بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دارونامه

 

قرص اوریگانوم ( Origanum )
شکل دارو: بصورت قرص گیاهی ۵۰۰ میلی‌گرمی بدون روکش
موارد مصرف: ضدسرفه، خلط آور و ضدعفونی‌کننده دستگاه تنفسی، بروشیت
گیاهان مورد استفاده: شیرین‌بیان، مرزنجوش، پرسیاوشان، پونه
مکانیسم اثر: گلیسیرین موجود در ریشه شیرین‌بیان خلط آور و ضدالتهاب بوده و تیمول و کارواکرول موجود در مرزنجوش ضدعفونی کننده قوی می‌باشد. موسیلاژ و مواد فلاونوییدی (روتین و کورستین) موجود در پرسیاوشان ضدالتهاب و ضدآلرژی بوده مواد پکتینی و اسناس موجود در گیاه پونه خلط آور و ضدعفونی کننده می‌باشد.
مقدار مصرف: روزی ۳ مرتبه ۲-۳ عدد بعد از غذا
موارد منع مصرف در صورت ابتلا به زخم‌های معده و روده نباید استفاده شود در صورت بروز هر گونه واکنش آلرزیک به پزشک خود مراجعه کنید.
شرایط نگهداری کمتر از دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد
شیرین بیان:
شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودرو است و کمتر مورد کشت قرار می‌گیرد. برگ‌های آن مرکب است و از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافه یک برگچه انتهایی تشکیل یافته ‌است که به سبب ترشح شیره، چسبنده‌اند. گل‌های این گیاه به رنگ‌های ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید هستند و میوه‌اش شامل ۵ تا ۶ دانه مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.

مرزنجوش:
مرزنجوش و پونه کوهی اغلب به صورت مترادف استفاده می‌شوند، اما مرزنجوش معطر شیرین کمی متفاوت است. یونانیان آن را به نام “شادی کوه” می‌شناختند و آن در سراسر دریای مدیترانه برای رایحه، طعم و ارزش دارویی آن مورد احترام بود. مرزنجوش معمولا به عنوان ماده کمکی برای گوارش معروف است، اما آن به عنوان درمان ضدقارچ، ضدباکتری و ضدعفونی کننده موثر است.

پرسیاوشان:

پرسیاوشان (نام علمی: Adiantum capillus-veneris) نام یک گونه از سرده پرسیاوش است که در ایران می‌روید. این گونه جزو گیاهان دارویی به‌شمار می‌رود.[۱] گیاهی است پایا از رده سرخس‌ها با ساقه‌های باریک و برگ‌های ریز که در جاهای گرم و مرطوب می‌روید.

پرسیاوشان در شاهنامه: در شاهنامه‌ی فردوسی آمده است وقتی به دستور افراسیاب سر سیاوش را جدا نمودند ، تشت خون را بردند در محلی که قبلا تعیین شده بود سرنگون کردند و در همان لحظه خون با خاک مخلوط گشته، بجوشید و به شکل تپه‌ی کوچکی درآمد و در همان ساعت از آن گیاهی رویید که روی هر برگش سر بریده ای دیده میشد و آن گیاه به نام پرسیاوشان موسوم گشت
بهبود دهندهٔ عملکرد دستگاه گوارش، تنظیم کلسترول خون، تنظیم قندخون، ضددرد و التهاب، بهبود عملکرد کبد و سم‌زدا

پونه:
فودنه، پودنه، پونه، فودنج یا فود (نام علمی: Mentha pulegium) از گیاهان خانواده نعنائیان است. گیاهی است از سرده نعنا و تیره لب گلی‌ها و له شده برگ‌های آن عطر نعنا دارد. در زبان ترکی به آن یارپیز (yarpiz) گفته می‌شود. مصارف شناخته شده آن در آشپزی و شیرینی‌پزی و در طب سنتی به عنوان آرام‌بخش و مسکن و نیز در سقط جنین بکار می‌رود. اسانس آن در صنعت عطر‌سازی کاربرد دارد و دارای ماده سمی پولِگون∗ است.

فرهنگستان زبان فارسی این گیاه را «خالواش» و «نعنا خالواش» نامیده و در توصیف آن آورده‌است: گونه‌ای نعنا به شکل خوابیده یا خیزان با ساقه‌های متعدد و پوشیده از کرک‌های متراکم و گسترده؛ پهنک برگ‌ها تخم‌مرغی، به طول ۵ تا ۲۰ میلی‌متر و حاشیهٔ صاف یا کم‌وبیش دندانه‌دار است و گل‌آذین آن دارای چرخه‌های کروی و گل‌های غالباً بنفش و به‌ندرت سفید است که با فاصله از یکدیگر و پرشمار در محور برگ‌ها و در طول ساقه قرار گرفته‌اند.
پونه از خانواده نعناع است و ترکیب اصلی موجود در این گیاه، اسانس روغنی فرار یا روغن منتول است.
به علاوه در اعضای این گیاه مقداری تانن، مواد رزینی و قند نیز وجود دارد و حاوی مقدار زیادی ویتامین است.
گیاه پونه در فصل گرما می‌روید، اما سایه روشن را بهتر می‌تواند تحمل کند.
این گیاه در خاک‌های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد می‌کند.
با گیاه پونه می‌توان یک دم کردهٔ گیاهی فوق‌العاده تهیه نمود. برای تهیهٔ یک فنجان دم کردهٔ این گیاه، یک قاشق غذاخوری سرخالی از برگ یا گل پونهٔ تازه یا یک قاشق چای خوری برگ پونه خشک شده را در چای صاف کن درون یک لیوان ریخته و یک فنجان آب در حال جوش را روی آن بریزید. اجازه دهید مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد و رنگ چای در بیاید. اگر دوست داشتید می‌توانید آن را کمی شیرین کنید.

دم کرده پونه
برگ‌ها و گل‌های پونه و همچنین ساقه‌های آن می‌توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها باشند. این گیاه همچنین بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‌باشد.
از دم کردهٔ این گیاه برای درمان سرماخوردگی، زکام، سردردها، مشکلات گوارشی، کم کردن تب خفیف، تسکین گلودرد و برای بهبود نفخ شکم، حالت تهوع، دردهای قاعدگی و بی خوابی استفاده می‌شود.
پونه را به عنوان تحریک‌کننده تولید صفرا نیز می‌شناسند.
تزریق عصارهٔ پونه به موش‌های آزمایشگاهی نشان داد که این گیاه دارای خواص آرام بخشی خوبی است.
عصارهٔ پونه دارای خاصیت تسکین دهندهٔ درد نیز می‌باشد.
در محیط آزمایشگاه دیده شد که عصارهٔ پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‌های مختلف دیگر فعال است.

مواد موثره: آسپاراژین، کومارین، موسیلاژ، تیمول، متتول، کارواکرول، بیزابولن و لینالول

منابع:

۱- بروشور محصول

۲- دانشنامه‌آزاد