تغذیه سالم؛ آشنایی با خواص و مضرات بامیه
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , تغذیه سالم
بامیه (Okra) از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. خواص بامیه شامل خاصیت ملین، ضدالتهاب، کاهنده قند و چربی خون، مقوی، ضدسرطان و ضدمیکروب است.
بامیه گیاهی یکساله به ارتفاع ۱ تا ۲ متر با میوهای مخروطی و چند ضلعی، سبز رنگ، کمی توخالی و به بزرگی یک بند انگشت است. برگهای این گیاه مانند گل ختمی پنجهای و سبز تیره، گلهایش منفرد و زرد رنگ و قسمت مرکزی گلبرگها به سرخی میگراید.
این گیاه از خانواده پنیرکیان است و موطن اصلی رویش آن، مناطق گرم آسیا و آفریقاست اما بعدها به دیگر مناطق دنیا هم رفته و در حال حاضر در اغلب کشورها کشت میشود. گیاه بامیـه معطر است و عطری شبیه میخک دارد. در ایران بامیه را بیشتر به صورت خورش با گوشت مصرف میکنند، ولی در دیگر مناطق دنیا آن را به صورت خام و در سالاد نیز مصرف میکنند.
همچنین میتوانید از آرد خشک شده آن در تهیه انواع سس استفاده میشود. استفاده از بامیه امروزه بهصورت مربا، ترشی، شور و کنسرو نیز رایج شده است. بخشهای مورد استفاده این گیاه، میوه و دانه نرسیده یا سبز آن است. با خواص بامیه و فواید آن برای سلامتی آشنا شوید.
ارزش غذایی
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
کالری=۱۲۹
پروتئین=۲٫۰۰ گرم
کربوهیدراتها ۷٫۴۵ گرم
قندها ۱٫۴۸ گرم
فیبر ۳٫۲ گرم
چربی ۰٫۱۹ گرم
پروتئین ۲٫۰۰ گرم
آب ۹۰٫۱۷ گرم
ویتامین آی معادل ۳۶ میکروگرم (۴٪)
ویتامین ب۱ (تیامین) ۰٫۲ میلیگرم (۱۵٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) ۰٫۰۶ میلیگرم (۴٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین) ۱ میلیگرم (۷٪)
ویتامین C ۲۳ میلیگرم (۳۸٪)
ویتامین E ۰٫۲۷ میلیگرم (۲٪)
ویتامین K ۳۱٫۳ میکروگرم (۳۰٪)
کلسیم ۸۲ میلیگرم (۸٪)
آهن ۰٫۶۲ میلیگرم (۵٪)
منیزیم ۵۷ میلیگرم (۱۵٪)
پتاسیم ۲۹۹ میلیگرم (۶٪)
روی ۰٫۵۸ میلیگرم (۶٪)
خواص درمانی بامیه:
طبع بامیه سرد و تر است.
جوشاندهی میوهی نارس بامیه مقوی و نرم کننده است.
مدر است برای کسانی که سوزاک هستند یا هنگام ادرار احساس درد میکنند بامیه را آب پز نموده همراه با آب قبل از غذا میل کنند.
ضماد التیام دهندهی زخم است.
برای درمان سفلیس از جوشانده ریشه بامیه استفاده شود (۳۰ گرم در یک لیتر آب هر شش ساعت یک لیوان میل شود.)
لعاب بامیه برای کسانی که زخم اثنیعشر یا ورم روده دارند بسیار مفید است.
خوردن بامیه خونریزی سینه را برطرف میکند.
مصرف بامیه برای بیماران دیابتی مفید است. فیبر موجود در بامیه، نمایه گلایسمی پایینی به آن میدهد، یعنی به سرعت قندخون را بالا نمیبرد. بدین ترتیب که سرعت جذب قند را کاهش داده و به حفظ قندخون کمک میکند، بنابراین برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.
جوشانده بامیه سنگ مثانه را دفع میکند.
جوشانده گل بامیه ضدسودا میباشد. ۳۰ گرم در ۵۰۰ سیسی آب، سه بار در روز هربار یک استکان میل شود.
دمکرده تخم بامیه ضدتشنج است. ۳۰ گرم در ۵۰۰ سیسی آب.
مصرف بامیه به پوست لطافت میبخشد.
کسانی که دچار کمخونی هستند حتماً بامیه استفاده کنند چون بامیه دارای لعاب غنی از مواد اصلی خون میباشد.
در برگ و ساقه بامیه مقدار زیادی ید وجود دارد در نتیجه برای بیماران گواتر مفید است.
بامیه تقویت کنندهی بینایی میباشد
بهخاطر وجود ویتامین B1 در بامیه برای نیروبخشیدن به عضلات ضعیف و اعصاب قابل تحریک داروی خوبی به شمار میرود.
کسانی که دارای چربی خون میباشند بامیه را بهعنوان غذای خود بگنجانند.نوع فیبر موجود در بامیه از طریق متصل شدن با نمک های صفراوی و اسیدهای چرب، موجب کاهش کلسترول و پروفایل لیپیدی خون می شود و برای بیماران قلبی و هایپرلیپیدمی توصیه میشود.
بامیه فساد خون، بلغم، صفرا و سودا را رفع میکند.
بامیه به علت داشتن ماده ضدعفونی کننده کرم معده و کرمک را از بین میبرد.
برای درمان تبهای کهنه ساقه بوته بامیه را خیسانده و آب آن را چند روز متوالی بیاشامید.
بامیه بهخاطر وجود منگنز و کبالت تنظیم کننده ترشح غدد داخلی میباشد.
اثر بامیه در کاهش کلسترول خون، یکی از خصوصیات بسیار مفید این سبزی است، زیرا مانند داروهای کاهنده کلسترول اثرات جانبی ندارد. اسیدفولیک باعث کاهش هموسیستئین خون می شود.افزایش این ماده از طریق انسداد رگهای خونی، یکی از عوامل خطرساز ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی است.
ویتامین C نیز یکی از آنتیاکسیدانهای مهم است که کمبود آن میتواند باعث اختلال در جذب اسیدفولیک شود.در مجموع به علت دارا بودن این مواد مغذی و نیز فیبرهای محلول و املاح باعث پیشگیری از بیماریهای قلبی میشود.
دفع سموم این سبزی دارای ماده لزجی است که کمک فوق العادهای به دفع مواد زائد و سموم در سیستم گوارشی میکند.
فیبر موجود در بامیه با جذب آب کافی، از بروز یبوست جلوگیری کرده و ابتلا به بیماریهایی از قبیل: بواسیر و دیورتیکولیت را به شدت کاهش میدهد.
مصرف بامیه به کاهش وزن نیز کمک میکند.
مصرف بامیه به جهت داشتن پتاسیم و منیزیم در بیماران مبتلا به فشارخون بالا میتواند اثر کمک کننده داشته باشد. همچنین میتواند برای پیشگیری از فشارخون بالای دوره بارداری (پره اکلامپسی و اکلامپسی) و گرفتگی عضلات طی دوران بارداری مفید باشد.
کلسیم موجود در بامیه نیز میتواند برای جلوگیری از پوکیاستخوان موثر باشد.
فیبر موجود در بامیه بر باکتریهای مفید روده موثر است.
لعاب و مواد لزج در بامیه، سینههای خسته و کوفته را نرم و گرفتگی صدا آواز را باز میکند.
تذکر مهم در مصرف بامیه:
برای حفظ اثرات مفید بامیه و آنزیمهای هضمی آن، باید آن را خیلی کم بپزید، یعنی با حرارت کم یا با بخار ملایم پخته شود، ولی اگر خواستید آن را سرخ کنید، از مقدار کمی روغن زیتون یا روغن گیاهی برای سرخ کردن آن استفاده کنید.
مضرات بامیه:
بامیه ممکن است سوءهاضمه ایجاد کند یا تهوع آورد.
استفاده از بامیه به علت داشتن پتاسیم بالا به افراد مبتلا به بیماریهای کلیه توصیه نمیشود.
یکی از مضرات بامیه زیاد کننده عرق است.
نکته ضروری است که با توجه به طبع سرد بامیه، افراد دارای مزاج سرد بهتر است بامیه را همراه با ادویههای گرم نظیر دارچین و زنجبیل مصرف کنند.
منابع:
۱- سایت هفت گنج
۲- داشنامه آزاد