کشف چهار ژن که خطر خودکشی را بالا می‌برند
نویسنده: آنا سانداو، ۲۰ نوامبر ۲۰۱۸
بازبینی شده توسط: جاسمین کولیر
در تحقیق جدیدی چهار گونۀ ژنتیکی کشف شده است که فارغ از عوامل محیطی، می‌توانند خطر مرگ از طریق خودکشی را بالا ببرند. همچنین این تحقیق صدها ژن دیگر را شناسایی کرده است که تحلیل‌های بیشتری لازم دارند، با این حال این ژن‌ها نیز می‌توانند احتمال مرگ افراد با خودکشی را افزایش دهند.
بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت WHO، در هر سال حدود هشتصد هزار مرگ و میر به دلیل خودکشی وجود دارد.
در میان افراد ۱۵ تا ۲۹ ساله، خودکشی دومین علّت مرگ در سراسر جهان است.
در ایالات متحده، در هر سال تقریباً ۴۵۰۰۰ نفر از طریق خودکشی جان خود را از دست می‌دهند، و خودکشی دهمین عامل مرگ و میر در میان انسان‌ها در تمام سنین است.
با این وجود، مردان سفیدپوست میان‌سال بیشترین خطر مرگ از طریق خودکشی را دارند.
گرچه محیط بر وقوع خودکشی اثر دارد، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی نیز در خودکشی نقش کلیدی ایفا می‌کنند. در واقع، مطالعات قدیمی‌تر وراثتی بودن خودکشی را تا ۵۰ درصد برآورد کرده‌اند.
تحقیق جدیدی که در ژورنال مولکولار سایکایتری به چاپ رسیده است، از تکنیک‌های توالی یابی ژنوم مدرن به منظور یافتن عوامل ژنتیکی خاصی که می‌توانند خطر دست زدن به خودکشی را در افراد بالا ببرند استفاده کرده است.
دکتر داگلاس گری، پروفسور روانپزشکی در بخش سلامت دانشگاه یوتا نویسندۀ اول این مقاله است.
او محرک و انگیزۀ این مطالعه را شرح می‌دهد: «مطالعات قبلی در مورد خانواده‌ها و دوقلوها به ما نشان دادند که میان عوامل ژنتیکی و خطر دست زدن به خودکشی رابطه وجود دارد. ژن‌ها مانند نقشۀ راه هستند، اولین قدم یافتن ژن‌هایی است که خطر را افزایش می‌دهند. شناسایی این ژن‌های خاص می‌توانند منجر به یافتن درمان‌های جدید برای افرادی باشند که به آن درمان‌ها نیاز دارند.»
چهار مؤلفۀ ژنتیکی و ۲۰۷ نوع ژن یافت شده است
برای شناسایی این ژن‌ها، دکتر گری و همکارانش، ۴۳ خانواده‌ای را که بیشتر در معرض خطر دست زدن به خودکشی بودند را مورد بررسی قرار داده‌اند.
محققان با تمرکز بر این «گروه به لحاظ ژنتیگی همگن» اثرات عوامل محیطی، همچون استرس ناشی از طلاق، بیکاری یا از دست دادن فردی که به او علاقه دارند یا دسترسی آسان به وسایلی که با آن به زندگی خود پایان بدهند مثل اسلحۀ گرم، را کاهش داده‌اند.
پروفسور هیلاری کوهن، روانپزشک در بخش سلامت دانشگاه یوتا و نویسندۀ اول این مقاله در مورد روش‌های استفاده شده در این پژوهش شرح می‌دهد: «ما یا جستجوی در دسترس‌ترین تغییرات ژنتیکی که می‌توانست بر روی ساختار عملکرد ژن اثر بگذارد کار را شروع کردیم.»
محققان موارد خودکشی را در میان وابستگان بسیار دور از ۴۳ خانواده را مورد بررسی قرار دادند. به گفتۀ دکتر کوهن: «ما خانواده‌های بسیار گستردۀ پرخطر را مانند ذره‌بینی برای دادن ژن‌های مناسبی که احتمال خطر خودکشی را بالا می‌برند مورد بررسی قرار دادیم.»
به طور کلی، دکتر گری و گروه تحقیقاتی او در دانشگاه یوتا، مؤلفه‌های ژنتیکی را در بیش از ۱۳۰۰ نمونۀ DNA از افرادی که با خودکشی جان خود را از دست داده‌اند بررسی کردند. محققان نتایج DNA را با بانک اطلاعات جمعیت در دانشگاه یوتا مرتبط کردند، این بانک اطلاعاتی اطلاعات تبارشناسی ژنتیکی و سوابق پزشکی هشت میلیون نفر را دارد.
تحلیل‌ها نشان می‌دهند که تغییرات خاص در چهار نوع ژن ممکن است احتمال ارتکاب به خودکشی را افزایش دهد، این چهار نوع ژن عبارتند از: SP110, AGBL2, SUCLA2, APH1B.
همچنین، محققان ۲۰۷ نوع ژن دیگر را نیز شناسایی کرده‌اند که ممکن است بر روی خطر ارتکاب به خودکشی تأثیر داشته باشند و این یافته‌ها نیاز به بررسی‌های بیشتری دارند.
مطالعات پیشین ۱۸ نوع ژن را با خودکشی و ۱۵ نوع ژن را با التهاب مجاری و بافت‌های بدن مرتبط دانسته‌اند، به علاوه این یافته‌ها فرضیۀ ارتباط التهاب با سلامت روانی را نیز تقویت می‌کنند.
روی هم رفته نویسندگان این مقاله می‌گویند: «تحقیق فعلی، چندین شواهد قانع‌کننده ارائه کرده است.»
نقاط قوت و ضعف پژوهش
نویسندگان این مقاله علی رغم یافته‌های مهم و معنادار، به محدودیت‌های این تحقیق نیز اشاره کرده‌اند. برای نمونه، بیشترین موارد خودکشی افراد ساکن شمال اروپا بودند که این موجب محدودشدن نتایج می‌شود.
همچنین محققان به سوابق پزشکی سلامت روان هر یک از افراد دسترسی نداشتند. تشخیص پتانسیل مشکل سلامت روانی که محققان از آن آگاهی نداشتند می‌توانست روی نتایج تأثیر بگذارد.
پروفسور کوهن اشاره می‌کند که همانند هر وضعیت انسانی پیچیده، هنوز عوامل محیطی بسیاری می‌توانند خطرات ژنتیکی را تغییر دهند و تعدیل کنند.
منبع: Medical News Today