سوال و پاسخ (علل برفک دهان کودکان چیست؟)
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , سوال و پاسخ, بهداشت کودکان , بهنوش فرجی, والدین موفق , تغذیه سالم , دارونامه
به گزارش سایت‌های medicalnewstoday.com و thecandidadiet.com
برفک دهان در سنین مختلف اتفاق می‌افتد اما برفک دهان عفونت شایع در دهان کودکان‌ست. به برخی از عفونت‌های دهانی، برفک دهان گفته میشود که به علت رشد بیش از حد نوعی قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس (Candida albicans ) در دهان ایجاد میشود. در حالت عادی این قارچ در دهان بسیاری از افراد وجود دارد. و این قارچ‌ها می‌توانند تحریک‌کننده باشند، قارچ کاندیدا نوعی ارگانیسم طبیعی در دهان است،اگر این قارچ‌ها بیش از حد معمول وجود داشته باشند یا سیستم‌ایمنی بدن نتواند مقادیری از آن را برطرف کند، ممکن‌ست علائمی ایجاد شود که نیاز به رسیدگی دارند. برفک دهان باعث میشود روی زبان و پوشش داخلی گونه، ضایعاتی به رنگ کرم و سفید ایجاد کند. البته قابل درمان هستند. و در بعضی مواقع برفک در سقف دهان، لثه، انتهای گلو هم پخش میشود.
_ عواملی که باعث بوجود آمدن برفک دهان کودک میشود
کودکان به دلیل سیستم‌ایمنی ضعیفی که دارند مبتلا به برفک دهان می‌شوند.
مصرف داروهای استروئیدی و یا آنتی‌بیوتیک که سیستم‌ایمنی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهند هم ایجاد میشود.
در کودکان شیرخوار هم ممکن‌ست عفونت را از مادرشان دریافت کنند.
اگر مادر شیرده آنتی‌بیوتیک مصرف کند، کودکان شیرخوار مستعد عفونت می‌شوند.
عدم رعایت بهداشت به ویژه در مورد سرشیشه و پستانک.
داشتن یک پوشک خیس و کثیف برای مدت طولانی می‌تواند احتمال ابتلا به عفونت قارچی در ناحیه پوشک را افزایش دهد.
کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ مادرزادی احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی را افزایش می‌دهد.
کودکانی که داروهایی مانند کورتیکواستروئید برای بیماری‌های خودایمنی مانند آسم، مصرف می‌کنند مستعد برفک هستند.
مقدار کمی از قارچ‌های کاندیدا در دهان زندگی می‌کنند. و معمولاً توسط سیستم‌ایمنی بدن و سایر میکروب‌هایی که به‌طور معمول در دهان زندگی می‌کنند، تحت کنترل قرار می‌گیرند. هنگامی که سیستم‌ایمنی بدن ضعیف‌تر است، قارچ می‌تواند رشد کند و منجر به زخم و ضایعات در دهان و زبان شود.
_ علائم برفک دهان در کودکان
علائم می‌توانند به‌طور ناگهانی ظاهر شوند.
• تکه‌های سفید روی سقف دهان، داخل گونه‌ها و برروی زبان
• در زیر ضایعات سفید، ممکن‌ست بافت قرمزی وجود داشته باشد که به راحتی خونریزی کند.
• در اطراف ضایعت تکه‌ها قرمزی هم وجود دارد.
• تکه‌ها ممکن است دردناک باشند.
• گوشه‌های دهان ممکن است ترک خورده باشد.
• تکه‌های سفید شبیه شیر است، اما نمی‌توان آن‌ها را از بین برد.
اگر درمان صورت نگیرد، تعداد و اندازه ضایعات به آرامی افزایش پیدا میکند.
_ چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایید
• ضایعات سفید بر روی زبان و لب نوزاد. این ضایعات نقطه‌های برجسته با پوششی ضخیم و یا آماس (ورم یا برآمدگی) کلی بافت دهان است.
• کاهش اشتهای کودک
• ناراحتی کودک شیرخوار به هنگام شیر خوردن
• زخم در دهان کودک ممکن است باعث درد و کاهش چشایی شود، بنابراین کودک بهانه‌گیر میشود.
زمانی که برفک به مادری که با پستان به کودک خود شیر می‌دهد سرایت میکند، علائم زیر را بروز می‌دهد:
• نوک سینه معمولا قرمز، ترک خورده، حساس یا دچار خارش میشود.
• هنگام شیر دادن احساس درد می‌کنید.
• با هر بار شیردهی نوک سینه زخم میشود.
• اگر چه همه مادرانی که با پستان به کودک شیر می‌دهند می‌دانند بعضی اوقات شیردهی دردناک است، اما درد ناشی از برفک شدیدتر و عمیق‌تر از حد معمول است و بعد از هر بار شیردهی هم رفع نمی‌شود.
_ چگونه برفک دهان را پزشکان تشخیص می‌دهند
پزشک کودک را معاینه میکند و به دنبال برآمدگی می‌باشد. در بعضی مواقع، از بافت آلوده نمونه‌برداری میشود و در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر شواهدی از عفونت کاندیدا وجود داشته باشد نمونه را عفونت کاندیدا تشخیص می‌دهد. و در این حالت یک درمان مناسب را تجویز میکند. برفک دهان اغلب در کودکان طی ۲هفته از بین می‌رود و به والدین یا مراقبان توصیه میشود که بدون استفاده از دارو، عفونت را تحت کنترل قرار دهند. در بعضی اوقات، پزشکان غیر از این‌که دارو برروی زبان تجویز کنند، قطره یا ژلی برای اطراف دهان که عفونت پخش شده، تجویز می‌کنند.
اگر کودک شیرخوار باشد، ممکن‌ست نوک سینه‌ی مادر به‌طور همزمان تحت درمان قرار گیرد تا از برگشت عفونت جلوگیری شود. و از آن‌جایی که برفک دهان برروی تغذیه کودک تاثیر می‌گذارد در صورت مشاهده قارچ‌ها به پزشک اطفال کودک اطلاع داده شود.
_ درمان برفک دهان کودک
قطره نیستاتین: استفاده از قطره نیستاتین به مقدار یک قطره چکان هر ۶ ساعت مدت ۱۰ -۱۴ روز منجر به رفع ضایعات برفک دهان می‌‌گردد. باید توجه کرد که این قطره بهتر است به صورت موضعی با پنبه روی ضایعات دهانی مالیده شود یا مستقیماً قطره قطره روی ضایعات چکاند شود، زیرا اثر آن به صورت موضعی بوده و پس از ورود به دستگاه گوارش، از راه مدفوع دفع میشود.
نوزاد را بر پشتش بگذارید، مقدار تجویزی دارو را در قطره چکان بریزید و آن را روی قسمت‌های آسیب دیده دهان و گلو قرار دهید.
همچنین می‌توانید از گوش پاک کن استفاده کنید تا در دهان و گلو فرو رود و قسمت‌هایی از دهان که دسترسی به آن مشکل است را بکار ببرید.
دارو بلافاصله پس از غذا و یا حداقل ده دقیقه قبل از غذا باید مصرف شود. دارو هنگامی که بلعیده شود خوب نیست, هرچند اگر کودک این کار را بکند, ضرری برایش ندارد. شما می‌توانید به دنبال روش‌های دقیقی برای مدیریت چنین داروهایی باشید.
داروهای طبیعی
قارچ کاندیدا در یک محیط شیرین و اسیدی رشد میکند و از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید مانند شیرینی، شکلات و بستنی خودداری شود. بر این اساس و بسته به سن کودک، ممکن‌ست پزشک رژیم مخصوصی تجویز کند که یکی از آن‌ها رژیم پروبیوتیک است مانند ماست. لاکتوباسیل‌ها یکی از باکترهای پروبیوتیک می‌باشد. لاکتوباسیل‌ها باکترهای خوبی هستند و در خلاص شدن از قارچ‌ها نقش بسزایی دارند.
داروهای دیگر مانند عصاره دانه گریپ‌فروت، روغن نارگیل، بنفشه جنتین، سیر، روغن درخت چای و جوش‌شیرین برای برفک دهان کودک پیشنهاد شده است. به‌طور مثال عصاره دانه گریپ‌فروت حاوی مواد اضافی باشد که حتی برای بزرگسالان هم ممکن‌ست بی‌خطر باشند. هر نوع راه‌حل باید با پزشک اطفال‌تان مشورت کنید.
روغن نارگیل
با استفاده از یک تکه پنبه، روغن نارگیل خالص را روی ناحیه داخلی دهان و زبان خود بمالید و این کار را چند بار در روز به مدت یک هفته انجام دهید.
با گوش پاک‌کن روغن نارگیل را به ضایعات زده و پس از ۱۰دقیقه با آب ولرم بشورید. در مورد روغن درخت چای و جوش‌شیرین هم مانند روغن نارگیل استفاده کنید فقط یکی از موارد را استفاده کنید.
سیر
سیر یکی دیگر از اقدامات مؤثر در کاهش عفونت برفک است و خاصیت ضدقارچ آن به از بین بردن قارچ‌ها کمک میکند و حتی باعث تقویت سیستم‌ایمنی بدن میشود .
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ در مجله آنتی‌بیوتیک‌ها و شیمی‌درمانی منتشر شده است، نتایج امیدوار کننده را نشان می‌دهد که فعالیت ضدقارچی عصاره سیر تازه در برابر قارچ کاندیدا آلبیکنس. پس در غذای کودکان نصف حبه سیر تازه رنده کنید و به کودکان بدهید تا از شر این برفک‌ها خلاص شوند.
نکته
در بسیاری از موارد، کودک شیرخوار، همزمان با برفک دهان، به عفونت قارچی ناحیه پوشک نیز مبتلا است. در این موارد برای درمان عفونت قارچی ناحیه پوشک موارد زیر توصیه میشود:
تعویض مکرر پوشک
دوره‌های کوتاه مدت باز گذاشتن کودک بدون پوشک
استفاده از داروهای ضد قارچ موضعی مثل نیستاتین، کلوتریمازول و مایکونازول
در صورت وجود التهاب زیاد، مصرف ۱-۲- روز پماد هیدروکورتیزون به کاهش التهاب کمک میکند.
منابع: