خطرات افت فشارخون چیست؟
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , تغذیه سالم , دارونامه
به گزارش سایت everydayhealth.com
افت فشارخون و به همراه آن عوارضی مانند: سرگیجه، سردی دست و پا و یا حتی غش کردن میتواند نگران کننده باشد. آیا افت فشارخون برای بیمار خطرناک و جدی است؟
برخی افراد به صورت طبیعی و ژنتیکی فشارخون پایینی دارند که به این شرایط خاص در علم پزشکی افت فشارخون (Hypotension) میگویند. با این حال زمانی که فشارخون بالا به صورت کاملا ناگهانی تبدیل به فشارخون پایین میشود، ممکن است خطرات و نگرانیهایی برای سلامتی افراد ایجاد کند که نمیتوان از آن ها غافل بود.
کم بودن فشارخون یا همان افت فشارخون در افراد ( هایپوتسیون) میتواند نشانه سلامت مناسب و خوب افراد باشد و همچنین در این شرایط معمولا ریسک بروز بیماریهای قلبی کاهش مییابد. اما این مورد همیشه صدق نمیکند و استثناهای خاصی نیز وجود دارند. در برخی شرایط و موقعیتها، کاهش ادامهدار فشارخون پایین افراد یا کاهش ناگهانی فشارخون میتواند منجر به علائم خطرناک و نگران کنندهای شود و حتی مشکلات جدی برای سلامت افراد ایجاد کند.
_ افت فشارخون یا همان هایپوتانسیون
هنگامی که میزان فشارخون فردی را اندازه میگیریم، نتیجه دستگاه دو عدد را نشان میدهد: فشار سیستولیک خون و فشار دیاستولیک خون. فشار سیستولیک اولین عدد در نتیجه آزمایش فشارخون شما است که میزان فشار درون شریانهای بدن شما را حین پمپاژ خون توسط قلب نشان میدهد. اما فشار دیاستولیک به عنوان شماره بعدی در نتیجه آزمایش فشارخون دیده میشود و میزان فشار درون شریانهای خونی شما را هنگامی که قلب پر از خون است نشان میدهد.
_ آیا افت فشارخون خطرناک است؟
اگر فشارخون شما ۸۰/۱۲۰ میلیمتر جیوه (mm HG) یا کمتر باشد، این میزان نرمال و عادی در نظر گرفته میشود و خطری شما را تهدید نمیکند. عموما اگر میزان فشارخون پس از اندازه گیری، پایین تر از ۶۰/۹۰ میلیمتر باشد، این میزان کم در نظر گرفته میشود و نام آن هایپوتانسیون است.
برخی افراد گاهی اوقات فشارخونی در محدوده افت فشارخون یا هایپوتانسیون دارند، اما هیچ علائم و مشکلاتی را ندارند و در نتیجه نیازی به درمان نخواهند داشت. اما در موارد شدید و حاد هایپوتانسیون میتواند منجر به کاهش میزان اکسیژن و مواد مغذی شود که باید به مغز انسان برسند که در نتیجه این موضوع، خطرات متعددی افراد را تهدید میکند.
در هر فردی احتمال بروز این شرایط و افت فشارخون بدن ، چه کم کم و چه ناگهانی، وجود دارد اما در برخی افراد به نسبت عموم مردم احتمال ابتلا به هایپوتانسیون بیشتر است. همچنین انواع مختلفی از این بیماری و شرایط خاص آن وجود دارند. به عنوان مثال هایپوتانسیون ارتودنسی ( موضعی) که زمانی رخ میدهد که شما پس از مدتی نشستن یا دراز کشیدن ناگهان بلند شوید و بیشتر در بزرگسالان شایع است.
بدن شما دارای مکانیزمهای جبرانی متعددی است که از افت فشارخون شما به هنگام بلند شدن جلوگیری کند. اما در برخی از افراد این ریفلکسها آنگونه که باید اتفاق نمیافتند و در نتیجه افراد دچار هایپوتانسون ارتدونسی میشوند.
_ علائم افت فشار که میتواند خطرناک باشد!
برخی از پزشکان و متخصصین مشکل افت فشارخون یا همان هایپوتانسیون را یک بیماری و شرایط خطرناک در نظر نمیگیرند، مگر اینکه برخی علائم و نشانهها در آن وجود داشته باشد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
– سرگیجه
– ضعف و غش کردن
– خستگی
– مشکل در تمرکز کردن و دقت
– حالت تهوع
– پوست سفید و سرد
– تنگینفس
_ چه زمانی افت فشارخون ناگهانی اتفاق بیوفتد؟
برخی افراد به صورت طبیعی و ژنتیکی با مشکل افت فشارخون یا هایپونتاسیون دست و پنجه نرم میکنند اما هیچ علائم خاصی در آنها بروز نمیکند. اما برای آنهایی که بدنشان به داشتن فشارخون بالا عادت کرده است، افت فشارخون میتواند یک مشکل عادی یا حتی حاد باشد که در نهایت منجر به بروز علائمی که در بالا آنها را ذکر کردیم شود.
شروع هایپونتاسیون یا همان فشار خون معمولا زمانی است که:
۱- شما برای یک مدت خاصی در تخت استراحت کردهاید و حالا از جای خود بلند شده و در یک موقعیت عمودی و راست قرار میگیرید.
۲- در ۲۴ هفته اول از بارداری خود هستید.
۳- میزان زیادی خون از دست دادهاید.
۴- میزان آب بدن شما کم است.
۵- از مواد دارویی خاصی نظیر داروهای پایین آورنده میزان فشارخون استفاده میکنید، یا از دارو های خاص برای قلب بهره میبرید. داروهای بیماری پارکینسون، دارو های ضدافسردگی یا داروهای مربوط به مشکل نعوذ نیز میتوانند منجر به کاهش فشارخون و هایپونتاسیون شوند.
۶- با مشکل قلبی خود روبرو میشوید، به عنوان مثال کمکاری تیروئید، بیماری پرکاری تیروئید، بیماری آدیسون ( بیماری مربوط به اختلال غده فوقکلیوی) ، قندخون پایین یا دیابت از جمله این موارد هستند.
۷- با یک عفونت شدید روبرو هستید که وارد جریان خون شما شده باشد.
۸- با آنافیلاکسی که یک عکس العمل شدید و کشنده آلرژیایی است دست و پنجه نرم میکنید.
۹- با یک ماری خنثی دارید که بر روی فشار خون شما تاثیر میگذارد.
۱۰- بدن شما با کمبود یک ماده غذایی مهم نظیر کمبود ویتامین بی ۱۲ یا فولیک اسید همراه است.
_ چه زمانی برای درمان فشارخون پایین به دارو نیاز داریم؟
اگر میزان و سطح فشار خون شما همیشه در حالت کم و پایین است و هیچ کدام از علائم و مشکلاتی که در بالا آنها را ذکر کردیم ندارید نیازی به نگرانی نیست. علاوه بر این اگر پس از انجام یک آزمایش خانگی فشارخون متوجه کم بودن غیرطبیعی آن بودید باز هم نیاز به نگرانی نیست، چرا که این کاملا طبیعی است که میزان فشارخون افراد در ساعات مختلف روز افزایش و کاهش یابد. همچنین بدن انسان این توانایی را دارد که بتواند فشارخون بدن را دوباره به سطح مناسب و عادی برساند.
وقتی که حس میکنید یک مشکل افت فشارخون بارها تکرار میشود و از حالت عادی خارج شده است، و یا هیچ توجیه و دلیل منطقی برای بروز آن ندارید، بهتر است به سراغ متخصصین و پزشکان بروید تا از آنها در این زمینه مشاوره بخواهید.
اگر فشارخون شما به صورت ناگهانی کاهش مییابد و علائم خاصی نظیر گیج بودن را تجربه میکنید باید به متخصص یا پزشک خود این موضوع را اطلاع دهید و هر چه زودتر به ملاقات وی بروید. آنها به خوبی میتوانند وضعیت شما را ارزیابی کنند و مشکلات احتمالی و دلایل بروز افت فشارخون را مشخص کنند که از جمله آنها میتوان به خونریزی داخلی در بدن، عفونتهای حاد و شدید و همچنین ری اکشنهای آلرژی اشاره کرد.
درمان مربوط به مشکل افت فشارخون یا همان هایپونتاسیون بسته به دلیل بروز آن متفاوت است و برای اشخاص مختلف یکسان نیست. اما از جمله قدمهای اولیه و فوری برای درمان و حل مشکل میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
دراز کشیدن در شرایطی که پاهای شما بالاتر از قلب باشد
نوشیدن مایعات فراوان
از محرکهای بروز افت فشارخون نظیر نشستن طولانی دوری کردن
پس از ارزیابی اولیه و دقیق توسط پزشک معالج و احتمالا انجام برخی آزمایشات و تستهای خاص، پزشک شما ممکن است پیشنهاداتی از جمله موارد زیر به شما بدهد:
✅ دوری از مصرف الکل
✅ ایجاد تغییرات خاص در رژیم غذایی خود
✅ ایجاد تغییرات در دارو های مصرفی خود ( احتمالا پایین آوردن میزان دز مصرفی داروها)
✅ استفاده از دارو هایی که فشارخون را بالا میبرند؛ از جمله آنها میتوان به فلادروکورتیزون (فلورینف) و میدودرین (پرو آماتین) اشاره داشت.
✅ پوشیدن جورابهای ساق بلند فشرده و تنگ
افرادی که شوکهای مرتبط با هایپونتاسیون را تجربه میکنند باید سریعا خود را به مراکز درمانی برسانند تا متخصصین و پرستاران بتوانند هر چه سریعتر فشارخون مناسب و عادی به نواحی مختلف بدن آنها را برگردانند و سطح فشار خون بدنشان را بالا و در حد استاندارد برسانند.
این نکته بسیار مهم است که مشخص شود فشارخون پایین شما یک مشکل اصلی و بنیادین است و یا یک مشکل ثانوی به شمار میرود. در حالت اول رفلکسهای بدن آنگونه که باید کار نمیکنند. اما در حالت ثانوی فشارخون پایین شما بنا به دلایلی نظیر کم بودن سطح آب بدن یا تاثیرات برخی دارو های خاص است.
برخی از دارو های ضدافزایش فشارخون در بازار میتوانند منجر به افت فشارخون در بیماران شوند و میزان دز مصرفی توسط بیماران از اهمیت بالایی برخوردار است. در برخی افراد مشخص کردن دلیل ثانوی بروز این مشکل بسیار ساده است، حتی دلیل بروز یک مشکل شدید که میتواند بدون دلیل ثانوی ایجاد شده باشد نیز به راحتی مشخص میشود و به همین دلیل است که میگوییم ملاقات پزشک در این شرایط بسیار مهم است تا بتوانند یک ارزیابی مناسب و دقیق از وضعیت بدن شما داشته باشند.
میزان فشارخون خود در زمانها و روزهای مختلف را اندازهگیری کرده و تاریخچهای از آن ثبت و نگهداری کنید؛ حتی اگر هیچ گونه مشکل سلامتی و فشارخون خاصی ندارید، تا متوجه شوید که سطح نرمال فشارخون در بدن شما معمولا چه عددی است. چرا که همان گونه که در بالا گفتیم، سطح طبیعی و نرمال فشارخون در افراد مختلف متفاوت است. و اگر سطح فشارخون شما به صورت مرتب توسط پزشک ارزیابی میشود از وی بپرسید که میزان مناسب و نرمال برای بدن شما که باید به آن برسید چه عددی است.
منابع: