نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

دارونامه؛ آشنایی با کلسیم سیترات(Calcium citrate)

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

کلسیم سیترات نمکی است که معمولا به عنوان منبع کلسیم در انواعی از مکمل‌های بدون نسخه استفاده می‌شود.

موارد مصرف کلسیم سیترات

کمبود کلسیم خون

موارد منع مصرف

سنگ کلیه،

فیبریلاسیون بطنی،

هایپوفسفاتمی

هایپرکلسمی،

درمان هایپر اوریسمی در اثر نقرس و آرتریت نقرسی،

سابقه حساسیت شدید،

هایپرکلسی اوری.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا این‌که مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیش‌تر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

هشدارها

هایپرکلسمی و هایپرکلسی اوری ممکن است در مصرف طولانی کلسیم سیترات ایجاد شود.

به بیماران توصیه کنید تا مصرف غذاهای غنی از اگزالات (مثلا سویا، سبزیجات سبز و پروتئین‌های حیوانی) را محدود کنند تا به خاطر تشکیل کلسیم اگزالات جذب آن کاهش نیابد.

نکات قابل توصیه

داروی  کلسیم سیترات را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید و از افزایش یا کاهش دوز و مدت مصرف خودداری کنید.

مصرف با یا بدون غذا تفاوتی ندارد.

قرص را به‌طور کامل با یک لیوان آب ببلعید.

ممکن است کلسیم سیترات فقط بخشی از برنامه کامل درمانی شما باشد که شامل تغییرات رژیم غذایی است.داروهای حاوی کلسیم را یاد بگیرید.

دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.

دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف نظر کنید.از افزایش دوز برای جبران خودداری کنید.

عوارض جانبی کلسیم سیترات

اسهال، یبوست، سردرد، تهوع، گیجی، استفراغ، کاهش منیزیم خون، بی‌اشتهایی، افزایش کلسیم خون، کاهش فسفات خون، نفخ، خستگی، هذیان، افت فشارخون، کما،سندرم شیرقلیایی (دوز خیلی بالا و مزمن)

تداخلات دارویی

دروسپیرنون، ریزدرونیت، سدیم فسفات (وریدی )، تتراسیکلین، داکسی سیکلین ، سفتریاکسون , مینوسایکلین , آلومینیوم هیدروکساید , دمکلوسیکلین , لایمی سایکلین , اکسی تتراسیکلین , الترومبوپگ , بالوکساویر ماربوکسیل , آلومینیوم کربنات , سدیم پلی استایرن سولفونات , آلومینیوم هیدروکسید/منیزیم کربنات , کلسی تریول موضعی , تیلودرونات

مقدار مصرف کلسیم سیترات

بزرگسالان

پیشگیری کمبود کلسیم

۱ گرم در روز در دوزهای منقسم

پیشگیری استئوپروز اولیه : ۱-۱٫۵ گرم در روز در دوزهای منقسم

کودکان

کمبود کلسیم

نوزادان

۵۰-۱۵۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خوراکی منقسم در هر ۴-۶ ساعت، دوز به صورت کلسیم عنصری است، بیش از ۱ گرم در روز نشود.

کودکان

۴۵-۶۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خوراکی منقسم در هر ۶ ساعت، دوز به صورت کلسیم عنصری است.

مکانیسم اثر

کلسیم سیترات سطح کلسیم پلاسما را افزایش می دهد. این باعث کاهش جریان کلسیم از فعالیت استئوسیت از طریق کاهش ترشح هورمون پاراتیروئید (PTH) می شود. کلسیم این کار را با تحریک گیرنده کلسیم متصل به G-protein در سطح سلول های پاراتیروئید انجام می دهد.

کاهش میزان جریان کلسیم باعث افزایش مقدار کلسیم ذخیره شده در استخوان و افزایش تراکم استخوان می شود. کاهش ترشح PTH همچنین مقدار ویتامین D متابولیزه شده به شکل فعال آن، کلسیدیول را کاهش می دهد. از آنجایی که کلسیدیول بیان ATPases وابسته به کلسیم و کانال کاتیون پتانسیلگیرنده انتقال زیر خانواده ۵ عضو ۶ (TRPV6) را افزایش می دهد که هر دو در جذب کلسیم از روده دخیل هستند، کاهش کلسیدیول باعث کاهش جذب کلسیم می شود.

علاوه بر این، TRPV5، کانال مسئول بازجذب کلسیم در کلیه، هنگامی که ترشح PTH کاهش می یابد  کم می شود بنابراین دفع کلسیم از طریق کلیه ها افزایش میابد. هورمون دیگر، کلسیتونین، احتمالا در کاهش میزان جذب استخوان در زمان های کلسیم بالای پلاسما دخیل است.

فارماکودینامیک

افزایش سطح کلسیم پلاسمایی که موجب کاهش جریان کلسیم و رسوب کلسیم در استخوان می شود

فارماکوکینتیک

 

  • جذب: درصد کلسیم جذب شده به طور معکوس با دریافت آن تغییر می کند.
  • زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی ۳٫۵-۵ ساعت بسته به نوع فرمولاسیون متغیر است.
  • اتصال به پروتئین: حدود۴۶٫۴% کلسیم به پروتئین پلاسمایی متصل می شود.

منبع: rpsi.ir


 

اشتراک‌‌گذاری:
0

دیدگاهتان را بنویسید

نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را وارد کنید بخش های مورد نیاز علامت گذاری شده اند