سوال و پاسخ ( عللائم رفلاکس معده به مری چیست؟ )
ریفلاکس ( رفلاکس ) معده‌ای مروی یا ریفلاکس گاستروازوفاژیال ( به انگلیسی: Gastroesophageal reflux disease ) یا (GERD) می‌گویند.
به معنی آسیب‌های موکوزی و نشانه‌های مزمن در اثر بازگشت غیر عادی محتویات و اسید معده به مری است. یکی از نشانه‌های متداول ریفلاکس معده‌ای مروی سوزش شکم (Heartburn) است. یک پنجم ایرانی‌ها (به خصوص تهرانی‌ها) مبتلا به ریفلاکس معده هستند، یعنی حداقل هفته‌ای یک یا دوبار ترش می‌کنند.
** سوزش سر‌دل
اگر شما با یک احساس سوزش دردناک درسینه‌تان بعد از خوردن غذا آشنا هستید ممکن است دچار بیماری برگشت محتویات اسیدی معده به مری یا “GERD” باشید. وقتی که شما GERD داشته باشید، برگشت اسید به دهان‌تان را احساس می‌کنید. سوزش سر‌دل شکایتی معمول است. اما ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید.
*** عوامل
علل مختلفی مانند شل بودن اسفنگتر تحتانی مری یا زیاد بودن دفعات شل شدن این اسفنگتر یا ضعف مکانیسم‌های دفاعی انتهای مری موجب این آسیب می‌شود. در واقع تغییرات دائمی یا ناپایدار در مانع بین معده و مری(اسوفاگوس) موجب این بیماری می‌شود. افرادی که اضافه وزن دارند، وعده‌های غذایی حجیم می‌خورند، لباس‌های تنگ می‌پوشند یا سیگار می‌کشند بیشتر در معرض خطر هستند.
*** بعضی علائم شایع
اگر رفلاکس “GERD” دارید ممکن است دچار بعضی از حالات زیر باشید:
• سوزش سر‌دل مکرر یا سوزش سر‌دل در شب
• سوزش جناغ سینه
• استفراغ
• ترشح بیش از حد بزاق
• حالت تهوع
• مایع شور مزه که به طرف دهان‌تان برگشت می‌کند.
•احتیاج مکرر به استفاده از آنتی‌اسیدها.
•آروغ فراوان یا قی کردن.
•علائمی که بعد از غذا خوردن، خم شدن روی چیزی یا دراز کشیدن بدتر می‌شوند.
• سرفه یا تنگی‌نفس .
• بلع مشکل و یا دردناک.
_ علائم عجیبی که نشان می‌دهد دچار رفلاکس شده‌اید
بزاق زیاد
زیاد شدن بزاق دهان، بعد از یک وعده غذایی یا میان وعده می‌تواند نشانه‌ای از رفلاکس باشد. وقتی غدد بزاقی، وجود عامل تحریک‌کننده‌ای را در مری احساس می‌کنند، فعالیتشان را افزایش می‌دهند و آماده می‌شوند که هر چه را در مری وجود دارد یا می‌خواهد به سمت بالا حرکت کند، بشویند و پاک کنند.
سینه پهلو
وقتی اسید معده از معده خارج می‌شود، فقط گلو را تحریک نمی‌کند بلکه می‌تواند راه خود را به سمت شش‌ها نیز در پیش بگیرد. اگر این اتفاق بیفتد، شما سر از یک سینه پهلوی شدید درخواهید آورد. اگر به طور مکرر و بدون دلیل مشخصی به سینه پهلو مبتلا می‌شوید، رفلاکس می‌تواند یکی از علل آن باشد.
درد قفسه سینه
معمولا افراد، ترش کردگی و سوزش معده را با حمله قلبی اشتباه می‌گیرند. زیاد اتفاق می‌افتد که افرادی با درد شدید قفسه سینه به اورژانس مراجعه می‌کنند در حالی که مشکل اصلی آنها رفلاکس است. عکس ماجرا نیز می‌تواند درست باشد. افرادی که دچار حمله قلبی شده‌اند به اورژانس مراجعه نمی‌کنند، زیرا تصورمی کنند دچار رفلاکس هستند. اگر میان این دو حالت شک دارید، به پزشک مراجعه کنید.
تلخی دهان
اسید معده‌ای که مجبور است به سمت مری حرکت کند، می‌تواند طعم تلخی را در انتهای گلو به جا بگذارد.
آسم
اگر مشکلات تنفسی دارید ـ که بویژه شب و در رختخواب تشدید می‌شود ـ عامل آن می‌تواند رفلاکس اسیدی باشد. وقتی به پشت دراز می‌کشید، اسید معده وارد مری می‌شود و ایجاد رفلاکس می‌کند که گاهی با صدای خس‌خس همراه است. اسید معده می‌تواند وارد مجاری تنفسی شود و به طور مستقیم تحریک تنفسی ایجاد کند. در نتیجه شما با حالت خفگی و سرفه از خواب بیدار می‌شوید.
مشکلات بلع
رفلاکس می‌تواند به دلیل صدمات و زخم‌هایی که ایجاد می‌کند، باعث باریک‌شدن گلو شود. در نتیجه غذا در مسیر فرورفتن متوقف می‌شود و فرد احساس می‌کند غذا گلوله شده و خود را در مسیر رسیدن به معده جمع کرده است.
_ مشکلاتی که ناشی از رفلاکس نیست
گاهی وجود توده در گلو یا نیاز به صاف کردن مکرر گلو با رفلاکس اشتباه گرفته می‌شود. این عوارض ناشی از گرد و غبار و دیگر تحریک‌کننده‌هایی است که در هوا وجود دارد. گلودرد، سرفه یا گرفتگی و خشونت صدا نیز می‌تواند براثر رفلاکس ایجاد شود، اما عوامل دیگری نیز در بروز این عوارض نقش دارند. اگر بعد از دوهفته مصرف داروهای آنتی‌اسیدی که پزشک تجویز می‌کند، بهبودی در این علائم مشاهده نکردید، با متخصص گوارش مشورت کنید.
• توجه داشته باشید: درد سینه‌ای که توسط GERD ایجاد می شود ممکن است شبیه آن‌چه که در مشکلات قلبی است احساس شود. پس برای اطمینان باید تمامی دردهای سینه توسط پزشک بررسی شود.
_ معاینه و بررسی
در طی معاینه، پزشک سؤالاتی درباره شکایات و نحوه‌ی زندگی شما می‌پرسد. انجام برخی آزمایشات از قبیل عکس سینه، اندوسکوپی و عکس رنگی مری ومعده با بلع باریم و یا آزمایشات خونی ضروری است. این بررسی‌ها به تعیین علت شکایات شما کمک می‌کند و پزشک را در انتخاب بهترین درمان برای شما یاری می‌دهد.
_ تشخیص
تشخیص با سنجش بیست و چهار ساعته PH مری و تطبیق زمانی آن با علائم بیمار یا ارزیابی پاسخ بیمار به درمان حدسی است.
_ رهایی از علائم
تغییر در عادات زندگی یا داروها اغلب می توانند GERD را کنترل کنند. درباره مطالب پیشنهادی ذیل با پزشک خود صحبت کنید زیرا ممکن است به بهبودی شما کمک نماید.
_ نقش فتق حجاب حاجز در رفلاکس معده چیست؟
برخی پزشکان اعتقاد دارند که فتق حجاب حاجز می‌تواند LES را ضعیف کند. ضعف LES باعث افزایش خطر ابتلا به رفلاکس معده می‌شود.
فتق حجاب حاجز وقتی اتفاق می‌افتد که بخش بالایی معده به بالا حرکت می‌کند. در واقع معده از طریق شکاف کوچکی در دیافراگم وارد سینه می‌شود. دیافراگم ماهیچه‌ای است که شکم را از سینه جدا می‌کند.
تحقیقات اخیر نشان داده‌اند این شکاف دیافراگم برای نگه‌داشتن بخش پایینی مری مفید است. خیلی از افرادی که فتق حجاب حاجز دارند، دچار سوزش و رفلاکس معده نمی‌شوند، ولی ابتلا به فتق حجاب حاجز ممکن است باعث شود محتویات معده راحت‌تر وارد مری شوند.
سرفه، استفراغ، رگ‌به‌رگ‌شدگی یا کار فیزیکی شدید می‌تواند فشار روی شکم را بیشتر کند. این مسئله باعث بروز فتق حجاب حاجز می‌شود. چاقی و بارداری هم می‌توانند منجر به این مشکل شوند.
خیلی افراد بالای ۵۰ سال که در سلامتی به سر می‌برند هم به فتق حجاب حاجز خفیف مبتلا هستند. اگرچه این بیماری مختص افراد میان‌سال است، ولی فتق حجاب حاجز برای افرادی با تمام سنین پیش می‌آید.
فتق حجاب حاجز معمولا به درمان نیاز ندارد. اما اگر فتق حجاب حاجز در خطر خفه‌شدن باشد درمان واجب می‌شود. خفه‌شدن یعنی اینکه فتق طوری می‌پیچد که جریان خون را متوقف می‌کند. وقتی فتق حجاب حاجز باعث رفلاکس شدید معده یا ازوفاژیت یا تورم مری می‌شود هم درمان لازم است. پزشک می‌تواند جراحی انجام دهد تا اندازه‌ی فتق را کاهش دهد یا از خفگی جلوگیری کند.
_ مراقب عادات غذایی خود باشید
غذاهای خاصی ممکن است اسید معده را افزایش دهد یا عضله دریچه‌ی تحتانی مری را شل کرده و به احتمال زیاد GERD ایجاد کند. بهتر است از این غذاها که در ادامه‌ی به برخی از آنها اشاره شده پرهیز کنید:
• نوشیدنی گازدارشیدنی‌هایی کولادار (با یا بدون کافئین)
• نوشیدنی گازدار
•غذاهای چرب و ادویه‌دار
• شکلات
• نعناع
• پیاز و گوجه‌فرنگی
از هر غذای دیگری که به نظر می‌رسد معده شما را تحریک کند یا باعث درد شود، پرهیز کنید.
از تنباکو و سیگار به دور باشید کشیدن سیگار به احتمال زیاد می‌تواند ایجاد GERD کرده و علائم شما را بدتر کند. سعی کنید از آن پرهیز کنید تا بهبود خود را به چشم ببینید.
_ ریفلاکس در نوزادان
ریفلاکس معده نوزادی و شیرخوارگی به عنوان شایع‌ترین مشکل گوارشی در شیرخواران شناخته می‌شود اوج علایم مربوط به ریفلاکس حدود سه ماهگی شیرخوار می‌باشد و تا پایان دو سالگی بسیاری از کودکان علایم بهبودی کامل را نشان خواهند داد و درصدی از کودکان مبتلا به عوارض پایدار تنفسی و گوارشی می‌گردند که از شایع‌ترین انها اسم کودکی .
نرمی حنجره و حملات مکرر لارنژیت ( خروسک ) و زخمهای ناحیه انتهای مری می‌باشند. در واقع نیمی از کودکان مبتلا به آسم کودکی، سابقه ریفلاکس نوزادی را دارا می‌باشند. عملکرد نامناسب دریچه انتهای مری که وظیفه‌ی جلوگیری از برگشت محتوای معده به مری و متعاقبا” حنجره و نای را دارد به عنوان علت بروز این بیماری مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است . هرچند علت اصلی به وجود آورنده‌ی ان در بسیاری موارد ناشناخته است ولی زمینه ارثی به وجود آورنده ریفلاکس به خوبی شناخته شده می‌باشد بدین معنی که این بیماری از طریق ژنتیکی و با توارث غالب از والدین به فرزندان انتقال میابد. و در نوزادان یک خانواده تکرار می‌گردد .
از سایر علل غیر‌ژنتیکی تایید شده مصرف لبنیات، گوجه‌فرنگی، شکلات . کافیین ( قهوه و نسکافه )، مصرف دخانیات توسط مادر باردار و شیرده و ادویه جات تند مورد تایید قرار گرفته است و از مواد افزودنی و نگهدارنده و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند اریترومایسین نیز به عنوان عامل ایجاد کننده یا تشدید کننده نام برده می‌شود.
_ آسیب‌ها و عوارض
یا همان ریفلاکس معده‌ای مروی در مری به آسیب‌هایی منجر خواهد شد، از جمله این آسیب‌ها:
زخم در محل اتصال معده و مری(در اثر ورم کردن مری، بافت برون پوش ان دچار بافت‌مردگی می‌شود و به زخم منجر می‌شود)
تنگ شدن مری به صورت مقاوم که تورم مری ان را منجر می‌شود(تورم مری که از همان خود ریفلاکس ایجاد می‌شود)
مری بارت ( تغییر بافت یا دگر بافتی مری انتهایی )
آدنوکارسینوم مری ( ازانواع سرطان مری می‌باشد و بین ۵۰ تا ۸۰ درصد این نوع سرطان‌ها را شامل می‌شود )
_ درمان و جلوگیری از تشدید بیماری
درمان دارویی ریفلاکس مروی با آنتی‌اسید، مهارکننده پمپ هیدروژنی مانند نگزیوم وامپرازول و داروهای افزایش‌دهنده تون عضلانی اسفنگتر تحتاتنی مری مانند دومپریدون و متوکلوپرامید و سیزاپراید است.
نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های دارای کافئین یا دارای اسید مثل کاکائو، قهوه، چای، نوشابه‌های گازدار و مرکبات (پرتقال، لیموترش و …) باعث تشدید این بیماری می‌شود. همچنین مصرف الکل، کشیدن سیگار، مصرف مواد مخدر، دراز کشیدن بعد از غذا، مصرف حجم زیادی از مایعات همراه با غذا و مصرف غذاهای چرب، برگشت اسید را تشدید می‌کند. بیماران همچنین باید از مصرف غذاهای تند و سبزیجاتی مثل پیاز، سیر و نعناع اجتناب کنند. بالا بردن ارتفاع بالاتنه بدن نسبت به پایین‌تنه هنگام دراز کشیدن و خواب می‌تواند از برگشت اسید معده به مری جلوگیری کند.همچنین نبایستی کمربند و لباس تنگ پوشید.
_ درمان گیاهی
آلوئه‌ورا : عصاره‌ی آلوئه‌ورا به هضم غذا کمک می‌کند و برای درمان التهاب مفید است. این ماده به کاهش تحریک حاصل از برگشت اسید معده کمک می‌کند. آلوئه‌ورا حاوی موادی مانند پولی‌ساکاریدها و گلیکوپروتئین‌هاست که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. در عین حال پولی‌ساکاریدها به ترمیم پوست کمک می‌کنند و گلیکوپروتئین‌ها برای کاهش درد و التهاب مفید هستند.
خوردن ژل آلوئه‌ورا پیش از غذا مفید است. مقداری از این ژل را می‌توانید همراه چای یا آبمیوه نیز میل کنید. آب آلوئه‌ورا شامل ویتامین‌های مختلف، موادمعدنی و آنزیم‌های مفید برای سیستم ایمنی است. همچنین این گیاه، شامل فیبر است که به تنظیم حرکات روده و کاهش یبوست نیز کمک می‌کند.
شیرین‌بیان : این گیاه معده را با یک ماده ژل مانند پوشش می‌دهد و از تحریک آن جلوگیری می‌کند. این گیاه به صورت تنتور یا چای در دسترس است. ریشه‌ی شیرین‌بیان به صورت چای و قرص در بازار موجود است. این گیاه باید با مشورت پزشک استفاده شود زیرا حاوی ماده‌ای به نام گلیسیریزین است که ممکن است عوارض ناخواسته به همراه داشته باشد.
علاوه بر این شیرین‌بیان برای کاهش فشار خون نیز مفید است. قرص‌های جویدنی که از گیاه تهیه می‌شود نیز ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. این ماده باید با بزاق دهان مخلوط شود و به شکل کپسول تاثیری ندارد. قرص‌های جویدنی ۱ تا ۲ بار در روز پیش از غذاها باید مصرف شود.
سنبل ختایی : گیاهی دارویی است که ریشه، میوه و دانه‌های آن خواص دارویی دارد.این گیاه به همراه ۵ گیاه دارویی دیگر مصرف می‌شود و در بهبود نشانه‌های ریفلاکس معده بسیار مفید است. عصاره‌ی آن را با عصاره‌ی سیر و هویج و رازیانه مخلوط کنید و سه بار در روز هر بار یک میلی‌لیتر از آن را استفاده کنید.
زیره (کراویه) : خواص التیام بخش دارد. دانه و روغن هم برای درمان سوزش سرِدل استفاده می‌شود. علاوه بر این زیره ضد یبوست و ضد باکتری‌های مضر بدن است، به هضم غذا کمک می‌کند و درد معده و روده را بهبود می‌بخشد. همچنین زیره برای درمان سندروم روده‌ی تحریک و سوءهاضمه بسیار مفید است. حدود ۲ میلی‌گرم از اسانس یا عصاره‌ی آن را سه بار در روز می‌توانید مصرف کنید.
بابونه : گل این گیاه در داروها استفاده می‌شود. ماده شیمیایی موجود در این گیاه سبب کاهش التهاب می‌شود. ۵۰ قطره از تنتور این گیاه را سه بار در روز میل کنید. استفاده طولانی مدت از این گیاه ممکن است سبب بروز حساسیت شود.
جلبک دریایی فوکوس : ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم از این گیاه که به صورت کپسول باشد سه بار در روز مصرف شود. مصرف این گیاه عوارض جانبی مربوط به مسمومیت ید در بردارد. خواص آن کمک به هضم غذا، رفع یبوست و کمک به سیستم گوارش است. در درمان نشانه‌های ریفلاکس معده بسیار مؤثر است.
بادرنجبویه : برای درمان نفخ معده و روده استفاده می‌شود. استفاده از این گیاه عوارض جانبی ندارد اما در صورتی که با گیاهان دیگر استفاده شود ممکن است سبب حساسیت پوستی مانند راش یا خارش پوستی شود.
خار مریم : برای درمان موقتی سوزش سرِدل استفاده می‌شود. چون سرشار از کلسیم است برای ریفلاکس اسید معده مفید است. اما بیشتر از ۲۰۰ گرم از شیره‌ی آن نباید مصرف شود.
_سرتان را بالا نگهدارید
رفلاکس (برگشت) اغلب وقتی که به صورت طاق‌باز می‌خوابید اتفاق می‌افتد چون مایعات داخل معده به‌راحتی به عقب برمی‌گردند. سعی کنید سر تخت خوابتان را ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر بالا ببرید. برای این منظور دو جعبه یا هر چیز مستطیل شکل را زیر بالشتان بگذارید. تشک یا تمام تخت خود را شیب‌دار کنید نه آن‌که از چند بالش استفاده کنید، چون در این صورت فشار بر روی معده‌تان افزایش می‌یابد که در نهایت می تواند علائم را بدتر کند.
_ درباره‌ی داروها از پزشک خود سؤال کنید
دکتر شما ممکن است داروهایی جهت کاهش اسید معده و بهبود کار سیستم گوارشی به شما توصیه کند. همچنین داروهایی را که GERD شما را بدتر می‌کند، به‌صورت لیستی در اختیارتان بگذارد تا حتی الامکان از مصرف آنها پرهیز کنید. به‌هرحال درهنگام مصرف هر داروی جدید حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
_ عمل جراحی
در بعضی از موارد GERD ممکن است به تغییر عادات زندگی و یا دارو جواب ندهد در این صورت جراحی ممکن است ضروری باشد. مخصوصا زمانی‌که فتق دهانه مری معده وجود دارد. هدف از عمل جراحی اصلاح اشکال ایجاد شده در دریچه‌ی تحتانی مری است. این کار از طریق لاپاروسکوپی قابل انجام است.
وقتی که غذا می‌خورید غذا از طریق لوله‌ای که مری نامیده می‌شود به معده منتقل می‌گردد. در انتهای تحتانی مری حلقه عضلانی به نام اسفنکتر تحتانی مری وجود دارد. این حلقه مانند دریچه یک طرفه عمل می‌کند و به غذا اجازه می‌دهد تا به معده وارد شود، ولی از برگشت آن به مری جلوگیری می‌کند. ناکارآمدی این دریچه باعث پس زدن اسید معده به مری می‌شود. برای تقویت دریچه طی جراحی لاپاروسکوپی لفافه‌ای از معده به دور قسمت تحتانی مری پیچیده می‌شود و فتق دهانه‌ی مری دیافراگم ترمیم می‌شود.
_ چه موقع شما GERD دارید؟
کشیدن سیگار، فشار بر معده، غذاها و داروهای خاص یا مشکلات پزشکی می‌تواند اسفنکتر تحتانی مری را تضعیف کند و منجر به رفلاکس (بازگشت غذا) شود. اگر رفلاکس به‌طور مرتب اتفاق بیافتد GERD نامیده می‌شود. برگشت مداوم مواد اسیدی می‌تواند مری را تحریک کرده و باعث سوزش، فشار یا التهاب شود. اسید معده در نهایت می‌تواند باعث به وجود آمدن زخم در مری شود.
_ توصیه‌های مهم
• در هر وعده غذایی حجم مصرف غذا را کاهش دهید به نحوی که معده کاملاً پر نشود.
• صبحانه را کامل بخورید
• در زمان‌های مشخص غذا بخورید
• هرگز بین غذا آب و مایعات نخورید
• کاهش مصرف لاکتوز
• محصولات پروبیوتیک : استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها میکروب‌ها را از بین می‌برند و در این میان به باکتری‌های مفید و بی‌ضرر نیز رحم نمی‌کنند. این باکتری‌های مفید یا پروبیوتیک‌ها به روده‌ها کمک می‌کنند تا مواد غذایی، بهتر جذب شود. برای همین لازم است که به فکر احیای این پروبیوتیک‌ها باشید. برای این کار می‌توانید با استفاده از قارچ کفیر اقدام به تهیه ماست و نوشیدنی کفیر کنید که خود یکی از بهترین محصولات پروبیوتیک در جهت کاهش اسید معده و هضم غذا بسیار مفید است.
• خوردن میوه و سالاد قبل از غذا : حتماً شما هم می دانید که میوه و سبزیجات دارای ساعت هضم کمتری در مقابل سایر مواد غذایی می باشند، در خانواده های ایرانی سالاد و میوه را معمولاً پس از غذا می خورند که این عمل باعث ریفلاکس و حتی بوی بد دهان نیز می شود. هر نوع سالاد و میوه ای را با رعایت فاصله زمانی قبل از غذا میل کنید.
ساعات هضم مواد غذایی مختلف
آب و آب میوه: ۲۰ تا ۳۰ دقیقه
سوپ ساده : ۳۰ تا ۴۵ دقیقه
میوه ها و سبزیجات: ۳۰ تا ۴۵ دقیقه
لوبیا، غلات و نشاسته‌ها: ۲ تا ۳ ساعت
گوشت، مرغ و ماهی : ۳ ساعت یا بیشتر
• اجتناب از استرس هنگام غذاخوردن
• آهسته غذا بخورید
• از غذاهای چرب و تند پرهیز کنید
• اجتناب از مصرف انواع شیرینی و نوشیدنی قندی پس از غذا
• مصرف نان‌های مناسب : معمولاً نان هایی توصیه می‌شود که دارای بهبود دهنده های غیر‌طبیعی نیستند و چه بهتر که نان‌های سبوس دار مصرف شود به طور مثال نان سنگک یکی از بهترین نان های مورد بحث است.
• درمان یبوست
• بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نکشید و چند ساعت صبر کنید تا معده‌تان از غذا خالی شود.
• از سفت بستن کمر و پوشیدن لباس‌های تنگ پرهیز کنید چرا که فشار بیشتری بر معده وارد می‌کند.
• وزن اضافی‌تان را کم کنید، اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری بر معده وارد کند و منجر به رفلاکس شود.
• روزانه پیاده‌روی یا ورزش کنید
برخی بیماری‌ها با علائم دیگری، که در اثر GERD ممکن است به‌وجود آید، شامل:
• سرفه‌های مستمر و خشک
• تنگی‌نفس (حتی آسم)
• درد گوش
• گلو دردهای مزمن صبحگاهی
• گرفتگی صدا
• افزایش شانس ابتلا به سرطان مری و حنجره
_ خطرات رفلاکس معده بلندمدت چیست؟
گاهی‌اوقات رفلاکس معده مشکلات جدی‌ای به‌وجود می‌آورد. وقتی اسید معده در مری زیاد می‌شود، مری ممکن است دچار التهاب و زخم شود. زخم مری ممکن است باعث بروز خون‌ریزی آن شود. به‌علاوه باریک‌شدن یا بسته‌شدن مری هم ممکن است به‌خاطر زخم بلندمدت به‌وجود بیاید. برخی افراد به بیماری‌ای به نام «مری بارت» مبتلا می‌شوند. این بیماری می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش بدهد.
_ نتیجه‌گیری
رفلاکس معده می‌تواند فعالیت‌های روزانه را محدود کند، ولی این بیماری به‌ندرت زندگی را تهدید می‌کند. اکثر افراد اگر دلایل و درمان این بیماری را بشناسند می‌توانند از شر آن خلاص شوند.
منابع:
۱- مجله سلامت
۲- سایت آسان طب