همه چیز در مورد سی‌تی اسکن قلب
بیماری‌‌ها و راه درمان, تغذیه سالم, پیشگیری بهتر از درمان
مقطع‌نگاری رایانه‌ای یا برش‌نگاری رایانه‌ای یا توموگرافی رایانه‌ای (به انگلیسی: Computed Tomography) یا به اصطلاح سی‌تی اِسکَن، روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی کاربرد تحقیقاتی و درمانی فراوانی دارد.
در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایه‌به‌لایه برانداز (اسکن) می‌شود و بدین ترتیب بخش‌های درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت می‌گردد.
امروزه فناوری سی‌تی‌اسکن در بیمارستان‌ها و مراکز پژوهشی در سرتاسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند.
سی‌تی اسکن (CT Scan) سنتی یک روش بر مبنای اشعه ایکس می‌باشد که با ترکیبی بسیاری از اشعه ایکس به کمک یک کامپیوتر تصاویر مقطعی از بدن تولید می‌کند.
سی‌تی اسکن قلب از فن‌آوری‌های پیشرفته CT با استفاده از رنگ‌های حاجب درون عروقی تصاویری از آناتومی قلب، گردش خون کرونر و عروق بزرگ شما ایجاد می‌کند. با سی‌تی اسکن چند تکه، امکان به دست آوردن تصاویر سه بعدی با وضوح بالا از قلب در حال حرکت و عروق بزرگ وجود دارد.
توموگرافی کامپیوتری قلبی همچنین ممکن است به نام CT آنژیوگرافی عروق کرونر، MSCT، CT، CT قلبی، CTA قلبی و یا CAT اسکن قلبی نامیده شود.
_ موارد استفاده سی‌تی اسکن قلب
از سی‌تی اسکن قلب برای ارزیابی موارد زیر استفاده می‌شود:
– عضله قلب
– عروق کرونر
– وریدهای ریوی
– آئورت سینه‌ای و شکمی
– کیسه اطراف قلب (پریکارد)
_ آمادگی برای انجام تست سی‌تی اسکن قلب
– نوشیدن کافئین
از هر گونه نوشیدنی‌های کافئین‌دار در روز قبل یا روز آزمایش خود اجتناب کنید. قهوه، چای، نوشابه‌های انرژی‌زا، و یا سودا کافئین‌دار.
– قرص‌های انرژی‌زا
از خوردن قرص‌های انرژی‌زا و یا رژیم غذایی در روز قبل یا روز تست سی‌تی اسکن خود اجتناب کنید (اگر شما در این مورد سوالی دارید می‌توانید از پزشک خود بپرسید ).
– Viagra ویاگرا
Viagra ویاگرا یا هر داروی مشابه در روز قبل یا روز تست سی‌تی اسکن استفاده نکنید. این با داروهایی که شما در طول انجام این تست سی‌تی اسکن دریافت خواهید کرد سازگار نیست. اگر شما در این مورد سوالی دارید می‌توانید از پزشک خود بپرسید.
– ناشتا
در روز آزمایش خود، به مدت چهار ساعت قبل از زمان برنامه‌ریزی شده چیزی نخورید. شما می‌توانید آب بنوشید.
– دیابت
اگر شما مبتلا به دیابت هستید، از پزشک خود بپرسید که چگونه داروهای خود را روز قبل انجام تست سی‌تی اسکن تنظیم کنید. اگر شما فکر می‌کنید قندخون شما پایین است، فورا به تکنولوژیست اطلاع دهید.
_ قبل از سی تی اسکن قلب به پزشک ویا تکنولوژیست بگویید.
– باردار
– حساسیت به ید و یا صدف یا هر داروی دیگری دارید
– تحت پرتودرمانی
– سن بالای ۶۰ سال دارید و یا دارای سابقه مشکلات کلیوی می‌باشید (ممکن است شما نیاز به یک آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد کلیه‌تان قبل از دریافت هر ماده حاجبی داشته باشید )
_ مراحل در حین انجام سی تی اسکن قلب
– شما یک گان بیمارستانی خواهید پوشید.
– پرستار یک رگ در بازویتان پیدا خواهد کرد که برای مدیریت ورود ماده حاجب در طول سی‌تی اسکن خواهد بود.
– شما بر روی یک میز مخصوص اسکن دراز می‌کشید.
– تکنسین سه ناحیه کوچک از قفسه سینه شما را تمیز کرده و سه پد چسبنده بر روی این ۳ منطقه کوچک خواهد چسباند. این امکان وجود دارد که برای کمک به چسبیده شدن الکترودها به قفسه سینه در مردان این مناطق کمی تراشیده شود. الکترودها به یک مانیتور نوار قلب متصل شده، که نمودار فعالیت الکتریکی قلب‌تان را در طول سی‌تی اسکن نشان می‌دهد.
– شما بر روی میز دستگاه سی‌تی اسکن دراز می‌کشید، و از شما خواسته می‌شود تا در طول زمان سی‌تی اسکن قلب دست‌های خود را بالای سرتان ببرید.
– در طول سی‌تی اسکن، شما احساس حرکت میز در داخل دستگاه خواهید داشت. شما یک ماده حاجب از طریق رگ بازویتان برای کمک به تولید تصاویر دریافت خواهید کرد. که معمولا با ورود ماده حاجب به گردش بدن‌تان احساس گرما خواهید داشت.
– هنگامی که تکنولوژیست مطمئن گردد که تمام اطلاعات جمع‌آوری شده است، کانوله دست‌تان را خارج خواهد کرد.
– کل عملیات ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد، اما سی‌تی اسکن واقعی تنها چند ثانیه طول می‌کشد.
_ مراحل پس از انجام سی تی اسکن
– شما می‌توانید تمام فعالیت‌های طبیعی خود را از سرگرفته و پس از تست سی‌تی اسکن قلب به خوردن معمول خود ادامه دهید.
– پزشک شما در مورد نتایج تست با شما صحبت خواهد کرد.
اگر شما هر گونه سوال در مورد سی‌تی اسکن قلب دارید از پزشک خود بپرسید.
_ آیا سی‌تی اسکن قلب خطراتی به همراه دارد؟
سی‌تی اسکن یک روش کم خطر است. گاهی اوقات، بیماران یک واکنش نامطلوب به ماده حاجب را تجربه می‌کنند. دربرخی از بیماران خارش یا راش (ضایعه پوستی) پس از تزریق گسترش میابد. این علائم معمولا خود محدود شونده بوده و بدون درمان بیشتر از بین می‌روند. برای تسکین علایم ممکن است آنتی‌هیستامین‌ها تجویز شوند. به ندرت، یک واکنش آلرژیک جدی‌تر، به نام یک واکنش آنافیلاکتیک، رخ می‌دهد که ممکن است در تنفس مشکل ایجاد کند.
این واکنش به‌طور بالقوه تهدید کننده حیات است و نیاز به دارو و درمان برای از بین بردن علائم دارد. CT سی‌تی اسکنر از اشعه ایکس استفاده می‌کند. برای ایمنی شما، مقدار تابش اشعه به حداقل میزان نگه داشته می‌شود. از آن‌جا که اشعه X می‌تواند به یک جنین در حال رشد آسیب برساند، با این حال، این روش اگر شما حامله هستید، توصیه نمی‌شود.
منبع: drhsnajafi.com