بیماری عروق محیطی خطرناک است
بیماری عروق محیطی (Peripheral vascular disease) به بیماری رگهای خونی خارج از قلب و مغز اشاره میکند. این بیماری اغلب سبب تنگ شدن رگهایی میشود که به پاها، دستها، معده و کلیهها خونرسانی میکنند.
دو نوع اصلی از این بیماری رگهای خونی وجود دارند:
۱- عملکردی: در این حالت بیماری عروق محیطی علت عضوی ندارد. این بدان معنی است که بیماری عروق محیطی با نقایصی در ساختار رگهای خونی همراه نمیباشد.
این بیماریها اغلب با علایم مربوط به اسپاسم (انقباض) رگ همراه هستند که رخ داده و سپس قطع میگردد. پدیده رینود مثالی از این بیماریها میباشد. در پدیده رینود، به واسطه هوای سرد، فشار روحی، کارکردن با اجسام لرزان یا استعمال دخانیات امکان دارد جریان خون دچار محدودیت گردد.
۲- عضوی: در این حالت بیماری عروق محیطی، به دلیل نقص ساختاری در رگهای خونی ایجاد میشود. نمونههای این حالت شامل التهاب و آسیب بافتی میباشند.
بیماری سرخرگ محیطی
بیماری سرخرگهای محیطی (Peripheral artery disease) یک نوع از بیماری عروقی محیطی میباشد. این حالت به دلیل رسوب چربی (آترواسکلروز) در دیواره داخلی سرخرگها رخ میدهد. این رسوبات جلوی جریان طبیعی خون را میگیرند.
بیماری سرخرگ محیطی حالتی است مشابه بیماری سرخرگهای کرونری و سرخرگ کاروتید.
بیماری سرخرگ کرونری نام دیگر رسوب چربی یا آترواسکلروز در سرخرگهای تامینکننده خون و مواد غذایی برای عضله قلبی میباشد.
بیماری سرخرگ کاروتید نام دیگر رسوب چربی یا آترواسکلروز در سرخرگ گردن است که خون مغز را تامین میکند.
در بیماری سرخرگ محیطی، رسوبات در دیواره داخلی سرخرگها ایجاد میشوند.
این رسوبات و انسداد در دیواره داخلی سرخرگها، عمدتا در سرخرگهای کلیه، معده، دست، ساق و پا جریان خون را دچار محدودیت مینمایند.
بیماری سرخرگ محیطی ممکن است در صورت عدم درمان، منجر به قانقاریا و قطع اندام شود. افراد دچار بیماری سرخرگ محیطی اغلب واجد رسوبات چربی در سرخرگهای قلبی و مغزی میباشند و ممکن است بیماری سرخرگ محیطی اولین علامت در آنها باشد.
اکثر افراد دچار بیماری سرخرگ محیطی در معرض خطر مرگ به علت ابتلا به سکته مغزی و حمله قلبی میباشند.
اگر لخته خون تشکیل شود و سرخرگ قلبی را مسدود کند، حمله قلبی رخ میدهد. اگر لخته خون، سرخرگ مغز را دچار انسداد نماید، سکته مغزی ایجاد میشود.
علایم
علایم شایع کاهش خونرسانی به پا در مراحل اولیه شامل گرفتگی، خستگی، احساس سنگینی، درد یا ناراحتی در پا و باسن در طول فعالیت میباشند. وقتی فعالیت متوقف میشود این علایم کاهش مییابند. به این علایم «لنگش متناوب» اطلاق میشود.
علایم کاهش خونرسانی به کلیه شامل افزایش ناگهانی فشار خون یا کنترل دشوار یا غیرممکن فشار خون با دارو میباشند.
ممکن است انسداد شدید سرخرگ کلیه منجر به از دست رفتن عملکرد کلیه یا نارسایی آن شود.
تشخیص
تشخیص بیماری عروق محیطی با شرح حال پزشکی و معاینه بالینی آغاز میشود. در معاینه، پزشکتان یک تست ساده که ABI نامیده میشود (مخفف شاخص مچ پایی بازویی) را انجام میدهد.
پس از آن سایر بررسی ها ممکن است انجام شوند که عبارتند از:
– سونوگرافی داپلر؛
– سیتیاسکن آنژیوگرام؛
– آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA)؛
– آنژیوگرام معمولی (با استفاده از کاتتر).
درمان
اکثر افراد دچار بیماری سرخرگ محیطی را با اصلاح شیوه زندگی، داروها یا هر دو میتوان درمان نمود.
تغییرات شیوه زندگی جهت کاهش میزان خطر عبارتند از :
– قطع استعمال سیگار؛
– کنترل فشارخون؛
– کنترل دیابت (بیماری قندخون)؛
– فعالیت جسمانی (شامل برنامه ورزشی تحت کنترل)؛
– استفاده از یک رژیم غذایی حاوی مقادیر پایین چربی اشباع و کلسترول.
PAD ممکن است نیازمند درمان دارویی باشد. این داروها عبارتند از:
– داروهای مرتبط با افزایش مسافت قابل قدم زدن (سیلوستازول و پنتوکسی فیلین)؛
– داروهای ضدانعقاد خون جهت جلوگیری از چسبیدن پلاکتها به یکدیگر و ایجاد لخته خونی؛
– داروهای کاهشدهنده کلسترول (استاتینها).
اصلاحات شیوه زندگی (شامل برنامه ورزشی) اغلب سبب بهبود علایم یا جلوگیری از بدتر شدن علایم میشوند.
در تعداد اندکی از بیماران تغییرات شیوه زندگی به تنهایی کافی نمیباشند، بنابراین جراحی یا آنژیوپلاستی ضروری میشود.
آنژیوپلاستی یک عمل غیر جراحی است که در آن سرخرگهای دچار انسداد یا تنگی، متسع می شوند. یک لوله نازک که کاتتر نامیده میشود با یک بادکنک کوچک بدون باد در سر آن(بالون)، به داخل بخش تنگ شده سرخرگ رانده میشود.
سپس بادکنک باد میشود. این کار به دیواره ها فشار آورده و سبب بازشدن بخش تنگ شده، میگردد. سپس بادکنک خالی شده و کاتتر خارج میشود.
اغلب از طریق کاتتر، یک استنت (یک لوله سیمی توری) در داخل سرخرگ دچار تنگی، تعبیه میشود.
سپس استنت باز شده و باز باقی میماند. استنت در محل گذاشته شده و سرخرگ بیمار را باز نگه میدارد.
ممکن است در صورتی که طول زیادی از یک سرخرگ دچار تنگی شده باشد، انجام عمل جراحی ضروری باشد.
در طی عمل جراحی، یک سیاهرگ از محل دیگری از بدن و یا یک رگ خونی مصنوعی، در بالا و پایین محل دچار انسداد قرار داده میشود تا جریان کافی خون را از ناحیه قبل از انسداد به مناطق پایینی بعد از انسداد، فراهم نماید.
منبع: tebyan.net