اطلاعاتی درباره سرطان زبان
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان. , فرناز اخباری
به گزارش سایت cedars-sinai.org
_ سرطان زبان چیست؟
چندین نوع سرطان در زبان رشد میکند، اما سرطان سلولهای سنگفرشی شایعترین است. سلولهای سنگفرشی سلولهای نازک و مسطحی میباشند که یک لایه از دهان و اندامهای دیگر را میپوشانند.
_ دو نوع سرطان زبان وجود دارد:
• سرطان زبان دهان؛ دو سوم قدامی زبان که میتوانید آن را بچرخانید، زبان دهانی نامیده میشود.
• سرطان پایه زبان؛ پایه یک سوم خلفی زبان که به سمت گلو گسترش مییابد، پایه زبان نامیده میشود.
_ چه عواملی باعث ایجاد سرطان زبان میشود و عوامل خطر آن چیست؟
در برخی از افراد بدون عوامل خطر مبتلا به سرطان زبان میشوند. این سرطان در گروههای سنی بالاتر از ۴۰ سال و بیشتر شایع است، اگرچه ممکن است در جوانان نیز مشاهده شود. شیوع این بیماری در مردان دو برابر است.
_ عوامل خطر دیگر عبارتند از:
• سیگار کشیدن و نوشیدن الکل؛ افراد سیگاری پنج برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض سرطان زبان هستند.
• ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)؛ یک بیماری مقاربتی است. HPV 16 و HPV 18 خطر ابتلا به سرطان زبان را افزایش میدهند.
• مردان آفریقایی-آمریکایی بیشتر از سفیدپوستان در معرض خطر هستند.
_ علائم سرطان زبان چیست؟
_ سرطان زبان دهان
• تودهای در کنار زبان که توسط دندانها لمس میشود.
• توده غالباً مانند زخم به نظر میرسد و به رنگ خاکستری-صورتی مایل به قرمز است.
• در صورت گاز گرفتن یا لمس، توده به راحتی خونریزی میکند.
_ سرطان پایه زبان
•تشخیص تومور در مراحل اولیه بسیار دشوار است، بنابراین معمولاً هنگامی گه بزرگ شده تشخیص داده میشود.
• علائم کمی در مراحل اولیه وجود دارد.
• در مراحل بعدی، سرطان ممکن است باعث درد، احساس پر بودن در گلو، مشکل در بلع، احساس یک توده در گردن یا گلو، تغییر صدا یا درد گوش شود.
_ چگونه سرطان زبان تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص، دکتر از سابقه پزشکی استفاده میکند و سؤالات خاصی راجع به علائم میپرسد. زبان و گردن بیمار معاینه میشود و از یک آینه کوچک و دسته بلند برای معاینه و دیدن پایین گلو استفاده میشود.
آزمایشهای متعددی برای کمک به تشخیص انجام میشود. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
• انجام اشعه ایکس از دهان و گلو، که شامل سیتیاسکن (توموگرافی کامپیوتری) و اشعه X (که تصاویر را در بخشهای نازک نشان میدهد) میباشد.
• اسکن PET (توموگرافی انتشار پوزیترون)، که از مواد رادیواکتیو برای شناسایی فعالیت بیش از حد در یک عضو استفاده میکند. که ممکن است نشاندهنده رشد تومور باشد.
• سرطان زبان معمولاً نیاز به بیوپسی دارد ویک نمونه کوچک از بافت برای تشخیص سرطان از تومور خارج میشود. بعد از اینکه جراح بافت را جدا کرد، یک آسیبشناس سلولها را زیر میکروسکوپ بررسی میکند.
_ روشهای مختلفی برای بدست آوردن بیوپسی وجود دارد:
بیوپسی آسپیراسیون با سوزنریز: یک سوزن نازک درون تومور وارد میشود و نمونهای از طریق مکش به داخل سرنگ کشیده میشود.
بیوپسی برشی: یک نمونه با اسکالپل (چاقوی جراحی) برداشته میشود.
بیوپسی پانچ: به وسیله یک تیغه دایرهای کوچک، یک ناحیه گرد از دور بافت برداشته میشود.
_ سرطان زبان چگونه درمان میشود؟
از جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی برای درمان سرطان زبان استفاده میشود.
جراحی:
زبان دهانی:
برداشتن جراحی تومور اولیه ممکن است تنها درمانی باشد که برای سرطانهای کوچک زبان دهان مورد نیاز است. اگر تومور بزرگ باشد، ممکن است به غدد لنفاوی در گردن گسترش یابد. در صورتی که این اتفاق بیفتد، جراح ممکن است برداشتن غدد لنفاوی آسیبدیده در گردن را نیز توصیه کند.
اکثر سرطانهای کوچک زبان دهانی بعد از برداشته شدن، کمی تغییرات زیبایی یا عملکردی باقی میگذارند.
تومورهای بزرگتر میتوانند گسترش یافته و بلع آن را سخت کنند. جراحی تومورهای بزرگ همچنین بر گفتار و بلع تأثیر می گذارد. با جدیدترین تکنیکهای بازسازی، پزشکان، قادر به بازگرداندن اکثر مشکلات گفتاری و بلع هستند.
_ پایه زبان
تومورهای روی پایه زبان معمولاً هنگام تشخیص بزرگتر هستند زیرا در مراحل اولیه، مشاهده تومور دشوار است. تنها علامت اولیه درد گوش است. تغییرات صوتی و بلع دشوار بعدا رخ میدهد.
از آنجا که پایه سرطان زبان در مراحل دیرتر تشخیص داده میشود، ممکن است این سرطان در گردن گسترش یافته باشد. در صورتی که غدد لنفاوی مبتلا شوند اغلب نیاز به برداشته شدن آنها میباشد.
_ پرتو درمانی
پرتودرمانی، از جمله پرتودرمانی مدوله اینتنسیتی، از تقسیم سلولهای سرطانی جلوگیری میکند و رشد تومور را کند میکند. رادیوتراپی همچنین سلولهای سرطانی را از بین میبرد و میتواند تومورها را کوچک یا از بین ببرد. پرتودرمانی مدوله اینتنسیتی، امکان استفاده از دوزهای پرتودرمانی مؤثر با عوارض جانبی کمتری را نسبت به تکنیکهای رادیوتراپی معمولی فراهم میآورد. پرتودرمانی شامل پنج تا شش هفته درمان روزانه است.
_ شیمی درمانی
شیمی درمانی به دلایل مختلف تجویز میشود:
• همراه با رادیوتراپی به عنوان روش جایگزین برای جراحی میباشد(به نام کمو رادیاسیون میباشد)
• بعد از عمل برای کاهش خطر بازگشت سرطان
• برای کاهش رشد تومور و کنترل علائم در صورت عدم درمان سرطان (درمان تسکیندهنده)
_نکات کلیدی
• افراد میتوانند به سرطان زبان دهان مبتلا شوند _ بخشی که میتوانید آن را بیرون بیاورید _ و یا پایه زبان، که تا پایین گلو گسترش مییابد.
• سرطان در افراد ۴۰ ساله و بالاتر شایع است.
• سرطان زبان با جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی قابل درمان است.
_ مراحل بعدی
نکاتی که پس از مراجعه شما به ارائهدهنده خدمات درمانی کسب میکنید:
• دلیل بازدید خود و آنچه را که میخواهید رخ دهد بدانید.
• قبل از بازدید، سؤالاتی را که میخواهید بپرسید بنویسید.
• شخصی را با خود بیاورید تا به شما در پرسیدن سؤال کمک کند و آنچه را که ارائه دهنده خدمات به شما میگوید بهیاد آورد.
• در ویزیت، نام تشخیص جدید و هرگونه داروی جدید، درمان یا آزمایش را بنویسید. همچنین هر آموزش جدیدی را که ارائهدهنده خدمات به شما آموزش میدهد هم یادداشت کنید.
• علت اینکه چرا یک دارو یا درمان جدید تجویز میشودو چگونه به شما کمک میکند را بدانید و همچنین از عوارض جانبی آن نیز آگاه باشید.
• سؤال کنید که آیا وضعیت شما با روشهای دیگر قابل درمان است.
• بدانید که چرا یک آزمایش یا پروسه برایتان توصیه میشود و نتایج چه معنیای میتواند داشته باشد.
• اگر دارو را مصرف نکنید یا آزمایش یا پروسه را انجام ندهید، بدانید که چه اتفاقی پیش رو دارید؟
• اگر قرار ملاقات پیگیری دارید، تاریخ، ساعت و هدف آن بازدید را بنویسید.
• اگر سؤال دارید چگونه میتوانید با ارائهدهنده خود تماس بگیرید.
منبع: cedars-sinai.org