ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی از دیدگاه مایو کلینیک (Mayo Clinic)
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , فرناز اخباری , روانشناسی , زندگی بهتر
به گزارش سایت mayoclinic.org
ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی (Pseudobulbar affect)، (PBA) شرایطی است که با اپیزودهای ناگهانی و غیرقابل کنترل خندیدن یا گریه کردن مشخص می‌شود. به‌طور معمول در افرادی که شرایط عصبی یا صدمات خاصی دارند، اتفاق می‌افتد، که ممکن است بر نحوه کنترل احساسات مغز تأثیر بگذارد.
اگر دارای این بیماری هستید، عواطف را به‌طور عادی تجربه خواهید کرد، اما بعضی اوقات آن‌ها را به روشی اغراق‌آمیز یا نامناسب بیان می‌کنید. در نتیجه، این شرایط می‌تواند برای زندگی روزمره شرم‌آور و مختل‌کننده باشد. این بیماری اغلب تشخیص داده نمی‌شود و با اختلالات خلقی اشتباه می‌شود. اما پس از تشخیص، با دارو قابل درمان است.
علائم ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی:
علائم اصلی (PBA) شامل شروع مکرر، غیرارادی و غیرقابل کنترل گریه یا خندیدن است که یا اغراق‌آمیز است یا به وضعیت عاطفی فعلی شما مرتبط نیست. خنده اغلب به اشک تبدیل می‌شود. خلق‌وخوی شما بین تظاهر این اپیزودهای خنده یا گریه نرمال است، که هر زمان ممکن است رخ دهد. و به نظر می‌رسد گریه نشانه شایع‌تری از خندیدن است.
میزان پاسخ عاطفی ناشی از PBA اغلب قابل توجه است، گریه یا خندیدن تا چند دقیقه مداوم می‌باشد. به عنوان مثال، ممکن است در پاسخ به یک اظهار نظر ملایم و سرگرم‌کننده، غیرقابل کنترل بخندید. یا ممکن است شما در شرایطی که دیگران آن را خنده‌دار یا غمناک نمی‌بینید بخندید یا گریه کنید. این پاسخ‌های عاطفی به‌طور معمول نشان‌دهنده تغییر در نحوه پاسخگویی شما نسبت به حالت‌های نرمال گذشته است.
از آن‌جا که تأثیر ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی اغلب شامل گریه است، این بیماری را غالباً با افسردگی اشتباه می‌گیرند. با این‌حال اپیزودهای‌های PBA تمایل به مدت کوتاهی دارند، در حالی که افسردگی باعث احساس مداوم غم و اندوه می‌شود. همچنین، افراد مبتلا به PBA اغلب فاقد ویژگی‌های خاصی از افسردگی، مانند اختلال خواب یا از بین رفتن اشتها هستند. اما افسردگی در بین افرادی که PBA دارند شایع است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر فکر می‌کنید PBA دارید، با پزشک خود صحبت کنید. اگر یک بیماری عصبی داشتیید ، ممکن است از قبل توسط پزشک معالج تحت درمان PBA باشید. متخصصان کمک کننده در این زمینه شامل اعصاب، روانشناس و روانپزشک هستند.
بسیاری از موارد ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری بر اثر عدم آگاهی در مورد بیماری، گزارش نشده و تشخیص داده نمی‌شوند.
علل ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی :
PBA معمولاً در افرادی بامشکلات یا صدمات عصبی مشاهده می‌شود، از جمله:
- سکته؛
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)؛
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)؛
- آسیب تروماتیک مغز؛
- بیماری آلزایمر؛
- بیماری پارکینسون؛
با این‌حال که تحقیقات بیش‌تری مورد نیاز است، اعتقاد بر این است که PBA در مسیرهای عصبی که بیان بیرونی احساسات را تنظیم می‌کند تأثیر می‌گذارد و به آن‌ها آسیب می‌رساند.
عوارض ناخویشتن‌داری یا بی‌اختیاری عاطفی:
علائم شدید PBA می‌تواند باعث خجالت، انزوا اجتماعی، اضطراب و افسردگی شود. این وضعیت ممکن است در توانایی شما در کار و انجام کارهای روزانه تداخل داشته باشد، به خصوص هنگامی که شما در حال کنار آمدن با یک بیماری عصبی هستید.
تشخیص:
PBA معمولاً در طی ارزیابی عصبی تشخیص داده می‌شود. متخصصانی که می‌توانند PBA را تشخیص دهند شامل متخصصان داخلی، متخصصان مغز و اعصاب، روانشناسان و روانپزشکان می‌شوند.
PBA اغلب به‌عنوان افسردگی، اختلال دو قطبی، اختلال اضطراب عمومی، اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت و صرع تشخیص داده می‌شود. برای کمک به پزشک خود در تشخیص این‌که آیا مبتلا به PBA هستید، جزئیات خاص وقوع عواطف خود را به ایشان بگویید.
درمان:
هدف از درمان PBA کاهش شدت و فراوانی وقوع عواطف است. گزینه‌های دارویی عبارتند از:
- داروهای ضدافسردگی. داروهای ضدافسردگی، مانند داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (TCAs) و مهار کننده‌های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) ، می‌توانند به کاهش دفعات و اپیزودهای PBA کمک کنند. داروهای ضدافسردگی برای درمان PBA معمولاً با دوزهای پایین‌تر از افرادی که برای درمان افسردگی استفاده می‌کنند، تجویز می‌شوند.
- دکسترومتورفان هیدروکرومید و سولفات کینیدین (Nuedexta). این تنها دارویی است که توسط سازمان غذا و داروی مورد تأیید قرار گرفته و برای درمان PBA مطرح شده است. مطالعه‌ای بر روی مبتلایان به MS و ALS نشان داد که افرادی که دارو مصرف می‌کنند، تقریباً نیمی از اپیزودهای خنده و گریه را نسبت به بیماران دارونما بروز می‌دهند.
پزشک با در نظر گرفتن عوارض جانبی احتمالی داروهای درمانی و سایر شرایط موجود و داروهای مورد استفاده شما در انتخاب بهترین روش درمانی برای شما کمک خواهد کرد.
یک متخصص کاردرمانی نیز می‌تواند به شما کمک کند تا روش‌هایی را برای انجام کارهای روزمره با وجود بیماری PBA ایجاد کنید.
مقابله با بیماری و حمایت:
زندگی با وجودPBA می‌تواند شرم‌آور و استرس‌زا باشد. با این حال ممکن است با توضیح بیماری به خانواده، دوستان و همکاران رفتار شما تعجب‌آور و گیج نمی‌شوند.
صحبت با افراد دیگری که دارای PBA هستند نیز ممکن است به شما کمک کند تا احساسات شما فهمیده شود و به شما فرصتی می‌دهد تا در مورد نکاتی که درباره کنار آمدن با این بیماری وجود دارد، صحبت کنید.
برای مقابله با اپیزودها:
- هواس خود را به کارهای دیگر پرت کنید؛
- نفس‌های آرام و عمیق بکشید؛
- بدن خود را ریلاکس کنید؛
- موقعیت خود را تغییر دهید؛
آماده شدن برای ویزیت:
چه کارهایی می‌توانید انجام دهید؟
- یک دفتر خاطرات، علائم رایاداشت کنید. جزئیات پیرامون طغیان‌های عاطفی خود را یادداشت کنید.
- آیا این هیجان داوطلبانه بوده؟
- چقدر طول کشیده؟
- آیا نامناسب بود؟
- آیا علت تحریک کننده‌ای برای وجود آمدن هیجانات شما وجود داشته است؟
- آیا طغیان هیجان شما در آن زمان بازتاب احساسات شما بوده؟
- آیا این طغیان باعث ایجاد مشکلاتی در تعاملات اجتماعی شما می‌شود؟
- اطلاعات کلیدی را تهیه کنید. برای گفت‌وگو در مورد استرس‌های اساسی یا تغییرات اخیر زندگی آمادگی داشته باشید. همچنین لیستی از تمام داروها، ویتامین‌ها، گیاهان و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید داشته باشید. ارزیابی‌های و نتایج تست رسمی قبلی خود را اگر دارید با خود بیاورید.
چه انتظاری از پزشک دارید
آماده پاسخگویی به سؤالاتی باشید که ممکن است پزشک از شما بپرسد، از جمله:
- آیابه راحتی گریه می‌کنید؟
- آیا به راحتی سرگرم می‌شوید یا از چیزهایی که واقعاً خنده‌دار نیستند می‌خندید؟
- آیا خنده شما اغلب به گریه تبدیل می‌شود؟
- آیا می‌توانید گریه یا خنده خود را کنترل کنید؟
- آیا شما در سرکوب واکنش‌های عاطفی مشکل دارید؟
- آیا پاسخ‌های عاطفی‌ای را تجربه می‌کنید که بعضی اوقات اغراق‌آمیز یا نامناسب هستند؟
- آیا پاسخ‌های عاطفی شما بیانگر آن‌چه که در آن زمان احساس می‌کنید هستند؟
- آیا از گذراندن وقت با دیگران خودداری می‌کنید زیرا نگران هستید که دچار یک طغیان احساسی شوید؟
- آیا علائم و نشانه‌هایی از افسردگی یا اختلالات خلقی دیگر دارید؟
منبع: mayoclinic.org