نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

شکستگی لگن در سالمندی شایع است

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

شکستگی لگن یکی از شایع‌ترین و جدی‌ترین آسیب‌های مرتبط با پوکی استخوان برای جمعیت سالمند محسوب می‌شود.

اگر بدانید شکستگی لگن عامل بسیاری از حوادث منجر به فوت در مورد سالمندان می‌شود، خودتان هم باور می‌کنید که این لگن، استخوانی که در مرکز بدن قرار می‌گیرد و ستون‌های بدنتان روی آن نصب شده‌اند، در واقع مثل شیشه عمر شما مهم است و نباید بشکند.

شکستگی لگن یکی از شایع‌ترین و جدی‌ترین آسیب‌های مرتبط با پوکی استخوان برای جمعیت سالمند محسوب می‌شود.

بر اساس تحقیقات گروهی از محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیشتر سالمندان با شکستگی لگن، مورد جراحی قرار می‌گیرند و بسیاری از آنها با ناتوانی و عوارض شدیدی روبه‌رو می‌شوند.

این محققان آورده‌اند: شایع بودن زمین‌خوردگی روی سطوح هموار در گروه سالمندان به تفاوت سبک زندگی مردم کشور ما با کشورهای غربی در استفاده از فرش بستگی دارد.

همچنین محققان بر لزوم رعایت استانداردهای فیزیکی در منزل و آموزش سالمندان و خانواده آنها از جمله عوامل موثر در جلوگیری و بهبود دادن شکستگی‌ها تاکید کردند.

خوش‌بینی، لگن‌تان را جوش می‌دهد!

گرچه شکستگی لگن و بهبود آن، فرآیندی طولانی و دردناک است که طی آن مخاطرات زیادی در انتظار سالمند قرار دارد، یافته‌های جدید پزشکی نشان می‌دهد بهبود شکستگی استخوان لگن در سالمندان خوشبین که دیدگاه مثبتی در زندگی دارند، بهتر از سالمندان افسرده است.

این تحقیق نشان داد سالمندان مثبت‌اندیش که دچار شکستگی استخوان لگن شده‌اند، بهتر از بیمارانی که چندان خوش‌بین نیستند و علائم افسردگی دارند، بهبود می‌یابند.

مصرف میوه و سبزیجات می‌تواند به محافظت مردان مسن در برابر کاهش توده استخوانی که عامل اصلی شکستگی استخوان لگن است، کمک کند

این محققان ۴۳۲ زن و مرد ۶۵ سال به بالا را که به علت شکستگی استخوان لگن در بیمارستان بستری شده بودند، مورد بررسی قرار دادند.

طی دو سال انجام این تحقیق، سالمندان خوشبین که ۳۶ درصد شرکت‌کنندگان را تشکیل می‌دادند، در مقایسه با ۱۳ درصد سالمندانی که چندان خوشبین نبودند یا ۵۱ درصد افرادی که علائم افسردگی داشتند، توانستند سریع‌تر راه بروند و زودتر از صندلی برخیزند.

هرچند تفاوت در سرعت راه رفتن این افراد اندک بود، اما همین توانایی نقش مهمی در فعالیت‌های روزمره دارد.

 

بیمه شکستگی لگن با ویتامین ث

محققان دریافته‌اند که میوه و سبزیجات می‌تواند از شکستگی استخوان لگن در مردان مسن جلوگیری کند. ویتامینC مردان مسن را در برابر کاهش توده استخوانی محافظت می‌کند.

مصرف میوه و سبزیجات می‌تواند به محافظت مردان مسن در برابر کاهش توده استخوانی که عامل اصلی شکستگی استخوان لگن است، کمک کند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد: تراکم مواد معدنی استخوان‌ها، وضعیت کلی و خطر شکستگی آنها علاوه بر کلسیم به مواد مغذی متعددی بستگی دارد.

این محققان معتقدند: ویتامین C بدن را در برابر التهابات محافظت می‌کند. التهاب مزمن می‌تواند به کاهش توده استخوانی منجر شود.

گفتنی است، نتایج این تحقیقات تاثیر مشابهی را در زنان سالمند تایید نمی‌کند، این در حالی است که زنان زودتر و بیشتر از مردان دچار کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان می‌شوند.

همچنین محققان اعلام کردند: بر خلاف انتظار، ویتامینC در مردان سیگاری کارآیی کمتری دارد.

بانوان بیشتر مراقب باشند

شکستگی لگن یکی از مشکلات شایعی است که در دوران پیری به سراغ بسیاری از سالمندان می‌آید، اما زنان سالمند خصوصا در سال‌های پس از یائسگی بیش از مردان در معرض خطر شکستگی لگن قرار می‌گیرند.

واضح است که این مشکل بر اثر کمبود ویتامین D ، کلسیم و پوک شدن استخوان‌ها به وجود می‌آید. اخیرا نیز متخصصان اعلام کرده‌اند علاوه بر این، سابقه خانوادگی، استعمال سیگار و تحرک نداشتن احتمال دچار شدن به شکستگی لگن را افزایش می‌دهند؛ به همین منظور پزشکان توصیه می‌کنند تا افراد به میزان کافی ویتامین D و کلسیم دریافت کنند تا استخوان‌های محکمی داشته باشند.

ورزش و پیشگیری

انجام ورزش و حرکات تعادلی که بانوان استقبال کمتری از آن می‌کنند، سبب کاهش شکستگی لگن در این جنس می‌شود. ورزش به منظور تناسب اندام و ایجاد تعادل در سالمندان ضروری است.

همچنین سالمندان باید از کفش‌های مناسب و عاج‌دار استفاده کنند تا احتمال زمین خوردن آنها کاهش یابد.

در خانه نیز باید کف سرویس بهداشتی را به کفپوش‌های مخصوص مجهز کرد تا مانع سر خوردن شود.

متخصصان انجام معاینات چشمی در سالمندان را نیز توصیه می‌کنند، زیرا بسیاری از زمین‌خوردگی‌های منجر به شکستگی لگن بر اثر خوب ندیدن اطراف اتفاق می‌افتد

معمولا فرد مبتلا به پوکی استخوان از بیماری خود بی‌اطلاع است و زمانی متوجه می‌شود که در اثر یک ضربه کوچک مثل نشستن ناگهانی، لغزیدن و پیچ خوردن پا، زمین خوردن یا برخورد با اشیا، شکستگی استخوان‌های قسمت‌های مختلف بدن مثل استخوان لگن یا له‌شدگی ستون فقرات کمری برای فرد پیش می‌آید.

با افزایش سن احتمال ابتلا به پوکی استخوان بیشتر می شود و افراد مسن باید برای اطلاع از سلامت استخوان‌های خود به پزشک مراجعه کنند.

چون ورزش یکی از عوامل مهم قرار گرفتن کلسیم در داخل استخوان‌ها و محکم شدن آنهاست، ورزش کمک بزرگی به پیشگیری از شکستگی‌ها می‌کند. البته در صورت ابتلا به پوکی استخوان قبل از آغاز هر گونه تمرین ورزشی باید با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف مواد غذایی کلسیم‌دار مثل لبنیات کم‌چربی (شیر، ماست، پنیر، کشک و…) مفید است. اضافه کردن چای، پودر نسکافه، پودر کاکائو و قهوه به شیر باعث کاهش جذب کلسیم آن می شود.

شربت‌های کاهش‌دهنده اسید معده مانع جذب کلسیم می‌شوند، بنابراین باید از مصرف خودسرانه آنها خودداری و با نظر پزشک مصرف نمایید.

نوشابه‌های گازدار مانع جذب کلسیم می شوند، پس باید تا حد امکان کمتر مصرف شوند.

شربت‌های کاهش‌دهنده اسید معده مانع جذب کلسیم می‌شوند، بنابراین باید از مصرف خودسرانه آنها خودداری و با نظر پزشک مصرف نمایید.

نوشابه‌های گازدار مانع جذب کلسیم می شوند، پس باید تا حد امکان کمتر مصرف شوند.

استعمال دخانیات و مصرف الکل برای همه در هر سنی و در هر شرایطی مضر بوده و از جمله عوارض آنها تشدید پوکی استخوان است.

ویتامین D با افزایش جذب کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری کرده و برای تامین آن باید هر روز در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گرفت (تابش نور خورشید از پشت شیشه اثری ندارد).

 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

پنج بیماری شایع در سالمندان

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , دوران سالمندی

 

همزمان با افزایش سن انسان، خصوصیات اندام‌های بدن نیز تغییر کرده و او را در معرض ابتلا به یک سری از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی قرار می‌دهند. بیشتر این بیماری‌ها قابل پیشگیری‌اند.

میزان بقاء افراد سالمند در مقایسه با سال‌های گذشته، افزایش قابل توجهی داشته است. امروزه، طول عمر افراد در بیشتر کشورها بالاتر رفته و مرز هفتاد سالگی را پشت سر گذاشته است.
شایع‌ترین بیماری‌ها در سنین بالا با قلب و عروق، نئوپلاستیک (رشد غیرطبیعی سلول‌ها)، اوستئوآرتریت (آرتروز) و عوارض غددی و متابولیکی مرتبط هستند. بیشتر این مشکلات سلامتی، علائم اولیه‌ای دارند که به موقع قابل تشخیص‌اند. بنابراین تشخیص به موقع و شروع درمان، اساس یک سالمندی سالم است.

پنج بیماری شایع در دوران سالمندی

در حال حاضر، مشکلات سلامتی زیادی وجود دارند که افراد سالمند و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. بیشتر این بیماری‌ها تدریجاً خود را نشان می‌دهند و کم‌کم پیشرفت می‌کنند، بنابراین معمولاً تا زمانی که حاد نشوند و فعالیت‌های روزمره افراد سالمند را مختل نکنند، توجه فرد را به خود جلب نمی‌کنند.
از دیدگاه بیولوژیکی و پزشکی، سالمندی، نتیجه‌ی آسیب‌های سلولی و مولکولی در مقادیر زیاد است که البته این تحلیل‌رفتگی و فرسودگی دارای الگوی حتمی نبوده و لزوماً مختص همه‌ی سالمندان نیست.
از این جهت، وجود مشکلات سلامتی در افراد سالمند بستگی به مجموعه‌ای پیچیده‌تر و چندعاملی دارد. اگر همه‌ی این جوانب را به حساب بیاوریم، می‌توانیم بگوییم مشکلات و بیماری‌های زیر، در میان افراد سالمند شایع‌ترین‌ها هستند.

فشارخون بالا

فشار خون بالا بیماری مربوط به سیستم قلبی و عروقی است که ویژگی آن، بالا بودن فشار خون است. سال‌هاست که این مشکل، یکی از عوارضی است که بالاترین آمار ابتلا و مرگ‌ومیر را در جهان دارد.
مطالعات گوناگونی نشان می‌دهند که احتمال فشارخون بالا در جمعیت عمومی، ۲۰ تا ۳۰ درصد و در افراد بالای شصت سال، ۶۰ درصد می‌باشد. ضمناً فشار خون بالا با انواع مشکلات قلبی نیز مرتبط است، از جمله انفارکتوس حاد میوکارد (سکته قلبی)، بیماری عروق کرونری قلب و سکته مغزی.
علائم این عارضه معمولاً خاموش و مبهم‌اند، اما برخی از افراد دچار سرگیجه، سردرد و تپش قلب می‌شوند. تشخیص فشار خون بالا، بالینی بوده و بر اساس اعداد فشار خون و معاینه‌ی فیزیکی انجام می‌شود. درمان فشار خون بالا نیز شامل تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی و دارودرمانی می‌شود.

آرتریت و آرتروز

آرتریت شامل گروهی از مشکلات حاد یا مزمن مرتبط با التهاب یک یا چند مفصل می‌شود. اوستئوآرتریت یا آرتروز نیز به تحلیل رفتن پیشرونده‌ی عوامل سازنده‌ی یک مفصل گفته می‌شود که معمولاً شامل غضروف مفصلی می‌شود.
آرتروز و آرتریت معمولاً خود را به صورت درد مفاصل، گرفتگی مفاصل و محدودیت در حرکت مفاصل نشان می‌دهند.
آرتریت و آرتروز در میان زنان شایع‌ترند تا مردان و دلیل آن نیز، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌باشد. هرچند درمان قطعی برای این دو عارضه وجود ندارد اما بیشتر بیماران می‌توانند با قرار گرفتن تحت درمان پیوسته‌ی دارویی و در برخی موارد جراحی، یک سبک زندگی نرمال داشته باشند.

بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر یک بیماری نورودژنراتیو (تخریب‌کننده عصب) است که شامل آتروفی (تحلیل رفتن) مغز و مرگ سلول‌های عصبی می‌شود. بیماری آلزایمر، علت اصلی زوال عقل در افراد سالمند می‌باشد که یک‌سوم افراد بالای ۸۵ سال به آن دچار هستند.
علائم اولیه‌ی بیماری آلزایمر شامل از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت یا مربوط به حوادث اخیر می‌شود. با پیشرفت بیماری، رفتارهای فرد، قدرت فکر کردن و مهارت‌های اجتماعی او نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند و حتی به جایی می‌رسد که بیمار قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود نیست.
در حال حاضر، بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد. اما تشخیص زودهنگام و در پیش گرفتن درمان می‌تواند به کُند کردن روند پیشرفت بیماری کمک کند. از این رو، فرد خواهد توانست عملکردهای نرمال مغز را برای مدت طولانی‌تری حفظ کرده و مدت زمان بیشتری مستقل و بدون نیاز به کمک دیگران زندگی کند.

زوال عقل

زوال عقل یک اختلال حافظه و تفکر است که با گروهی از بیماری‌های مزمن و دژنراتیو مرتبط می‌باشد. بنابراین این بیماریِ مربوط به سالمندان، نتیجه‌ی آسیب‌های پیوسته به ساختار مغز در قسمت‌هایی است که مسئول هماهنگی و تنظیم عملکردهای اصلی‌اند.
زوال عقل، علت اصلی ناتوانی و وابسته بودن به دیگران در افراد سالمند است. علائم اصلی زوال عقل، شامل از دست دادن تدریجی حافظه، توهم و خیال‌بافی، بدگمانی و روان‌پریشی می‌شود.
برای تشخیص زوال عقل نیاز به یک ارزیابی فراگیر پزشکی، فیزیکی و روانشناسی است که طی آن، وضعیت روحی و روانی فرد جزءبه‌جزء سنجش می‌شود. درمان زوال عقل اساساً با دارو صورت می‌گیرد. مراقبت‌های همیشگی و پیش‌رونده نیز برای انجام کارهای روزانه مورد نیاز می‌باشند.

پوکی استخوان

پوکی استخوان یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به بافت استخوان است که طی فرایندی، تراکم استخوان کاهش یافته و استخوان تُرد و شکننده می‌شود. پوکی استخوان یکی از معمول‌ترین بیماری‌ها در میان سالمندان است؛ ۲۵ درصد از زنان بالای ۴۵ سال و ۵۰ درصد از زنان بالای ۶۰ سال به پوکی استخوان دچار می‌شوند. پوکی استخوان باعث می‌شود احتمال شکستگی استخوان در اثر زمین خوردن یا ضربه‌های خفیف تا متوسط بالا برود. پوکی استخوان عموماً در استخوان‌های لگن، ستون فقرات، ران و مچ روی می‌دهد.
پوکی استخوان معمولاً به صورت درد استخوان و مفصل، کاهش قد، ضعف و خمیدگی به جلو خود را نشان می‌دهد. پزشکان توصیه می‌کنند با تغذیه‌ی کافی و درست و مصرف مکمل‌های مناسب از پوکی استخوان جلوگیری کنید. توصیه پزشکان برای افرادی که دچار پوکی استخوان شده‌اند، بهتر کردن کیفیت زندگی جهت تخفیف علائم است.

نکاتی برای پیشگیری از بیماری‌ها در سالمندی

پزشکان، بیشتر بیماری‌های شایع در سنین بالا را با فرایندهای مزمن دژنراتیو مرتبط می‌دانند. به همین دلیل، تغییرات کوچکی در سبک زندگی می‌تواند روند پیشرفت تعداد زیادی از این عوارض را کُند نماید. همچنین این تغییرات می‌توانند عمر طولانی‌تر افراد سالمند را به دنبال داشته باشند.

. رژیم غذایی متعادلی داشته باشید: رژیم غذایی را در پیش بگیرید که سرشار از ویتامین‌ها، املاح، فیبر، قند و نمک کم و محدود از نظر چربی‌های اشباع باشد تا ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی، ناهنجاری‌های غدد درون‌ریز و مشکلات استخوانی و مفصلی کمتر شود.

. ورزش کنید: فعالیت‌های بدنی سبُک تا متوسط، جریان خون در رگ‌ها را بهتر کرده، وزنتان را سالم می‌کند و احتمال بروز بیماری‌های عروقی و متابولیکی را کاهش می‌دهد. ضمناً ورزش، بدنتان را فعال نگه می‌دارد و سرعت روند تحلیل‌رفتگی ارگان‌ها و بافت‌های بدن را کاهش می‌دهد.

. چکاپ‌های منظم پزشکی را فراموش نکنید: چکاپ‌های منظم پزشکی جهت تشخیص زودهنگام بیماری‌های مرتبط با سنین بالا و در نتیجه درمان به موقع توصیه می‌شوند. ضمناً پیگیری درمان مشکلات سلامتی برای پیشگیری از عوارض مرتبط با آن‌ها ضروریست.

. فعالیت‌های مفرح انجام دهید: فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی و آموزشی، مانع احساس تنهایی شده و روند پیشرفت بیماری‌های مغزی مانند زوال عقل را کُند می‌کنند.

. از قلیان و سیگار دوری کنید: مصرف الکل و تنباکو و هر گونه ماده‌ی مضری می‌تواند به بدن آسیب بزند و منجر به تغییرات سیستمیک در بدن شود.

کلید پیشگیری از بیماری‌های شایع سالمندی، سبک زندگی سالم است

وضعیت بدن، بازتابی از هر کاری است که انجام می‌دهید و هر غذایی است که می‌خورید. پزشکان و کارشناسان توصیه می‌کنند با بالاتر رفتن سن باید به سالم‌تر کردن سبک زندگی خود بیشتر اهمیت دهید.
هر وقت احساس کردید علائمی دارید که قبلاً نداشتید حتماً به پزشک مراجعه کنید، و در نهایت یادتان باشد که پیشگیری بهتر از درمان است.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

بیماری‌های شایع در سالمندان

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , دوران سالمندی

۹ مشکلی که افراد سالخورده با آن دست و پنجه نرم می‌کنند:

۱. بیماری‌های مزمن

۹۲ درصد سالخوردگان از حداقل یک بیماری مزمن رنج می‌برند و ۷۷ درصد از دو بیماری. هر ساله علت دو سوم مرگ افراد سالخورده بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، سرطان و دیابت است. مرکز ملی پیشگیری از بیماری‌های مزمن توصیه می‌کند افراد سالخورده برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مزمن باید سالیانه مورد معاینه پزشکی قرار بگیرند و تغذیه مناسب و فعالیت فیزیکی منظم داشته باشند. چاقی یکی از مشکلات متداول این سن است، ولی با داشتن شیوه زندگی مناسب می‌توان جلوی بروز چاقی و متعاقب آن بیماری‌های مزمن را گرفت.

۲. مشکلات شناختی

سلامت شناختی بر توانایی تفکر، یادگیری و حافظه تمرکز دارد. دمانس یا زوال عقل که عملکرد شناختی فردرا نشانه می‌گیرد، مهم‌ترین چالشی است که با آن مواجه هستند. در سراسر دنیا تقریبا ۴۷.۴ میلیون نفر مبتلا به دمانس هستند که پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ میلادی ۳ برابر شوند. متداول‌ترین شکل دمانس، آلزایمر است و تنها در کشور آمریکا ۵ میلیون فرد در سنین ۶۵ سال یا بیشتر از این بیماری در رنج هستند. دیابت، سوءمصرف مواد، فشار خون بالا، افسردگی، ایدز و سیگار ز. عوامل مستعد کننده دمانس هستند. تاکنون درمانی برای دمانس پیدا نشده است.

۳. اختلالات روانی

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۱۵ درصد افراد بالای ۶۰ سال از یک اختلال روانی رنج می‌برند. افسردگی یکی از متداول‌ترین اختلالاتی است که اغلب تشخیص داده نمی‌شود و مورد درمان قرار نمی‌گیرد. در آمریکا ۱۸ درصد افراد سالخورده به همین دلیل اقدام به خودکشی می‌کنند. افسردگی می‌تواند یکی از عوارض جانبی یک بیماری مزمن باشد و با مدیریت بیماری می‌توان به بهبود بیماران کمک کرد.

به علاوه شیوه زندگی و دریافت حمایت‌های عاطفی از سوی خانواده و جامعه می‌تواند به درمان افسردگی این افراد کمک موثری کند.

۴. صدمات فیزیکی

زمین افتادن، هر ۱۵ ثانیه یک فرد سالخورده را راهی بیمارستان می‌کند و هر ۲۹ دقیقه یک فرد مسن را به کام مرگ می‌فرستد، زیرا استخوان‌های افراد سالخورده ضعیف می‌شود، عضلات قدرت خود را از دست می‌دهند و حفظ تعادل بدنی برای شان دشوار است. دو بیماری مهم که موجب افزایش صدمات می‌شوند، استئوپروز و استئوآتزیت هستند. با آموزش مناسب و افزایش فعالیت‌های فیزیکی می‌توان تا حدی جلوی بروز این مشکل را گرفت.

۵. سوءتغذیه

سوءتغذیه افراد ۶۵ ساله اغلب تشخیص داده نمی‌شود و می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی از قبیل: ضعف سیستم‌ایمنی و ضعف عضلانی شود. علت سوءتغذیه می‌تواند دمانس، افسردگی، اعتیاد به الکل، عدم ارتباط اجتماعی یا وضعیت اقتصادی نامناسب باشد. بهترین شیوه اصلاح تغذیه بیمار، افزودن مصرف سبزیجات و میوه و محدود کردن مصرف نمک و چربی‌های اشباع است.

۶. ضعف حواس پنجگانه

کاهش بینایی و شنوایی یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که این افراد با آن مواجه هستند. در آمریکا از هر ۶ فرد سالخورده یک نفر مشکل بینایی و از هر ۴ نفر یک نفر مشکل شنوایی دارد. خوشبختانه هردوی این‌ها به راحتی قابل درمان هستند.

۷. سلامت دهان

یکی از مشکلات مهم سالخوردگان نداشتن دندان طبیعی است که همین مشکل موجب سوءتغعذیه و عدم اعتمادبه‌نفس این افراد می‌شود. خشکی دهان، بیماری‌های لثه یا سرطان‌های دهان از دیگر مشکلاتی است که افراد سالخورده با آن دست به گریبان هستند. با معاینات منظم می‌توان جلوی بسیاری از این مشکلات را گرفت.

۸. مصرف نابجای دارو

مصرف دارو بین سالخوردگان رواج دارد. بر اساس پیش بینی انجمن ملی سالخوردگان تا سال ۲۰۲۰ میلادی تعداد افراد سالخورده ۲ برابر می‌شود. یکی از علل آن این است که اغلب این افراد اختلال ذهنی دارند یا نمی‌توانند خودشان دارو تهیه کنند و از داروی بیماران دیگر استفاده می‌کنند یا پزشک برای اغلب آن‌ها داروی بسیار و برای مدت طولانی تجویز می‌کند.

۹. یبوست و کنترل ادرار

هر دوی این مشکلات کیفیت زندگی افراد سالمند را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. به غیر از عامل کهولت سن، این مشکلات می‌تواند ناشی از سوءتغذیه و وجود یک بیماری مزمن باشد. پزشکان حفظ وزن مناسب، تغذیه سالم و فعالیت‌های فیزیکی را راه حل مشکل می‌دانند. البته راه‌های درمانی مناسبی هم وجود دارد و سالمندان نباید از این که موضوع را با پزشک خود در میان می‌گذارند، شرمنده باشند.

منبع: snn.ir


 

0
نوشته شده توسط شیرین کریمی

نشستن ممکن است خطر بیماری قلبی را افزایش دهد

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , بهداشت بانوان , دوران سالمندی ,شیرین کریمی

 

به گزارش سایت medicalnewstoday.com

 

بر اساس یک مطالعه جدید زنان مسن که هر روز به مدت طولانی می‌نشینند در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند.

بسیاری از دانشمندان و متخصصان مراقبت‌های بهداشتی نشستن را معضل سلامتِ مدرن توصیف می‌کنند. اما نشستن کاری است که بسیاری از افراد هم در محل کار و هم در اوقات فراغت انجام می‌دهند.

در مطالعه‌ای که قبلا انجام شده است، در مورد تقریباً ۶۰۰۰ نفر بالای ۱۸ سال در ایالات متحد نشان داد که از هر ۴ نفر ۱ نفر بیشتر از ۸ ساعت در روز می‌نشینند.

این مطالعه در JAMA منتشر شده و براساس داده‌های جمع‌آوری شده در سازمان سنجش آزمایشات بهداشتی و تغذیه‌ای (NHANES) توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، نشان می‌دهد که ۳٪ از پاسخ‌دهندگان کمتر از ۴ ساعت در روز می‌نشینند و فعال بودند.

اکنون یک مطالعه جدید که در مجله انجمن قلب آمریکا منتشر شده است به عادت‌های نشستن در زنان یائسه با اضافه وزن و چاقی پرداخته است. این زنان در حدود ۵۵ سال و بالاتر بودند.

در این مطالعۀ مشاهده‌ای محققان داده‌ها را به عنوان یک گروه واحد تجزیه و تحلیل کردند. آنها همچنین نمونه‌های مورد مطالعه را به دو گروه قومی – اسپانیایی و دیگری غیر اسپانیایی تقسیم کردند تا ببینند که آیا کل زمان نشستن براساس گروه متفاوت است و اینکه این بیماری چه تاثیری در خطر بیماری‌های قلبی دارد.

دکتر دوروتی سیرز از دانشگاه ایالتی آریزونا و نویسنده اصلی این مقاله می‌گوید: «از نظر تاریخی بیماری‌های قلبی در زنان مورد مطالعه قرار نگرفته است در حالی که بیماری‌های قلبی دلیل اصلی مرگ و میر در زنان است.»

یک سوم از زنان در اثر بیماری قلبی خواهند مرد.

سیرز می‌گوید: «از هر سه زن یک نفر در اثر بیماری‌های قلبی می‌میرد. زنان مسن سریع‌ترین رشد جمعیتی را در ایالات متحد دارند، زنان از یائسگی با افزایش چشمگیر خطر ابتلا به بیماری‌های کاردیومتابولیک مانند بیماری‌های قلبی و عروقی و دیابت نوع ۲ را تجربه می‌کنند.»

به همین دلیل شناخت این مسئله که رفتارها چگونه روی این خطر تأثیر می‌گذارد بسیار مهم است. شواهد در حال افزایش است که نشستن طولانی مدت نه تنها شیوع دارد، بلکه با بیماری‌های قلبی و خطرات مرگ‌ومیر نیز ارتباط دارد، به ویژه در میان بزرگسالان مسن.

سیرز می‌گوید: «بنابراین زنان یائسه [با اضافه وزن یا چاقی] که مدت زمان طولانی می‌نشینند، از نظر قلبی و عروقی در معرض خطر هستند.»

در این مطالعه ۵۱۸ زن با میانگین سنی ۶۳ و میانگین شاخص توده بدنی ۳۱کیلوگرم در هر متر مربع (کیلوگرم بر متر مربع) بررسی شده است. در طبقه‌بندی چاقی شاخص تودۀ بدنی (BMI) بالای ۳۰ کیلوگرم در متر مربع است.

به این زنان دستگاهی را پوشانده بودند که در طی ۱۴ روز نشستن و فعالیت بدنی آن‌ها را ردیابی کرده و برای اندازه‌گیری قند خون و مقاومت به انسولین تحت آزمایش خون قرار گرفتند.

ورزش خطر را بی‌اثر نمی‌کند

محققان دریافتند که به طور میانگین، زنانی که اسپانیایی نبودند بیش از ۹ ساعت در روز می‌نشستند، در مقایسه با میانگین ۸٫۵ ساعت در روز توسط همسالان اسپانیایی خود.

محققان بین مدت نشستن و اندازه‌گیری شاخص تودۀ بدنی BMI و اندازه‌گیری کمر و همچنین قندخون ناشتا، انسولین، تری‌گلیسیرید و مقاومت به انسولین ارتباطی را پیدا کردند. همه اینها عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته مغزی هستند.

توانِ یافته‌ها محققان را شگفت زده کرد.

دوروتی سیرز می‌گوید: «من انتظار داشتم بین زمان نشستن و مقاومت به انسولین ارتباطی وجود داشته باشد، اما انتظار چنین رابطۀ قوی را نداشتم.»

محققان دریافتند که هر ساعت اضافی نشستن در روز منجر به افزایش بیش از ۷ درصد مقاومت به انسولین می‌شود و هر ۱۵ دقیقه اضافی نشستن بدون وقفه به‌طور متوسط شاهد افزایش تقریباً ۹٪ مقاومت به انسولین بود.

نه تنها این، بلکه وقتی محققان میزان ورزش شرکت‌کنندگان را کنترل کردند اندازه این پیوندها بسیار کم تغییر کرد.

سیرز می‌گوید: «شواهد حاصل از مطالعه ما و سایر افراد نشان می‌دهد که خطر سلامت قلب و عروقی که ناشی از مدت زمان طولانی نشستن است مستقل از ورزش است.»

«پزشکان و سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی باید علاوه بر تشویقِ افراد به ورزش‌کردن، کاهش زمان نشستن، کم کردن زمان کل نشستن روزانه و کم کردن جلسات بی‌وقفه نشستن را توصیه کنند.»

مطالعات دیگر حاکی از آن است که جایگزین کردن زمان نشستن با فعالیت ایستاده یا فعالیت سبک ممکن است باعث افزایش سلامتی در افراد مسن شود.

شواهد جمع‌آوری شده نشان می‌دهد که ایستادن و راه رفتن میان مدت زمان نشستن باید در طول روز انجام شود و نیازی به شدت زیاد یا طولانی مدت نیست.

این مطالعه همچنین نشان داد که علیرغم گذراندن مدت زمان کمتری در نشستن در روز و برای دوره‌های کوتاه‌تر بدون وقفه زنان اسپانیایی تأثیر بیشتری در قند خون مشاهده کردند.

نتایج نشان داد که به ازای هر ۱۵ دقیقه نشستن بی‌وقفه، زنان اسپانیایی ۵ درصد افزایش در سطح قند خون ناشتا داشتند در مقایسه با سایر زنان که فقط ۱ درصد افزایش داشته‌اند.

سیرز می‌گوید: «محققان باید با یک مطالعه گسترده‌تر چند قومی این یافته‌ها را تأیید کنند.»

منبع: medicalnewstoday.com


*مطالب مرتبط:

علت تشنج در سن بالا چیست، چرا بزرگسالان تشنج می‌کنند
پیری شبکیه چشم و نابینایی در صورت عدم تشخیص سریع
آیا یادگیری یک زبان خارجی از زوال عقل پیشگیری می‌کند؟
هشدار دهنده‌ها برای سلامت سالمندان
سوال و پاسخ ( آیا عفونت حاد و مزمن مننژها علت اصلی مرگ می‌تواند باشد در افراد بالغ پنجاه سال؟)
تاثیر شغل بر سلامت ذهن و جلوگیری از پیری مغز
آزمایشات و تست‌های سرنوشت‌ساز برای سالمندان
ویتامین‌های مورد نیاز سالمندان
گرفتگی عروق در سالمندان چه علل و عوارضی دارد؟
رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند به افزایش سن سالمندی در افراد مسن کمک کند

0
نوشته شده توسط فرناز اخباری

رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند به افزایش سن سالمندی در افراد مسن کمک کند

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , دوران سالمندی, تغذیه سالم, فرناز اخباری

 

به گزارش سایت سازمان بهداشت اروپا ( healtheuropa.eu ) که در تاریخ ۲۰ فوریه ۲۰۲۰ منتشر شده است.

تحقیقات منتشر شده در مجله BMJ ، نشان می‌دهد که مصرف رژیم غذایی مدیترانه‌ای در روده می‌تواند مانع پیشرفت ضعف  در بدن و مراحل شناختی افراد شود. این مطالعه در پنج کشور نشان می‌دهد که خوردن یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای برای یک سال انواع باکتری‌های روده مرتبط با پیری “سالم” را افزایش می‌دهد در حالی که باعث کاهش التهاب مضر در افراد مسن می‌شوند.

ترویج باکتری‌ها در روده

از آن‌جا که پیری با تخریب و تحلیل عملکردهای بدن و افزایش التهاب همراه است، محققان دریافتند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای ممکن است روی باکتری‌های روده عمل کند، و بدین‌وسیله می‌تواند به مهار پیشرفت ضعف جسمی و کاهش شناختی در سنین بالاتر کمک کند.

مطالعات قبلی حاکی از آن است که یک رژیم غذایی ضعیف و محدود، اغلب می‌تواند در بین افراد مسن به ویژه آن‌هایی که در مراقبت طولانی مدت در خانه‌های سالمندان هستند وجود دارد، دامنه و انواع باکتری‌ها (میکروبیوم) موجود در روده کاهش می‌یابد و به سرعت بخشیدن شروع ضعف آن‌ها کمک می‌کند.

تجزیه و تحلیل میکروبیوم روده

بنابراین، تیم محققان می‌خواستند ببینند رژیم غذایی مدیترانه‌ای، میکروبیوم را در روده افراد مسن حفظ می‌کند و آیا باعث حفظ یا حتی تکثیر این باکتری‌ها در ارتباط با پیری سالم می‌شود؟ آن‌ها میکروبیوم روده ۶۱۲ نفر از افراددر سنین ۶۵ تا ۷۹ سال قبل و بعد از ۱۲ ماه از رژیم غذایی معمولی(۲۸۹ نفر) یا رژیم غذایی مدیترانه‌ای (۳۲۳ نفر) غنی از میوه، سبزیجات، آجیل، حبوبات، زیتون بررسی کردند. روغن و ماهی و کاهش مصرف گوشت قرمز و چربیهای اشباع کم و بخصوص رژیم‌های قابل تحمل برای  افراد مسن (رژیم NU-AGE).

شرکت‌کنندگان مطالعه در پنج کشور مختلف: فرانسه، ایتالیا، هلند، لهستان و انگلستان زندگی می‌کردند که در ابتدای دوره ۲۸ نفر ضعیف بودند، ۱۵۱ نفر در آستانه ضعف  یا ۴۳۳ نفر ضعیف بودند.

تغییرات سودمند در میکروبیوم روده

داشتن رژیم مدیترانه‌ای به مدت ۱۲ ماه با تغییرات مفید در میکروبیوم روده همراه است. این امر با از بین رفتن تنوع باکتری همراه است. افزایش در انواع باکتری‌ها که قبلاً با چندین شاخص کاهش ضعف همراه بود ه اند ( از جمله سرعت راه رفتن و قدرت گرفتن دست ) و بهبود عملکرد مغز مانند حافظه و با کاهش تولید مواد شیمیایی التهابی  که به‌طور بالقوه مضر هستند.

تجزیه و تحلیل دقیق‌تر نشان داد که تغییرات میکروبیوم به افزایش باکتری‌های شناخته شده برای تولید اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مفید و کاهش باکتری‌های درگیر در تولید اسیدهای صفراوی خاص، که تولید بیش از حد آن‌ها با افزایش خطر سرطان روده، مقاومت به انسولین، کبد چرب و آسیب سلول همراه است می‌انجامد.

گونه‌های اصلی

علاوه بر این، باکتری‌هایی که در پاسخ به رژیم مدیترانه‌ای تکثیر می‌یابند به‌عنوان گونه‌های «کلیدی» عمل می‌کردند، به این معنی که برای یک اکوسیستم روده پایدار حیاتی هستند، و میکروب‌های مرتبط با شاخص‌های ضعف را از بین می‌برند.

این تغییرات تا حد زیادی با افزایش فیبر رژیم غذایی و ویتامین‌ها و مواد معدنی مرتبط با آن به‌طور خاص، C ، B6  B9، مس ، پتاسیم، آهن، منگنز و منیزیم ایجاد می‌شود. این یافته ها از نظر سن و وزن شخص (شاخص توده بدنی) که هر دو در ساخت میکروبیوم تأثیر دارند بستگی ندارند. و گرچه تفاوت‌هایی در آرایش میکروبی روده فرد وجود داشت، بسته به نوع کشور مبدا، پاسخ به رژیم غذایی مدیترانه‌ای پس از ۱۲ ماه بدون در نظر گرفتن ملیت، مشابه و مداوم بود.

درک دلیل این مسئله پیچیده است

محققان توضیح می‌دهند که یافته‌های مطالعه نمی‌تواند نقش مهمی برای تععیین میکروبیوم در سلامتی داشته باشد، که برخی از پیامدها بیشتر استنباط می‌شوند تا این‌که اندازه گیری مستقیم شوند. آن‌ها تأکید می‌کنند: « اثر متقابل رژیم، میکروبیوم و سلامت میزبان یک پدیده پیچیده است و تحت تأثیر عوامل مختلفی می‌باشد.»

وی گفت: « در حالی که نتایج این مطالعه برخی از قوانین این تداخل سه جانبه را مورد تأکید قرار می‌دهد، چندین عامل از جمله سن، شاخص توده بدنی، وضعیت بیماری و الگوهای غذایی اولیه ممکن است نقش مهمی در تعیین میزان موفقیت این افراد داشته باشد. فعل و انفعالات»

گرچه محققان دریافتند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای باعث پیری سالم می‌شود، بعضی از افراد مسن ممکن است دچار مشکلات دندانی و یا بلع باشند، به این معنی که خوردن رژیم غذایی مدیترانه‌ای تا حد زیادی برای‌شان غیرعملی است. با این حال، محققان پیشنهاد می‌کنند که باکتری‌های مفید در پیری سالم که در این مطالعه یافت می‌شود، هنوز هم می‌تواند عوامل درمانی مفیدی برای جلوگیری از ضعف باشد.

منبع: healtheuropa.eu


*مطالب مرتبط:

_علت تشنج در سن بالا چیست، چرا بزرگسالان تشنج می‌کنند
_پیری شبکیه چشم و نابینایی در صورت عدم تشخیص سریع
_آیا یادگیری یک زبان خارجی از زوال عقل پیشگیری می‌کند؟
_هشدار دهنده‌ها برای سلامت سالمندان
_سوال و پاسخ ( آیا عفونت حاد و مزمن مننژها علت اصلی مرگ می‌تواند باشد در افراد بالغ پنجاه سال؟)
_تاثیر شغل بر سلامت ذهن و جلوگیری از پیری مغز
_آزمایشات و تست‌های سرنوشت‌ساز برای سالمندان
_ویتامین‌های مورد نیاز سالمندان
_گرفتگی عروق در سالمندان چه علل و عوارضی دارد؟

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

علت تشنج در سن بالا چیست، چرا بزرگسالان تشنج می‌کنند

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دوران سالمندی

 

یکی از مسائل مورد سوال برای بیماران این است که چرا در برخی بزرگسالان با وجود نداشتن پیشینه قبلی به‌طور ناگهانی تشنج اتفاق می‌افتد، اغلب اوقات زمین خوردن ناگهانی، تکان خوردن‌های بدن و همین‌طور از دست دادن هوشیاری تشنج تلقی می‌شود و این دسته به‌طور معمول در بین تشنج‌های تونیک کلونیک دسته‌بندی می‌شوند، با این‌همه این اختلالات الکتریکی در هر شخص ممکن است علائم مختلفی ایجاد کند، بیماری‌های مختلف نورولوژیک در افراد با افزایش سن، احتمال بیشتری برای وقوع دارند، که علت تشنج در سن بالا خواهند بود، این نوع تشنج بیشتر به عنوان علائم ثانویه ظاهر می‌شوند که در اغلب موارد با سن بیمار ارتباط دارند.

در مواردی که زمینه بیماری بررسی و تشخیص داده شود با از بین بردن زمینه ایجاد کننده، نیازی به مصرف داروهای ضدتشنج در بازه زمانی طولانی نخواهد بود.

علت‌هایی که می‌تواند باعث تشنج ثانویه در بزرگسالان شود چیست.

_ شایع‌ترین علت تشنج در سن بالا
پلی فارمسی اصطلاحی است که برای سالمندان در زمان مصرف چندین دارو به کار می‌رود، پلی فارمسی در حقیقت به معنی مصرف چند دارو همزمان است که با توجه به شیوع بیماری‌های مزمن در افراد مسن احتمال ایجاد این سندروم در آن‌ها افزایش می‌یابد و این سندروم یکی از شایع‌ترین دلایل تشنج در بزرگسالان محسوب می‌شود.
که البته نظام سلامت باید به سمتی پیش برود که با تشکیل پرونده‌های سلامت پزشکی الکترونیکی در بیماران از بروز این سندروم جلوگیری نماید
همچنین در رابطه با موضوع مطرح شده پس از پلی فارمسی سکته مغزی، ترک ناگهانی در اعتیاد الکل و تغییرات الکترولیتی خون به عنوان دلایل شایع مورد بررسی قرار می‌گیرند، در بین تمامی گروه‌های سنی عفونت سیستم اعصاب مرکزی (سی ان اس) ، سکته مغزی و نیز گرمازدگی به عنوان دلایل معمول مطرح می‌شوند.
به‌طور خاص در افراد مسن بیماری‌های مغزی و عروقی و انسفالوپاتی‌های متابولیک (به معنی بیماری مغزی که به دلایلی از جمله عفونت‌ها، تجمع سموم و یا نارسایی در اندام‌ها به وجود می‌آید) از دلایل تشنج هستند.

_ اختلالات تشنجی
اغلب اوقات تشنج و صرع تحت نام یک لغت معنی می‌شوند ولی تشنج یک کلمه غیرتخصصی برای این اختلال است و به معنی تغییرات ناگهانی است که در عملکرد مغز به دلایل مختلف رخ می‌دهد، در مقابل اپیلپسی یا صرع لغتی است که برای هر نوع اختلال در سیستم اعصاب مرکزی به‌کار می‌رود که می‌تواند منجر به تشنج‌های مکرر شود، یک اختلال پایدار مزمن که با صرع در ارتباط است.

علائمی که تشنج ایجاد می‌کند بسته به نوع تشنج بیمار است، هرچند می‌تواند از یک بیمار به یک بیمار دیگر متفاوت باشد ولی به‌طور معمول در یک بیمار به یک شکل اتفاق می‌افتد، این تشنج‌ها از یک حرکت کوچک تا تغییرات شدید در تشنج تونیک کلونیک متفاوت است.

_ بیماری‌ها و اختلالات مغزی و دمانس
بیماری‌های مغزی از جمله سکته‌های مغزی هموراژیک (سکته در اثر خونریزی مغزی) از دلایل پر اهمیت در تشنج بزرگسالان است ( البته آمار آن در برابر سکته مغزی نان هموراژیک (بدون خونریزی) کمتر است)

این بیماران اکثرا در کمتر از دو هفته پس از سکته مغزی این علائم را خواهند داشت و اغلب بین بیست و چهار تا چهل و هشت ساعت پس از سکته آشکار می‌شود و تنها درصد کمی از آن‌ها دچار صرع هستند، صرع دیررس ممکن است مربوط به اختلالات بالینی در سکته‌های خفیف باشد.

_ تشنج در اثر داروهای تجویز شده
داروهای مختلفی می‌توانند با شروع تشنج در ارتباط باشند، در یک تحقیقات بیمارستانی ایزونیازید (داروی مطرح شده در درمان سل) و داروهای روانگردان بیشترین محرک در ایجاد تشنج بوده اند، برونکودیلاتور (درمان آسم برونش، بیمارانی که مبتلا به بیماری‌های مزمن انسدادی ریه هستند)، انسولین، داروی ایزونیازید (درمان سل) و لیدوکائین در ایجاد تشنج موثر بوده‌اند.

_ داروهای روانپزشکی
تقریبا تمامی بیمارانی که تحت درمان با داروهای روان‌پزشکی هستند در معرض خطر افزایش احتمال تشنج ناشی از دارو هستند، ریسک ابتلا در دسته‌ای از بیماران با شرایط زیر افزایش می‌یابد

افرادی که از قبل دچار سابقه تشنج بوده‌اند
سابقه تشنج در اثر مصرف دارو داشته‌اند
در نوار مغز آن‌ها رفتار غیرطبیعی در امواج مغزی مشاهده می‌شود
کسانی که در گذشته با بیماری‌های سیستم اعصاب مرکزی و یا ضربه به سر رو به رو بوده‌اند

این احتمال در زمانی که دارو ها با دوز بالاتر درمانی مصرف می‌شوند و یا این‌که شدت درمان بیمار افزایش پیدا می‌کند بالاتر می‌رود، داروهای کلرپرومازین (داروی آنتی‌سایکوتیک در درمان اختلالات شدید روحی) و کلوزاپین (داروی درمان روانپریشی) در ایجاد تشنج نقش بیشتری داشته‌اند.

در بین داروها الانزاپین نیز از دسته داروهایی مطرح شده است که می‌تواند علت تشنج در سن بالا در بین بیماران تشنج ناشی از دارو که نوار مغز آن‌ها نشان‌دهنده اب نرمالیتی یا غیرطبیعی بودن باشد بوده است، در بین این بیماران درمان با داروهای مطرح شده پیشنهاد نمی‌شود، به جای آن درمان در دوز کمتر داروهای آنتی‌سایکوتیک مطرح می‌شود، داروهایی از قبیل ریسپریدون، هالوپریدول، فلوفنازین، پیموزاید، داروی مولیندون، تری فلوپرازین و تیوریدازین.

_ آسیب تروماتیک مغز
تشنج در بزرگسالی ممکن است نتیجه یک آسیب وارد شده به مغز باشد، در بین بیمارانی که با آسیب‌های مغز مواجه هستند احتمال تشنج‌های دیررس در هفته‌ها، ماه‌ها و یا حتی سال‌های بعد نیز وجود دارد که احتمال رخ داد آن در اثر فشارهای عصبی ، بیشتر می‌شود. بسیاری از این تشنج‌ها به فاصله یک تا دو سال پس از آسیب شروع می‌شود، از آن‌جایی که آسیب به مغز و افزایش فشار داخل جمجمه احتمال ایجاد تشنج دیر رس را افزایش می‌دهد.

باید برای این بیماران اقدامات پیشگیرانه انجام شده و حتی الامکان سریع‌تر درمان شوند، در این شرایط پزشک از داروهای ضدتشنج پرولاکتیک استفاده می‌کند و البته طول درمان بسته به شرایط بیمار، نوع آسیب و نتیجه نوار مغز بیمار متفاوت خواهد بود، در صورتی که بیمار تشنجی نداشته باشد دارو به تدریج و پس از مدتی متوقف می‌شود زیرا ارزش داروهای ضدتشنج در جهت پیشگیری از تشنج اثبات نشده است.

_ گرمازدگی
هیپرترمی همراه با پاسخ التهابی سیستماتیک که باعث اختلال عملکرد چندگانه ارگان‌ها و اغلب مرگ می‌شود به عنوان گرمازدگی شناخته می‌شود، این نوع گرمازدگی نیز به عنوان علت تشنج در بزرگسالان مطرح می شود، در این شرایط بنزودیازپین‌های تزریقی (مثلا لورازپام یا دیازپام) برای پیشگیری از تشنج استفاده می‌شوند، تشنج ممکن است در مرحله خنک شدن برای درمان این شرایط ایجاد شود.

_ هیپومنیزیمی علت تشنج در بزرگسالان و کودکان
هیپومنیزیمی به حالتی از بدن گفته می‌شود که میزان منیزیم در خون کمتر از حد نرمال باشد، این شرایط می‌تواند با ایجاد تحریک‌پذیری در بافت مغزی سبب تشنج در افراد شود، کمبود منیزیم ممکن است در اثر برخی شرایط از قبیل رژیم غذایی نامناسب، عدم جذب منیزیم و یا کاهش جذب منیزیم در دستگاه گوارش، دفع منیزیم در کلیه‌ها به وجود بیاید، کمبود منیزیم می‌تواند منجر به تشنج و حتی ایست قلبی شود.

_ احتمال حمله تشنج در بیماران صرع در مراجعه به دندان‌پزشکی
بیماران مصروع و یا کسانی که دچار تشنج می‌شوند به این دلیل که برخی داروهای ضدتشنج عوارضی از قبیل التهاب لثه‌ها را به دنبال دارند و نیز این افراد در صورت ایجاد تشنج در مراحل عملیات دندان‌پزشکی ممکن است دچار آسیب‌های جدی در منطقه فک و صورت شوند اکثرا به دندان‌پزشکی مراجعه نمی‌کنند و یا در موارد اورژانسی مراجعه می‌کنند به همین دلیل  دچار پوسیدگی و یا مشکلات دندان می‌شوند، این بیماران بایست برای محافطت از دندان مسواک زدن و استفاده از کلرهگزیدین را به‌طور منظم در برنامه‌شان قرار دهند.

و البته توجه به این موضوع ضروری است که بیماران تشنجی با شرایط حادتر بایست تنها در صورت اورژانس به دندانپزشک مراجعه کنند زیرا احتمال تشنج در این شرایط وجود خواهد داشت.

منبع: drmkeyhanifard.com

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

سوال و پاسخ ( آیا عفونت حاد و مزمن مننژها علت اصلی مرگ می‌تواند باشد در افراد بالغ پنجاه سال؟)

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دوران سالمندی , سوال و پاسخ

 

*مننژ: شامه یا مننژ(به انگلیسی: meninge) سامانه‌ای متشکل از چند لایه (غشاء) بوده که دستگاه عصبی مرکزی (CNS) را در بر می‌گیرد. این غشاها کار محافظت، تغذیه، و کاهش ضربه مغزی را به عهده دارند. مننژ اطراف مغز و نخاع دارای سه لایه و پوشش است که از خارج به داخل با نام سخت‌شامه (دورا ماتر)، عنکبوتیه (آراکنوئید)، نرم‌شامه (پیا ماتر) شناخته می‌شوند. این پرده‌ها به‌طور کلی مننژ یا شامه نامیده می‌شوند که میان استخوان جمجمه و بافت مغز (و در طناب نخاعی بین ستون مهره‌ها و بافت نخاع) قرار دارند. این پرده‌ها شدت ضربه‌هایی که به استخوان سر و ستون مهره‌ها وارد می‌شوند را کاهش داده و همچنین به عنوان یک سد شیمیایی در برابر بسیاری از مواد آسیب‌رسان ایفای نقش می‌کنند.
وظیفه حفاظت فیزیکی مغز پس از جمجمه بر عهده پردهٔ مننژ است. مغز توسط استخوان‌های سخت جمجمه محصور شده‌است که از آن در برابر آسیب دیدگی محافظت می‌نماید. استخوان‌های اصلی جمجمه عبارتند از: استخوان‌های پیشانی، گیجگاهی، آهیانه‌ای و پس سری. این استخوان‌ها در ناحیه درزها (سوچور) به هم متصل می‌شوند و قاعده جمجمه را تشکیل می‌دهند.

_ عفونت‌های سیستم اعصاب مرکزی:
مننژیت: همانند سایر بیماری‌های عفونی در گروه مسن مرگ‌و‌میر مننژیت نیز بیشتر از افراد جوان است. گاه این رقم به بیش از دو برابر می‌رسد. باکتری‌هایی که در افراد مسن می‌توانند مننژیت ایجاد کنند تا حدی با بیماریزایی سنین جوانی فرق دارند. در سنین پایین مننگوکوک و هموفیلوس اینفلوئنزی عمدتا مننژیت ایجاد می‌کنند ولی در سنین بالا پنوموکوک؛ لیستریا منوسیتوژن؛ باسیله‌ای گرم منفی و استرپتوکوک آگالاکتیا به‌عنوان عوامل بیماریزای اصلی محسوب می‌شوند. مننژیت ویروسی ( آسپتیک ) در این سنین چندان شایع نیست.
علائم مننژیت در افراد مسن واضح نیستند. سفتی گردن بعلت سائیدگی مهره‌های گردنی در افراد مسن یک یافته طبیعی است ولی وجود سفتی گردن بدون حضور سایر علائم مننژیت نباید صرفا به حساب استئوآرتریت گذاشته شود و باید با احتساب وجود مننژیت با وسواس مورد بررسی قرار گیرد. تب و کاهش سطح هوشیاری از اصلی‌ترین یافته‌های مننژیت در سنین بالا است. اما یافته‌های آزمایشگاهی تقریبا شبیه گروه سنی جوان است. عوارض ناشی ازمننژیت بیشتر دیده می‌شود.
درمان امپایریک مننژیت در افراد مسن باید بتواند باکتری‌های اصلی را پوشش دهد لذا علاوه بر یک سفالوسپورین نسل سه برای درمان لیستریا منوسیتوژن باید آمپی‌سیلین نیز به سفوتاکسیم اضافه شود. درمناطقی که مقاومت نوموکوک به سفالوسپورین نسل سه بالا است افزودن وانکومایسین به رژیم دارویی تا مشخص شدن نتیجه آنتی‌بیوگرام ضروری است.
از عفونت‌های ویروسی دستگاه اعصاب مرکزی می‌توان به عفونت‌های آربوویروسی اشاره کرد. شاخص‌ترین آن‌ها آنسفالیت west Nile است. اغلب موارد عفونت در بیماران بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد. اکثرا بدون علامت است و ممکن است تب تنها علامت بیماری باشد ولی گاه بیماری فرم شدید بخود می‌گیرد و عوارض مغزی- عصبی پایدار بجا می‌گذارد. بهبودی به کندی صورت می‌گیرد به‌طوری‌که اکثر بیماران تا یک‌سال بعد از ابتلا به آنسفالیت هنوز عوارض نورولوژیک دارند.

مننژیت یک التهاب در غشاها یا لایه‌های احاطه کننده مغز و نخاع است. تورم ناشی از مننژیت عموما موجب علائمی همچون سردرد، تب و گرفتگی گردن می‌شود. بیماری مننژیت در برخی موارد بدون نیاز به درمان در چند هفته بهبود می‌یابد. در موارد دیگر بیماری مننژیت می‌تواند مهلک بوده و به آنتی‌بیوتیک درمانی اورژانسی نیاز داشته باشد. در صورتی که شما به وجود مننژیت در فردی مشکوک هستید، فورا به پزشک مراجعه کنید. درمان سریع مننژیت باکتریایی می‌تواند از بروز عواقب جدی جلوگیری کند.
علائم مننژیت در ابتدا ممکن است شبیه به آنفولانزا باشد. علائم مننژیت در طول چند ساعت یا چند روز ایجاد می‌شوند.

_ نشانه‌ها و علائم احتمالی مننژیت در افراد بالای ۲ سال شامل:
تب بالای ناگهانی
گرفتگی گردن
سردرد شدید که با سردرد نرمال متفاوت است.
سردرد با تهوع یا استفراغ
گیجی یا مشکل در تمرکز
تشنج
خواب‌آلودگی یا سخت بیدار شدن
حساسیت به نور
بی اشتهایی و عدم تشنگی
راش پوستی (در مواردی که مننژیت مننگوکوکی رخ داده است)

_ چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه علائم مننژیت در خود یا فردی در خانواده‌تان شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل:

تب
سردرد شدید و پیوسته
سرگیجه
استفراغ
سفتی گردن

مننژیت باکتریایی خطرناک بوده و در صورتی که چند روز بدون درمان باکتریایی باقی بماند، کشنده خواهد بود. در صورتی که درمان مننژیت به تاخیر بیافتد، می‌تواند خطر آسیب مغزی دائمی یا مرگ را افزایش دهد.

عفونت‌های ویروسی شایع‌ترین علت مننژیت هستند که با عفونت‌های باکتریایی و در موارد نادر با عفونت‌های قارچی ادامه می‌یابند. از آن جایی که عفونت‌های باکتریایی در مننژیت می‌توانند کشنده باشند، مشخص کردن علت بیماری مننژیت ضروری است.

۱- مننژیت باکتریایی:
باکتری‌هایی که وارد جریان خون شده و به مغز و نخاع می‌رسند، موجب مننژیت باکتریایی حاد می‌گردند. اما مننژیت باکتریایی ممکن است زمانی اتفاق بیافتد که باکتری به‌طور مستقیم به غشاهای مغزی حمله می‌کند. این حالت می‌تواند در اثر عفونت گوش یا سینوس، شکستگی جمجمه یا در موارد نادر بعد از برخی جراحی‌ها ایجاد می‌شود.

_ باکتری‌های زیر می توانند موجب مننژیت باکتریایی شوند:
استرپتوکوکوس نومونیا (نوموکوکوس): این باکتری شایع‌ترین عامل مننژیت باکتریایی در نوزادان، کودکان و بزرگسالان است. این باکتری عموما موجب بروز نومونیا یا عفونت‌های گوش و سینوس می‌شود. دریافت واکسن می‌تواند از بروز این نوع مننژیت، جلوگیری کند.
نیسریا مننژیتیدیس (مننگوکوکوس): این باکتری از دیگر عوامل مننژیت باکتریایی است. این باکتری عموما موجب عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است، اما در صورت ورود به جریان خون می‌تواند عاملی برای مننژیت مننگوکوکی باشد. مننژیت مننگوکوکی بسیار مسری بوده و عموما نوجوانان و جوانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عفونت می‌تواند به صورت اپیدمی منطقه‌ای در مدارس و کالج‌ها شیوع پیدا کند. دریافت واکسن به پیشگیری از این نوع مننژیت کمک می‌کند.
هموفیلوس آنفولانزا: باکتری هموفیلوی آنفولانزا نوع B، اولین عامل مننژیت باکتریایی در کودکان بود. اما کشف واکسن‌های جدید این باکتری به‌طور چشمگیری تعداد مننژیت‌های ناشی از این باکتری را کاهش داد.
لیستریا مونوسیتوژنر: این باکتری‌ها در پنیرهای غیر پاستوریزه، هات داگ‌ها و گوشت‌های کامل پخته نشده یافت می‌شوند. خانم‌های باردار، نوزادان تازه متولد شده، افراد مسن و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به مننژیت ناشی از این باکتری قرار دارند. لیستریا از سد جفتی عبور می‌کند و بروز عفونت مننژیت ناشی از این باکتری در اواخر بارداری ممکن است موجب مرگ جنین گردد.

۲- مننژیت ویروسی:
مننژیت ویروسی معمولا خفیف است و به خودی خود برطرف می‌شود. در بیشتر موارد مننژیت ویروسی در اثر ویروس‌هایی به نام انترو ویروس‌ها ایجاد می‌شود که بیشتر در اواخر تابستان و اوایل پاییز بروز می‌کند.
ویروس‌هایی همچون ویروس هرپس سیمپلکس، اچ آی وی، اوریون، ویروس وست نایل می‌توانند عاملی برای مننژیت ویروسی باشند.

۳- مننژیت مزمن:
میروارگانیسم‌هایی با رشد کند که به غشاها و مایع اطراف مغز حمله می‌کنند، موجب مننژیت مزمن می‌گردند. مننژیت مزمن در طول ۲ هفته یا بیشتر ایجاد می‌شود.
علائم مننژیت مزمن (سردرد، تب، استفراغ و اختلال ذهنی) مشابه مننژیت حاد هستند.

۴- مننژیت قارچی:
مننژیت قارچی نسبتا شیوع کمی دارد و موجب مننژیت مزمن می‌گردد. این نوع از مننژیت ممکن است علائمی مشابه مننژیت باکتریایی داشته باشد، مننژیت قارچی مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود.
مننژیت کریپتوکوکال یک نوع شایع قارچی از بیماری مننژیت است که افرادی با ضعف ایمنی مانند مبتلایان به ایدز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورت عدم درمان مننژیت قارچی با داروهای ضدقارچ، این عفونت ممکن است کشنده باشد.

_ نکته مهم:
بیماری مننژیت همچنین در اثر علل غیرعفونی مانند واکنش‌های شیمیایی، آلرژی‌های دارویی، برخی از انواع سرطان و بیماری‌های التهابی همچون سارکوئیدوز ایجاد می‌شود.

_ فاکتورهای خطر مننژیت شامل:
واکسیناسیون ناقص: ریسک ابتلا به مننژیت در فردی که برنامه واکسینوسیون را در کودکی یا بزرگ‌سالی کامل نکرده است، بالا می‌رود.
سن: بیشتر مننژیت‌های ویروسی در کودکان زیر ۵ سال اتفاق می‌افتد. مننژیت باکتریایی در کودکان زیر ۲ سال شیوع بیشتری دارد.
زندگی در مناطق پرجمعیت: دانش آموزانی که در خوابگاه‌ها زندگی می‌کنند، پرسنل پاسگاه‌های نظامی، کودکانی که در مدارس شبانه روزی و مهدکودک‌ها هستند، بیشتر در معرض خطر مننژیت مننگوکوکی قرار دارند. به این دلیل که باکتری از راه تنفسی منتقل شده و به سرعت در جمعیت‌های زیاد منتشر می‌شود.
بارداری: بارداری خطر لیستریوز (عفونت ناشی از باکتری لیستریا که عامل مننژیت نیز هست) را بالا می‌برد. لیستریوز خطر سقط جنین، مرده‌زایی و زایمان زودرس را بیشتر می‌کند.
سیستم ایمنی تضعیف شده: ایدز، مصرف مشروبات الکلی، دیابت، استفاده از داروهای مهار‌کننده ایمنی و سایر فاکتورهایی که سیستم ایمنی را تحت قرار می‌دهند، شما را برای ابتلا به بیماری مننژیت آماده می‌سازند. برداشتن طحال نیز خطر ابتلا به بیماری مننژیت را افزایش می‌دهد و افراد که طحال ندارند باید برای کاهش این خطر واکسینه شوند.

_ عوارض مننژیت:
عوارض مننژیت اغلب شدید هستند. در صورتی که شما یا فرزندتان برای مدت طولانی به بیماری مننژیت بدون دریافت درمان مبتلا باشید، خطر بروز تشنج و آسیب‌های نورولوژیک دائمی نیز بیشتر می‌شود. این آسیب‌ها شامل:
از دست دادن شنوایی
اختلال در حافظه
ناتوانی‌های یادگیری
آسیب مغزی
مشکلات راه رفتن
تشنج
نارسایی کلیه
شوک
مرگ
با درمان سریع بیماری مننژیت، حتی افراد مبتلا به مننژیت شدید نیز به خوبی بهبود می‌یابند.
پزشک می‌تواند مننژیت را بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و تست‌های تشخیصی خاص تشخیص دهد. در طول معاینه، پزشک ممکن است نشانه‌های عفونت را در اطراف سر، گوش‌ها، گلو و پوست روی بررسی می‌کند.

_ پزشک ممکن است تست‌های زیر را برای تشخیص مننژیت در شما یا فرزندتان، توصیه کند:
کشت‌های خونی: برای بررسی وجود میکروارگانیسم‌ها همچون باکتری، نمونه‌های خونی در ظرف‌های خاصی قرار داده می‌شوند. نمونه خونی همچنین روی یک اسلاید قرار گرفته و بعد از رنگ آمیزی برای وجود باکتری‌ها زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تصویربرداری: سی‌تی‌ اسکن یا ام آر آی سر، ممکن است التهاب یا تورم ناشی از مننژیت را نشان دهد. سی‌تی اسکن یا تصویربرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه یا سینوس‌ها ممکن است، عفونت در سایر نواحی مرتبط با مننژیت را نشان دهد.
برداشتن مایع مغزی نخاعی: برای تشخیص دقیق‌تر بیماری مننژیت، ممکن است به برداشت مایع مغزی نخاعی نیاز باشد. در بیماران مبتلا به بیماری مننژیت، مایع مغزی نخاعی اغلب میزان گلوکز کمتر، تعداد گلبول‌های سفید بیشتر و پروتئین بیشتری دارد.

_ نکته مهم:
بررسی مایع مغزی نخاعی همچنین به پزشک در شناسایی باکتری عامل مننژیت کمک می‌کند. اگر پزشک به مننژیت ویروسی مشکوک باشد، ممکن است انجام یک تست دی‌ان‌ای به نام پی‌سی‌آر و یا تستی برای بررسی آنتی‌بادی‌های مقابله کننده با برخی ویروس‌ها را توصیه کند و از این طریق بتواند عامل مننژیت را شناسایی کرده و درمان مناسب را انتخاب کند.

_ آمادگی برای ملاقات با پزشک:
مننژیت بسته به علت آن، می‌تواند کشنده باشد. اگر شما در معرض مننژیت باکتریایی قرار گرفته و علائمی دارید، برای تشخیص مننژیت به مراقبت‌های اورژانس مراجعه کنید. اگر شما از بیماری که به آن مبتلا هستید مطمئن نیستند، در زیر اطلاعاتی برای آمادگی شما برای ملاقات با پزشک وجود دارد.

چیزی که شما می‌توانید انجام دهید:
همه علائم خود حتی علائمی که به نظر نامرتبط هستند، را یادداشت کنید.
علائم خود را شامل تغییر در فکر، رفتار و حالت را یادداشت کنید. زمان بروز این علائم و این که به سرماخوردگی یا علائم شبه آنفولانزا مبتلا هستید یا خیر، را در نظر داشته باشید.
اطلاعات شخصی خود مانند تغییرات اخیر، واکسن‌ها یا تماس با حیوانات را یادداشت کنید. اگر شما دانش‌آموز هستید، پزشک ممکن است سوالاتی را در مورد هرگونه نشانه یا علامت مشابه در هم اتاقی شما بپرسد. پزشک همچنین در مورد سابقه واکسیناسیون شما اطلاعاتی دریافت می‌کند.
لیستی از تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های مصرفی خود تهیه کنید.
تمام سوالاتی که از پزشک دارید، را یادداشت کنید.

_ پزشک نیز سوالاتی را در مورد بیماری می‌پرسد:
علائم شما از چه زمان آغاز شده‌اند؟
شدت علائم شما چه قدر است؟ آیا آن‌ها تشدید می‌شوند؟
آیا چیزی علائم شما را بهتر می‌کند؟
آیا با فرد مبتلا به مننژیت در تماس بوده‌اید؟
آیا فرد دیگری در خانواده شما علائم مشابه را دارد؟
سابقه واکسیناسیون شما به چه ترتیب است؟
آیا از داروهای مهار کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کند؟
آیا به مشکل دیگری همچون آلرژی به برخی داروها دچار هستید؟

_ کاری که شما می‌توانید در این میان انجام دهید:
مقدار زیادی مایعات بنوشید و برای کاهش تب و درد بدن استامینوفن مصرف کنید. از مصرف داروهایی که ممکن این سطح هوشیاری شما را کاهش دهند، بپرهیزید. بهتر است برای مدتی به مدرسه و سر کار نروید.

_ درمان مننژیت به نوع آن در شما یا فزرندتان بستگی دارد.
۱- درمان مننژیت باکتریایی:
مننژیت باکتریایی حاد باید فورا به کمک آنتی‌بیوتیک‌های وریدی و بعد از آن کودتیکواستروئیدها درمان شود. این درمان سریع مننژیت باکتریایی، به بهبودی کامل کمک کرده و خطر عوارضی همچون تورم مغزی و تشنج را کم می‌کند.
انتخاب نوع آنتی‌بیوتیک یا آنتی‌بیوتیک ترکیبی به نوع باکتری‌های عامل بیماری مننژیت بستگی دارد. پزشک ممکن است تا زمانی که عامل دقیق مننژیت را تشخیص دهد، آنتی‌بیوتیک‌های وسیع الطیف ( بر روی طیف وسیعی از باکتری‌های بیماری‌زا عمل می‌کند.) را توصیه می‌کند.
پزشک ممکن است به عنوان بخشی از درمان مننژیت باکتریایی، سینوس‌های و ماستوئیدهای عفونی(استخوان‌های پشت گوش خارجی که به گوش میانی وصل می‌شوند) را تخلیه می‌کند.

۲- درمان مننژیت ویروسی:
آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان مننژیت ویروسی موثر نیستند. مننژیت ویروسی عموما به خودی خود در چند هفته برطرف می‌شود. درمان مننژیت ویروسی در موارد خفیف شامل:
استراحت
مصرف مقدار زیادی مایعات
داروهای مسکن غیر نسخه ای که تب و درد بدن را کاهش می‌دهند.
پزشک ممکن است کوتیکواستروئید‌ها را به‌منظور کاهش تورم در مغز و داروی ضدتشنج را برای کنترل تشنج تجویز نماید. اگر ویروس هرپس عامل مننژیت در شما باشد، داروی ضدویروس نیز برای درمان آن در دسترس است.

۳- درمان سایر انواع مننژیت:
اگر علت مننژیت در شما مشخص نباشد، پزشک تا زمانی که عامل بیماری مشخص شود، درمان به کمک آنتی‌بیوتیک‌ها و ضدویروس‌ها را آغاز می‌کند.
مننژیت مزمن براساس عامل زمنیه‌ای آن درمان می‌شود. داروهای ضدقارچ می‌توانند در درمان مننژیت قارچی به‌کار روند و ترکیبی از برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان مننژیت استفاده می‌شوند. با این حال، این داروها ممکن است عوارض جانبی جدی را به دنبال داشته باشند و درمان تا زمانی که تست‌های آزمایشگاهی وجود عامل قارچی در مننژیت را تایید کنند، متوقف می‌شود.
مننژیت غیرعفونی ناشی از آلرژی یا بیماری خودایمنی به کمک کورتیکواستروئیدها درمان می‌شود. در برخی موارد ممکن است درمان مننژیت غیرعفونی لازم نباشد، زیرا بیماری به خودی خود رفع می‌شود. درمان مننژیت ناشی از سرطان از طریق درمان سرطان مربوطه صورت می‌گیرد.

_ پیشگیری از مننژیت
باکتری‌ها یا ویروس‌های شایع که می‌توانند عاملی برای مننژیت باشند، از طریق سرفه، عطسه، بوسیدن یا استفاده از وسایل غذا خوردن، مسواک یا سیگار مشترک منتقل می‌شوند.

این اقدامات در پیشگیری از مننژیت موثر هستند:
شستن دست‌ها: به خوبی شستن دست‌ها به از بین بردن میکروب‌ها کمک می‌کند. به کودکان خود یاد دهید که دست‌های خود مرتبا خصوصا قبل از غذا خوردن، بعد از دستشویی، بعد از بودن در مکان‌های عمومی و یا تماس با حیوانات بشویند. نحوه شستشوی درست و کامل را به آن‌ها آموزش دهید.
بهداشت مناسب: نوشیدنی‌ها، خوراکی‌ها، نی‌ها، وسایل خوردن، بالم لب یا مسواک خود را با کسی به اشتراک نگذارید. این را به کودکان و نوجوانان نیز آموزش دهید.
سالم ماندن: با داشتن استراحت کافی، ورزش کردن منظم و با داشتن رژیم غذایی سالم غنی از میوه‌های تازه، سبزیجات و غلات سیستم‌ایمنی خود را حفظ کنید.
پوشاندن دهان: هنگام سرفه و عطسه کردن جلوی دهان و بینی خود را بپوشانید.
مراقبت غذایی در بارداری: با پختن کامل گوشت در درمای مناسب خطر ابتلا به لیستریوز را کاهش دهید. از مصرف پنیرهای تولید شده از شیر غیرپاستوریزه بپرهیزید. از پنیرهایی که به‌طور مشخص دارای برچسب شیر پاستوریزه هستند، استفاده کنید.

_ برخی از انواع مننژیت های باکتریایی با دریافت واکسن، قابل پیشگیری هستند:
واکسن هموفیلوس آنفولانزا B: در آمریکا کودکان عموما این واکسن مننژیت را به عنوان بخشی از برنامه زمان‌بندی واکسینوسیون در دو ماهگی دریافت می‌کنند. این واکسن همچنین برای بزرگسالانی که به بیماری کم‌خونی داسی شکل یا ایدز مبتلا هستند یا طحال خود را برداشته‌اند، مناسب خواهد بود.

واکسن نوموکوکانل کونژوگه: این نوع واکسن مننژیت نیز بخشی از برنامه زمان‌بندی واکسیناسیون برای کودکان زیر ۲ سال در آمریکا است. برای کودکان بین ۲ تا ۵ سال که در معرض خطر بالای مننژیت قرار دارند شامل کودکانی که به بیماری مزمن قلبی یا بیماری ریوی یا سرطان مبتلا هستند، دوز اضافی واکسن توصیه می‌شود.

واکسن نوموکوکال پلی ساکاریدی: کودکان بزرگتر و بزرگسالان که به محافظت در برابر باکتری نوموکوکال نیاز دارند، می‌توانند این واکسن را دریافت کنند. مرکز پیشگیری و کنترل بیماری این واکسن را به تمام افراد بالای ۶۵ سال، جوانان و کودکان دو سال و بزرگتر که سیستم‌ایمنی ضعیفی دارند و یا به بیماری‌های مزمنی همچون بیماری قلبی، دیابت یا کم‌خونی داسی شکل دچار هستند و یا افرادی که طحال خود را از دست داده اند، توصیه می‌کند.

واکسن مننگوکوکال کونژوگه: مرکز پیشگیری و کنترل بیماری دریافت تک دوز این واکسن در کودکان ۱۱-۱۲ ساله و دوز قوی تر در سن ۱۶ سالگی را توصیه می‌کند. اگر واکسن برای اولین بار در سن ۱۳-۱۵ سالگی تزریق شود، دوز قوی‌تر می‌تواند بین سن ۱۶-۱۸ سالگی تزریق شود. اگر اولین دوز از این واکسن مننژیت در سن ۱۶ سالگی یا بالاتر تزریق شود، نیازی به دریافت دوز قوی تر نیست. این واکسن همچنین می‌تواند برای کودکان با سن کمتر که در معرض خطر بالای مننژیت باکتریایی قرار دارند یا در معرض فرد مبتلا به بیماری مننژیت قرار گرفته‌اند، تزریق شود. این واکسن مننژیت برای استفاده در کودکان ۹ ماه تایید شده است. این واکسن برای واکسینه کردن افراد سالمی که واکسینه نشده‌اند و در معرض خطر مننژیت قرار گرفته‌اند، استفاده می‌شود.

 

منابع:

۱- drsalamatx.com

۲- mollaabedin.com

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

هشدار دهنده‌ها برای سلامت سالمندان

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دوران سالمندی

 

اگر در میان‌سالی به سر می‌برید و مرتب دچار ضعف و سرگیجه می‌شوید مراقب باشید چون این علائم هشداردهنده برای سلامتی شما به حساب می‌آیند.
یک متخصص قلب و عروق، گیجی، خستگی و سنکوب را از علائمی دانست که هنگام ابتلا به سکته‌های قلبی ممکن است در سالمندان ایجاد شود.

دکتر حسین فخرزاده با اشاره به اینکه بیماری شریان‌های کرونری یک بیماری شایع قلبی است، گفت: افزایش سن، یکی از عوامل موثر در ابتلا به این بیماری است و تجویز برخی از داروها برای درمان سالمندان ۷۵ سال به بالا ممکن است منجر به خونریزی مغزی شود و این داروها نباید برای سالمندان تجویز شوند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به این‌که ۶۰ درصد بیمارانی که به علت این بیماری در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، سالمند هستند، اظهار کرد: ۸۵ درصد مرگ و میرها بر اثر سکته‌ قلبی مربوط به سالمندان است.

فخرزاده با تاکید بر اینکه گیجی، خستگی و سنکوب از علائمی است که هنگام ابتلا به سکته‌های قلبی ممکن است در سالمندان ایجاد شود، خاطرنشان کرد: بیشتر افراد سالمند هنگام مراجعه به پزشک دارای علائم درد سینه نیستند. تهوع نیز در افراد ۷۵ سال به بالا شایع‌تر است.
این متخصص قلب با اشاره به اینکه احتمال ابتلا به افسردگی پس از سکته‌های حاد قلبی ۲۰ درصد افزایش می‌یابد، تصریح کرد: اساس درمان در این بیماران تعدیل شیوه زندگی، رعایت رژیم غذایی و انجام فعالیت‌های فیزیکی است.
وی در پایان گفت: در حالت پیشرفته این بیماری، اگر خونرسانی‌ یک سرخرگ قلبی به علت مسدود شدن با لخته خون، به طور کامل قطع شود، قسمتی از عضله قلب که خون به آن نمی‌رسد، دچار سکته می‌شود.

 

منبع: isna.ir

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

آیا یادگیری یک زبان خارجی از زوال عقل پیشگیری می‌کند؟

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دوران سالمندی, روانشناسی

 

شاید شنیده باشید که یادگیری زبان خارجی یکی از روش‌های پیشگیری یا به‌تعویق‌انداختن زوال عقل است. زوال عقل به‌معنای از‌دست‌دادن توانایی‌های شناختی است. یکی از متداول‌ترین نمونه‌های زوال عقل هم بیماری آلزایمر است. در حال حاضر علت این بیماری نا‌شناخته است؛ به همین دلیل، برای پیشگیری از این بیماری روش اثبات‌شده‌ای وجود ندارد. بااین‌حال، پژوهشگران احتمال می‌دهند آموختن زبان‌های خارجی در به‌تعویق‌انداختن زوال عقل مؤثر باشد.
زوال عقل بخشی اجتناب‌ناپذیر از روند طبیعی سال‌خوردگی نیست! اغلب سال‌خوردگان به آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل دچار نمی‌شوند. همچنین مهم است بدانید زوال عقل با فراموش‌کاری معمول متفاوت است. در هر سنی که باشیم گاهی به‌یاد‌آوردن برخی کلمات یا نام‌ها برای ما دشوار است.
افرادی که زوال عقل دارند، با مشکلات بسیار جدی‌تری رو‌به‌رو هستند. آنها اغلب گیج و نا‌مطمئن هستند و حتی در محیط‌های آشنا و نزدیک به محل زندگی گم می‌شوند. ماجرا را با این دید نگاه کنید: اگر محل پارک خودروی خود را فراموش کردید، جای نگرانی نیست اما اگر شیوهٔ رانندگی‌کردن را فراموش کردید، ممکن است با مشکلی جدی رو‌به‌رو باشید.

پیشگیری از زوال عقل با مقایسه مغز با عضلات بدن
ایدهٔ پیشگیری از زوال عقل بر اساس مقایسه مغز با عضلات بدن شکل گرفته است. در گفت‌و‌گو‌های محاوره‌ای گاهی از این جملات استفاده می‌کنیم: «انجام‌دادن تمرینات ذهنی مهم است» یا «برای حفظ قدرت عملکرد مغز باید ذهن‌تان را تمرین دهید». این قیاس‌های جالب البته تمثیلی هستند و مغز شبیه عضله نیست. مغز بر‌خلاف عضلات همیشه فعال است، حتی در زمان خواب و استراحت. علاوه بر این، برخی از سلول‌های عضلانی تنها چند روز عمر می‌کنند اما سلول‌های مغز تا آخر عمر همراه ما هستند. پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند تولید سلول‌های مغز در تمام طول زندگی ادامه دارد.
خب، اگر مغز عضله نیست، آیا می‌توان آن را تمرین داد؟ پژوهشگران مطمئن نیستند. امروزه برنامه‌های مختلف رایانه‌ای و تلفن‌همراه با ادعای «تمرین‌دادن مغز» عرضه می‌شوند و بر توانایی‌های شناختی خاصی متمرکز هستند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند این تمرینات می‌توانند توانایی‌هایی را که بر آنها تمرکز دارند تقویت کنند اما تأثیری بر دیگر توانایی‌ها ندارند. مثلا بازی تشخیص کلمات (جدولی از حروف متنوع که باید دور کلمات معنا‌دار موجود در آن خط کشید)، توانایی تشخیص کلمات را در شما تقویت می‌کند اما الزاما تأثیری بر توانایی‌های ادراکی دیگر ندارد.

تأثیر یادگیری زبان‌های خارجی بر توانایی‌های شناختی
مهم‌ترین شواهدی که تأثیر مثبت یادگیری زبان خارجی بر توانایی‌های شناختی را نشان می‌دهند، از پژوهش‌هایی به دست آمده که بر روی افراد دو‌زبانه صورت گرفته است. دو‌زبانه‌بودن معمولا زمانی روی می‌دهد که کودکان هم‌‌زمان ۲ زبان متفاوت را می‌آموزند. آموختن ۲ زبان گاهی در خانه روی می‌دهد (مثلا پدر فارسی صحبت می‌کند و مادر کُردی) و گاهی هم در مدارس چند‌زبانه؛ البته دو‌زبانه‌شدن می‌تواند در بزرگ‌سالی هم روی دهد.

دو یا چند‌زبانه‌بودن بسیار متداول‌تر از چیزی‌ست که تصور می‌کنیم. در حقیقت، تعداد افراد دو یا چند‌زبانه در جهان بیشتر از تعداد افراد تک‌زبانه تخمین زده می‌شود! در برخی کشور‌ها (مانند آلمان و ژاپن) تنها یک زبان رسمی وجود دارد اما در بسیاری از دیگر کشور‌ها چندین زبان رسمی وجود دارد. مثلا کشور سوئیس با هشت میلیون جمعیت را در نظر بگیرید؛ در این کشور به چهار زبان رسمیِ آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانیایی صحبت می‌کنند. در اغلب نواحی آفریقا نیز زبان‌های عربی، سواحیلی، فرانسوی و انگلیسی کاربرد دارند. آفریقایی‌ها معمولا در منزل با زبان بومی خود و در خارج از منزل با یکی از این زبان‌های خارجی تکلم می‌کنند.

به این ترتیب، دو یا چند‌زبانه‌بودن در سراسر جهان بسیار متداول و فراگیر است.

پژوهش‌ها درباره نقش دوزبانه‌بودن در میزان توانایی‌های شناختی
پژوهش‌های بسیاری درباره توانایی‌های شناختی در سراسر جهان صورت گرفته است. نتایج این پژوهش‌ها نشان می‌دهند توسعه توانایی‌های شناختی در افرادی که با بیش از یک زبان تکلم می‌کنند قابل‌توجه است.
مثلا دو‌زبانه‌ها در مقایسه با تک‌زبانه‌ها عملکرد بهتری در آزمون‌های چند‌وظیفگی (انجام هم‌زمان چند کار) و کنترل توجه (تمرکز) دارند. کنترل توجه را می‌توان با «آزمون استروپ» سنجید. در این آزمون از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود به لیستی از نام رنگ‌ها که با رنگ‌های مختلف نوشته شده است نگاه کنند (مثلا کلمه قرمز را با رنگ سبز می‌نویسند و …). شرکت‌کنندگان باید بدون توجه به خود کلمه (مثلا کلمه قرمز)، رنگی که کلمه با آن نوشته شده است (مثلا سبز) را انتخاب کنند. چون فرایند خواندن به‌صورت خودکار انجام می‌شود، نادیده‌گرفتن کلمه قرمز و گزارش‌دادن رنگ سبزِ آن دشوار است. دو‌زبانه‌ها در این آزمون و دیگر آزمون‌های کنترل توجه عملکرد بهتری دارند.
دو‌زبانه‌ها در انجام هم‌زمان چند کار نیز موفق‌تر‌ند. یکی از دلایل این برتری این است که دو‌زبانه‌ها همواره مشغول محدود‌کردن یکی از زبان‌های خود هستند. این ایجاد محدودیت سبب تقویت واکنش‌های شناختی در فعالیت‌های دیگر می‌شود. دو‌زبانه‌ها در مقایسه با تک‌زبانه‌ها در بسیاری از آزمون‌های شناختی عملکرد بهتری دارند. نمونه‌هایی از این آزمون‌های شناختی عبارت‌اند از: انجام فعالیت‌هایی که به درک مفهوم (concept-formation) نیاز دارند مانند حفظ کردن معنای لغات، درک و اجرای دستور‌العمل‌های پیچیده، و تغییر و پیگیری دستور‌العمل‌های جدید.
توجه داشته باشید که دو‌زبانه‌ها در همه حوزه‌های شناختی برتری ندارند. دو‌زبانه‌ها معمولا دایره لغات کوچک‌تری دارند و بازیابی یک لغت از حافظه برای آنها زمان بیشتری می‌برد؛ البته در نهایت، مزیت‌های شناختی و زبان‌شناختی دو‌زبانه‌بودن بسیار بیشتر از تک‌زبانه‌بودن است.

تأثیر یادگیری زبان‌های خارجی بر زوال عقل
گفتیم که مزایای دو‌زبانه‌بودن اکثرِ جنبه‌های توانایی‌های شناختی ما را در‌ بر می‌گیرد. به‌ همین دلیل، احتمال بروز آلزایمر در دو‌زبانه‌ها باید کمتر از تک‌زبانه‌ها باشد یا حداقل شروع آلزایمر باید در سنین بالا‌تری رخ دهد. برای اثبات این ادعا شواهد مستحکمی در اختیار داریم. الن بیالیستوک، روان‌شناس مقیم کانادا، به‌همراه همکارانش پژوهشی در این باره انجام داده‌اند. آنها ۱۸۴ نفر از مراجعان به یک مرکز تقویت حافظه را زیر‌نظر گرفته‌اند. پژوهش آنها نشان می‌دهد اولین نشانه‌های بروز آلزایمر در تک‌زبانه‌ها از ۷۱٫۴‌سالگی و در دو‌زبانه‌ها از ۷۵٫۵‌سالگی دیده می‌شود.
پژوهش‌های مشابه دیگر هم نشان می‌دهند شروع آلزایمر در دو‌زبانه‌ها به‌‌طور میانگین ۴ سال دیر‌تر از تک‌زبانه‌ها روی می‌دهد! این فاصلهٔ ۴‌ساله با هیچ تفاوت نظام‌مند دیگری (به‌جز تک یا دو‌زبانه‌بودن) قابل‌توجیه نیست. مثلا تحصیل تک‌زبانه‌های مورد‌پژوهش (به‌طور میانگین)، ۱٫۵ سال طولانی‌تر از دو‌زبانه‌ها بوده است. به همین دلیل، ۴ سال تفاوت در شروع آلزایمر با تحصیلات بیشتر در دو‌زبانه‌ها ارتباطی ندارد.
پژوهش دیگری در هند نیز نتایج مشابهی را نشان می‌دهد. بر اساس این پژوهش، اولین علائم آلزایمر در دو‌زبانه‌ها، در مقایسه با تک‌زبانه‌ها، ۴٫۵ سال دیر‌تر بروز می‌کنند. در این پژوهش تأثیر عوامل دیگر نظیر جنسیت یا اشتغال خنثی شده است و نتایج آن قابل‌اتکا‌تر هستند. پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند مزایای شناختیِ دو‌زبانه‌بودن شامل حال افرادی نیز می‌شود که در بزرگ‌سالی زبان جدیدی می‌آموزند. البته نکته‌ای کلیدی هم در این باره وجود دارد: دو‌زبانه‌بودن فقط زمانی مزیت دارد که شما همیشه با هر دو زبان خود تکلم کنید!

جمع‌بندی
پژوهش‌هایی از این نوع قطعا امید‌بخش هستند اما تا این زمان از توضیح دلیل یا چگونگی بروز این تفاوت‌ها بین تک و دو‌زبانه‌ها نا‌توان بوده‌اند؛ به عبارت دیگر، این پژوهش‌ها تنها وجود تفاوت بین این دو گروه را نشان می‌دهند و دلیل وجود و ساز‌و‌کار این تفاوت را توضیح نمی‌دهند. برای پی‌بردن به دلیل این تفاوت‌ها به پژوهش‌های بیشتری نیاز داریم.
پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند عضوی‌از‌جامعه‌بودن و فراوانیِ تعامل اجتماعی نیز در به‌تعویق‌انداختن زوال عقل مؤثر هستند. باز هم تأکید می‌کنیم که این نتایج، به اندازه‌ای که برای آنها تبلیغ می‌شود، صریح و قابل‌اتکا نیستند. سال‌خوردگانی که زندگی و روابط اجتماعی فعال‌تری دارند، در مقایسه با هم‌سن‌های گوشه‌گیر خود، سالم‌ترند؛ به همین دلیل، مشخص نیست اجتماعی‌بودن بروز آلزایمر را به تعویق می‌اندازد یا افرادی که آلزایمر ندارند احتمالا اجتماعی‌تر هستند!
حتی اگر یادگیری زبان خارجی اکسیری شفا‌بخش برای همه بیماری ها نباشد، دریچه‌ای نوین به‌روی شما می‌گشاید. یادگیری زبان خارجی همواره مزیت‌هایی باور‌نکردنی برای شما در پی دارد.

منابع:

۱- chetor.com

۲- time.com

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

پیری شبکیه چشم و نابینایی در صورت عدم تشخیص سریع

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دوران سالمندی,

 

پیری شبکیه، بیماری بسیار شایعی است که یکی از مهم‌ترین علل افت دید یا به نحوی کوری در افراد مسن است. بیماری پیری شبکیه هم مانند آب مروارید ناشی از سن است، در واقع سلول‌های شبکیه به مرور فرسوده و تخریب می‌شوند و این تخریب به مرور باعث افت و کاهش دید شده و در موارد شدیدتر واقعا زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

_ انواع و علت بیماری پیری شبکیه چشم

یکی از مهم‌ترین علل این بیماری سن است، پیری شبکیه بیشتر در افراد بالای شصت سال بروز پیدا می‌کند. بیمار احساس می‌کند که کیفیت دید خوبی ندارد و افت دید دارد.

بیماری پیری شبکیه چشم به ۲ دسته تقسیم می شود، نوع خشک و نوع مرطوب. در نوع خشک، چیزی که بیمار احساس می‌کند و به آن علت به پزشک متخصص مراجعه می‌کند افت دید است، معمولا افت دید تدریجی است و به مرور کاهش دید در بیماران بیشتر می‌شود. در عللی که برای این نوع پیری شبکیه چشم مطرح می‌کنند، مسائل سن، ژنتیک و تغذیه مطرح هستند. رژیم غذایی سالم و کم چرب می‌تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد، پیری شبکیه چشم، از نوع خشک معمولا در افرادی اتفاق می‌افتد که ناراحتی قلبی هم دارند. استفاده از میوه‌های رنگی و آنتی‌اکسیدان دار نیز در پیشگیری از این نوع پیری شبکیه چشم موثر است. بنابراین برگزیدن یک سبک زندگی مناسب اصلی‌ترین مسئله برای به تاخیر انداختن و پیشگیری از این بیماری است.

تشخیص این بیماری فقط از عهده پزشک بر می آید که با تجویز عکس، آزمایش و انجام اقدامات تشخیصی بیماری را شناسایی می‌کند. برای نوع خشک این بیماری معمولا درمان قطعی وجود ندارد و تنها می‌توان تا حدودی از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد، که توسط داروهایی انجام می‌شود که برای چشم جنبه مکمل دارند.

در نوع مرطوب این بیماری، بیمار یک دفعه دچار کاهش دید می شود و همه چیز را کج و معوج می بیند و به معنای دیگر افت ناگهانی دید پیدا می‌کند. در این حالت شبکیه چشم علاوه بر فرسودگی دچار اختلالات دیگری از جمله تشکیل عروق نا‌به‌جا، خونریزی و جمع شدن مایع در زیر شبکیه می‌شود. این نوع پیری شبکیه چشم اگر درمان نشود، صد درصد منجر به کوری خواهد شد.

_ درمان بیماری پیری شبکیه چشم چگونه است؟

در گذشته برای درمان این بیماری از روش های لیزری استفاده می کردند که به علت نگرفتن جواب درست و خوب، امروزه از تزریق ها و دارو ها برای درمان این بیماری استفاده می شود. این نوع روش های درمانی توانسته اند تا حد زیادی روند بیماری را کند کنند و به شکل قابل توجهی بینایی را به بیماران بازگردانند.

خیلی وقت‌ها ممکن است بیمار علاوه بر آب مروارید دچار پیری شبکیه هم باشد و پس از انجام عمل برای درمان آب مروارید باز هم احساس تاری کند و سپس متوجه پیری شبکیه چشم شود.

به تمام افرادی که در خانواده خود سابقه پیری شبکیه، دارند توصیه می‌شود که حتی در صورت عدم داشتن علائم برای انجام آزمایشات و تست‌ها به پزشک متخصص مراجعه کنند تا معاینه دوره ای برای‌شان حتما انجام شود زیرا این بیماری چه در نوع خشک پیشرفته، چه در نوع مرطوب، نهایتا منجر به نابینا شدن افراد می‌شود.

 

منبع: asanteb.com

0
1 2 3