آشنایی با التهاب تاندون و تنوسینوویت و علائم آن
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان
تاندونیت (به انگلیسی: Tendinitis or Tendonitis) یعنی التهاب تاندون که همراه با پارگی‌های میکروسکوپی است. این ضایعه بیانگر یک پاسخ التهابی در داخل تاندون، بدون التهاب لایه خارجی (یعنی پاراتنون) آن است. استفاده بیش از حد از عضلات، مهمترین عامل تاندونیت محسوب می‌شود. درگیری تاندون ماهیچه‌های مفصل شانه با تشخیص تاندونیت، شیوع بالایی دارد.
به عنوان مثال تاندونیت ماهیچه فوق خاری (سوپرااسپیناتوس) که یکی از ماهیچه‌های کلاهک چرخاننده (روتاتور کاف) است، نسبت به عضلات دیگر بیشتر مشاهده می‌گردد. ازجمله عوارض التهاب‌های تاندونی، تاندونیت کلسیفیه، بورسیت و تاندونیت مزمن است.
_ تنوسینوویت
تنوسینوویت (به انگلیسی: Tenosynovitis) عبارت است از التهاب غلاف سینوویال یک تاندون. این حالت ممکن است در تاندون‌هایی که دارای غلاف سینوویال هستند، به دلایل مختلفی رخ دهد. تنوسینوویت علایمی مشابه تاندونیت دارد و درمان نیز همانند تاندونیت است.
التهاب غلاف سینوویال باعث اختلال در حرکت آرام و نرم تاندون مربوطه می‌گردد. در این موارد، احتمال چسبندگی تاندون به غلاف سینوویال وجود دارد که علت آن تولید مواد چسبنده ناشی از پاسخ التهابی در غلاف سینوویال است.
_ تندینوزیس
تندینوزیس (به انگلیسی: Tendinosis) عبارت است از تغییرات تخریبی مزمن تاندون بدون واکنش التهابی حاد. این حالت (ضایعه تاندونها بدون پاسخ التهابی حاد) عموماً به عنوان تاندونیت مزمن شناخته می‌شود. در تاندونیت مزمن، پاسخ سلولی شامل جایگزینی گلبول‌های سفید (لکوسیت‌ها) با ماکروفاژها و سلول‌های پلاسما است. ضایعه ساختمان تاندونها، احتمال پارگی آنها را در طی زمان تسهیل می‌کند.
_ پری تاندونیت
پری تاندونیت (به انگلیسی: Peritendinitis) یعنی التهاب پاراتنون یا بافت‌های اطراف تاندون (اندوتنون و اپی تنون). لایه‌های تاندون از خارج به داخل شامل بافت‌های همبند پاراتنون، اپی تنون و اندوتنون است. پاراتنون یک بافت همبند دو لایه‌ای است که خارجی‌ترین لایه تاندون محسوب می‌شود. التهاب پاراتنون ممکن است به هنگام سائیدگی تاندون با یک برجستگی استخوانی ایجاد گردد. تاندونیت احتمال دارد همراه با پری تاندونیت باشد.
_ علل تاندونیت
مهمترین علل تاندونیت عبارتنداز:
• فعالیت‌های تکرای. اگرچه در این اعمال، نیروی کمی به کار می‌رود، ولی به دلیل تکرار بالا، آسیب پذیری تاندون افزایش می‌یابد.
• ضربه مستقیم
• اختلالات وضعیت (پوسچر)
• کاهش خونرسانی در برخی از نقاط تاندون (مثلاً تاندون فوق خاری یا سوپرااسپیناتوس و تاندون آشیل)
• اختلالات عضلانی ـ اسکلتی شامل نقایص مادرزادی و روماتیسم
• وضعیت قرارگیری نامناسب
استفاده بیش از حد از تاندونها و مفاصل خاص در اثر شرکت در مسابقات ورزشی و حرکت غلط و کشیدگی در طی فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری (برای مثال نگه داشتن و حرکت دادن مکرر یک راکت تنیس بطور غلط) از عوامل تشدید کننده بیماری هستند.
_ علایم شایع بیماری
• محدودیت حرکت ، حساسیت به لمس و تورم اطراف تاندون ملتهب.
محل‌های شایع عبارتند از: شانه ، آرنج ، تاندون آشیل یا عضله دوقلو پشت ساق پا.
• ضعف در تاندون به علت رسوب کلسیمی که غالباً همراه تاندونیت وجود دارند.
• رسوبهای کلسیمی بزرگ در تاندون ملتهب که منجر به اختلال دایمی می‌گردد، از عوارض احتمالی بیماری هستند.
• با استراحت درد کاهش می‌یابد و با فعالیت تشدید می‌گردد.
• معمولاً شروع درد تدریجی بوده و در یک دوره زمانی ایجاد می‌شود.
• با اعمال مقاومت به عضله توسط معاینه کننده در عملی که آن ماهیچه دارد، درد افزایش می‌یابد.
• کشش ماهیچه درگیر، ممکن است با درد همراه گردد.
• در مرحله حاد به هنگام استراحت نیز ممکن است درد وجود داشته باشد.
• احتمال وجود اسپاسم محافظتی
• تورم و احتمال گرمی در ناحیه
• حساسیت به لمس در ناحیه آسیب
• کرپیتاسیون (صدای خش خش) به هنگام عمل فعال عضله. احتمالاً چسبندگی پاراتنون در تاندون ملتهب باعث کرپیتاسیون می‌گردد. این چسبندگی می‌تواند به علت تولید مواد چسبنده در اثر پاسخ التهابی تاندون ایجاد گردد.
_ فعالیت‌های زیر باعث التهاب تاندون می‌شوند
– باغبانی
– نجاری
– بیل زدن زمین
– رنگ کردن خانه
– ورزش تنیس
– ورزش اسکی
– پرتات کردن توپ
– شن کشی زمین
– ساییدن چیزی برای تمیز شدن مثل فرش
_ چه کسی دچار التهاب تاندون می‌شود؟
هر کسی می تواند دچار التهاب تاندون شود، اما در افراد بزرگسال به خصوص بعد از سن ۴۰ سالگی شایع‌تر است.
با افزایش سن، تاندون نمی تواند فشار زیادی را تحمل کند و حالت کشسانی آن کمتر می‌شود و راحت تر پاره می‌شود.
ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا التهاب تاندون برطرف شود که بستگی به شدت آن دارد
*** تاندون کدام قسمت بدن بیشتر ملتهب می‌شود؟
التهاب تاندونها در هر قسمتی از بدن می تواند رخ دهد، ولی بیشتر در قسمت‌های زیر دیده می‌شود:
– شست پا
– آرنج
– شانه
– لگن
– زانو
– تاندون آشیل (استخوان پاشنه پا را به عضله ساق پا وصل می کند)
_ پیشگیری
• قبل از آغاز یک ورزش ، براساس یک برنامه منظم ، بدن خود را گرم کرده و فشار بر عضلات را به تدریج افزایش دهید.
• قبل از هر فعالیتی خود را گرم کنید.
• روشهای مناسب را برای هر ورزشی که تمایل به انجام مرتب آن دارید، یاد بگیرید.
• ابتدا به آرامی کار خود را انجام دهید و به تدریج میزان و شدت آن را افزایش دهید.
• میزان فشار به تاندون را کم کنید و حرکات تکراری تاندون را کاهش دهید.
• اگر دچار درد غیر عادی شدید کار خود را متوقف کنید و کار دیگری انجام دهید.
• بعد از مدتی دوباره آن کار را انجام دهید و اگر درد دوباره شروع شد، دیگر آن روز آن کار را انجام ندهید.
_ درمان
_ اصول کلی درمان
• این بیماری معمولاً با درمان و استراحت تاندون علاج می‌گردد. بهبودی ۶ هفته زمان می‌برد.
ن آزمونهای تشخیصی معمولاً لازم نیستند (رادیوگرافی ، رباطها و تاندونها را نشان نمی‌دهد).
• درمان بسته به علت ، شدت و طول مدت بیماری فرق می‌کند.
• در صورت وجود درد شدید ، سفتی و حساسیت به لمس ، ناحیه آسیب‌دیده را تا هنگامی که درد قابل تحمل‌تر گردد، استراحت دهید.
• در مرحله حاد یا پس از تزریق ، برروی ناحیه آسیب دیده ، کیسه یخ بگذارید.
• وقتی درد کاهش می‌یابد، ممکن است بخواهید بطور موقت از اسپلینت برای آسیب اندام فوقانی استفاده کنید؛ برای اندام تحتانی از چوب زیر بغل، عصا یا بریس استفاده کنید.
• بعد از مرحله حاد از گرم کردن استفاده کنید. دوش آب داغ بگیرید؛ در وان حمام غوطه‌ور شوید؛ از کمپرس گرم استفاده کنید؛ از یک لامپ گرم‌کننده یا پوشش گرم‌کننده استفاده کنید.
• بانداژهای کشی ممکن است کمک‌کننده باشند.
• تاندونیت مزمن ممکن است مستلزم تغییرات در شیوه زندگی برای پیشگیری از عود تحریک مفصل باشد.
_ داروها
• داروهای ضد التهاب غیراستروییدی و مسکن‌ها مثل استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپیرین
• تزریق بی‌حس کننده‌های موضعی ممکن است توصیه گردد.
• تزریق کورتیزون در تاندونهای دردناک و کلسیفیه. این امر درد و التهاب را کاهش می‌دهد و اجازه حرکت داده ، مانع از منجمد شدن مفصل می‌گردد. البته هرچه تزریقات بیشتری صورت گیرد خطر عوارض جانبی آنها بیشتر می‌شود. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.
• اگر درد و تورم علی‌رغم درمان افزایش یابد و یا دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید.
• به محض بهبود علایم فعالیت در زمان ابتلا به این بیماریهای طبیعی خود را از سر بگیرید.
• به محض رفع درد ، فعالیت در زمان ابتلا به این بیماریهای افزایش دامنه حرکت را آغاز کنید.
منبع: دانشنامه رشد