سوال و پاسخ (چه عواملی باعث گودی کمر میشود؟)
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , سوال و پاسخ, بهنوش فرجی, ورزش درمانی
به گزارش سایت healthline.com
به زبان انگلیسی به گودی کمر و گردن لوردوز (Lordosis) میگویند. منحنیهایی که به ستونفقراتمان شکل میدهند. و به لوردوتیکها (بخش گردن و قسمت پایین کمر) و کیفوتیک (قسمت فوقانی پشت) گفته میشود.
این انحناها در این موارد به بدن ما کمک میکنند
• شوکها را جذب میکنند؛
• سبب تحمل وزن سر میشوند؛
• باعث میشوند تا سر تا لگن در یک راستا قرار گیرند؛
• و موجب تثبیت و حفظ ساختار بدن هستند؛
• و باعث انعطافپذیری حرکت و خم شدن بدن میشوند؛
لوردوزها ( گودی گردن و کمر )به منحنی لوردوتیک طبیعی ما اشاره دارد که اگر منحنی لوردوتیک، ستونفقرات خیلی به سمت داخل قوس داشته باشد، به آن لوردوز یا بازگشتپذیر گفته میشود. این لوردوزها ( گودیها ) میتوانند کمر و گردن را تحت تأثیر قرار دهند. و باعث میشوند تا فشار بیشازحدی به ستونفقرات وارد شود و در نهایت درد و ناراحتی ایجاد شود. اگر درد شدید باشد و بدون درمان باقی بماند، میتواند بر توانایی حرکت بدن تأثیر بگذارد. در درمان لوردوز ( گودیها ) بستگی به این دارد که این خمیدگی چقدر جدی است و شدت آن چهقدر است. اگر خمیدگی کمر در هنگام خم شدن در حالت معکوس قرار بگیرد و از حالت خمیدگی به بیرون زده باشد جای نگرانی نیست زیرا با کمک فیزیوتراپی و تمرینات روزانه وضعیت خود را میتوانید مدیریت کنید. ولی اگر به جلو خم شدید و در همان میزان قوس سابقاش باقی بماند باید به پزشک مراجعه کنید.
_ چه چیزهایی باعث گودی کمر میشود؟
گودی در هر سنی میتواند اتفاق بیافتد و در شرایط و عوامل خاصی میتوانند شدت آن را افزایش دهد.
• اسپوندیلولیستیز ( لغزش مهره): زمانی این اتفاق صورت میگیرد که ستونفقرات در یک وضعیتی قرار میگیرد که یکی از مهرههای تحتانی به سمت استخوان زیرش بلغزد. که معمولا با درمان پزشکی یا جراحی درمان میشود.
• آکندروپلازی: یکی از رایجترین نوعهای کوتولگی است.
• پوکیاستخوان: پوکیاستخوان بیماری استخوانیست که باعث از بین رفتن تراکم استخوان میشود و باعث افزایش خطر شکستگی میشود.
• استئوسارکوم: یک نوع سرطان استخوان است که در استخوان نزدیک زانو یا استخوان بالای شانه ایجاد میشود.
• چاقی: این یک بیماری همهگیر است و در همه کشورها بهویژه ایالات متحده آمریکا دیده میشود. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند بیشتر در معرض خطر بیماریهای جدیتری از قبیل دیابت نوع ۲، قلبی و عروق و سرطان قرار دارند.
_ انواع گودی؟
_ گودی کمر در قسمت پایینی کمر
گودی کمر در ناحیه پایینی کمر یا ستونفقران شایعترین نوع است. سادهترین راه برای بررسی این حالت، برروی یک سطح صاف به پشت دراز بکشید هنگامی که دست خود را در زیر کمرتان کشیدید فضای کمی را احساس میکنید اگر این فضا زیاد بود به گودی کمر مبتلا هستید. . اگر دارای یک منحنی شدید باشید، هنگام ایستادن یک طاق C مانند قابل مشاهده خواهد بود. و از منظر جانبی، شکم و باسن بیرون خواهد زد.
_ مهرههای گردنی
در ستونفقرات سالم، گردن به شکل C بسیار بزرگ خواهد بود و منحنی در پشت گردن قرار دارد. مهرههای گردنی زمانی اتفاق میافتد که ستونفقرات در ناحیه گردن به درستی خم نمیشود.
که میتواند به این معنی باشد:
• بیشازحد گودی وجود دارد
• این گودی در جهت غلط بهوجود آمده و همچنین به آن قوس گردن برعکس هم گفته میشود.
• گودی به سمت راست حرکت کرده است.
• این گودی به سمت چپ تمایل دارد.
_ علائم گودی کمر چیست؟
شایعترین علامت گودی کمر درد عضلانی است. هنگامی که ستونفقرات بهطور غیرطبیعی خم میشود، عضلهها در جهتهای مختلفی کشیده میشود، که باعث سفت شدن و اسپاسم عضلانی میشوند. اگر گودی کمر دارید، این درد ممکنست تا گردن و شانهها و قسمت بالای کمر احساس کنید و حتی ممکنست حرکت در قسمت گردن و کمر محدود شود.
در صورتی که این علائم مشاهده شد به پزشک مراجعه کنید.
• بیحسی؛
• مورمور شدن؛
• دردی که مانند برقگرفتگی تیز و ناگهانی باشد؛
• کاهش کنترل ادرار؛
• ضعف و بیحالی؛
• اشکال در کنترل عضلات ارادی.
علائمی که در بالا ذکر کردیم ممکن است به مشکل حادتری مثلا فشار بر روی عصب (گیر افتادن عصب) هم باشد.
_ گودی کمر در کودکان
غالباً گودی کمردر کودکی بدون هیچ دلیل مشخصی ظاهر میشود. به این نوع از گودی کمر، گودی کمر خوشخیم کودکان گفته میشود. چرا این اتفاق در کودکان شایع است زیرا ماهیچههای اطراف باسن کودک ضعیف یا سفت هستند. گودی کمر همچنین میتواند نشانهای از دررفتگی مفصل ران باشد، بهخصوص اگر کودک در اثر اصابت اتومبیل یا در جایی سقوط کرده باشد، بیشتر رخ میدهد. که با افزایش سن کودکان گودی کمر خوشخیمشان اصلاح میشود.
موارد دیگری هم موجب بوجود آمدن گودی کمر در کودکان میشود. که معمولا ریشه در مشکلات سیستم عصبی و عضلات آنها دارد. مواردی که به ندرت پیش میآیند و عبارتند از:
• فلج مغزی.
• میلومننگوسل: وضعیتی ارثی که نخاع از طریق شکاف در استخوانهای پشتی می چسبد و به آنجا گیر میکند.
• دیستروفی عضلانی: گروهی از اختلالات ارثی هستند که منجر به ضعف عضلات بدن میشوند.
• آتروفی عضلانی نخاعی: یک بیماری ارثی که منجر به بروز حرکات غیر ارادی در فرد میشود.
• آرتروگریبوزیس: مشکلی که در بدو تولد اتفاق میافتد و باعث میشود که مفاصل کودک قادر نباشند به اندازه طبیعی حرکت کنند.
_ گودی کمر در زنان باردار
بسیاری از زنان باردار دردهای کمر را تجربه میکنند و علائمی از بیماری را از خود بروز میدهند. اما طبق تحقیقات انجام شده توسط هاروارد گیز، تحقیقات نشان میدهد که گودی کمر در دوران بارداری در واقع تنظیم ستونفقرات برای طراحی مجدد مرکز ثقل است. کمردردی که ایجاد میشود در این دوران ممکنست به دلیل تغییر جریان خون در بدن باشد که این درد به احتمال زیاد بعد از تولد کودک از بین میرود.
_ گودی کمر چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک سوابق پزشکیتان را بررسی میکند، معاینه فیزیکی را انجام میدهد و در مورد سایر علائم سؤال میکند تا در تشخیص گودی به شما کمک کند. در طول معاینه فیزیکی، پزشک از شما میخواهد که به جلو و به طرفین خم شوید. و در این حالت شما را مورد بررسی قرار میدهد
• گودی انعطافپذیر است یا خیر
• دامنه حرکت در چه وضعیتی قرار دارد
• مهرههای ستونفقرات سرجای خود قرار دارند
• آیا وضعیت غیرعادی وجود دارد
_ ممکنست پزشک سؤالاتی از شما بپرسد از قبیل:
• چه موقع متوجه گودی کمر بیشازحد در پشت خود شدید؟
• آیا گودی کمرتان در حال تشدید شدن است؟
• آیا شکل آن تغییر کرده است؟
• چه بخشی از بدن شما درد میکند؟
پزشک بعد از بررسی علائم چند نوع آزمایش تجویز میکند. آزمایشاتی از قبیل بررسی ستونفقرات با استفاده از اشعه X برای دیدن زاویه منحنی لوردوتیکی بدن. و بر اساس زاویهای که در عکس مشاهده میکند و انطباق دادن آن با اطلاعاتی ازجمله قد، سن و توده بدنی، وجود یا عدم وجود گودی کمر را تشخیص میدهد.
_ درمان گودی کمر
اکثر مبتلایان به گودی کمر نیاز به معالجه پزشکی ندارند، مگر اینکه این یک مورد شدید باشد. درمان گودی کمر به میزان گودی و وجود سایر علائم بستگی دارد.
درمانهای پیشنهادی برای بیماران مبتلا به گودی کمر
• تجویز دارو، برای کاهش درد و تورم
• فیزیوتراپی روزانه، برای تقویت ماهیچهها و دامنه حرکت
• کاهش وزن، برای کمک به وضعیت استقرار بدن
• استفاده از بریس یا همان قوزبند، برای کودکان و نوجوانان
• جراحی، در موارد شدید با نگرانیهای عصبی
• استفاده از مکملهای غذایی مانند ویتامین D
_ عوارض گودی کمر
برای اکثر افراد، گودی کمر مشکلات جدی قابلتوجهی ایجاد نمیکند. اما حفظ سلامت ستونفقرات بسیار مهم است زیرا ستونفقرات مسئول بیشتر حرکت و انعطافپذیری ما است. عدم درمانگودی کمر میتواند منجر به ناراحتی طولانی مدت و افزایش خطر بروز مشکلات در موارد زیر شود:
• ستون فقرات
• کمر
• پاها
•اعضای داخلی
_ پیشگیری از گودی کمر
در حالی که دستورالعملهایی در مورد جلوگیری از گودی کمر وجود ندارد، ولی میتوانید با انجام برخی تمرینات به حفظ وضعیت خوب و سلامت ستونفقرات کمک کنید. این تمرینات میتواند:
• بالا و پایین بردن شانهها.
• حرکت دادن گردن به سمت چپ و راست.
• انجام دادن حرکات یوگا ازجمله حالت گربه و پل.
• دراز کشیدن روی زمین و بالا بردن پاها.
• نشستن برو روی توپ ثابت و حرکت دادن لگن.
علاوه بر اینها، ایستادن طولانی مدت ممکنست منحنی ستونفقرات را تغییر دهد. و باعث میشود گودی کمر بیشتر شود. بر طبق نتیجه تحقیقات انجام شده در این زمینه، نشستن، میتواند به میزان چشمگیری مقدار تغییرات ایجاد شده در انحنای قسمت پایینی کمر را کاهش دهد. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که مجبورید به دلیل شغلی که دارید در طول روز برای مدت زیادی بایستید، سعی کنید هر از گاهی یک وقفه ایجاد کنید و بنشینید. و حتما مطمئن بشوید که پشتی صندلی شما که روی آن مینشینید از کمرتان محافظت میکند.
_ در چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کنیم؟
زمانی که به جلو خم میشوید، قوس ستونفقرات شما خودش را صاف میکند (یعنی گودی کمر شما انعطافپذیرست)، نیازی به درمان کردن ندارد. ولی در صورتی که با خم شدن، قوس کمر تغییری نکند (یعنی گودی کمر انعطافپذیر نیست)، باید حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. اگر دردی را تجربه میکنید و این درد مانع از انجام دادن کارهای روزمره میشود، پزشک قادر به ارائه گزینههایی برای مدیریت انحنای اضافی خواهد بود.
منبع: healthline.com
*مطالب مرتبط:
_ خار استخوانی
_ خار پاشنه را چگونه درمان کنیم؟
_ تومور استخوان و علائم آن
_ آشنایی با علایم عفونت استخوان (استئومیلیت)
_ آشنایی با علتهای درد زانو
_ وزن بالا میتواند باعث زانو درد شود؟
_ چگونگی پیشگیری از کاهش تراکم مواد معدنی استخوان