بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان. , دارونامه

 

سینه پهلو یکی از بیماری‌های جدی برای سلامت افراد است. در شرایط پیشرفته این بیماری حتی می‌تواند سبب مرگ افراد شود. برای پیشگیری از این بیماری تزریق واکسن پنوموکوک یا واکسن سینه پهلو توصیه می‌شود. برای تزریق این واکسن شرایط خاصی لازم است و باید در زمان‌های خاصی تزریق شود. واکسن پنوموکوک برای بزرگسالان عفونت با باکتری دلیل اصلی بیماری جدی در بزرگسالان و کودکان سراسر دنیا است. فقط در آمریکا، هر سال مردم زیادی بر اثر بیماری سینه‌پهلو نسبت به دیگر بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن می‌میرند. واکسیناسیون بهترین راه برای پیشگیری از بیماری سینه‌پهلو است. دو نوع متفاوت واکسن سینه‌پهلو وجود دارد. واکسنی که بزرگسالان را در برابر ۲۳ گونه از باکتری استرپتوکوک پنومونی محافظت می‌کند واکسن پلی‌ساخارید پنوموکوک (PPSV23) نامیده می‌شود و تحت برند پنوموواکس به بازار عرضه می‌شود. واکسن PPSV23 با استفاده از باکتری مرده ساخته می‌شود. باکتری مرده نمی‌تواند شما را بیمار کند. واکسن PPSV23 همان واکسن دوگانۀ پنوموکوک یا سینه‌پهلو (PCV13 که تحت برند پِرِونار ۱۳ عرضه می‌شود و به طور معمول به کودکان یا نوپایان داده می‌شود) نیست اما در سال ۲۰۱۱ برای استفادۀ بزرگسالان ۵۰ ساله و بالاتر توسط FDA تأیید شده است.

_ بزرگسالان چه زمانی باید واکسن پنوموکوک بزنند؟
واکسن سینه‌پهلو می‌تواند هر زمانی از سال تزریق شود. واکسن پلی‌ساخارید سینه‌ پهلو (PPSV23) برای بزرگسالان زیر توصیه می‌شود:

بزرگسالان بین ۱۹ تا ۶۴ سال با شرایط پزشکی خاص (مثلاً بیماری‌های خاص کلیوی، مصرف دخانیات، آسم، بیماری قلبی یا ریوی مزمن، بیماری طحال و بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند) باید دو مرحله از PPSV23 با فاصلۀ ۵ سال از هم تزریق کنند. همۀ بزرگسالان ۶۵ سال به بالا که منع مصرف ندارند و ۵ سال از تزریق مرحلۀ قبلی PPSV23 آن‌ها می‌گذرد.

واکسن دوگانه ی پنوموکوک (PCV13) برای بزرگسالان زیر توصیه می‌شود:

بزرگسالان ۱۹ سال به بالا که بیماری های زیر را دارند:
بیماری طحال
بیماری سلول‌های داسی‌شکل
نشت مایع مغزی‌ نخاعی
کاشت حلزون
شرایطی که سیستم ایمنی بدن تضعیف شده است.

بزرگسالانی که توصیه می‌شود هر دو واکسن PPSV23 و PCV13 را بزنند باید ابتدا واکسن PCV13 را دریافت کنند و ۸ هفته بعد PPSV23 را بزنند. اگر بزرگسالی قبلاً PPSV23 را زده است می‌تواند یک سال بعد یا بیشتر از این زمان، واکسن PCV13 را تزریق کند.

_ چه کسانی به تزریق تقویت‌کننده واکسن پنوموکوک نیاز دارند؟
برخی بزرگسالان بعد از ۵ سال نیاز به تزریق تقویت‌کننده دارند. اگر از بزرگسالان ۱۹ تا ۶۴ ساله هستید و شرایط زیر را دارید، پزشک مرحلۀ دوم PPSV23 را برای شما توصیه می‌کند:
طحال شما آسیب‌ دیده یا برداشته‌ شده است
بیماری کلیه به نام سندروم نفریت یا کلیه دارید
سیستم ایمنی شما در اثر داروهایی مانند داروهای شیمی‌ درمانی و استروئیدهای طولانی‌مدت تضعیف ‌شده است
مبتلا به سرطان هستید؛ مانند سرطان خون، لیمفوما یا غدد مغز استخوان چندگانه
سابقۀ پیوند مغز استخوان یا اندام دارید
HIV یا ایدز دارید
به بیماری سلول داسی‌شکل مبتلا هستید
بزرگسالان بالای ۶۵ سال که قبل از ۶۵ سالگی PPSV23 را تزریق کرده‌اند و بیش از ۵ سال از واکسن آنها می‌گذرد نیز باید تقویت‌کننده بزنند.

_ واکسن پنوموکوک برای کودکان
این واکسن در کودکان از سن ۶ هفتگی تا ۵ سالگی جهت محافظت آنها در مقابل مننژیت، سپسیس، باکتریمی، پنومونی و عفونت‌های گوش ناشی از ۱۳ نوع باکتری‌های استرپتوکوک پنومونی بکار می‌رود.

دفعات تزریق واکسن پنوموکوک
در شیرخواران ۶ هفته تا ۶ ماه
_اولین تزریق در ۶ هفتگی
– تزریق دوم و سوم به فاصله یک ماه
– تزریق یادآور بین ۱۱ تا ۱۵ ماهگی .
در بچه های بزرگتر از ۷ ماه که واکسینه نشده‌اند:
شیرخواران۷-۱۱ ماه:
_دو تزریق به فاصله یک‌ماه
_سومین تزریق در دومین سال زندگی .
بچه‌های ۲۳-۱۲ ماه
– دو تزریق به فاصله دو ماه .
بچه‌های ۵-۲ سال:
– یک تزریق.

_ چه کسانی نباید واکسن پنوموکوک بزنند؟
اگر شرایط زیر را دارید، نباید واکسن‌های PPSV23 یا PCV13 را بزنید:
اگر واکنش حساسیتی مرگبار به هر واکسنی دارید
اگر حساسیت شدید به هر کدام از ترکیبات واکسن دارید
اگر بیماری متوسط تا شدید دارید، پزشک توصیه می‌کند تا بعد از بهبودی برای تزریق واکسن صبر کنید.

مرکز CDC می‌گوید اگر بیماری شما خفیف است، مثلاً یک سرماخوردگی کوچک یا تب پایین دارید، می‌توانید این واکسن را بزنید.هنوز معلوم نیست که واکسن‌‌های PPSV23 و PCV13 در دوران بارداری بی‌خطر هستند یا نه. با این حال، گزارشی از آسیب به کودکانی که مادران آنها قبل از باردار شدن واکسن را دریافت کرده‌اند مشاهده نشده است. زنان باردار فقط باید در صورت نیاز این واکسن‌ها را بزنند.

_ تداخلات دارویی واکسن پنوموکوک(پنوموواکس)
پردنیزولون، گولیمومب، آلفاسپت، باسی لیکسی مب، کاناکینومب، تاکرولیموس، دگزامتازون، سیکلوسپورین، هپارین، وارفارین، پردنیزون
برخی از محصولاتی که ممکن است با این واکسن تداخل داشته باشند عبارتند از:
رقیق‌کننده‌های خون (مانند وارفارین یا هپارین)، داروهای شیمی درمانی، کورتیکواستروئیدها (مانند دگزامتازون، پردنیزون)، داروهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند (مانند سیکلوسپورین، تاکرولیموس).

_ موارد منع مصرف واکسن پنوموکوک(پنوموواکس)
حساسیت به این دارو یا هر یک اجزای فرمولاسیون، کودکان کمتر از ۲ سال، سابقه هر نوع علائم نورولوژیک بعد از تزریق این واکسن، بیماران تحت درمان با داروهای کاهنده سیستم ایمنی، عفونت‌های حاد ریوی، عفونت‌های فعال
عفونت‌های حاد ریوی و سایر عفونت‌های فعال (مگر این‌که عدم تزریق واکسن عواقب وخیم‌تری داشته باشد).

_ عوارض جانبی واکسن پنوموکوک(پنوموواکس)
سردرد، آنافیلاکسی، تهوع، استفراغ، درد عضلانی، درد مفاصل، درد در محل تزریق، بثورات، تب خفیف، واکنش شدید موضعی ناشی از واکسیناسیون مجدد در طی ۳ سال، آدنیت، بیماری سرم

تقریبا نیمی از افرادی که واکسن دریافت می‌کنند درد در محل واکسیناسیون را تجربه می‌کنند. کمتر از یک درصد تب و یا درد عضلانی دارند.

_ هشدارها

تزریق واکسن پنوموکوک در افرادی که در حال مصرف داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی هستند منجر به پاسخ ناکافی در تولید آنتی‌بادی می‌شود.
تجویز داخل پوستی واکسن سبب واکنش‌های موضعی شدید می‌شود.
تجویز همزمان واکسن پنوموکوک و واکسن آنفلوانزا تاثیری بر عوارض جانبی واکسن و میزان پاسخ دهی سیستم ایمنی ندارد.
واکسن پنوموواکس سبب پیشگیری از مننژیت پنوموکوکی در افرادی که دچار نشت مزمن مایع مغزی نخاعی به دلیل ضایعات مادرزادی یا شکستگی جمجمه هستند نمی‌شود.

 

منابع:

۱- hidoctor.ir

۲- rpsi.ir