طب سوزنی برای چه بیماری‌هایی مفید است؟
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان
طب سوزنی یا سوزن درمانی که به زبان چینی به آن ژن جیو (ZHEN JIU) گفته می‌شود مهم‌ترین شاخه طب سنتی چین ٰTCM(است است که با فروکردن سوزن‌های بسیار نازک به نقاط خاصی از بدن که گذرگاه‌های انرژی دانسته می‌شوند باعث تسکین درد و یا درمان مشکل خاصی از بیمار می‌شود. براساس تئوری طب سوزنی، این نقاط خاص بر روی مسیرهای خاصی از بدن با نام گذرگاه قرار دارند که انرژی حیات که در زبان چینی به آن «چی» (QI) گفته می‌شود در آنها جریان دارد.
پس از آن که طب سوزنی نیز به مانند سایر روش های طب سنتی در دنیا، از سیستم های پزشکی و بهداشتی چین حذف و با طب کلاسیک جدید جایگزین شده بود، در زمان مائو و به دلیل کمبود پزشک در چین، مجدداً بر سر زبان ها افتاد طب سوزنی از اواخر قرن بیستم توسط پژوهشگران مورد پژوهش جدی علمی قرارگرفته‌است، هم از جهت نحوه اثر آن و پایه‌هایش و هم از جهت اثرهای بالینی‌اش. در گذشته‌های نه چندان دور توافقی میان پزشکان و درمانگران بر علمی بودن و موثر بودن اثرهای ناشی از درمان طب سوزنی حاصل نمی‌شد اما اکنون با آزمایش‌های بالینی گوناگون بر اثبات‌پذیری درمان و تسکین بیماری‌های مختلف دیگر اثر طب سوزنی چیزی فراتر از دارونما گشته است.
_ اثر بخشی طب سوزنی
انجمن طب سوزنی بریتانیا پس از بررسی پیامدهای درمان سی و چهار هزار بیمار توسر ۵۷۴ درمانگر طب سوزنی، با ارائه مقاله‌ای در مجله معتبر «ژورنال بریتانیایی پزشکی» British Medical Journal در ماه سپتامبر ۲۰۰۱ چنین اعلام نمود که طب سوزنی در صورتی که توسط پزشکان آموزش دیده در دوره‌های استاندارد انجام شود، بسیار ایمن و فاقد هرگونه عارضه جدی است.
بیشتر بیماران، طب سوزنی را با تزریقات مقایسه می‌کنند، و به همین دلیل با ترس و نگرانی زیادی مواجه می‌شوند. ولی لازم به ذکر است که سوزن ها، بسیار باریک و صیقلی طراحی شده‌اند تا بیمار دردی حس نکند، و اگر دردی ایجاد شود معمولاً در حد یک پشه گزیدگی می‌باشد. امروزه طب سوزنی به عنوان مهم‌ترین رویکرد در طب چین، پرطرفدارترین شیوه طب سنتی بین پزشکان در سراسر جهان است. طی پنجاه سال گذشته، تعداد بیشماری از پزشکان از کشورهای گوناگون پس از طی دوره پزشکی عمومی یا دوره تخصصی پزشکی کلاسیک با تحصیل در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های بین‌المللی طب سوزنی چین نظیر آکادمی طب سوزنی پکن (CBIATC) و شانگ‌های، این طب را فراگرفته و در کشورهای خود مشغول به طبابت با این شیوه می‌باشند.
طب سوزنی در بسیاری از بیماریها جایگاه درمانی ویژه ای داردو در درمان برخی بیماریها یک سر و گردن بالاتر از طب نوین قرار می‌گیرد. به عنوان مثال سردرد‌هایی با منشاء نامشخص و یا درمان پای بی قرار و یا حتی اختلالات روحی روانی همچون استرس و اضطراب پاسخ مناسبی به درمان طب سوزنی می‌دهند و یا موارد دیگری از بیماریها برای درد حاد کمر، طب سوزنی اثر مثبتی نداشته است ولی در دردهای مزمن کمر اثر بخشی مثبتی مشاهده شده است. این اثر مثبت تفاوتی با اثر درمان‌های معمول پزشکی امروزی یا سنتی نبوده است.
اثر طب سوزنی در همراهی با روش باروری آزمایشگاهی (IVF) هم مثبت و هم منفی بوده است.
در مورد اثر طب سوزنی بر تهوع و استفراغ بعد عمل پژوهش‌ها نشان داد که طب سوزنی اثر مثبتی داشته اما اثرش کمتر یا مساوی با اثرات داروهای رایج بوده است.
اثر طب سوزنی بر تهوع ناشی از بارداری پنجاه درصد بیش از اثر درمان توسط دارونما بوده است.
اثر طب سوزنی بر درد گردن در مطالعاتی بیشتر از اثر درمان توسر دارونما بوده است.
اثر درمانی طب سوزنی بر درد مزمن شانه مثبت بوده است.
در مورد اثر بر دردهای آرتروز نتایج پژوهش‌ها نقض‌کننده هم هستند. هم نتایج مثبت و هم نتایج منفی از این تحقیقات به دست آمده‌است.
در پی یک بازبینی سیستمیک پژوهش‌ها مشخص شد که طب سوزنی اثری در درمان ماهیچه درد الیافی (فیبرومیالژی) ندارد
در مورد این بیماریها هم مطالعه گروه کوچران (Cochrane Collaboration) نتوانست شواهدی مبنی بر اثر مثبت یا منفی به نفع طب سوزنی بیابد که این به علت تحقیقات ضعیف، مبهم و بد کیفیت بوده و نیاز به مطالعات بهتر احساس می‌شود: آسم، فلج بل وابستگی به کوکائین، افسردگی بالینی دیس منوره (با استفاده از تحریک الکتریکی پوست صرع, گلوکوم، سندرم روده تحریک‌پذیر, تحریک زایمان بچه، آرتریت روماتوئید, درد شانه روان گسیختگی، ترک سیگار سکته حاد، توانبخشی پس از سکته, آرنج تنیس‌بازان, و فراموشی عروقی
_ طب سوزنی برای این بیماریها مفید است
_درمان انواع سردرد و میگرن
از طب سوزنی برای درمان انواع درد و ناراحتی ها مانند سردرد میگرنی و سردرد تنشی استفاده می‌شود. این تکنیک از نگاه علم مدرن نیز موثر است.
گروهی از پژوهشگران با انجام بیش از یازده مطالعه، فواید درمان با طب سوزنی را بررسی کردند که شامل انجام طب سوزنی برای هزاران بیمار مبتلا به سردردهای خفیف تا شدید می‌شد.
بعد از بررسی محققان دریافتند طب سوزنی می تواند شیوه ای غیردارویی و موثر برای درمان بیماران مبتلا به سردرد مزمن تنشی باشد.
_ تسکین دردهای مزمن
طب سوزنی راهی موثر برای درمان درد طولانی مدت گردن، کمر و زانو می باشد. از این شیوه برای درمان درد آرتریت روماتوئید هم استفاده می‌شود.
_ درمان بی‌خوابی
دانشمندان چینی در دانشگاه پکن دریافتند طب سوزنی درمانی موثر برای بی‌خوابی می باشد. طب سوزنی می‌تواند تاثیرات قرص خواب و درمان‌های گیاهی را تقویت کند و نتایج‌ش بهتر از زمانی است که این داروها به تنهایی استفاده شوند. بر خلاف قرص های خواب و مکمل‌های گیاهی، طب سوزنی عوارضی نداشته و هیچ ناراحتی ایجاد نمی‌کند.
_ تسریع بهبودی بعد از شیمی درمانی
بیماران سرطانی که تحت شیمی درمانی هستند، می توانند با کمک طب سوزنی سیر بهبودی سریع‌تری داشته باشند. مطالعات گوناگون تایید می‌کنند که طب سوزنی، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و حتی پلاکت‌های خون را افزایش می‌دهد.
در یک بررسی دانشمندان دریافتند که طب سوزنی واقعا می‌تواند از کاهش سلول‌های سالم بدن بعد از شیمی درمانی و رادیوتراپی پیشگیری کند.
بیماران این طور گزارش دادند که بعد از انجام طب سوزنی احساس درد کمتری داشته و طب سوزنی به بهبود کیفیت زندگی‌شان کمک کرده است. برخی بیماران همچنین گفتند که طب سوزنی، واکنش شدید بدن نسبت به شیمی درمانی مانند حالت تهوع و استفراغ را کاهش داده است.
_ تقویت سلامت روانی
آیا می‌دانستید که طب سوزنی پیر شدن مغز را به تاخیر می‌اندازد؟ طب سوزنی همچنین خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش داده و حافظه و عملکردهای ادراکی مغز را تقویت می‌نماید.
برخی مطالعات نشان دادند برای درمان پارکینسون و سایر بیماری‌های مربوط به سالمندی که موجب کاهش نیروی ادراک مغزی می‌شوند، می‌توان از طب سوزنی استفاده کرد.
در تحقیقی، ۸۵ درصد از بیماران مبتلا به پارکینسون، بعد از جلسات منظم طب سوزنی، شاهد بهبود علائم‌شان بودند. این علائم شامل رعشه، کُندی حرکت، درد، افسردگی، اختلال خواب و اضطراب می‌شد.
منبع: سایت تبیان