افزایش آنزیم‌های کبدی
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, تغذیه سالم , فرناز اخباری
به گزارش سایت clevelandclinic.org
اگر سطوح بالای آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون شما باشد، ممکن است یک بیماری داشته باشید. افزایش آنزیم‌های کبدی نیز ممکن است موقتی باشد که می‌تواند به شما در درک نتایج و اقدامات بعدی کمک کند.
افزایش آنزیم‌های کبدی به چه معناست؟
اگر میزان آنزیم‌های کبدی در خون شما زیاد است، یعنی آنزیم‌های کبدی افزایش یافته است. سطوح بالای آنزیم کبدی ممکن است موقتی باشد، یا ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری مانند هپاتیت یا بیماری کبدی باشد. برخی از داروها همچنین می‌توانند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی شوند.
آنزیم‌های کبدی چیست؟
آنزیم‌های کبدی پروتئین‌هایی هستند که واکنش‌های شیمیایی را در بدن شما تسریع می‌کنند. این واکنش‌های شیمیایی شامل تولید صفرا و موادی است که به لخته شدن خون شما کمک می‌کند، غذا و سموم را تجزیه کرده و با عفونت مبارزه می‌کند.
آنزیم‌های رایج کبدی عبارتند از:
- آلکالین فسفاتاز ALP
- آلانین ترانس آمیناز ALT
- آسپارتات ترانس آمینازAST
- گاما گلوتامیل ترانسفراز GGT
اگر کبد شما آسیب ببیند، آنزیم‌ها‌یش در جریان خون آزاد می‌شود (بیشترALT و AST)
چرا پزشکان آنزیم‌های کبدی را بررسی می‌کنند؟
پزشک ممکن است سطح آنزیم کبدی شما را با آزمایش عملکرد کبد یا پانل کبدی بررسی کند. آزمایش عملکرد کبد نوعی آزمایش خون است. اگر در معرض آسیب یا بیماری کبدی هستید یا علائم آسیب کبدی را دارید، پزشک شما ممکن است در طول یک معاینه منظم، آزمایش عملکرد کبد را نیز درخواست کند.
علت افزایش آنزیم‌های کبدی چیست؟
بیماری‌های کبدی، بیماری‌های دیگر، داروها و عفونت‌ها می‌توانند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی شوند.
علل شایع افزایش آنزیم‌های کبدی عبارتند از:
- برخی از داروها، مانند داروهای کاهنده کلسترول (استاتین) و استامینوفن.
- بیماری کبد چرب، اعم از الکلی و غیر‌الکلی.
- هموکروماتوز
- هپاتیت A، هپاتیت B، هپاتیت C، هپاتیت الکلی و هپاتیت خود‌ایمنی.
- مکمل‌های گیاهی و مکمل‌های ویتامین، مانند چاپارال، گل گاو زبان، آهن و ویتامینA
سایر علل افزایش آنزیم‌های کبدی عبارتند از:
- کمبود آلفا -۱ آنتی تریپسین؛
- سرطان؛
- بیماری سلیاک؛
- سیروز کبدی؛
- همولیز؛
- سندرم متابولیک؛
- بیماری عضلانی، مانند پلی‌میوزیت؛
- بیماری تیرویید؛
- بیماری ویلسون؛
- کلانژیت اسکلروزان اولیه؛
- سیروز صفراوی اولیه.
عوامل خطر افزایش آنزیم‌های کبدی چیست؟
عواملی که شما را در معرض خطر افزایش آنزیم‌های کبدی قرار می‌دهد عبارتند از:
- سوء‌مصرف الکل؛
- برخی داروها، گیاهان دارویی و مکمل‌های ویتامین؛
- دیابت؛
- سابقه خانوادگی بیماری کبدی؛
- هپاتیت یا قرار گرفتن در معرض هپاتیت.
علائم افزایش آنزیم‌های کبدی چیست؟
اکثر افرادی که دارای آنزیم‌های کبدی بالا هستند هیچ علامتی ندارند.
اگر آسیب کبدی علت افزایش آنزیم‌های کبدی باشد، ممکن است علائم زیر را داشته باشید:
- درد شکم (معده)؛
- ادرار تیره؛
- خستگی (احساس خستگی)؛
- خارش؛
- زردی (زرد شدن پوست یا چشم)؛
- مدفوع رنگ روشن؛
- از دست دادن اشتها؛
- تهوع و استفراغ.
درمان آنزیم‌های کبدی بالا چگونه انجام می‌شود؟
حدود یک سوم افرادی که دارای آنزیم‌های کبدی بالا هستند، پس از دو تا چهار هفته سطح آنزیم‌های کبدی طبیعی خواهند داشت. اگر آنزیم‌های کبدی شما بالا بمانند، پزشک ممکن است آزمایش خون بیشتر یا آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی اسکن یا MRI را درخواست دهد. همچنین ممکن است شما را به متخصص کبد ارجاع دهند. درمان بستگی به علت افزایش آنزیم‌های کبدی دارد.
آیا می‌توان از افزایش آنزیم‌های کبدی جلوگیری کرد؟
نمی‌توان از برخی شرایط پزشکی که باعث افزایش آنزیم‌های کبدی می‌شوند جلوگیری کرد.
اما برای حفظ سلامت کبد می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- بسته به توصیه پزشک، از نوشیدن الکل یا نوشیدنی در حد متوسط خودداری کنید.
- سوزن یا اقلام آلوده به خون را به طور شریکی استفاده نکنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- واکسن هپاتیت A و B بزنید.
- در صورت ابتلا به دیابت قند خون را کنترل کنید.
- در مورد مصرف هرگونه دارو ، گیاهان و مکمل هایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
- مراقب وزن خود باشید
- به‌طور منظم ورزش کنید
توصیه کلینیک کلیولند
افزایش آنزیم‌های کبدی دلایل مختلفی، از جمله بیماری‌های کبدی و داروها دارد. افزایش آنزیم‌های کبدی نیز ممکن است موقتی باشد. اگر آزمایش خون شما سطح بالایی از آنزیم‌های کبدی را نشان داد، با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها برای کشف علت تمام تلاش خود را به کار می‌برند.
منبع: clevelandclinic.org