آیا باکتریهای روده میتوانند درد مفصلی را ایجاد کند؟
استئوآرتریت چیست؟
آیا میدانستید که آرتریت انواع مختلفی دارد؟ در حقیقت، بیش از صد نوع آرتریت وجود دارد. افراد به اشتباه تصور میکنند که همه آرتریتها شبیه هم هستند و درمان یکسانی را به کار میبرند که تأثیر کمی بر درمان آرتریت آنها دارد.
از آنجا که هر نوع آرتریت با دیگری متفاوت است، لذا روش درمانی متفاوتی نیز احتیاج دارد، یعنی تشخیص صحیح نوع آرتریت در هر فردی بسیار سخت است.
با تشخیص صحیح میتوانید علت دقیق درد آرتریت را بشناسید. سپس میتوانید راهکارهای مناسب برای کاهش درد را اجرا کنید و فعال شوید.
دو نوع اصلی آرتریت عبارتند از:
۱- استئوآرتریت که آرتریت سایشی و فرسایشی است.
۲- آرتریت روماتوئید که نوع التهابی آرتریت است و زمانی رخ میدهد که سیستمایمنی بدن به درستی کار نکند.
نقرس نیز که در اثر تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل بروز میکند، نوع دیگر آرتریت است.
آرتریت پسوریاتیک، لوپوس و آرتریت عفونی نیز از انواع دیگر آرتریتها هستند.
استئوآرتریت
استثوآرتریت شایعترین بیماری مزمن مفصلی است. استفاده بیش از حد از مفاصل باعث استئوآرتریت میشود.
استئوآرتریت میتواند در اثر ورزشهای طاقتفرسا، چاقی یا افزایش سن ایجاد شود.
اگر شما یک ورزشکار هستید، ممکن است هنگام بلند شدن از رختخواب در صبح، دچار درد زانو یا لگن شوید.
افراد ورزشکار یا کسانی که در دوران جوانی دچار یک آسیب مثل تصادف شدهاند، زودتر دچار استئوآرتریت میشوند.
استئوآرتریت در دستها بیشتر اوقات ارثی است و اغلب در زنان میانسال بروز میکند.
استئوآرتریت در مفاصلی که سنگینی بدن روی آنهاست، شایعتر است، مثل مفصل زانو، مفصل بالای ران، مچ پا و ستون فقرات. این نوع آرتریت به تدریج در طی ماهها یا سالها ایجاد میشود.
غیراز احساس درد در مفصل مبتلا، در این نوع آرتریت احساس ناخوشی یا خستگی غیرعادی که در سایر انواع آرتریت وجود دارد، دیده نمیشود.
در بیماری استئوآرتریت، غضروف مفصل به تدریج از بین میرود. غضروف ماده ی نرم و لیزی است که انتهای استخوانها را میپوشاند و به عنوان ضربهگیر مفاصل عمل میکند.
زمانی که آسیب بیشتر میشود، غضروف شروع به فرسایش میکند و یا به خوبی اول کار نمیکند و نمیتواند ضربهها را بگیرد. به عنوان مثال فشار بیش از حد روی زانو در اثر چاقی باعث آسیب غضروف مفصل زانو میشود. در حقیقت باعث میشود غضروف سریعتر از حد طبیعی ساییده شود.
زمانی که غضروف مفصل ساییده شود، تاثیر ضربهگیری آن کم میشود. لذا موقع حرکت مفصل، درد بروز میکند.
گاهی اوقات علاوه بر درد، صدای قرچ و قورچ مفصل شنیده میشود که در اثر مالش غضروف خشن روی سطح استخوان ایجاد میگردد.
خار یا برآمدگی دردناک روی انتهای استخوان ظاهر میشود، به خصوص در انگشتان دست و پاها.
زمانی که علامت اصلی استئوآرتریت وجود ندارد، در پاسخ به تخریب غضروف، پوشش مفصل دچار التهاب میشود.
۱۰علامت شایع استئوآرتریت
۱- درد عمیق و رنجآور
۲- به سختی لباس پوشیدن و یا شانه کردن موها
۳- گرفتن اشیاء به سختی
۴- به سختی نشستن و خم شدن
۵- احساس گرم بودن مفصل موقع دست زدن به آن
۶- خشکی مفاصل هنگام بیدار شدن از خواب برای مدت کمتر از یک ساعت
۷- درد گرفتن مفاصل موقع راه رفتن
۸- احساس خشکی مفاصل بعد از استراحت کردن
۹- ورم مفصل
۱۰- حرکت کم مفصل
۱۰ عامل خطر شایع استئوآرتریت
۱- قرارگیری غیر طبیعی مفصل
۲- افزایش سن
۳- ورزشکار بودن (سایش و آسیب مفاصل در اثر ورزش)
۴- تغییرات فشار و نیرو روی مفصل (انداختن سنگینی بدن روی یک پا)
۵- جنسیت (خانم یا آقا)
۶- استفاده سنگین و مداوم از مفصل
۷- آسیب مفصل در اثر سایر انواع آرتریت
۸- عمل جراحی زانو
۹- استفاده بیش از حد یا آسیب مفصل
۱۰- چاقی یا داشتن اضافه وزن
باکتری روده چیست و چرا اهمیت دارد؟
رودهی انسان، جایگاه بیش از ۱۰۰ تریلیون باکتری است که به آنها فلور روده یا جانوران روده میگویند. داشتن این باکتریها برای سلامت عمومی، بسیار اهمیت دارد. اما متأسفانه، رژیمهای غذایی نادرست، سبک زندگی ناسالم و بسیاری از عوامل محیطی میتوانند تأثیر منفی بر این ریزاندامگانهای بینهایت مفید بگذارند.
باکتری روده چیست و چرا اهمیت دارد؟
صدها نوع باکتری روده، در رودهی شما سکونت دارند. برخی از آنها مفیدند، اما برخی هم نه. بیشتر باکتریهای روده، متعلق به یکی از این چهار گروه هستند: فیرمیکوتها، باکتروئیدتها، آکتینوباکتریها و پروتئوباکتریها. هر گروه، نقش خاص خودش را در سلامتی شما داشته و نیازمند تغذیههای متفاوتی جهت رشد است. باکتریهای خوب، برای گوارش مهم هستند؛ آنها باکتریهای مضر و سایر میکروارگانیسمهای آسیبرسان را نابود کرده و تولید ویتامین K، اسیدفولیک و اسیدهای چرب زنجیره کوتاه میکنند.
وقتی فلور روده، دارای باکتریهای مضر بسیار زیاد باشد و باکتریهای مفیدش به اندازهی کافی نباشد، عدم تعادل روی داده که به آن دیسبیوسیس یا کاهش پروبیوتیکها میگویند. دیسبیوسیس و کاهش تنوع در فلورهای روده، منجر به مقاومت انسولینی، افزایش وزن، التهاب، چاقی، بیماری التهابی روده و سرطان روده بزرگ میشود؛ بنابراین حفظ باکتریهای مفید روده بسیار اهمیت داشته و باید فراوانی آنها را تداوم دهیم. در اینجا چند عامل را برایتان میگوییم که هرچند ممکن است برایتان عجیب باشد، اما واقعیت این است که میتوانند به باکتریهای مفید رودهی شما آسیب جدی وارد کنند.
۱. تغذیهی متنوع نداشتن
به طور کلی، فلور رودهی سالم، باید غنی و گوناگون باشد. اگر فلور روده، کمبود تنوع داشته باشد، توانایی ریکاوریاش از مداخلاتی، چون عفونت و آنتیبیوتیکها، محدود خواهد شد. رژیم غذایی شامل طیف گستردهای از غذاهای طبیعی مانند میوهها و سبزیجات و غلات سبوسدار، میتواند در فلور روده، تنوع و گوناگونی ایجاد کند. اصلاح رژیم غذایی میتواند تنها طی چند روز، پروفایل باکتریهای رودهتان را تغییر دهد! چون غذاهایی که میخورید، مواد مغذی لازم برای رشد باکتریها را فراهم میکنند. یک رژیم غذایی غنی از غذاهای سالم و طبیعی، مواد مغذی متنوعی را در اختیار رودهی شما میگذارد تا بتواند رشد انواع باکتریها را تقویت کرده و در فلور رودهتان، گوناگونی بیشتری ایجاد کند.
متأسفانه، طی ۵۰ سال گذشته، تنوع غذایی سالم در رژیم غذایی کم شده است و امروزه، ۷۵ درصد از منابع غذایی دنیا، تنها از ۱۲ منبع گیاهی و ۵ منبع حیوانی تأمین میشود.
۲. مصرف آنتیبیوتیک
یک رژیم غذایی غنی از غذاهای سالم و طبیعی، مواد مغذی متنوعی را در اختیار رودهی شما میگذارد تا بتواند رشد انواع باکتریها را تقویت کرده و در فلور رودهتان، گوناگونی بیشتری ایجاد کند
آنتی بیوتیکها داروهای بسیار مهمی هستند که برای درمان عفونتها و بیماریهای ناشی از باکتری مانند عفونت دستگاه ادراری و گلودرد میکروبی به کار میروند. آنتی بیوتیکها یا باکتریها را نابود میکنند و یا جلوی تکثیر آنها را میگیرند و بدین طریق توانستهاند طی ۸۰ سال گذشته، جان میلیونها نفر را از مرگ نجات بدهند. اما یکی از نقاط ضعف این داروها این است که هم روی باکتریهای مضر تأثیر میگذارند و هم بر باکتریهای مفید. حتی یک درمان سادهی آنتیبیوتیکی میتواند موجب تغییرات مضر در ترکیب و تنوع فلور روده شود.
معمولاً آنتی بیوتیکها موجب کاهش کوتاه مدت در تعداد باکتریهای مفید میشوند و میتوانند به طور موقت، تعداد باکتریهای مضری، چون کلوستریدیوم را افزایش دهند. اما اثرات بلندمدت هم دارند. بعد از مصرف یک دوز آنتی بیوتیک، بیشتر باکتریها بعد از یک تا چهار هفته برمیگردند، اما اغلب به میزان گذشته برنمیگردند.
۳. کمبود مصرف پریبیوتیکها در رژیم غذایی
پریبیوتیکها نوعی فیبر هستند که به صورت هضم نشده از بدن عبور کرده و رشد و فعالیت باکتریهای مفید روده را تقویت میکنند. بسیاری از غذاها شامل میوهها و سبزیها و غلات سبوسدار، به طور طبیعی حاوی فیبر پریبیوتیک هستند. کمبود این فیبرها در رژیم غذایی میتواند به ضرر سلامت کلی گوارشتان باشد. غذاهای غنی از پریبیوتیک شامل عدس، نخود آبگوشتی، انواع لوبیا، جو دوسر، موز، سیب زمینی ترشی، مارچوبه، سیر، تره فرنگی، پیاز و آجیل میشود.
مصرف مکملهای فیبر پریبیوتیک هم میتواند تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه را افزایش بدهد. این اسیدهای چرب، منبع اصلی غذایی سلولها در رودهی بزرگ شما هستند که میتوانند جذب خون شده و سلامت متابولیکی و گوارشیتان را بهبود داده، التهاب را کم کنند و از ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ بکاهند. ضمناً غذاهای سرشار از پریبیوتیک، در کاهش انسولین و کلسترول هم نقش دارند.
پریبیوتیک
۴٫ نداشتن تحرک بدنی مداوم
تحرک یا فعالیت بدنی، به هر حرکتی گفته میشود که انرژی صرف کند. راه رفتن، باغبانی کردن، شنا و دوچرخه سواری نمونههایی از فعالیت بدنی هستند. داشتن تحرک بدنی، فواید زیادی دارد که همهی ما به آن آگاهی داریم؛ کاهش وزن، کاهش استرس و کاهش احتمال بیماریهای مزمن. مطالعات اخیر نشان داده فعالیت بدنی میتواند باکتریهای روده را نیز تحت تأثیر قرار دهد. اگر تناسب اندام داشته باشید و سلامت عمومیتان بهتر باشد، بوتیرات بیشتری خواهید داشت؛ یک اسید چرب زنجیره کوتاه که نقش مهمی در سلامت عمومیتان دارد.
۵٫ کشیدن سیگار
سیگار از هزاران مواد شیمیایی ساخته شده که ۷۰ درصدشان سرطانزا هستند. سیگار کشیدن تقریباً برای همهی ارگانهای بدن ضرر دارد و ریسک بیماریهای قلبی و سکتهی مغزی و سرطان ریه را افزایش میدهد. سیگار همچنین یکی از ریسک فاکتورهای مهم محیطی برای بیماری التهابی روده است. ضمناً سیگاریها دو برابر سایرین مستعد ابتلا به بیماری کرون هستند که نوعی رایج از بیماری التهابی روده است. ترک سیگار میتواند تنوع فلور روده را افزایش بدهد.
۶٫ نداشتن خواب کافی
مصرف مکملهای فیبر پریبیوتیک هم میتواند تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه را افزایش بدهد. این اسیدهای چرب، منبع اصلی غذایی سلولها در رودهی بزرگ شما هستند که میتوانند جذب خون شده و سلامت متابولیکی و گوارشیتان را بهبود داده، التهاب را کم کنند و از ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ بکاهند.
داشتن خواب کافی و باکیفیت، برای سلامت عمومی بسیار مهم است. مطالعات نشان داده کمبود خواب میتواند باعث چاقی و بیماریهای قلبی بشود. خواب از این جهت مهم است که بدن شما فرصت پیدا میکند تا خودش را ترمیم کند. ساعت درونی بدن که روی مغز و هورمونها تأثیر میگذارد میتواند شما را هشیار و بیدار نگه دارد یا به بدن شما بگوید چه زمانی وقت خوابیدن است. پژوهشها نشان داده که روده نیز تابع یک ریتم است. ایجاد اختلال در ساعت درونی بدن که بهواسطهی کمبود خواب، دیروقت غذا خوردن و شیفتی کار کردن روی میدهد میتواند تأثیرات مخربی روی باکتریهای روده بگذارد.
۷٫ استرس زیاد
سالم بودن فقط بهواسطهی غذای خوب خوردن و تحرک بدنی داشتن و خوب خوابیدن نیست. استرس زیاد میتواند اثرات بدی روی بدن از جمله رودهها بگذارد. استرس میتواند حساسیت را بیشتر کند، جریان خون را کاهش دهد و باکتریهای روده را تغییر بدهد. مطالعاتی که روی موشها صورت گرفت نشان داد، استرس میتواند روی تعداد باکتریها اثر گذاشته و پتانسیل باکتریهای مضر را بیشتر کند و از تعداد باکتریها مفید بکاهد.
حال به این سوال بپردازیم آیا باکتری های روده می توانند درد مفصلی را ایجاد کند؟
به نظر میرسد پیدا کردن ارتباط بین استئوآرتریت و باکتری در روده بعید باشد. با این حال، یک مطالعه جدید ارتباط بین باکتریهای روده و نقش آنها در استئوآرتریت را نشان میدهد.
چاقی با بسیاری از خطرات بهداشتی مرتبط با آن، از جمله دیابت و بیماری قلبی عروقی همراه است. همچنین به شدت با استئوآرتریت مرتبط است.
استئوآرتریت تخریب آهسته غضروف و یا بین دو استخوان در مفصل است. در ایالات متحده، استئوآرتریت بر روی حدود ۳۱ میلیون نفر تاثیر میگذارد و عامل اصلی ناتوانی در جهان است، استئوآرتریت نمیتواند درمان شود. افرادی که وزن بیش از حد دارند، فشار بیشتری بر روی مفاصلشان وارد میکنند. و این مساله، دلیل افزایش خطر ابتلا به استئوآرتریت را که با چاقی همراه است، را توضیح داد.
یک مطالعه جدید که در هفته جاری در مجله JCI Insight منتشر شد، نشان داد که این دو شرایط را میتوان به باکتریهای روده ارتباط داد. میلیاردها باکتری در روده ما زندگی میکنند. آنها برای سلامتی بسیار حیاتی هستند، محققان مرکز پزشکی دانشگاه روچستر در نیویورک تحقیقاتی را برای کشف ارتباط بین رژیم غذایی، چاقی، باکتری روده و استئوآرتریت انجام دادند.
برای شروع، محققان یک رژیم غذایی با چربی بالا برای یک دوره ۱۲ هفته به موشها دادند. آنها به سرعت به مرحله دیابت و چاقی رسیدند و درصد چربی بدنشان دو برابر شد و بعد، باکتری کولون حیوانات مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که انتظار میرفت، میکروبیوم آنها خاموش بود؛ رودهی آنها پر از باکتریهای پیشالتهابی و مقدار اندکی از باکتریهای سالم و پروبیوتیکی مانند بیفیدوباکتری شده بود.
در همان زمان، دانشمندان التهاب گستردهای در بدن موشهای چاق، از جمله مفصل زانو، مشاهده کردند. محققان به منظور ایجاد استئوآرتریت، منیسک حیوانات یا غضروف پشتی بین استخوان ران و استخوان ساق را از بین بردند. این نوع آسیب معمولا سبب استئوآرتریت یا التهاب مفاصل میشود. در موشهای چاق، استئوآرتریت بسیار سریعتر از موشهای کنترل رشد کرد. در واقع، در عرض ۱۲ هفته، تقریبا تمام غضروف موشهای چاق از بین رفته بودند.
برای مرحله بعدی مطالعه، دانشمندان پروتکل را دوباره شروع کردند: موشها را با یک رژیم غذایی ۱۲ هفتهای با چربی بالا چاق کردند. اما این پروتکل آنها شامل یک پریبیوتیک به نام الیگوروفروتوز بود. پریبیوتیک که نباید با پروبیوتیک اشتباه گرفته شوند، نمیتوانند درروده موش (یا انسان) تجزیه شوند و بسیاری از باکتریهای مفید مانند بیفیدوباکتریها در حضور آنها رشد میکنند.
** پروبیوتیکها و پریبیوتیکها امروزه دو موضوع بسیار مهم در تغذیه هستند. با این که مشابه به نظر میرسند اما نقشهای متفاوتی در سلامتی دارند.
پروبیوتیکها و پریبیوتیکها هر دو برای سلامت انسان مهم هستند. اما نقشهای متفاوتی دارند:
پروبیوتیکها: باکتریهای زندهای هستند که در غذاهای خاص یا مکملها یافت میشوند. آنها میتوانند فواید بیشماری برای سلامتی داشته باشند.
پریبیوتیکها: این مواد از انواعی از کربوهیدراتها میآیند (اغلب فیبر) که انسان نمیتواند هضمشان کند. باکتریهای مفید روده از این فیبرها تغذیه میکنند.
باکتریهای روده که کلاً به آنها فلور نرمال روده میگویند، عملکردهای مهم زیادی در بدن دارند. مصرف متعادلی از هردو نوع بیوتیکها، برای حفظ سلامتی بدن لازم است.
این تغییر ظریف اما مهم در رژیم غذایی باعث رشد باکتریهای سالم شد و باعث کاهش قابلتوجهی در باکتریهای پیشالتهابی شد. نکته مهم این است که التهاب را در مفاصل کاهش میابد. بنابراین، هر چند که درمرحله اول و دوم تحقیق، مفاصل تحت فشار یکسان قرار گرفته بودند، ولی مفاصل موشهایی که پریبیوتیک دریافت کرده بودند نیز سالمتربودند. این تئوری تضمین میکند که التهاب، به جای فشار مکانیکی، عامل اصلی استئوآرتریت است و استئوآرتریت درست مثل دیابت، بیماری قلبی و سکته مغزی یکی دیگر از عوارض ثانویه چاقی است و همه آنها التهاب را به عنوان بخشی ازعلت تجربه میکنند.
اضافه کردن یک prebiotic به رژیم غذایی علائم دیابت را نیزکاهش داد.
منابع :
۱- سایت تبیان
۲- سایت فردا نیوز
۳- jarahzadeh.com