گیاهان دارویی؛ آشنایی با خواص و مضرات بابونه
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان,تغذیه,,, دارونامه,
بابونه ( Chamomile ) نامی عمومی است که برای انواع مختلفی از گیاهان هم‌خانواده با مینای چمنی (از تیرهٔ کاسنیان) به کار می‌رود. دو گونه از این گیاهان، شامل بابونه آلمانی، به صورت دم‌شده به کار می‌روند و برایشان خواص دارویی قائل شده‌اند.
گیاهی ضددرد ـ ضد‌التهاب ، ضد‌اسپاسم عضلات
این گیاه از خانواده کاسنی بوده و طبیعتی گرم و خشک دارد .
مهم‌ترین مواد موثره: بیزابولول ـ کامازولن ـ آپی جنین ـ لوتئولین.
• مهم‌ترین خواص درمانی بابونه :
۱ ـ خواص گوارشی : رفع سوء‌هاضمه ـ ضد‌اسپاسم گوارشی ـ تقویت معده ـ تقویت اشتها ـ ضد‌نفخ و بادشکن ـ رفع اسهال عصبی ، جلوگیری از زخم معده ـ کمک درمان مسمومیت‌های غذایی ـ کمک درمان زخم معده ـ درمان ورم کبد و طحال
دکتر لیلا شیربیگی درباره دیگر خواص این گیاه گفت: «بابونه، مقوی مغز و اعصاب، قوای جنسی، مدر، معرق، محلل ورم‌ها، سنگ‌شکن و قاعده‌آور است و مصرف آن ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش می‌دهد.»
وی در ادامه به نحوه مصرف این گیاه اشاره کرد و توضیح داد: «مصرف دم‌کرده آن به شکل ناشتا مقوی معده، مقوی و بادشکن است و استفاده از بخور دم کرده آن بر روی صورت، باعث شادابی و تجدید حیات سلول‌های بشره پوست می‌شود. علاوه بر این، بخور بابونه با سرکه هم رافع چشم درد بوده و از روغن آن می‌توان برای دردکمر، مفاصل و نقرس کمک گرفت یا در درمان سنگینی گوش از آن استفاده کرد.»
۲ ـ خواص مغزی بابونه : تقویت حافظه ـ تقویت اعصاب و مغز ـ آرام‌بخش ـ ضد‌میگرن ـ خواب‌آور ـ ضد‌اضطراب ـ ضد‌بی‌قراری ـ درمان سرگیجه ـ کمک درمان تشنج‌های عصبی و صرع
۳ ـ خواص قلبی و عروقی : گشاد‌کننده عروق ـ کاهنده فشار خون ـ رقیق‌کننده خون ــ درمان کم‌خونی
۴ ـ خواص پوستی: ضد‌التهاب پوستی که همانند کورتون‌ها عمل می‌کند ولی عوارض آن‌ها را ندارد ـ رفع و درمان اگزما ـ کمک درمان جوش غرور و آکنه ـ ضد‌ورم و قرمزی پوست ـ برطرف‌کننده زخم‌های جلدی ـ ترمیم سوختگی ـ تقویت‌کننده پوست ـ تنگ‌کننده منافذ پوست ـ ضد‌عفونی کننده پوست ـ کنترل عفونت‌های پوستی
• خواص عمومی :
افزاینده قدرت سیستم ایمنی بدن ـ ضد‌سرفه ـ خلط آور ـ درمان گلو درد ـ درمان سرماخوردگی ـ ضد‌التهاب ریه و حنجره ـ ضد‌التهاب مفاصل ـ ضددرد ـ شل کننده عضلانی ـ درمان دردهای نقرسی ـ کنترل علائم بیماری‌های روماتیسمی ـ رفع ورم کلیه و مثانه ـ درمان سخت ادراری ـ قاعده‌آور ـ تقویت رحم ـ کنترل و درمان اختلالات دوران یائسگی ـ کنترل علائم کولیت روده ای ـ رفع خستگی.
عصاره بابونه ضد‌حساسیت ، التیام‌دهنده زخم ، باکتریواستاتیک ، باکتریسید(میکروب‌کش) ، ضد‌قارچ می‌باشد. همچنین بیزابولول خود به عنوان یک ماده افزایش‌دهنده جذب پوستی در فرمولاسیون کرم‌ها (اشکال ترانس درمال) به کار گرفته می‌شود. برخی از مواد جدا شده از عصاره تام بابونه اثر مهاری روی آنزیم‌هایی که در سنتز میانجی‌های التهابی مسیر آراشیدونیک اسید نقش دارند را دارا می‌باشند.
عصاره‌ی بابونه و فرآورده‌های دارویی‌های حاوی این گیاه موجب افزایش سرعت ترمیم زخم و کاهش ترشحات و در نتیجه خشکی زخم می‌گردند . همچنین در درمان زخم بستر ـ سوختگی ناشی از آفتاب و ادرار سوختگی نوزدان کاربرد دارد.
بابونه به عنوان دارویی رسمی در فارماکوپه‌های آلمان ، انگلستان ، فرانسه و سوئیس وارد شده و اثرات بالینی آن ثابت شده است.
• مقدار مصرف :
یک قاشق مرباخوری (حدود ۵ گرم) در یک فنجان آب جوش دم‌کرده (پس از ۳ دقیقه) ۲ تا ۳ بار در روز مصرف کنید.
کرم موضعی : ۲ تا ۳ بار در روز ، هر بار کمی کرم ، روی موضع مالیده شود.
• عوارض جانبی :
ممکن است به طور نادر واکنش‌های خفیف آلرژیک بروز نماید و در صورت مصرف بیش از اندازه ممکن است سردردـ پیدایش زخم در دهان ـ ورم چشم ـ تعریق زیاد بروز می‌کند.
به دلیل خاصیت رقیق‌کنندگی خون، بیمار حداقل ۷ روز قبل از عمل جراحی مصرف گیاه را قطع کند.
مصرف بابونه در بارداری و شیردهی با آلرژی همراه است و باید از مصرف آن در این دوران اجتناب شود.
منبع: سایت تبیان