بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان

گیرنده گوش شامل کانال گوش خارجی، گوش میانی، پرده گوش و استخوان‌های ریز گوش است. قسمتی که صدا را تفسیر می‌کند، در مغز قرار دارد.بین مغز و گوش، عصب شنوایی به عنوان پل ارتباطی قرار گرفته است. این عصب از گوش خارجی به گوش میانی و از سمت حلزون گوش به سمت مغز امتداد دارد. اگر در این مسیر مشکلی به وجود آید، می‌تواند عامل وزوز باشد.

گوش داخلی، در داخل استخوان گیجگاهی سر قرار گرفته است. سختی این استخوان بعد از مینای دندان، مقام دوم را در بدن دارد. در کنار این استخوان، غشایی قرار گرفته که احشای داخلی را عایق‌بندی می‌کند. اگر هر عاملی (مثل ضربه، تروما یا داروها) عایق پیرامون ساختمان داخلی گوش را دچار آسیب کند، می‌تواند در گوش ایجاد صدا نماید.

وزوز گوش ( Tinnitus ) عبارت است از شنیدن صدایی غیرطبیعی در گوش یا درک آن در مغز در غیاب صدای خارجی. صدا معمولاً به صورت زنگ می‌باشد. این حالت می‌تواند به صورت موقتی یا دائمی باشد.

وزوز گوش به دو دسته تقسیم می‌شود: نوع ذهنی و نوع عینی. معمولاً وزوز گوش ذهنی است و صدا فقط توسط بیمار شنیده می‌شود.

اگر وزوز گوش خفیف باشد در حالت آرامش شنیده می‌شود ولی اگر خیلی شدید باشد در شنوایی فرد تداخل به وجود می‌آورد و می‌تواند باعث اختلال فعالیت و خواب، عصبی‌شدن فرد شود.

*** انواع وزوز گوش

وزوز فردی: فقط خود فرد قادر به شنیدن صدای وزوز است.

وزوز عینی: اگر فرد دیگری گوش خود را نزدیک فرد مبتلا ببرد، صدای وزوز را خواهد شنید.

*** علل وزوز گوش

– وزوز نوع فردی، به علت بروز مشکل در گوش خارجی، میانی یا داخلی ایجاد می‌شود.

– وزوز عینی، در اثر اختلالات عروقی، وضعیت استخوانی گوش یا انقباضات عضلانی بروز می‌کند.

– فشار خون بالا یا پایین، تومور، دیابت، مشکلات تیروئید، آسیب به سر و گردن، آنتی‌بیوتیک‌ها، آرامش‌بخش‌ها و آسپیرین نیز باعث وزوز گوش می‌شوند.

– افزایش سن (افراد بالای ۶۵ سال). در این افراد، دیواره عروق سخت می‌شود و در نتیجه عروقی که حلزون گوش را تغذیه می‌کنند، تنگ شده و سبب کم‌خونی در قسمتی از حلزون می‌شوند که این خود عاملی برای ایجاد وزوز گوش است.

– قرار گرفتن در معرض صداهای بلند برای مدتی طولانی

– تجمع جرم در گوش

– سفتی استخوانچه‌های گوش میانی و چسبندگی آن‌ها

– برخی از داروها نظیر سالیسیلات‌ها، ایبوپروفن، ایندومتاسین، فلزات سنگین مانند ارسنیک، کینین و بعضی از ضد‌افسردگی‌ها

– آسیب حلزون گوش و عصب زوج هشتم مغزی

– تومورهای عصب شنوایی

– آلودگی‌های صوتی در محیط‌های کار و زندگی

– وقتی سر را پایین می‌آورید یا در حالت درازکش قرار می‌گیرید، فشار وریدی ناحیه جمجمه بالا می‌رود. بالا رفتن این فشار وریدی همراه با نازک شدن دیواره استخوانی (که بین شریان‌های مغز وجود دارد)، سبب می‌شود صدای ضربان یا نبض به حلزون منتقل شود و صداهایی در گوش ایجاد کند.

*** علائم وزوز گوش

وزوز گوش معمولا با شنیده شدن صداهایی آزاردهنده که در محیط خارجی وجود ندارد، نمایان می‌شود.

ممکن است صدای زنگی در گوش احساس شود، گاهی وزوز، هم‌همه، صدای تیک‌تیک، سوت یا صدایی مانند وزش باد.

شدت این صدا می‌تواند ضعیف یا پر سر و صدا باشد.

گاهی این صداها تا حدی بلند است که با زندگی روزانه و تمرکز فرد تداخل پیدا می‌کند و باعث می‌شود صداهای واقعی که در محیط بیرون وجود دارد، به راحتی شنیده نشود.

*** عوارض وزوز گوش

خستگی، استرس، مشکلات خواب، عدم تمرکز، مشکلات حافظه، افسردگی، اضطراب و تحریک‌پذیری.

*** درمان وزوز گوش

ابتدا باید بیماری ایجادکننده وزوز گوش را تشخیص داد، تا بتوان مشکل را درمان کرد.

درمان‌های وزوز گوش عبارتند از:

۱- درمان‌های پزشکی و توانبخشی

۲- استفاده از سمعک

۳- تحریک الکتریکی یا مغناطیسی: وزوز، ناشی از اختلال در عملکرد عصب شنوایی است و اگر این عصب تحریک شود، به حالت اولیه برخواهد گشت.

۴- موفق‌ترین روش درمان، روش بازآموزی وزوز است. در این روش به فرد یاد می‌دهند که با استفاده از کنترل‌کننده‌های صدا و با شرکت در جلسات آموزشی، هم صدای وزوز و هم اضطراب را کنترل کند.

۵- مجموعه‌ای شامل: طب سوزنی گوش، تمرین عضلات کمر، سر و صورت و اصلاح فرم بدن. فرم بد گردن، به بلوکه شدن مفاصل و کوتاه شدن و ضعف برخی عضلات ناحیه سر و صورت منجر می‌شود، لذا نرمش عضلات و بهبود فرم بدن، بخشی از روش درمان ابداعی را تشکیل می‌دهد.

** مواد غذایی برای کاهش وزوز گوش

روش‌های متعددی برای کاهش و تسکین وزوز گوش وجود دارد. برخی از افراد از دستگاه‌های تولید «صدای سفید» استفاده می‌کنند و برخی دیگر تلاش خود را برای کاهش و کنترل استرس‌های‌شان به کار می‌گیرند. در این صورت می‌توان مشکل بروکسیم یا دندان قروچه را نیز حل کرد. بهترین راه این است که به دنبال تکنیک‌های مناسبی باشید که به بهترین نحو نیازهای‌تان را برطرف کند. می‌توانید به مواد غذایی نیز اعتماد کنید. برخی مواد غذایی باعث بهبود جریان خون شده و با التهاب مقابله می‌کنند. در عین حال تأثیر زیادی در کنترل و کاهش کلسترول خون دارد که همگی به آرامش بدن و مقابله با چنین مشکلاتی کمک می‌کنند.

– آناناس

آناناس بهترین میوه ضدالتهابی است که می توانید برای کنترل و کاهش وزوز گوش مصرف کنید. تأثیر آناناس مدیون ترکیبی به نام بروملین است. این ترکیب به قدری قوی است که در کاهش و درمان التهاب تاندینیت، پیچ‌خوردگی و رگ به رگ شدن، آسیب های عضلانی و گلودرد و گوش درد موثر عمل می‌کند. اگر به طور روزانه از وزوز گوش در عذاب هستید تردید را کنار گذاشته و به سراغ آناناس بروید. توصیه می‌کنیم این میوه را به طور روزانه و به صورت میوه طبیعی (نه کمپوت) میل کنید.

– سیر و پیاز

سیر یا پیاز به کاهش عفونت‌های بدن کمک می‌کنند. توصیه می‌کنیم که هر روز به سالادها یا غذاهای‌تان این دو ماده غذایی مفید را اضافه کنید. سعی کنید این مواد غذایی را به صورت خام و در میزان معقول میل کنید. خواص آنتی‌باکتریایی و ضدعفونی کنندگی سیر و پیاز برای تقویت سیستم ایمنی بدن لازم و ضروری هستند. اگر گوش‌تان زیادی صدا می‌کند از این دو ماده غذایی غافل نباشید.

– زغال‌اخته

اگر رژیم غذایی‌تان حاوی میزان کمی سدیم باشید فشارخون‌تان کمتر شده و شدت وزوز گوش کاهش پیدا می‌کند. اگر به زغال‌اخته تازه و فصلی دسترسی دارید حتماً خریداری کرده و میل کنید. این میوه‌های قرمز خوش‌رنگ سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها بوده و فاقد سدیم هستند. در عین حال میزان زیادی پتاسیم، کلسیم و منیزیم به بدن می‌رساند که برای سلامتی لازم و ضروری هستند. تمام این ترکیبات به کاهش التهاب و درد کمک کرده و سلامت قلب را افزایش می‌دهند. مصرف آب زغال‌اخته طبیعی نیز باعث کاهش اضطراب و استرس می‌شود.

– جوانه گندم

خواص آنتی‌باکتریایی و ضدعفونی کنندگی سیر و پیاز برای تقویت سیستم ایمنی بدن لازم و ضروری هستند. اگر گوش‌تان زیادی صدا می‌کند از این دو ماده غذایی غافل نباشید.

امروزه در تمام سوپرمارکت‌ها جوانه گندم تازه به فروش می‌رسد. این جوانه‌های تر و تازه سرشار از ترکیبات فوق‌العاده است که می‌توان به ویتامین F نیز اشاره کرد. ویتامین F همان اسید لینولئیک است که باعث حفظ تعادل عملکردهای بدن می‌شود.

این ویتامین به عملکرد کبدی، جذب چربی‌ها و قندها و همچنین کنترل فشارخون کمک زیادی می کند. علاوه بر این میزان بالای ویتامین‌های گروه B موجود در این جوانه‌ها باعث بهبود وضعیت عصبی بدن می‌شود. این گروه ویتامین‌ها مانند بهترین کنترل کننده دستگاه عصبی و تنظیم کننده حامل‌های عصبی عمل می‌کند و اضطراب را کاهش می‌دهد. توصیه می‌کنیم جوانه گندم را به سالاد، ماست یا اسموتی‌های‌تان اضافه کرده و مصرف کنید.

– بابونه

توصیه می‌کنیم قبل از خواب‌تان چای بابونه میل کنید. همین کار ساده باعث بهبود وضعیت خواب‌تان می‌شود. افراد زیادی هستند که از تشدید وزوز گوش در شب شکایت می‌کنند. علاوه بر کنترل تغذیه حتماً باید با انجام کارهای آرامش‌بخش از تشدید مشکل پیشگیری کنید. دوش آب گرم، یوگا، انجام ورزش‌های آرام همگی کمک کننده هستند. تمام این کارها را دو ساعت قبل از خواب انجام دهید. در نهایت نیز بعد از یک شام سبک یک فنجان چای بابونه میل کنید. این چای یک نوشیدنی طبیعی برای مقابله با وزوز گوش است.
*** وزوز گوش و کاهش شنوایی

بیماری‌ای به نام منییر باعث افزایش فشار گوش داخلی می‌شود و وزوزگوش را ایجاد می‌کند. اگر این بیماری پیشرفت کند، به کاهش شنوایی منجر خواهد شد و کاهش شنوایی اثر وزوز را بیشتر می‌کند.

*** عفونت گوش و وزوز گوش

عفونت‌های گوش، موجب جذب عفونت به گوش داخلی می‌شود و این عفونت‌ها، سبب ایجاد وزوز می‌شوند. اگر عارضه برگشت‌پذیر باشد، با درمان عفونت، وزوز از بین می‌رود. ولی اگر برگشت‌ناپذیر بوده و صدمه خیلی شدید باشد، صدا از بین نخواهد رفت.

نکات قابل توجه

* آرامش داشته باشید و به وزوز فکر نکنید. هر چه بیشتر به این مشکل فکر کنید، طنین صدا را در گوش خود بیشتر خواهید شنید.

* برای کنترل وزوز گوش توجه کنید که چه فعالیت‌هایی در طول روز، شما را از دقت به صدای گوش‌تان باز می‌دارد.

* از قرار گرفتن در معرض اصوات بلند خودداری کنید.

* مرتب فشارخونتان را کنترل کنید.

* سیگار نکشید، کمتر نمک بخورید و در مصرف چای، قهوه و نوشابه‌های گازدار افراط نکنید.

منبع: راستینه