آیا من برای ابتلا به بیماری آلزایمر یا زوال‌عقل خیلی جوان هستم ؟ از دیدگاه مدرسه عالی پزشکی دانشگاه هاروارد
بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان , فرناز اخباری
به گزارش سایت health.harvard.edu
اگر در دهه ۸۰ یا ۷۰ زندگی خود هستید و متوجه شده‌اید که دچار کمی از دست دادن حافظه شده‌اید، منطقی است که نگران ابتلا به بیماری آلزایمر یا نوع دیگری از زوال عقل باشید. اما اگر در دهه ۶۰، ۵۰ یا ۴۰ سالگی خود باشید، چه می‌شود… مطمئناً این سنین برای بیماری آلزایمر یا زوال عقل بسیار زود می‌باشد.
حدود ۱۰ درصد از بیماری آلزایمر در سنین پایین شروع می‌شود و قبل از ۶۵ سالگی شروع می‌شود.
از میان بیش از ۵۵ میلیون نفری که در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل هستند، تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد آنها به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. و از بین ۳۳ تا ۳۸٫۵ میلیون نفر مبتلا به بیماری آلزایمر، از دست دادن حافظه یا سایر علائم در ۱۰٪ آنها قبل از ۶۵ سالگی شروع شده است. در واقع آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل در دوران جوانی است. اخیرا در یک مطالعه در هلند نشان دادند که از بین افرادی که با تشخیص زوال عقل در جوانی هستند، ۵۵٪ مبتلا به بیماری آلزایمر، ۱۱٪ دچارزوال عقل عروقی، ۳٪ زوال عقل پیشانی گیج‌گاهی، ۳٪ زوال عقل بیماری پارکینسون، ۲٪ زوال عقل لوئی بادی، و ۲% دچار آفازی پیشرونده اولیه می‌باشند.
شروع زوال عقل در جوانی غیر‌معمول است
به‌طور واضح، زوال عقل با شروع جوانی (طبق تعریف قبل از سن ۶۵ سالگی شروع می‌شود، و گاهی اوقات شروع زودرس زوال عقل نامیده می‌شود) غیر‌معمول است. یک مطالعه در نروژ نشان داد که شروع زوال عقل درجوانی در ۱۶۳ نفراز هر ۱۰۰۰۰۰ نفر رخ می‌دهد. این حالت در کم‌تر از ۰٫۵٪ از جمعیت است. بنابراین، اگر کم‌تر از ۶۵ سال دارید و متوجه مشکلاتی در حافظه خود شده‌اید، ۹۹٫۵ درصد احتمال دارد که علتی غیر از زوال عقل داشته باشد.
در این نظریه چند استثنا وجود دارد. از آن‌جایی که این افراد یک نسخه اضافی از کروموزوم دارند که حامل ژن آمیلوئید موجود در پلاک‌های آلزایمر است، بیش از نیمی از افراد مبتلا به سندرم داون معمولاً در دهه ۴۰ و ۵۰ زندگی خود به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند. سایر ناهنجاری‌های ژنتیکی که در خانواده‌ها وجود دارند نیز می‌توانند باعث شروع بیماری آلزایمر در دهه‌های ۵۰، ۴۰ یا حتی ۳۰ سالگی شوند. اما اگر یکی از والدین شما در سنین پایین به بیماری آلزایمر مبتلا شده باشد شما میزان ریسک بیماری آلزایمر در جوانی را خواهید فهمید.
شروع بیماری آلزایمر درجوانی چه تفاوتی با شروع دیرتر بیماری دارد؟
اولین چیزی که باید به وضوح بیان شود این است که همان‌طور که هیچ دو نفری شبیه هم نیستند، هیچ دو فرد مبتلا به بیماری آلزایمر علائم مشابهی ندارند حتی اگر بیماری در یک سن مشابه شروع شده باشد. با این وجود، تفاوت‌هایی بین بیماری آلزایمر با شروع در جوانی و نوع آلزایمر در سنین مسن‌تر وجود دارد.
افراد مبتلا به آلزایمر معمولی با شروع دیررس که از سن ۶۵ سالگی یا بالاتر شروع می‌شود، ترکیبی از تغییرات در تفکر و حافظه ناشی از بیماری آلزایمر به اضافه تغییراتی که بخشی از پیری طبیعی است را نشان می‌دهند.
قسمت‌هایی از مغز که در پیری طبیعی بیش‌ترین تغییر را می‌کنند، لوب‌های فرونتال هستند. لوب‌های پیشانی مسئول بسیاری از عملکردهای شناختی مختلف، از جمله حافظه فعال توانایی نگهداری اطلاعات در مغز و دستکاری آنها و بینش فرد نسبت به مواجهه با مشکلات است.
این بدان معناست که در رابطه با عملکرد شناختی، افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در جوانی ممکن است مشکلات نسبتاً مجزایی در حافظه اپیزودیک خود توانایی ایجاد خاطرات جدید برای یادآوری قسمت‌های اخیر زندگی خود نشان دهند. افراد مبتلا به بیماری آلزایمر دیررس مشکلاتی در حافظه اپیزودیک، حافظه کاری و بینش نشان می‌دهند. بنابراین، شما تصور می‌کنید که زندگی برای کسانی که دچار بیماری آلزایمر در پیری هستند سخت‌تر است.
افسردگی و اضطراب در بیماری آلزایمر در فرد جوان شایع‌تر است
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر دیررس به‌طور متوسط در شناخت و عملکرد روزانه خود نسبت به افراد مبتلا به بیماری آلزایمر جوان، از زمانی که بیماری شروع می‌شود، آسیب بیش‌تری نشان می‌دهند. با این‌حال، از آن‌جایی که بینش آنها نیز مختل است، افرادی که بیماری دیررس دارند، چندان متوجه این مشکلات نمی‌شوند. اکثر بیماران با شروع دیررس بیماری آلزایمر به من می‌گویند که مشکلات حافظه آنها بسیار خفیف است یا این‌که اصلاً مشکل حافظه ندارند. یافته‌ای که اخیرا توسط گروهی از محققان در کانادا تایید شده است نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به آلزایمر در سنین پایین، از آن‌جایی که بینش بیش‌تری دارند، اغلب در مورد وضعیت خود افسرده و نگران آینده هستند. و شواهد اخیر نشان می‌دهد که در افراد مبتلا به آلزایمر جوان، علاوه بر ایجاد افسردگی و اضطراب، ،از نظر آسیب‌شناسی پیشرفت سریع‌تری دارند.
یکی دیگر از جنبه‌های غم‌انگیز شروع بیماری آلزایمر درجوانی این است که با تأثیر بیماری بر افراد در ابتدای زندگی‌شان، بیش‌تر از بیماری دیررس خانواده‌ها را مختل می‌کند. کودک نوجوان و جوان دیگر نمی‌توانند از والدین خود راهنمایی بگیرند. افرادی که ممکن است در خانه از کودکان مراقبت کنند، علاوه بر مراقبت از والدین سال‌‌خورده و کار تمام وقت اکنون باید از همسر خود نیز مراقبت کنند.
اگر کم‌تر از ۶۵ سال دارید و مشکلات حافظه دارید چه باید بکنید؟
همان‌طور که گفتم، اگر کم‌تر از ۶۵ سال دارید و مشکلات حافظه دارید، احتمال ابتلا به آلزایمر بسیار کم است. اما اگر اینطور باشد، منابعی از موسسه ملی پیری وجود دارد که می‌تواند کمک کند.
چه چیز دیگری می‌تواند باعث مشکلات حافظه در سنین پایین شود؟ شایع‌ترین علت مشکلات حافظه زیر ۶۵ سال، کم خوابی است. سایر علل مشکلات حافظه در دوران جوانی عبارتند از یائسگی، عوارض جانبی داروها، افسردگی، اضطراب، داروهای غیرقانونی، الکل، حشیش، آسیب به سر، کمبود ویتامین، اختلالات تیروئید، شیمی درمانی، سکته مغزی و سایر اختلالات عصبی.
در اینجا مواردی وجود دارد که هر فردی در هر سنی می تواند برای بهبود حافظه خود و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل انجام دهد:
- ورزش هوازی انجام دهید.
- غذاهای مدیترانه‌ای بخورید.
- از مصرف الکل، حشیش و مواد مخدر خودداری کنید.
- خوب بخوابید.
- در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنید.
- فعالیت‌های جدید و محرک شناختی را دنبال کنید، به موسیقی گوش دهید، ذهن آگاهی را تمرین کنید، و نگرش ذهنی مثبتی داشته باشید.
منبع: health.harvard.edu