بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان,  تغذیه سالم

وضعیت سلامت گوارشتان چگونه است؟ اگر از نفخ بعد از غذا یا بدهضمی رنج می‌برید و یا سلامت جسم یا روانتان دچار مشکلی است، پس احتمالاً جوابتان این است: «نه خیلی خوب!». اما مسأله فقط احساس ناراحتی نیست؛ شواهد علمی زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند بعضی از مشکلات سلامتی، خصوصاً عوارض خودایمنی، ممکن است ریشه در روده‌هایتان داشته باشند. خوشبختانه شما برای تقویت سلامت روده‌هایتان کار‌های زیادی می‌توانید انجام دهید که مربوط به سبک زندگی‌تان هستند.

چگونه می‌توانید روده‌هایتان را سالم نگه دارید؟ سلامت روده‌ها با یک اکوسیستم سالم و متعادل شروع می‌شود. میکروبیوم روده، عبارتی است که به مجموعه‌ی تمام ارگانیسم‌های میکروبی در روده انسان اطلاق می‌شود. اکوسیستم میکروبی برای سلامتی لازم است و حتی ممکن است در سلامت روان نیز نقش داشته باشد، زیرا ارتباط تنگاتنگی بین مغز و روده‌ها وجود دارد.

خیلی از عوامل بر ساختار میکروبیوم روده اثر می‌گذارند، از جمله سن، وزن بدن، مصرف کردن یا نکردن دارو، و حتی اینکه فرد، حیوان خانگی یا تماس با حیوانات دارد یا خیر. همان‌طور که ممکن است انتظار داشته باشید، ساختار میکروبیوم روده‌تان به رژیم غذایی و سبک زندگی شما گره خورده است. از آنجایی که باکتری‌های روده از چیز‌هایی که می‌خورید تغذیه می‌کنند، عجیب نیست غذا‌هایی که می‌خورید و نحوه‌ی تغذیه‌تان در اکوسیستم روده‌تان نقش داشته باشد. همچنین جالب است بدانید وقتی سبک زندگی خود را تغییر می‌دهید، میکروبیوم روده‌تان چقدر سریع می‌تواند تغییر کند.

طبق مطالعات، ۱۰۰ تریلیون باکتری در روده‌های شما می‌توانند در عرض ۲ تا ۴ روز تغییر شیوه‌ی تغذیه، متحول شوند. یک پاداش فوری! روده‌ی شما یک سیستم دینامیک است که نسبت به عوامل مداخله‌گر بیرونی کاملاً واکنش نشان می‌دهد.

حالا با چه تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید به سلامت میکروبیوم روده‌هایتان کمک کنید؟

غذا‌های پریبیوتیک بیشتری مصرف کنید

پریبیوتیک‌ها نوعی فیبر تخمیرپذیرند که باکتری‌ها آن‌ها را هضم می‌کنند. با خوردن این دسته از غذا‌ها، باکتری‌ها فاکتور‌هایی تولید می‌کنند که به سلامت میکروبیوم روده کمک قابل توجهی می‌نمایند. بنابراین پریبیوتیک‌ها غذا‌هایی مفید برای باکتری‌های روده‌اند. نمونه‌هایی از غذا‌های سرشار از پریبیوتیک شامل سیر، موز نرسیده، کنگرفرنگی و پیاز هستند. اما شما می‌توانید با بیشتر خوردن مواد غذایی گیاهی فیبردار، وضعیت پروبیوتیک بدن خود را تقویت کنید. پس، از خوردن انواع میوه‌های خام، مغز‌ها، دانه‌ها و حبوبات لذت ببرید.

بدانید که الکل چه اثری بر روده‌هایتان دارد

الکل می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت روده‌ها بگذارد. مطالعات نشان می‌دهند افرادی که الکل می‌نوشند، تغییراتی در میکروبیوم روده‌هایشان روی می‌دهد که می‌تواند منجر به التهاب و دیگر اثرات منفی شود.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی را حذف کنید

افرادی که چاق هستند یا سطح قند خونشان بالاست، گاهی سراغ شیرین‌کننده‌های مصنوعی ‌می‌روند تا بدون اینکه کالری اضافی دریافت کنند و قند خونشان بالا برود، مزه‌ی شیرینی را که دلشان می‌خواهد بگیرند؛ اما شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است برای سلامت میکروبیوم خوب نباشند. مطالعات نشان داده‌اند شیرین‌کننده‌های بدون کالری می‌توانند کنترل سالم قند خون را مختل نمایند، درست همانطور که شیرین‌کننده‌های کالری‌دار می‌توانند. ضمنا شیرین‌کننده‌های مصنوعی، میکروبیوم روده را تغییر می‌دهند. پس تمام انواع شیرین‌کننده‌ها را کنار بگذارید، حتی آن‌هایی که کالری ندارند.

غذا‌های پروبیوتیک‌دار بیشتر بخورید

از انواع غذا‌های پروبیوتیک‌دار لذت ببرید. این غذا‌ها آن‌هایی هستند که حاوی میکروب‌های مفیدی‌اند که در روده‌ها زندگی می‌کنند و ساختار میکروبی روده را جوری تغییر می‌دهند که به نفع سلامتی شماست. نمونه‌های از غذا‌های پروبیوتیک‌دار شامل کیمچی، ماست، کفیر و کامبوجا می‌شوند. اما شما می‌توانید با خوردن انواع سبزیجات تخمیری نیز پروبیوتیک مصرف کنید، مانند ساورکرات (کلم ترشی).

از خوردن فست فود و غذا‌های فرآوری شده خودداری کنید

رژیم‌های غذایی امروزی پُر از غذا‌های فرآوری شده‌ای هستند که قند و مواد مصنوعی زیادی دارند. غذا‌هایی که زیاد فرآوری شده‌اند، پُر از نمک و قند و کم فیبرند که یک مؤلفه غذایی مهم برای سلامت میکروبیوم روده است. اما علاوه برا این، تحقیقات نشان می‌دهد افزودنی‌های خوراکی در غذا‌های بسیار فرآوری شده می‌توانند میکروبیوم روده را به گونه‌ای تغییر دهند که سبب التهاب روده شوند.

استرس‌تان را کم کنید

استرس می‌تواند میکروبیوم روده‌تان را تغییر دهد و به‌واسطه التهابی که در روده‌ها ایجاد می‌کند با چاقی هم مرتبط است. بنابراین مهم است که تکنیک‌های کاهش استرس مانند یوگا و ماساژ را یاد بگیرید. وقتی استرس زیادی دارید، هورمون استرس زیادی ترشح می‌کنید که می‌تواند سبب التهاب روده‌ها شده و دیواره‌ی آن‌ها را نفوذپذیرتر کند. این تغییرات نیز می‌توانند ساختار میکروبیوم روده را جوری تغییر دهند که التهاب ایجاد شود.

بیشتر ورزش کنید

داشتن فعالیت فیزیکی می‌تواند با بهتر کردن حس و حالتان و کمک به تندرستی، بر سلامت روده‌ها نیز اثر بگذارد. در نتیجه توانایی بدنتان برای جذب مواد مغذی از غذا‌هایی که می‌خورید تقویت خواهد شد.
میکروبیوم روده نقش مهمی در سلامت انسان دارد و نقش آن فراتر از هضم و گوارش است. نوع باکتری‌هایی که در روده‌های شما زندگی می‌کنند بر جذب مواد مغذی، سلامت سیستم ایمنی و احتمالاً سلامت مغز و وزن بدن اثر می‌گذارند. هنوز ناشناخته‌های زیادی درباره میکروبیوم روده و چگونگی تأثیر آن بر سلامت و تندرستی ما وجود دارد اما عمل کردن به توصیه‌های گفته شده در صورت تداوم می‌تواند به سلامت روده‌ها کمک بزرگی کند.

منبع: tebyan.net

بیماری‌‌ها و راه درمان,  پیشگیری بهتر از درمان,

زانو مفصلی بسیار پیچیده است که به ما کمک می‌کند حرکت‌های اساسی مثل راه رفتن، دویدن، پریدن یا بالا و پایین رفتن از پله‌ها را انجام دهیم. مفصل زانو باوجوداینکه بسیار قوی است؛ اما در معرض آسیب‌ها و بیمار‌ی‌هایی وجود دارد که می‌توانند درد و ناراحتی ایجاد کنند. در این مطلب با ما باشید تا به علت‌های زانودرد و درمان‌های آن بپردازیم.

حدود ۵۲ درصد از افرادی که مفصل درد دارند، از درد زانوهایشان شاکی‌اند. واقعیت این است که خیلی از عوامل می‌توانند سبب زانودرد شوند. هرچند زانودرد اغلب ناشی از بیماری‌های التهابی بوده و دلیل بیشتر زانودردها این مسئله است اما زانودرد می‌تواند ناشی از ضربه، اضافه‌وزن و عادت‌های نادرست هم باشد.

علت‌های اصلی زانودرد

برای اینکه بفهمید چرا به زانودرد دچار هستید، لازم است کمی در مورد ساختار زانوی انسان آگاهی داشته باشید. مثلاً برای اینکه زانوهایتان انعطاف لازم را داشته باشند، باید استخوان‌ها، غضروف‌، عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها در وضعیتی کاملاً سالم باشند.
آسیبی که در هر یک از این قسمت‌ها اختلالی ایجاد کند به‌راحتی می‌تواند سبب زانودرد شود. زانوهای ما با گذشت زمان ضعیف‌تر هم می‌شوند و به همین دلیل است که خیلی از افراد با بالارفتن سن به زانودرد دچار می‌شوند.

زانودرد ناشی از آسیب
آسیب به رباط‌ها، تاندون‌ها یا کیسه حاوی مایع مفصلی می‌تواند دلیل زانودرد باشد. اگر هر یک از این بخش‌ها ضربه‌ای بخورند یا حرکت نادرستی انجام دهند، یک پروسهٔ التهابی ایجاد شده و باعث مشکلات حرکتی می‌شود.

شایع‌ترین آسیب‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
. آسیب رباط صلیبی جلویی: این آسیب نوعی پارگی است که در یکی از چهار رباطی رخ می‌دهد که درشت نی را به استخوان ران مرتبط می‌کنند.
. شکستگی: زمانی روی می‌دهد که استخوان‌های زانو در یک تصادف یا زمین افتادن می‌شکنند. این اتفاق برای افرادی که پوکی استخوان دارند نیز می‌تواند بیفتد.
. پارگی منیسک: چرخش ناگهانی زانو هنگامی که وزنی را تحمل می‌کنید می‌تواند موجب پارگی منیسک شود.
. بورسیت زانو: این بیماری ناشی از التهاب کیسه‌های مایع مفصلی اطراف مفصل زانو است.
. تاندونیت پاتلا: تاندونیت پاتلا به التهاب تاندون پاتلا گفته می‌شود که عضلهٔ چهارسر زانو در جلوی ران را به درشت نی متصل می‌کند.

زانودرد ناشی از بیماری

بیماری‌های التهابی مانند آرتریت، یکی از دلایل شایع زانودرد هستند. تخمین زده می‌شود بیش از ۱۰۰ نوع بیماری التهابی وجود دارد اما آن‌هایی که زانوها را بیشتر درگیر می‌کنند شامل موارد زیر می‌شوند:

. اوستئوآرتریت که به آن آرتروز هم می‌گویند
. آرتریت روماتوئید
. نقرس یا تجمع اسیداوریک
. آرتریت سپتیک (عفونی)
. کیست بیکر (ورم پشت زانو)
. عفونت استخوان‌های زانو
. عفونت مفصل زانو
. سرطان‌هایی که به استخوان رسیده‌اند

دیگر علت‌های زانودرد

عوامل دیگری نیز می‌توانند موجب زانودرد شوند که باید جهت تشخیص و درمان آن‌ها به‌موقع اقدام کنید:
. سندرم درد پاتلوفمورال
. اضافه وزن یا چاقی
. حرکات مکرر حین ورزش یا تمرین قدرتی
. آسیب‌های قبلی
. ضعف عضله
. سندروم نوار ایلیوتیبیال
. دیسپلازی کشکک
. بیماری اسگود شلاتر (درد زانو در نوجوانان)
. سندرم پلیکا (به درد در وسط و جلوی زانو گفته می‌شود که با حرکت و نشست و برخاست بدتر می‌شود)

درمان‌های طبیعی زانودرد

راهکارهای درمانی برای زانودرد بسته به ریشهٔ مشکل متفاوت‌اند. با این وجود راهکارهای طبیعی وجود دارند که می‌توانند برای تسکین زانودرد مفید باشند؛ امتحانشان کنید!

روغن زیتون
روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌هاست که می‌تواند زانودرد را تسکین دهد. طبق یافته‌های علمی، روغن زیتون دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش است که در کنار دیگر فواید، به بهبود گردش خون کمک می‌کند. روغن زیتون را هم می‌توانید بخورید و هم می‌توانید با آن زانوها را ماساژ دهید.

کیسه یخ
اگر زانوهایتان دردناک و ملتهب‌اند می‌توانید از کیسه یخ استفاده کنید. سرما، درد و سوزش را تسکین می‌هد. بهتر است حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کیسه یخ را روی موضع نگه دارید تا نتیجه بگیرید.

زردچوبه
مطالعات نشان داده کورکومین که یک ترکیب فعال در زردچوبه است می‌تواند جایگزین مسکن‌های رایج مانند ایبوپروفن در درمان اوستئوآرتریت زانو باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

معمولاً زانودرد بدون درمان خاصی و با کمک چند راهکار مراقبتی برطرف می‌شود، اما اگر شرایط زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:
. درد شدیدی دارید
. زانوی دردناکتان متورم شده
. زانودردتان بعد از دو سه هفته برطرف نشده
. نمی‌توانید زانوی خود را حرکت دهید
. نمی‌توانید وزنتان را روی زانویتان بیندازید
. زانویتان قفل شده و همراه با درد صدای کلیک مانند می‌دهد (صدا دادن مفصل که با درد همراه نیست جای نگرانی ندارد و غیرعادی نیست)

توصیه‌های دیگر برای درمان زانودرد

. استراحت کنید؛ اولین اقدام درمانی برای بیشتر زانودردها استراحت است. استراحت اجازه می‌دهد التهاب فروکش کند. گاهی استراحت تمام آن چیزی است که برای تسکین زانودردتان نیاز دارید.
. از انجام فعالیت بدنی زیاد خودداری کنید زیرا به مفاصل زانو فشار زیادی وارد می‌نماید.
. وزن اضافی‌تان را با عادت‌های سالم کاهش دهید.
. سعی کنید به طور مرتب شنا کنید، زیرا شنا ورزشی است که به افزایش قدرت مفاصل کمک می‌نماید.
. در مورد اوستئوآرتریت زانو از توصیه‌های پزشکی پیروی کنید. این بیماران باید از ورزش‌های شدید که شامل حرکات مکررند اجتناب کنند.
. داروهای ضدالتهاب را فقط زیر نظر پزشک مصرف کنید.
. کفش مناسب بپوشید، خصوصاً اگر صافی کف پا دارید باید کفش‌هایی بپوشید که از پاهایتان به‌خوبی حمایت کند.

منبع: tebyan.net

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان,  تغذیه سالم

شاید فکر بدی نباشد که صبح به محض بیدار شدن از خواب، سراغ بزرگ‌ترین دغدغه ذهنتان بروید و تکلیف آن را مشخص کنید اما بهتر است با معده خالی این کار را نکنید. مطالعات نشان داده‌اند گرسنگی می‌تواند به میزان چشمگیری بر تصمیم‌گیری‌ها و نتایج آن اثر بگذارد.

این گفته‌ی مهاتما گاندی معروف است که انسان هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شود، دوباره متولد می‌شود. شاید این جمله تا حدودی اغراق‌آمیز باشد ولی ارزشمند و نکته‌دار است. به هر حال صبح، بهترین زمان روز برای شروع عادت‌های خوب و مفید و پیمان بستن با خود برای داشتن یک روز عالی است.

از آن‌سو دقیقاً کارهایی هم وجود دارند که نباید در ساعات اولیه صبح و پیش از خوردن صبحانه انجام دهید چون ثابت شده که اثر خوبی بر سلامت جسم و روان‌تان نمی‌گذارند. در این مطلب با ما همراه باشید تا بدانید چگونه روز خیلی بهتری را شروع کنید.

لیست کارهای روزتان را ننویسید

در تئوری، شاید ایده‌ی خوبی به نظر برسد که هر روز صبح بعد از بیدار شدن از خواب، بنشینید و لیست تمام کارهایی را که باید در آن روز انجام دهید بنویسید؛ اما کارشناسان خلاقیت به شما می‌گویند اینکه صبر کنید تا صبح شود و سپس این لیست را بنویسید در واقع اثر معکوس داشته و باعث اضطراب و استرس قابل توجهی می‌شود. خیلی بهتر است که لیست کارهای روزتان را شب قبل بنویسید.

مغز شما برای خلق ایده‌هاست، نه نگه داشتن ایده‌ها، و مطمئناً نباید آن را با چیزهای غیرضروری پُر کنید. اگر مغزتان را با چیزهای به دردنخور مشغول و پُر نکنید، احساس خیلی بهتری خواهید داشت.

به طور خلاصه، اگر فکرهای غیرضروری را شب قبل از سرتان خارج کنید و لیست کارهای ضروری فردایتان را قبل از خواب بنویسید، روز بعد یک قدم بزرگ برای شروع یک روز بدون استرس، جلوتر هستید. همچنین با این کار، شب قبل از خواب ذهنتان به آرامش می‌رسد چون برای فردایتان برنامه دارید و می‌دانید چه باید بکنید. در مجموع همه‌ی این‌ها باعث می‌شوند استرس کمتری داشته باشید، دچار تردید و عدم اطمینان نشوید و این دلهره را نداشته باشید که مبادا وقت کم بیاورید و به همه‌ی کارهایتان نرسید.

ورزش سنگین انجام ندهید

مطمئناً انجام مقداری ورزش هوازی صبح با معده خالی، فوایدی دارد اما اگر هدفتان عضله‌سازی و افزایش قدرت ورزشی‌تان است، انجام تمرین، خصوصاً تمرینات سنگین و پُرشدت، صبح با معده خالی یک اشتباه به شمار می‌رود.
اگر در رشته ورزشی بسیار سنگینی فعالیت می‌کنید، مثلاً تمرینات تناوبی پُرشدت یا پاورلیفتینگ، شاید متوجه شوید تمرین با معده خالی، عملکردتان را ضعیف می‌کند. طی تمرینات پُرشدت ورزشی، امکان دسترسی به ذخایر چربی بدن جهت تأمین انرژی وجود ندارد تا سوختی یکنواخت برای بدنتان تأمین شود، بنابراین به محض اینکه ذخیره کربوهیدرات بدنتان تمام شود، دیگر نخواهد توانست با شدتی که هدف شماست به تمرین ادامه بدهد.
خوردن یک صبحانه مغذی و کربوهیدرات دار کمک می‌کند هم شدت و هم طول مدت تمرینات شما در حد مطلوبی حفظ شود.
بنابراین اگر در هدف فیتنس‌تان جدی هستید و تمرینات و فعالیت‌هایتان بیشتر از یک دو یا پیاده‌روی روزانه است، بهترین روش این است که صبحانه بخورید و بعد ورزش کنید.

تصمیمات مهم نگیرید

به استعفا دادن از کارتان فکر می‌کنید؟ شاید فکر بدی نباشد که صبح به محض بیدار شدن از خواب، سراغ بزرگ‌ترین دغدغه ذهنتان بروید و تکلیف آن را مشخص کنید اما بهتر است با معده خالی این کار را نکنید. مطالعات نشان داده‌اند گرسنگی می‌تواند به میزان چشمگیری بر تصمیم‌گیری‌ها و نتایج آن اثر بگذارد. معده خالی و گرسنگی در بیشتر افراد باعث می‌شود صبر کمتری داشته باشند و تصمیم‌های ناگهانی نه چندان درستی بگیرند و به سمت گزینه‌هایی تمایل پیدا کنند که نتایج فوری‌تر داشته و نیاز به صبر و گذشت زمان و تجزیه و تحلیل بیشتر ندارند.
فرض کنید قرار است با یک مشاور املاک صحبت کنید، انجام این کار با حالت گرسنگی باعث می‌شود تمایل و توجه‌تان به سمت نتایج فوری‌تر معطوف شود تا به سمت نتایج بهتر اما طولانی‌مدت‌تر. شنیده‌ایم که خیلی از بچه‌ها بدون خوردن صبحانه به مدرسه می‌روند یا خیلی از افراد تحت رژیم‌های سخت کاهش وزن هستند که مصرف کالری در آن‌ها بسیار محدود شده است. گرسنگی، آن‌قدر شایع است که مهم است بدانید و درک کنید گرسنگی و معده خالی، به روش‌های گوناگون غیرمستقیمی بر عملکردها و تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب‌ها اثر می‌گذارد.

سراغ شبکه‌های اجتماعی نروید

حتماً شنیده‌اید که غرق در اخبار شدن و مدام شبکه‌های اجتماعی را چک کردن و صفحات اینترنتی را بالا و پایین کردن، اثرات مخربی بر روح و روان می‌گذارد. خصوصاً طی دهه گذشته، استفاده از گوشی‌های همراه در میان افراد بزرگسال باعث افزایش آمار اختلالات خواب، استرس و افسردگی شده است. مطالعه‌ای اخیر اعلام کرده، وقت سپری کردن در شبکه‌های اجتماعی مجازی طی پاندمی کرونا، بر سلامت روان بیشتر افراد اثر گذاشته است.

بنابراین هر چند به طور کلی خوب است که مدت زمان سپری شده در فضاهای مجاز را کاهش بدهید، اما خیلی مهم‌تر است که خصوصاً صبح‌ها سراغ گوشی و کامپیوترتان نروید. در عوض به این فکر کنید که چگونه می‌توانید یک روز خیلی خوب را شروع کنید. پس در برابر وسوسه‌ی چک کردن شبکه‌های اجتماعی‌تان مقاومت کنید. اگر روزتان را با چک کردن تعداد لایک‌ها یا جواب دادن به پیامی که دوستتان شب قبل برایتان فرستاده شروع کنید، دچار استرس و اضطرابی مضر در طول روز خواهید شد.
شبکه‌های اجتماعی جوری طراحی شده‌اند که کاربران تا جایی که ممکن است تشویق شوند بیشتر با آن‌ها مشغول باشند. اگر برایتان سخت است عادت چک کردن گوشی به محض بیدار شدن از خواب را ترک کنید، شب قبل آن را در حالت پرواز قرار دهید یا در اتاق دیگری که دور از شماست بگذارید.

منبع: tebyan.net

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان

بررسی اجمالی

بیماری ناشی از غذا که بیشتر به آن مسمومیت غذایی گفته می‌شود، نتیجه خوردن غذای آلوده، فاسد یا سمی است. ارگانیسم‌های عفونی – از جمله باکتری‌ها‌، ویروس‌ها و انگل‌ها یا سموم آنها شایع‌ترین دلایل مسمومیت غذایی است.

ارگانیسم‌های عفونی یا سموم آن‌ها می‌توانند غذا را در هر مرحله از فرآوری یا تولید آلوده کنند. اگر غذا به صورت نادرست تهیه یا پخته شود‌، آلودگی در خانه نیز می‌تواند رخ دهد.

علائم مسمومیت غذایی‌، که می‌تواند ظرف چند ساعت پس از خوردن غذای آلوده شروع شود‌، اغلب شامل حالت تهوع‌، استفراغ یا اسهال است. در بیش‌تر مواقع‌، مسمومیت غذایی خفیف است و بدون درمان برطرف می‌شود. اما برخی از افراد باید به بیمارستان بروند.

علائم مسمومیت غذایی

علائم بسته به منبع عفونت می‌توانند متفاوت باشند.

بیش‌تر انواع مسمومیت‌های غذایی باعث ایجاد یک یا چند مورد از علائم و نشانه‌های زیر می‌شوند:

•  حالت تهوع؛
• استفراغ؛
•  اسهال آبکی یا خونی؛
• درد و گرفتگی شکم؛
• تب.

علائم و نشانه‌ها ممکن است چند ساعت پس از خوردن غذای آلوده شروع شود‌، یا ممکن است چند روز یا حتی هفته‌ها بعد شروع شود. بیماری ناشی از مسمومیت غذایی معمولاً از چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

اگر هر یک از علائم یا نشانه‌های زیر را مشاهده کردید‌، به دنبال مراقبت پزشکی باشید.

• – قسمت‌های مکرر استفراغ و ناتوانی در پایین نگه داشتن مایعات؛
• – استفراغ خونی یا مدفوع؛
• – اسهال بیش از سه روز؛
• – درد شدید یا گرفتگی شدید شکم؛
• – تب بالاتر از ۱۰۰٫۴ F (38 درجه سانتی‌گراد)؛
• – علائم یا علائم کم آبی تشنگی بیش از حد‌، خشکی دهان‌، ادرار کم و یا بدون ادرار‌، ضعف شدید‌، سرگیجه یا سبکی سر؛
• – علائم عصبی مانند تاری دید‌، ضعف عضلانی و سوزن سوزن شدن در بازوها.

علل مسمومیت غذایی

آلودگی غذا می‌تواند در هر نقطه از تولید شامل: رشد‌، برداشت‌، فرآوری‌، ذخیره‌سازی‌، حمل و نقل یا تهیه رخ دهد.  آلودگی متقاطع انتقال ارگانیسم‌های مضر از یک سطح به سطح دیگر اغلب علت آن است. این امر خصوصاً برای غذاهای خام و آماده مانند سالادها یا سایر محصولات بسیار دردسرساز است. از آن‌جا که این غذاها پخته نشده‌اند‌، موجودات مضر قبل از خوردن از بین نمی‌روند و می‌توانند مسمومیت غذایی ایجاد کنند.

بسیاری از عوامل باکتریایی‌، ویروسی یا انگلی باعث مسمومیت غذایی می شوند. جدول زیر برخی از آلودگی‌های احتمالی را نشان می‌دهد‌، هنگامی که شما ممکن است علائم و روش‌های متداول انتشار ارگانیسم را احساس کنید.

آلودگی : کمپایلوباکتر
شروع علائم : ۲ تا ۵ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : گوشت و مرغ.  در صورت تماس مدفوع حیوانات با سطوح گوشت‌، آلودگی در حین فرآوری ایجاد می‌شود. منابع دیگر شامل شیر غیر‌پاستوریزه و آب آلوده است.

آلودگی :کلستریدیوم بوتولیسم
شروع علائم : ۱۲ تا ۷۲ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : غذاهای کنسرو خانگی با اسیدیته کم‌، غذاهای تجاری کنسرو شده نامناسب‌، ماهی دودی یا نمکی ، سیب‌زمینی پخته شده در فویل آلومینیوم

آلودگی : کلوستریدیوم پرفرنژنس
شروع علائم : ۸ تا ۱۶ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : گوشت ، خورشت و گندم. زمانیکه غذا به اندازه کافی گرم نباشد یا غذا خیلی سرد شود، هنگام سرو غذاها به طور معمول پخش می‌شود.

آلودگی : ای کلای
شروع علائم : ۱ تا ۸ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : گوشت گاو آلوده به مدفوع در هنگام ذبح. به طور عمده توسط گوشت گوشت گوساله پخته نشده پخش کنید. منابع دیگر شامل شیر غیر‌پاستوریزه و سیب‌، جوانه یونجه و آب آلوده است.

آلودگی : ژیاردیا لامبلیا
شروع علائم : ۱ تا ۲ هفته
غذاهای موثر وراه انتقال : محصولات خام‌، آماده برای مصرف و آب آلوده. توسط یک فرد نگهدارنده مواد غذایی آلوده قابل انتقال است.

آلودگی : هپاتیت A
شروع علائم : ۲۸ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : محصولات خام‌، آماده مصرف و صدف از آب آلوده. توسط یک فرد نگهدارنده مواد غذایی آلوده قابل انتقال است.

آلودگی : لیستریا
شروع علائم : ۹ تا ۴۸ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : هات داگ‌، گوشت ناهار‌، شیر و پنیرهای غیر‌پاستوریزه و محصولات خام شسته نشده. از طریق خاک و آب آلوده قابل انتشار است.

آلودگی : نورو ویروس‌ها (ویروس‌های شبیه نورواک)
شروع علائم : ۱۲ تا ۴۸ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : محصولات خام‌، آماده مصرف و صدف از آب آلوده. توسط یک فرد نگهدارنده مواد غذایی آلوده قابل انتقال است.

آلودگی : روتا ویروس
شروع علائم : ۱ تا ۳ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : محصول خام و آماده مصرف. توسط یک فرد نگهدارنده مواد غذایی آلوده قابل انتقال است.

آلودگی : سالمونلا
شروع علائم : ۱ تا ۳ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : گوشت ، مرغ ، شیر یا زرده تخم‌مرغ خام یا آلوده. از پخت و پز نامناسب زنده مانده است. با چاقو‌، سطح برش‌دهنده یا مواد غذایی آلوده قابل انتشار است.

آلودگی : شیگلا
شروع علائم : ۲۴ تا ۴۸ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : غذاهای دریایی و محصولات خام و آماده مصرف. توسط یک فرد نگهدارنده مواد غذایی آلوده قابل انتقال است.

آلودگی : استافیلوکوک اورئوس
شروع علائم : ۱ تا ۶ ساعت
غذاهای موثر وراه انتقال : گوشت و سالادهای آماده ، سس‌های خامه‌ای و شیرینی‌های پر از خامه. با تماس دست ، سرفه و عطسه قابل انتقال است.

آلودگی : ویبریو ولنیفیکوس
شروع علائم : ۱ تا ۷ روز
غذاهای موثر وراه انتقال : صدف‌های خام و صدف های خام یا نیمه پخته‌، صدف کامل. از طریق آب دریا آلوده قابل انتشار است.

عوامل خطر

احتمال بروز بیماری پس از خوردن غذای آلوده بستگی به ارگانیسم، میزان قرار گرفتن در معرض عوامل، سن و میزان سلامتی فرد بستگی دارد.

گروه‌هایی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند شامل موارد زیر‌ می‌باشند:

• – افراد مسن: با افزایش سن، میزان موثر بودن، توانایی و سرعت پاسخ سیستم‌ایمنی بدن به ارگانیسم‌های عفونی نسبت به زمان جوانی کاهش‌ می‌یابد.
• – زنان باردار: در طول بارداری تغییرات متابولیکی و گردش خون ممکن است خطر مسمومیت غذایی را افزایش دهد، همچنین واکنش به مسمومیت غذایی در دوران بارداری شدیدتر‌ می‌باشد. ندرتا ممکن است جنین نیز بیمار شود.
• – نوزادان و کودکان خردسال: سیستم‌ایمنی بدن آن‌ها به طور کامل توسعه نیافته است و به همین دلیل در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مسمومیت غذایی هستند.
• – افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن: داشتن بیماری مزمن مانند دیابت، بیماری کبد، ایدز، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی برای سرطان، پاسخ ایمنی بدن را کاهش‌ می‌دهد.

عوارض مسمومیت غذایی

شایع‌ترین عارضه جدی مسمومیت غذایی کمبود آب بدن -کاهش شدید آب و نمک‌های ضروری و مواد معدنی، است‌. اگر یک فرد بالغ سالم هستید و به اندازه کافی مایعات می‌نوشید تا بتوانید مایعاتی را که بدن از استفراغ و اسهال از دست می‌دهد جایگزین کنید‌، کمبود آب بدن نباید مشکلی ایجاد کند.

نوزادان‌، افراد مسن و افراد دارای سیستم‌ایمنی سرکوب شده یا بیماری‌های مزمن ممکن است در صورت از دست دادن مایعات بیش از مقدار مورد نیاز بدن‌، دچار کمبود شدید آب بدن شوند. در این صورت‌، ممکن است لازم باشد در بیمارستان بستری شوند و مایعات داخل وریدی دریافت کنند. در موارد شدید‌، کمبود آب بدن می‌تواند کشنده باشد.

برخی از انواع مسمومیت‌های غذایی عوارض بالقوه جدی برای افراد خاص دارند. این عوارض شامل:

• – عفونت لیستریا: عوارض ناشی از مسمومیت غذایی با لیستریا ممکن است برای نوزاد متولد شده بسیار شدید باشد. در اوایل بارداری‌، عفونت لیستریا ممکن است منجر به سقط جنین شود. در اواخر بارداری‌، یک عفونت لیستریا ممکن است منجر به تولد نوزاد مرده‌، زایمان زودرس یا عفونت بالقوه کشنده در نوزاد پس از تولد شود – حتی اگر مادر به عفونت کمی مبتلا باشد. نوزادانی که از یک عفونت لیستریا جان سالم به در می‌برند ممکن است آسیب عصبی طولانی مدت و تاخیر در رشد را تجربه کنند.
• – اشریشیا کلی ( coli): برخی از سویه های E. coli می‌توانند یک عارضه جدی به نام سندرم همولیتیک اورمیک ایجاد کنند. این سندرم به غشای رگ‌های خونی کوچک در کلیه آسیب می‌رساند‌، که گاهی منجر به نارسایی کلیه می شود. افراد مسن‌، کودکان زیر ۵ سال و افرادی که سیستم‌ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه هستند. اگر در این دسته از گروه‌های خطر قرار دارید‌، در اولین نشانه اسهال شدید یا خونی به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از مسمومیت غذایی