نشانهها و علائم آسیب عصبی
دهها هزار عصب در بدن ما وجود دارد. آنها نقش مهمی در احساسات و انجام حرکات بدن داشته و به عنوان سیستم سیمکشی در بدن عمل میکنند. وظیفه اصلی آنها انتقال پیام بین مغز و بقیه بدن است.
در حالی که برخی از اعصاب مسئول حمل پیام از مغز به عضلات به منظور حرکت دادن بدن هستند، برخی از آنها وظیفه ارسال پیامهای مربوط به درد، فشار و یا درجه حرارت بدن به مغز را به عهده دارند. برای کمک به انتقال پیامها به درستی، هر عصب دارای الیاف کوچک است که در داخل آن قرار دارد و با یک لایه بیرونی پوشانده شده. این لایه از آن محافظت میکند. با این حال، در برخی موارد، اعصاب آسیب میبینند. به گفته محققان National Institute of Neurological Disorders and Stroke، حدود ۲۰ میلیون آمریکایی مبتلا به آسیب عصبی محیطی (نوروپاتی) هستند.
علل احتمالی ایجاد کننده آسیب عصبی بسیارند. این آسیب میتواند به دلیل فشار بیش از حد بر روی عصب خاص، ناشی از کشش یا بریدگی ایجاد شود.
علل و عوامل دیگر ایجاد کننده این آسیبها عبارتند از:
دیابت
انجام حرکات تکراری
بیماری لایم
مصرف بیش از حد سیگار
نوشیدن بیش از حد الکل
پیری
کمبود ویتامین
قرار گرفتن در معرض سموم
عفونتها
اختلالات خودایمنی مانند هپاتیت C
دیفتری
اچآیوی
ابتلا به ویروس Epstein Barr
آرتریت روماتوئید
سندرم گلین باره
علیرغم علت آسیب عصبی، نشانهها و علائم این عارضه معمولا به آرامی ایجاد میشوند. اما دیر یا زود، باوجود این آسیب، علائم خاصی را شاهد خواهید بود. اگر علائم آسیب عصبی را دارید، حتما با یک پزشک متخصص صحبت کنید.
علائم آسیب عصبی
بیحسی
هنگامی که آسیب عصبی در اعصاب حسی وجود دارد، اولین نشانهای که ممکن است ایجاد شود، احساس بیحسی و سوزن سوزن شدن است، به خصوص در دستها، پاها و انگشتان.
اعصاب حسی مسئول انتقال حسها هستند. هنگامی که این اعصاب مجروح و یا آسیب دیده میشوند، ممکن است احساس سوزش در دست یا پا رخ دهد که در نهایت ممکن است باعث بیحسی شود. اگر این آسیب درمان نشود، بیحسی میتواند به سایر نقاط بدن گسترش یابد. این مشکل گاهی به حدی شدید است که موجب بیخوابی و تداخل در فعالیتهای روزمره میشود.
بعضی از دلایل دیگر بی حس شدن دستها و پاها عبارتند از:
ایجاد فشار ثابت روی دستها یا پاها
قرار گرفتن در معرض سرما
فشرده شدن موقت عصب
بیتحرکی
کمبودهای تغذیهای مانند کمبود ویتامین B12 یا منیزیم
درد
یکی دیگر از علائم آسیب عصبی درد شدید یا سوزش است. این نوع درد معمولا در دستها یا پاها ایجاد میشود و متفاوت از سایر انواع دردها احساس میشود. شما این حس را به علت آسیبدیدگی اعصاب حسی که احساسات را به مغز منتقل میکنند احساس میکنید. هنگامی که اعصاب آسیب میبینند، انتقال سیگنالهای حسی بین مغز و پوست به درستی انجام نمیشود و این عارضه موجب درد متوسط تا شدید در مناطق آسیب دیده میشود.
این درد ممکن است محدود به یک عصب و یا چند عصب باشد. همچنین این نوع درد اغلب شبها بدتر میشود. به غیر از آسیب عصبی، درد عصبی ممکن است ناشی از موارد زیر نیز باشد:
دیابت
کمبود ویتامین B12
آسیبدیدگی مغز یا نخاع
ضعف عضلانی
برخی از اعصاب، توانایی حرکت دادن بدن را دارند. هر گونه آسیب دیدگی اعصابی که سیگنالهای حرکتی را حمل میکنند، موجب ضعف عضلانی و همچنین از دست دادن کنترل عضلات میشود.
اول از همه این آسیب سیگنالهایی را که از طریق اعصاب بین مغز و گروههای خاصی از ماهیچهها در جریان هستند، مختل میکند. این موضوع میتواند راه رفتن را مشکل کرده و مهارتهای حرکتی مورد نیاز برای برداشتن اشیاء را کاهش دهد.
ثانیا، زمانی که آسیبدیدگی باعث میشود که از یک گروه عضلانی کمتر استفاده کنید، به مرور زمان عضلات ضعیف میشوند. این روند در نهایت باعث میشود که نتوانید کارهای خاصی را انجام دهید.
به غیر از آسیب عصبی، ضعف عضلانی میتواند ناشی از بیماری زیر نیز باشد:
میاستنی گراویس
بیماری پارکینسون
آرتریت روماتوئید
لغزندگی دیسکها
سکته مغزی خفیف
گرفتگی یا کشیدگی عضلات
هر گونه آسیبی که به اعصاب وارد شود میتواند موجب گرفتگی مکرر عضلات یا تکان خوردن غیر ارادی آنها شود.
از آنجایی که اعصاب حرکتی با عضلات همکاری میکنند، حتی آسیبهای عصبی کوچک نیز میتوانند موجب گرفتگی عضلات شوند. به مرور زمان، گرفتگی و تکان خوردن این عضلات میتواند بیشتر بر روی اعصاب فشار وارد کرده و آسیبدیدگی را تشدید کند. وقتی چندین عصب به صورت همزمان آسیب میبینند، این گرفتگی یا کشیدگی ایجاد میشود.
گرفتگی و یا تکان خوردن ماهیچهها همراه با آسیب عصبی میتواند در شدت از خفیف تا شدید و بسیار دردناک متفاوت باشد.
گرفتگی عضلات علل دیگر زیر را نیز دارد:
فعالیت بدنی بیش از حد
کم آبی بدن
کمبود مواد معدنی
تعریق بیشتر یا کمتر از حد معمول
آسیبدیدگی اعصابی که به اندامهای بدن و عملکرد آنها کمک میکنند، میتواند موجب بیماری نوروپاتی اتونومیک شود. هنگامی که این اعصاب تحت تاثیر قرار میگیرند، ممکن است مشکلات تعریق رخ دهد. برخی از افراد مبتلا به این آسیبها، تعریق بیشتری را در ناحیه فوقانی بدن مانند سر و صورت احساس میکنند. اما برخی نیز از کاهش تعریق به عنوان یکی از علائم آسیب عصبی یاد میکنند.
تعریف کمتر از حد معمول می تواند از تنظیم دمای بدن در طول فعالیت فیزیکی جلوگیری کند.
مطالعهای که در سال ۲۰۰۹ در Deutsches Arzteblatt International منتشر شده است نشان میدهد که عرق کردن ممکن است در هنگام شروع آسیب عصبی بهطور محسوسی افزایش یابد و ممکن است با پیشرفت آسیب عصبی، کم کم ناپدید شود.
فعالیت بیش از حد مثانه
هنگامی که از آسیب عصبی رنج می برید، مثانه شما ممکن است بیش از حد فعال شود و ممکن است مجبور شوید زود به زود آن را تخلیه کنید.
تعداد زیادی از عضلات و اعصاب در بدن باید با هم همکاری کنند تا مثانه را تا زمان نیاز واقعی، بسته نگه دارند. پیام های عصبی بین مغز و عضلاتی که تخلیه مثانه را کنترل می کنند، باعث می شوند این عضو فعالیت طبیعی داشته باشد.
هنگامی که نوعی آسیب عصبی وجود دارد، ممکن است عضلات نتوانند در زمان مناسب سفت یا شل شوند. علاوه بر این، اعصاب آسیب دیده می تواند پیام های غلطی را از مثانه مخابره کنند. همین موضوع باعث می شود فعالیت این اندام بیش از حد طبیعی شود.
زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ یا افراد مبتلا به دیابت نیز ممکن است مشکلات مثانه داشته باشند.
سردرد شدید
سردرد شدیدی که مانند شوک الکتریکی احساس میشود، یکی از علائم آسیب عصبی است.
در حقیقت، این شرایط نشان می دهد که شما از نورالژی اکسیپیتال رنج می برید. این عارضه زمانی رخ میدهد که یکی از اعصاب موجود در گردن آسیب دیده است. این آسیب میتواند به علت التهاب در یکی از ۱۲ اعصاب جمجمه، که عضلات را کنترل میکنند و سیگنال های حسی را به سر و گردن حمل میکند، رخ دهد.
در این حالت، درد در گردن و پشت سر احساس می شود. این درد ممکن است به صورت درد خستهکننده، سوزشی، یا تیز و تیر کشنده توصیف شود.
از دست دادن تعادل بدن
یکی دیگر از علائم آسیب عصبی ایجاد بی تعادل است. هرگز نباید این علامت را نادیده بگیرید، زیرا بی تعادلی خطر زمین خوردن و زخمی شدن را افزایش میدهد.
هنگامی که اعصابی که احساسات را کنترل می کنند آسیب می بینند، عدم هماهنگی بین سیگنال مغز و حرکات بدن رخ میدهد. این ناتوانی در شناخت موقعیت بدن میتواند منجر به زمین خوردن و ایجاد آسیبهای بیشتر شود.
از دست دادن تعادل بدن میتواند به علت بیماریهایی مانند پارکینسون رخ دهد. در این بیماری سلول های عصبی مغز آسیب میبینند.
منبع: سایت پیام سلامت