۵۹ تشخیص داده شد. سرطان مدولاری تیروئید نوع نادری از سرطان تیروئید است. اولین علامت این بیماری معمولا ظاهر شدن یک توده‌ی بدون درد در جلوی گردن فرد است. اگر این سرطان زود تشخیص داده شود، اغلب بسیار قابل درمان است. به همین دلیل بررسی منظم و مراجعه مکرر به فوق‌تخصص غدد بر کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند الزامی است.

معرفی سرطان تیروئید مدولاری

سرطان تیروئید مدولاری شکلی از سرطان تیروئید است که بخش متفاوتی از غده تیروئید را درگیر می‌کند. برخلاف سرطان تیروئید پاپیلاری و سرطان تیروئید فولیکولی که از سلول‌های تولیدکننده هورمون‌های تیروئید ناشی می‌شوند، سر‌طان تیروئید مدولاری از سلول‌های پارافولیکولی منشا می‌گیرد. این سلول‌ها هورمون متفاوتی به نام کلسی تونین می‌سازند که بر خلاف هورمون‌های تیروئید هیچ ارتباطی با کنترل متابولیسم بدن ندارد.

تقریباً ۲۵ درصد موارد سرطان تیروئید مدولاری ماهیت ژنتیکی دارند که به دلیل جهش در پروتوآنکوژن ایجاد می‌شوند. هنگامی که سرطان مدولاری تیروئید به خودی خود رخ می‌دهد، به آن سرطان مدولاری پراکنده تیروئید (SMTC) می‌گویند. همچنین این سرطان می‌تواند از سندروم نئوپلازی غدد درون ریز (MEN) نیز سرچشمه بگیرد که در ادامه در این باره بیشتر صحبت خواهیم کرد. هنگامی که سرطان تیروئید مدولاری بدون سایر تومورهای غدد درون ریز رخ می‌دهد، سرطان مدولاری تیروئید خانوادگی (FMTC) نامیده می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی این نوع سرطان عبارت‌اند از:

  • در زنان شایع‌تر از مردان است (به جز انواع ارثی)
  • متاستاز منطقه‌ای (گسترش به غدد لنفاوی گردن) در اوایل بیماری رخ می‌دهد.
  • انتشار به اندام‌های دور دیرتر اتفاق می‌افتد و ممکن است به کبد، استخوان، مغز و مدولای آدرنال متاستاز کند.
  • با قرار گرفتن در معرض تشعشع مرتبط نیست.
  • معمولاً در لوب مرکزی فوقانی تیروئید ایجاد می‌شود.

سر‌طان تیروئید مدولاری نسبت به انواع دیگر سرطان تیروئید (یعنی پاپیلاری و فولیکولی) نرخ درمان بسیار کمتری دارد،

اما نرخ درمان آن بیشتر از سرطان تیروئید آناپلاستیک است.

به‌طورکلی، نرخ بقای ۱۰ ساله‌ی این بیماری به این صورت است:

  • زمانی است که سرطان فقط به غده تیروئید محدود می‌شود: ۹۰٪
  • هنگامی که سرطان به غدد لنفاوی دهانه رحم متاستاز می کند: ۷۰٪
  • زمانی که سرطان به اندام‌های دور متاستاز می‌کند: ۲۰٪

انواع سرطان مدولاری

سرطان به رشد بی‌رویه و خارج از کنترل سلول‌های بدن گفته می‌شود. زمانی که تیروئید دچار سرطان می‌شود، سلول‌های این غده شروع به تکثیر بی رویه می‌کنند. کارسینوم مدولاری یکی از انواع سرطان تیروئید است. علل مختلفی می‌توانند پشت بروز این بیماری باشند که منجر به ایجاد انواع مختلف این سرطان می‌شود. در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.

۱. سرطان مدولاری پراکنده

نوع پراکنده ۸۰ درصد از کل موارد سرطان مدولاری تیروئید را تشکیل می‌دهد. این شکل از سرطان تیروئید مدولاری معمولا یک طرفه است و با بیماری در سایر غدد درون‌ریز مرتبط نیست. اوج شروع این بیماری بین ۴۰ تا ۶۰ سالگی است. این بیماری حدود ۳۰ درصد بیشتر در زنان نسبت به مردان رخ می‌دهد.

یک سوم افراد مبتلا به سرطان تیروئید مدولاری دچار اسهال غیرقابل درمان می‌شوند. از این رو اسهال شدید یکی از علائم اولیه این بیماری به شمار می‌آید. اسهال در اثر افزایش ترشح دستگاه گوارش و افزایش تحرک ناشی از هورمون‌های ترشح شده از تومور مانند کلسی تونین، پروستاگلاندین‌ها و سروتونین ایجاد می‌شود. به این حالت هایپرپاراتیروئیدیسم می‌گویند.

۲. سندروم سیپل

سندروم سیپل که با نام سندروم‌های نئوپلازی چندگانه غدد درون‌ریز (MEN) نیز شناخته می‌شود، گروهی از اختلالات غدد درون‌ریز هستند که با هم در یک بیمار رخ می‌دهند و معمولاً در خانواده‌ها دیده می‌شوند یعنی ارثی هستند. این سندروم با سرطان تیروئید مدولاری رابطه دو سویه دارد. یعنی اینکه هر دو می‌توانند باعث بروز دیگری شوند. به طور کلی سه نوع سندروم MEN (شماره ۱، ۲ و ۴) وجود دارد و احتمال بروز سرطان تیروئید مدولاری در بیماران مبتلا به نوع ۲ بیشتر است. البته این درجه‌بندی می‌تواند به صورت A، B و C هم باشد.

این شکل از سرطان تیروئید مدولاری ارثی است و با یک نقص ژنی مرتبط است که به کنترل رشد طبیعی بافت‌های غدد درون ریز کمک می‌کند. این سندروم ارثی یک بیماری ارثی غالب است که حداقل از نظر تئوری انتظار می‌رود در ۵۰ درصد از فرزندان یک فرد مبتلا به این جهش ژنتیکی ایجاد شود. به همین دلیل، زن و مرد به یک اندازه تحت تاثیر قرار می‌گیرند. اوج بروز سرطان مدولاری در این بیماران به طور معمول در ۳۰ تا ۴۰ سالگی زندگی رخ می‌دهد.

۳. MEN نوع دوم

همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، این بیماری شکل رایجی از سندروم نئوپلازی غدد درون‌ریز است. هیپرپاراتیروئیدیسم در این بیماری به ندرت رخ می‌دهد اما در عوض این بیماران ممکن است دچار ظاهر غیر عادی شوند. برای مثال ممکن است موارد زیر در بیماران مبتلا به این نوع سرطان تیروئید مدولاری رخ دهد:

  • تومورهای غده فوق کلیوی به نام فئوکروموسیتوما. این تومورهای خوش‌خیم غده فوق کلیوی باعث ترشح هورمون‌هایی می‌شوند که فشار خون را بسیار بالا می‌برند.
  • گانگلیونورومای مخاطی که توده‌های خوش‌خیمی را در اطراف لب، زبان، حفره دهان و پلک‌ها ایجاد می‌کند.
  • ظاهر مارفانوئیدی: ظاهری که با بازوهای کشیده، قد بلند و لاغر و ویژگی‌های بسیار قابل پیش‌بینی صورت مشخص می‌شود.
  • این سندروم بیشتر در کودکان و در دهه اول زندگی رخ می‌دهد.

۴. سرطان مدولاری ارثی

این شکل از کارسینوم مدولاری کمترین حالت تهاجمی را دارد و مانند سایر انواع سرطان تیروئید، معمولاً در سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی ایجاد می‌شود.

علائم سرطان مدولاری تیروئید

از آنجایی که سرطان تیروئید مدولاری به کندی رشد می‌کند، افراد در مراحل اولیه بیماری معمولاً هیچ علامتی ندارند. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام کارسینوم مدولاری تیروئید زیاد رایج نیست.

علائم معمولاً با یک توده بدون درد در جلوی گردن یا گلوی فرد ظاهر می‌شوند. این توده مربوط به توده سرطانی سلول‌هایی است که در داخل تیروئید رشد می‌کنند.

طبق گفته medicalnewstoday، علائم بعدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تورم در گردن نزدیک غده تیروئید که مربوط به بزرگ شدن غدد لنفاوی است.
  • سرفه مداوم که گاهی اوقات با خون همراه است.
  • مشکل در بلع که گاهی اوقات باعث درد می‌شود.
  • تنگی نفس
  • مشکل در تنفس، به دلیل باریک‌شدن راه‌های هوایی.

اگر این بیماری پیشرفت کند، علائم ممکن است شدیدتر شوند و افراد ممکن است علائم دیگری را هم تجربه کنند.

این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • وجود یک توده بزرگ در گردن
  • درد در گردن، فک یا گوش
  • احساس خفگی
  • زمانی که سرطان به اعصاب کنترل‌کننده تارهای صوتی گسترش می‌یابد ممکن است فرد دچار گرفتگی صدا یا تغییر در صدا (خشن شدن صدا) شود.
  • در مراحل پیشرفته سرطان مدولاری تیروئید، سطوح بالای کلسی تونین تولیدشده توسط تومور می‌تواند باعث اسهال و گرگرفتگی شود.

سرطان مدولاری چگونه تشخیص داده می‌شود؟

سرطان مدولاری تیروئید با رشد سلول‌های سرطانی غیرطبیعی در تیروئید شروع می‌شود. این سلول‌های خاص سلول‌های C پارافولیکولی هستند. در شکل ارثی سرطان مدولاری تیروئید، رشد این سلول‌ها به دلیل جهش در ژن RET است که به فرد به ارث رسیده است. این ژن جهش‌یافته ممکن است ابتدا یک بیماری پیش‌بدخیم به نام هیپرپلازی سلول C ایجاد کند که در اثر آن سلول‌های C پارافولیکولی تیروئید شروع به رشد نامنظم می‌کنند.

در اشکال ارثی سرطان مدولاری تیروئید، سلول‌های C در حال رشد ممکن است یک برآمدگی یا گره در هر بخشی از غده تیروئید ایجاد کنند. با این نوع سرطان، ممکن است بیماران تشخیص داده نشوند مگر اینکه سرطان به غدد لنفاوی گردن گسترش یافته باشد و با یک توده در گردن ظاهر شود.

در بیماران مبتلا به یک نوع پراکنده (غیر ارثی) سرطان تیروئید مدولاری، ممکن است یک برآمدگی یا “ندول” در تیروئید ایجاد شود که اغلب از کنار یا جلوی غده تیروئید بیرون می‌آید. به همین دلیل، در بیشتر سرطان‌های تیروئید مدولاری مانند همه سرطان‌های تیروئید، پس از اینکه پزشک گردن بیمار را لمس می‌کند معمولا متوجه وجود غده می‌شود. در معاینه غده تیروئید، اکثر پزشکان پشت بیمار می‌ایستند وجود غده تیروئید یا برآمدگی را بهتر احساس کنند.

گاهی اوقات، با نگاه کردن به گردن زنان لاغر، این توده‌ها و ندول‌ها به صورت یک برجستگی کوچک در زیر پوست دیده می‌شوند که هنگام قورت دادن فرد حرکت می‌کنند. بنابراین معاینه فیزیکی اول خط تشخیص سرطان تیروئید مدولاری است. با این حال بسیاری از بیماران با معاینه بدنی تشخیص داده نمی‌شوند.

خط دوم تشخیص سرطان تیروئید، آزمایش عملکرد تیروئید است. در این آزمایش از فرد تست خون گرفته می‌شود. در نمونه خون سطح هورمون تیروتروپین TSH انداز‌ه‌گیری می‌شود. افراد مبتلا به انواع کارسینوم تیروئید سطح TSH بالاتری دارند. این آزمایش وجود سلول‌های سرطانی را تشخیص می‌دهد، اما نمی‌تواند نوع سرطان را تعیین کند. به همین دلیل بعد از انجام این دو آزمایش، فوق‌تخصص غدد برای تعیین دقیق بیماری آزمایشات دیگری را تجویز می‌کند.

آزمایشات تکمیلی برای تشخیص سرطان تیروئید مدولاری

سونوگرافی برای سرطان مدولاری تیروئید بسیار حساس‌تر از معاینه فیزیکی با دست است. هنگام تلاش برای تعیین وسعت سرطان مدولاری تیروئید داشتن دقیق‌ترین اطلاعات موجود بسیار مهم است.

از آنجایی که سرطان تیروئید مدولاری معمولاً به غدد لنفاوی مرکزی گردن و کناره‌های گردن گسترش می‌یابد، بررسی دقیق این نواحی در سونوگرافی برای تشخیص دقیق نوع سرطان مورد نیاز است. در صورت وجود هرگونه غدد لنفاوی مشکوک در کناره‌های گردن، بیوپسی سوزنی انجام می‌شود.

بیوپسی به جراح و متخصص بیماری‌های تیروئید و پاراتیروئید، کمک می‌کند تا از میزان دقیق جراحی مورد نیاز برای برداشتن تمام سلول‌های سرطانی آگاه شود. عدم انجام یک سونوگرافی با کیفیت بالا و یا عدم مراجعه به یک متخصص ممکن است خطر ابتلا به سرطان تیروئید مدولاری مداوم یا عودکننده را افزایش دهد.

در بیماران مبتلا به سرطان تیروئید مدولاری، بیمار اغلب با یک توده در گردن تشخیص داده می‌شود که در واقع به دلیل گسترش سرطان به غدد لنفاوی گردن است. بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف از غده لنفاوی گردن می‌تواند به خوبی وجود سرطان را تشخیص دهد. با انجام این آزمایش از انجام بیوپسی‌های بیشتر برای تشخیص جلوگیری می‌شود.

درمان سرطان تیروئید مدولاری

برخلاف سرطان‌های تیروئید نوع پاپیلاری و فولیکولی، بحث کمی در مورد بهترین راه برای درمان سر‌طان مدولاری تیروئید وجود دارد. این بیماری در اغلب اوقات با جراحی درمان می‌شود. پس از ارزیابی و درمان برای هر گونه بیماری غدد درون‌ریز مرتبط، مانند فئوکروموسیتوم (در صورت وجود)، همه بیماران تحت یک عمل جراحی کامل تیروئیدکتومی قرار می‌گیرند که در آن تمام غدد لنفاوی و بافت‌های چربی در ناحیه مرکزی گردن برداشته می‌شوند. تنها وجود غدد لنفاوی بزرگ‌شده، به معنای گسترش کارسینوم مدولاری تیروئید نیست. غدد لنفاوی کنار گردن تنها در صورت وجود سلول‌های سرطانی تاییدشده یا تومور بسیار بزرگ برداشته می‌شوند. به طور کلی شیوه‌های درمان سرطان تیروئید مدولاری به شرح زیر هستند:

۱. جراحی سرطان مدولاری تیروئید

روش دقیق به مرحله‌ی سرطان (اندازه و گسترش آن)، سلامت کلی بیمار و تخصص جراح بستگی دارد. از آنجایی که هدف از جراحی برداشتن کامل کل غده تیروئید و تمام غدد لنفاوی آسیب‌دیده و در معرض خطر گردن است، این امر به یک جراح متخصص سرطان تیروئید نیاز دارد که بتواند این عمل را با رسیدگی به همه موارد انجام دهد. به این ترتیب، تمام ساختارهای حیاتی، از جمله اعصاب جعبه صدا و تمام غدد پاراتیروئید که به طور مستقیم تحت تاثیر سرطان قرار نمی‌گیرند، حفظ می‌شوند.

در تیروئیدکتومی کامل، یک برش کوچک در قسمت پایین گردن ایجاد می‌شود. حتی بیمارانی با جهش شناخته شده RET یا سطح کلسی تونین بالا هم ممکن است این روش را انتخاب کنند. این عمل یک تیروئیدکتومی پیشگیرانه است که بعد از آن فرد باید تا آخر عمر از هورمون‌های تیروئید مصنوعی استفاده کند.

هنگامی که تومور مدولاری تیروئید کوچک است، جراحی نه تنها اولین درمان است، بلکه معمولاً تنها درمان مورد نیاز است. اگر سرطان مدولاری تیروئید عود کند یا به دلیل یک جراحی ناقص ادامه یابد، ممکن است نیاز به جراحی ثانویه مرکزی باشد.

۲. تیروئیدکتومی طولانی یا پیچیده

سر‌طان تیروئید مدولاری ممکن است گاهی اوقات تهاجمی‌تر از چیزی باشد که در آزمایشات قبل از عمل تشخیص داده شده است. در این موارد، جراح این متاستازهای پیش‌بینی‌نشده مانند رشد یا گسترش سرطان در خارج از غده تیروئید یا حمله سرطان به ساختارهای مجاور مانند عصب جعبه صوتی (عصب حنجره)، لوله تنفسی را حین عمل تشخیص می‌دهد. در این مواقع یک جراح تیروئید بسیار ماهر آماده خواهد شد تا اقدامات لازم را برای انجام یک برداشت جراحی کامل از تمام بافت‌های سرطانی انجام دهد.

۳. استفاده از ید رادیواکتیو در درمان سرطان مدولاری تیروئید

اگرچه سلول‌های تیروئید مکانیسم سلولی جذب ید را دارند، اما سر‌طان تیروئید مدولاری از این نوع سلول‌های تیروئید ایجاد نمی‌شود. بنابراین، درمان با ید رادیواکتیو هیچ نقشی در درمان سر‌طان مدولاری تیروئید ندارد. به طور مشابه، اگر سرطان مدولاری به نقاط دورتر گسترش یابد، با اسکن ید نمی‌توان متاستاز آن را مشابه سرطان پاپیلاری و فولیکولی تشخیص داد.

مراقبت‌های بعد از درمان سرطان مدولاری تیروئید

علاوه بر نظارت معمول سرطان، بیماران باید سالانه یک عکس رادیوگرافی قفسه سینه بگیرند و همچنین سطوح کلسی تونین و آنتی‌ژن کارسینوامبریونیک (CEA) در خون را بررسی کنند. بررسی سطح کلسی تونین در پیگیری سرطان تیروئید مدولاری بسیار مفید است؛ زیرا هیچ سلول دیگری از بدن این هورمون را نمی‌سازد. سطح بالای کلسی تونین بعد از جراحی برداشتن تیروئید، نشان‌دهنده‌ی عود دوباره سرطان است.

CEA پروتئینی است که معمولاً در سطح بسیار پایینی در خون یافت می‌شود، اما ممکن است در برخی سرطان‌ها مانند سر‌طان تیروئید مدولاری افزایش یابد. هیچ رابطه مستقیمی بین سطح کلسی تونین و میزان سر‌طان مدولاری تیروئید وجود ندارد. با این حال، روند افزایش سطح کلسی تونین و CEA می‌تواند ابزار مفیدی برای پزشکان در تعیین سرعت تغییر سرطان مدولاری بیمار باشد.

تحت بهترین شرایط، جراحی کارسینوم تیروئید مدولاری، تمام غدد تیروئید و تمام غدد لنفاوی گردن را که دچار متاستاز شده‌اند را برمی دارد. در این صورت سطح کلسی تونین بعد از عمل به صفر می‌رسد. البته این موضوع همیشه درست نیست و در برخی موارد ممکن است سطح کلسی تونین بعد از عمل نیز بالا بماند.

سطوح این هورمون‌ها همچنان باید هر شش ماه یکبار توسط متخصص غدد بررسی شوند و زمانی که شروع به افزایش می‌کنند، معاینه دقیق‌تری برای یافتن علت انجام می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر متوجه یک توده یا تورم مداوم در زیر گردن شده‌اید باید به دکتر غدد مراجعه کنید، به خصوص اگر علائم زیر را داشته باشد:

  • گرفتگی صدای غیر‌قابل‌توضیح که پس از مدتی از بین نمی‌رود.
  • مشکل در بلع
  • گلودردی که بهتر نمی‌شود.
  • درد در گردن.

با این حال، همه توده‌های گردن سرطانی نیستند. بسیاری از دیگر بیماری‌‌های تیروئید هم می‌توانند باعث ایجاد توده در گردن شوند.

سوالات متداول شما

غده تیروئید اندامی است که با ترشح برخی هورمون‌ها متابولیسم سلول‌های بدن را تنظیم می‌کند. وجود غده تیروئید برای تنظیم سوخت ساز بدن بسیار حیاتی است. سرطان تیروئید یکی از بیماری‌های تیروئید است که عملکرد این غده را با اختلال مواجه می‌کند. به اگر سؤالی دارید که در این مطلب پاسخی برای آن پیدا نکرده‌اید، لطفا سؤال خود را در انتهای این صفحه برای ما کامنت کنید تا کارشناسان ما در اولین فرصت به آن پاسخ دهند.

آیا سرطان تیروئید مدولاری متاستاز می‌کند؟

متاستاز به پخش شدن سلول‌های سرطانی در سراسر بدن از طریق خون گفته می‌شود. همانطور که در طول مقاله اشاره کردیم، کارسینوم مدولاری قابلیت متاستاز دارد، اما این اتفاق بسیار نادر است.

سرفه خشک همراه با خون نشانه سرطان تیروئید مدولاری است؟

سرفه خشک همراه با خون یکی از علائم رایج سر‌طان تیروئید مدولاری است. البته این عارضه در مراحل اولیه این بیماری نادر است.

خطرناک ترین نوع سرطان تیروئید کدام است؟

خطرناک‌ترین نوع سرطان تیروئید کارسینوم آناپلاستیک است. این بیماری بسیار نادرتر از انواع دیگر سرطان تیروئید است، با این حال تهاجمی‌ترین شکل کارسینوم تیروئید است.
سرطان پاپیلاری تیروئید و سرطان فولیکولی تیروئید شایع‌ترین انواع سر‌طان تیروئید هستند که خطر کمتری نسبت به مدولاری و آناپلاستیک دارند.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سر‌طان تیروئید مدولاری معمولا به کندی پیشرفت می‌کند و در صورت تشخیص زود هنگام، قابل درمان است. به طوری که بیش از ۹۵ درصد از افرادی که در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شوند، درمان می‌شوند.

درمان معمولاً شامل برداشتن کل غده تیروئید و هر غده لنفاوی آسیب‌دیده در نزدیکی غده تیروئید است. پس از جراحی، فرد معمولاً نیاز به مصرف دارو برای جایگزینی هورمون‌هایی دارد که تیروئید قبلا تولید می‌کرده است.

منابع:

۱- medicalnewstoday.com

۲- doctoreto.com


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

دارونامه؛ آشنایی با داروی تولمتین(Tolmetin)، داروی تسکین علائم آرتریت‌روماتوئید

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

تولمتین یک داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی غیر انتخابی است.

موارد مصرف تولمتین

  • آرتریت روماتوئید جوانان؛
  • تسکین علائم آرتریت‌روماتوئید؛
  • استئو آرتریت.

موارد منع مصرف

  • ازدیادحساسیت به این دارو و ترکیبات آن؛
  • سابقه آسم؛
  • سابقه کهیر؛
  • سایر واکنش‌های حساسیتی به NSAIDs یا آسپرین؛
  • در موارد انجام CABG

هشدارها

• به‌‌طور کلی مطالعات بالینی روی NSAIDs انتخابی cox2 و انواع غیر انتخابی آن، نشانگر افزایش احتمال وقایع قلبی عروقی ( انفارکتوس میوکارد و سکته) در مصرف NSAIDs است که می‌تواند کشنده باشد.
• برای کاهش احتمال این خطرات بایستی کمترین دوز موثر در کوتاه ترین دوره زمانی مصرف شود.
• NSAIDs می‌توانند باعث ایجاد فشار خون بالا یا بدتر شدن آن شوند که ممکن است با افزایش عوارض قلبی عروقی در بیماران نیز در ارتباط باشد.
• در مصرف همزمان دیورتیک‌های لوپ یا تیازیدها با تولمتین، ممکن است پاسخ بیمار به داروی دیورتیک مختل شود.
• ممکن است تولمتین باعث عوارض گوارشی شدید شامل التهاب، زخم، خون ریزی و سوراخ شدن معده، روده کوچک و روده بزرگ شود که می‌‌تواند کشنده باشد. این عوارض در هر زمانی و حتی بدون علائم هشدار‌دهنده ممکن است ایجاد شوند.
• مصرف طولانی مدت NSAIDs ممکن است باعث افزایش احتمال آسیب کلیوی شود. نفریت حاد بینابینی، هماچوری، پروتئینوری و گه‌گاه سندرم نفروتیک ممکن است گزارش شود.
• واکنش‌های آنافیلاکسی در مصرف تولمتین ممکن است ایجاد شود. در صورت حساسیت بیمار به آسپرین، تولمتین مصرف نشود.
• بیماران مبتلا به آسم ممکن است آسم به علت حساسیت به آسپرین داشته باشند و با مصرف آسپرین برونکواسپاسم تشدید شود. به علت احتمال حساسیت متقاطع بین آسپرین و سایر NSAIDs، در این بیماران تولمتین نیز نباید مصرف شود و در سایر بیماران آسمی با احتیاط مصرف شود.

نکات قابل توصیه

در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و یا سایر NSAIDs و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی و علائمی که ایجاد شده است ( راش پوستی، کهیر، خارش، اشکال در تنفس، سرفه، ادم صورت و زبان) خون ریزی گوارشی، مشکلات کلیوی، بارداری( خصوصا در سه ماهه سوم ) یا قصد بارداری، شیردهی.
در صورت مصرف داروهای زیر با پزشک مطرح شود: سایرNSAIDs، سدیم بی‌کربنات، سالسیلات‌‌ها (آسپرین)، پمترکسد.
– در صورتی که بیمار مبتلا به نارسایی قلبی می باشد احتمال مشکلات قلبی عروقی افزایش می‌یابد بنابراین با نظارت پزشک دارو مصرف شود.
– در بیماران مسن‌تر از ۶۵ سال با احتیاط مصرف شود چراکه عوارض جانبی بیشتری ممکن است داشته باشد.
– مصرف دارو قبل از غذا با یک لیوان پر از آب ارجحیت دارد اما در صورت ایجاد عوارض گوارشی با غذا مصرف شود.
– در صورت فراموش کردن یک دوز از دارو به محض یادآوری مصرف شود. در صورتی که زمان زیادی تا دوز بعدی باقی نمانده است از آن صرف نظر شده و طبق روال قبل دارو مصرف شود. در هر صورت دوز دارو نباید دو برابر شود.

مصرف در بارداری

گروه C و در ۳ ماهه سوم گروه D

عوارض جانبی تولمتین

تهوع، سردرد۲، یبوست، درد سینه، استفراغ، سرگیجه، افسردگی، اسهال، ضعف، افزایش فشارخون، ادم، نفخ، خواب‌آلودگی، کاهش سطح هماتوکریت، اختلالات هضم غذا، درد شکمی، وزوز گوش، اختلالات بینایی، گاستریت (ورم معده)، زخم گوارشی، تغییرات وزن، التهاب پوست، کاهش خفیف هموگلوبین، افزایش BUN، عفونت مجاری ادراری.

تداخلات دارویی

تاناستوم، وارفارین، لیتیوم،  دروسپیرنون، جینکوبیلوبا، نتونال، دسیرودین، دوکسازوسین، آپیکسابان، مگلومین کامپاند، تراوپروست، داساتینیب، اپروسارتان، ایبریتومومب تیوکستان، توسیتومومب، بتریکسابان، تراندولاپریل، بنازپریل، آمینولوولینیک اسید خوراکی، پمترکسد | پمترکسید، دیاتریزوات (آمیدوتریزوئیک اسید)، یوتالامات، آمینولوولینیک اسید موضعی، راموسیروماب، کوردیسپس، آیوکساگلات، رمدسیویر، آمینوهیپورات سدیم.

ضد‌‌انعقاد‌‌ها، داروهای ضد‌دیابت، دیورتیک‌‌ها – NSAIDs – مهار کننده‌‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسیون.

مقدار مصرف تولمتین

بزرگسالان

– آرتریت روماتوئید‌: با دوز ۴۰۰ میلی گرم خوراکی ۳ مرتبه در روز شروع شده و برای دوز نگهدارنده ۶۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی گرم روزانه در ۳ دوز منقسم ادامه می‌یابد ( حداکثر دوز مجاز روزانه ۱۸۰۰ میلی‌گرم می‌‌باشد).
استئوآرتریت‌: با دوز ۴۰۰ میلی‌‌گرم خوراکی ۳ مرتبه در روز شروع شده و برای دوز نگهدارنده ۶۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی‌‌گرم روزانه در ۳ دوز منقسم ادامه می‌‌یابد ( حداکثر دوز مجاز روزانه ۱۸۰۰ میلی‌گرم می‌باشد).
** نکته‌: طوری زمان‌بندی شود که مصرف یک دوز از تولمتین صبح بعد از بیدار شدن از خواب و یک دوز از آن شب قبل از خوابیدن باشد.
دوز دارو بسته به پاسخ‌دهی بیمار به آن، بعد از ۱ تا ۲ هفته باید تنظیم شود.

کودکان ۲ ساله و بزرگ‌‌تر

– آرتریت روماتوئید جوانان‌: شروع با ۲۰ میلی‌‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز به صورت خوراکی در ۳ تا ۴ دوز منقسم, ادامه با ۱۵ تا ۳۰ میلی‌‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز در ۳ تا ۴ دوز منقسم. حداکثر دوز مجاز روزانه ۳۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن می‌‌باشد.

مکانیسم اثر

مهار سیکلواکسیژناز ۱ و ۲ ( ۲ و ۱COX)

فارماکودینامیک

تولمتین مانند سایر داروهای خانواده NSAID دارای اثرات ضد‌تب، ضد درد و ضد‌‌التهابی است.

فارماکوکینتیک

دارو به صورت خوراکی مصرف شده و به خوبی از راه دستگاه گوارش جذب می‌‌شود. مصرف غذا یا شیر حدود ۱۶ درصد باعث کاهش فراهمی زیستی دارو شده و ۵۰ درصد پیک غلظت پلاسمایی را کاهش می‌دهد.
تولمتین اتصال پروتئینی بالایی (۹۹ درصد) دارد و به داخل شیر نیز ترشح می‌شود. در کبد به متابولیت غیر فعال دی‌کربوکسیلیک اسید متابولیزه شده و طی ۲۴ ساعت به صورت متابولیت (۶۰ درصد)، تغییر نیافته (۲۰ درصد) و کونژوگه (۲۰ درصد)در ادرار دفع می‌‌شود.

منبع: rpsi.ir


 

0
1 3 4 5 6 7 44