هیدرونفروز یا ورم کلیه در نوزادان – علل، نشانهها و درمانهایی که باید از آن آگاه باشید
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, شیرین کریمی بهداشت کودکان
به گزارش سایت Mom Junction
آیا نوزاد شما هنگام ادرار کردن سوزش شدید دارد و بسیار گریه میکند؟ آیا پزشک بیماریِ ورم کلیه یا هیدرونفروز را در نوزاد شما تشخیص داده است؟ اگر پاسخ شما مثبت است، پس مطالبی که در ادامه میآید را بخوانید.
هیدرونفروز نوعی بیماری است که منجر به ورم کلیه میشود و نوزاد شما ممکن است متحمل دفع ادرار دردناک یا درد شدید در قسمت پایین شکم بشود.
_ هیدرونفروز چیست؟
بیماری هیدرونفروز وقتی رخ میدهد که یک یا هر دوی کلیهها متورم بشوند. در چنین وضعیتی کلیههای نوزاد شما قادر به دفع ادرار از کلیه به مثانه نیستند. انسداد ایجادشده در مجاری ادراری باعث دردناک شدن دفع ادرار میشود.
_ علل ورم کلیه در نوزادان
عوامل داخلی و خارجی بسیاری میتوانند منجر به ورم کلیه در نوزادان بشوند:
- سنگهای کلیۀ موجود میتوانند میزنای (عضو لوله ای که از کلیه به مثانه کشیده شده و ادرار را از کلیه به مثانه میرساند) را مسدود کنند. سنگها به تدریج به سمت مثانۀ ادرار حرکت میکنند و شرایط دردناکی را به وجود میآورند.
- ایجاد کیست یا تومور میتواند میزنای را فشرده سازد و تخلیۀ مناسب ادرار را دچار مشکل کند.
- لختههای خون در کلیهها میتوانند منجر به بروز بیماری مجرای ادراری اوروپاتی انسدادی حاد یک طرفه بشوند.
- برخی از نوزادان با نقص مادرزادی به دنیا میآیند، نقصهایی مانند مثانۀ تنگ و مستعد ابتلا به ورم کلیه.
_ علائم و نشانههای ورم کلیه در نوزادان:
ادرار از طریق دستگاه مجاری ادراری تحت فشار نرمال جریان دارد. اگر یک گرفتگی یا انسداد در دستگاه مجاری ادراری وجود داشته باشد، فشار دائمی ایجاد میشود. از آنجایی که ادرار نمیتواند برای مدت زیادی به آرامی جریان داشته باشد، کلیه ممکن است شروع به ورم کردن و بزرگ شدن بکند. کلیه ممکن است عفونی بشود و میتواند به اعضای مجاورش در بدن آسیب برساند. اگر کودک شما درمانهای مناسب را به موقع دریافت نکرده است ممکن است وضعیت به شرایط نامطلوبی بینجامد و یا حتی به نارسایی کلیه منجر بشود.
علائم و نشانههای ورم کلیه معمولاً وابسته به مدت زمانی است که دستگاه مجاری ادراری با گرفتگی و انسداد مواجه شده است. برخی از نشانههای مرئی این بیماری عبارتند از:
- ادرار همراه با درد
- درد در قسمت پایین شکم
- تکرر ادرار
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- عفونت در دستگاه مجاری ادرار
وقتی گردش ادرار به آرامی صورت نمیگیرد کودک شما بیشتر در معرض خطر عفونت مجاری ادراری (UTI) قرار دارد، عفونت مجاری ادرای یکی از شایعترین نشانههای ورم کلیه یا هیدرونفروز است و این نشانهها در نوزادان عبارتند از:
- درد پشت
- تب
- گریههای مداوم، کج خلقی و درد داشتن هنگام ادرار کردن
- ادرار کِدر
اگر هر کدام از نشانههای ورم کلیه را مشاهده میکنید فوراً با پزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید. بر اساس نظرات پزشکی اگر عفونت مجاری ادرار درمان نشود میتوانند منجر به اختلالهای جدی در سلامتی فرد بشود، مانند التهاب یا عفونت کلیه و سپتیسمی یا مسمومیت خون.
_ تشخیص ورم کلیه در نوزادان:
برخی از آزمایشها برای تشخیص ورم کلیه در نوزادان عبارتند از:
- آزمایش ادرار: این آزمایش هر گونه عفونت یا سلولهای غیرطبیعیِ موجود در ادرار را نشان میدهد.
- شمارش کامل سلولهای خونی یا آزمایش CBC: این آزمایشی مؤثر برای تشخیص کمخونی یا عفونت مجاری ادراری در نوزادان است.
- آزمایش الکترولیت: این آزمایشی مؤثر برای تشخیص هیدرونفروز مزمن است.
- آزمایش نیتروژن اورۀ خون (BUN) و آزمایش میزان تصفیه گلومرولی (GFR): این آزمایشها دو نوع مختلف آزمایش خون هستند که به بررسی عملکرد کلیهها کمک میکنند.
- سی تی اسکن: سی تی اسکن مؤثرترین آزمایش عکسبرداری از شکم است؛ سی تی اسکن به تشحیص هرگونه اختلالی در آناتومی کلیه کمک میکند. اکثر مشاوران پزشکی برای تشخیص سنگ کلیه یا سنگ مثانه انجام سی تی اسکن را تجویز میکنند.
- اولتراسوند یا سونوگرافی تشخیصی: اولتراسوند به تشخیص و یافتن اختلال عملکرد در کلیه کمک میکند.
_ درمان ورم کلیه در نوزادان:
درمان این بیماری بستگی به میزان انسداد و گرفتگی دارد. پزشک انسداد در مجاری ادرار را با استفاده از روشهای جراحی رفع میکند، روشهایی مانند الحاق کردن قالب استنت (برای نگهداری محل پیوند) یا لوله نفروستومی (ایجاد فیستول دائمی از لگنچه کلیه به خارج).
اگر انسداد در نوزاد شما ناشی از وجود بافت زخمی یا لختۀ خون باشد با جراحی میتوان قسمت آسیبدیده را برداشت. روند جراحی پایانههای سالم میزنای در نوزاد را دوباره به هم متصل میکند تا گردش ادرار به سرعت طبیعیِ خود بازگردد.
اگر نوزاد شما به دلیل سنگ کلیه به ورم کلیه دچار شده است پزشک ممکن است جراحی اندوسکوپی انجام بدهد. در روند جراحی اندوسکوپی از ابزارهای ریزی برای برداشتن سنگ کلیه به آسانی استفاده میشود.
_ عوارض ورم کلیه در نوزادان:
اگر بیماری ورم کلیه در نوزاد درمان نشود به کلیه آسیب وارد میشود. کلیه به تدریج توانایی خود در تصفیۀ خون، زدودن سموم ناخواسته در بدن و حفظ سطح طبیعی ادرار در بدن نوزاد را از دست میدهد.
ورم کلیه اغلب میتواند منجر به عفونت کلیه بشود. کلیههای ناکارآمد میتوانند به عوارضی همچون مرگ و میر منتهی بشوند. اما اگر ورم کلیه در زمان مناسب یا در مراحل پیشرفته درمان بشود بیشتر عوارض آن میتواند محدود و کنترل بشود. اگر روند درمانی مناسب به کار گرفته شود عملکرد کلیه به راحتی از سر گرفته میشود و هر دوی کلیهها به خوبی میتوانند کار کنند.
اما در موارد معدودی، هنگامی که نوزاد از ورم کلیۀ مزمن رنج میبرد وضعیت بدتر میشود. حتی پس از بهبود سریع ورم کلیه و رفع انسداد مجاری ادراری ممکن است کلیههای نوزاد به خوبی کار نکنند.
_ راهنمایی پزشکی برای ورم کلیه در نوزادان:
اگر کودک شما از ورم کلیۀ حاد رنج میبرد ممکن است شرایطی در بدن نوزاد، مانند درد زیاد در شکم، رخ بدهد. این درد نیاز به درمان بالینی اورژانسی و پزشک متخصص دارد.
همچنین ممکن است در ادرار نوزاد خون دیده شود که در این صورت بسیار حساس است و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. بیشتر اوقات وضعیت ورم کلیۀ نوزاد ناشی از وجود تومورها یا سنگهای کلیه و یا عفونت مثانۀ ادرار است. به محض اینکه نتیجۀ آزمایشهای پزشکی وجود ورم کلیه یا هیدرونفروز را در نوزاد تایید کرد فوری به پزشک متخصص در بخش نوزادان مراجعه کنید. عفونت دستگاه مجاری ادرار میتواند مانع گردش طبیعی ادرار در بدن بشود. همچنین این وضعیت میتوانند کودک را بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهایی مانند پیدایش باکتری در خون یا عفونت باکتریایی در جریان خون قرار بدهد.
با استفاده از تشخیص به موقع و درمان مناسب میتوانید تا حد زیادی بیماری ورم کلیه را تحت کنترل درآورید.
آیا نوزاد شما از ورم کلیه رنج میبرد؟ پزشک چه نوع درمانی را برای او پیشنهاد داده است؟ تجربیات خود را با ما در میان بگذارید و نظرات خود را دربارۀ این بیماری بنویسید.
منبع: momjunction.com