سوال و پاسخ ( آیا بیماری گیلنباره با سندروم میلر فیشر متفاوت است؟ )
اول اینرا مشخص کنیم که سندرم گیلنباره زیرشاخههای سندرم میلرفیشر محسوب میشوند، (سندرم آنتیبادی آنتیGQ1b)
نشانگان گیلنباره (به انگلیسی: Guillain-Barré syndrome) و تلفظ صحیح: “گی-ین باره”، نوعی نوروپاتی محیطی است که باعث نارسایی عصبی ـ عضلانی حاد میشود.
_ نوروپاتی محیطی اختلال در اعصابی است که از مغز و طناب نخاعی سرچشمه میگیرند. بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است شرایطی همانند خارش، بیحسی و احساس غیرمعمول، ضعف و دردهای سوزاننده را تجربه کنند.
در این بیماری سیستمایمنی بدن به اعصاب حمله میکند که باعث ضعف بدن و مشکلات حسی میشود.
در این بیماری سیستمایمنی بدن به اعصاب حمله میکند که باعث ضعف بدن و مشکلات حسی میشود.
سوزش و حالت خوابرفتگی ناگهانی در پا و انتقال این حس در نقاط مختلف بدن یکی از علایم بارز این بیماری است که ممکن است با حسی در پا و همراه با ضعف عضلانی بدن رخ دهد.
در این بیماری سیستمایمنی بدن به اعصاب حمله میکند که باعث ضعف بدن و مشکلات حسی میشود.
سوزش و حالت خوابرفتگی ناگهانی در پا و انتقال این حس در نقاط مختلف بدن یکی از علایم بارز این بیماری است که ممکن است با حسی در پا و همراه با ضعف عضلانی بدن رخ دهد.
این بیماری بیشتر در سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی دیده شده است، ولی ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. این بیماری مزمن نیست و با یک دوره دارویی قابل درمان است که در صورت درمان نشدن به موقع ممکن است مشکل تنفسی ایجاد کرده و بدن را بسیار ضعیف کند.
علل گیلنباره
علت این بیماری هنوز به روشنی مشخص نیست، ولی معمولا بعد از یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی و یا آنفلوانزا اتفاق میافتد.
دلیلش میتواند این باشد که سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت به شدت تلاش میکند و ممکن است که در این میان به صورت اشتباهی به سلولهای عصبی خودی حمله کند.همچنین بعد از عفونت یک باکتری به نام کامپیلوباکتر هم ممکن است بیماری بروز نماید. عفونت با کامپیلوباکتر ممکن است بعد از خوردن آب آلوده یا غذای نپخته (مخصوصا مرغ و ماهی و…) رخ دهد. بعضی موارد ممکن است علایم گیلن باره بعد از اعمال جراحی اتفاق بیفتد. گاهی هم هیچگونه عامل شناخته شدهای وجود ندارد، اما در همه موارد ذکر شده بهطور حتم اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن وجود دارد.
علایم گیلنباره
نشانههای گیلنباره معمولا با بیحسی و ضعف در پاها شروع میشود (ممکن است شما احساس گزگز شدن داشته باشید).
نشانهها اغلب در عرض مدت کمی حدود چند روز یا چند هفته به قسمتهای بالایی بدن کشیده میشود و بازوها و اندام فوقانی ضعیف و بیحس میشوند.
گاهی اوقات ضعف آنقدر شدید است که بیمار اصلا قادر به راه رفتن نیست و همچنین ممکن است به فلجی کامل بدن منجر شود. همچنین ممکن است بیمار در نفس کشیدن دچار مشکل شود.
تشخیص گیلنباره
پزشک با دیدن علائمی مثل ضعف یا مورمور شدن پاها به بیماری گیلنباره شک میکند. بعد از آن آزمایشاتی مانند گرفتن مایع مغزی- نخاعی از قمست پشت انجام خواهد داد. دو آزمایش دیگر هم انجام میشود که شامل بررسی الکترونیکی عضله و آزمایش سرعت هدایت عصب است. این آزمایشها برای بررسی نحوه ارسال پیغام از طریق اعصاب به دستها و پاها انجام میشوند.
درمان گیلنباره
گلینباره درمان قطعی ندارد، اما راههایی وجود دارد که علائم را بهبود میبخشد:
الف) ایمنوگلوبولین درمانی: این دارو از جنس پروتئین است و از سیستم ایمنی در برابر حملات آنتیبادیهای مهاجم محافظت میکند.
ب) پلاسما فرزیس: دستگاهی به بدن شما وصل میشود که خون به درون آن کشیده میشود و آنتیبادیهای حمله کننده به اعصاب بدینوسیله از خون جدا میشوند. این آنتیبادیها، پروتئینهایی هستند که در خون وجود دارند و باعث حمله به سیستمایمنی بدن میشوند.
بیمار مبتلا به سندروم گیلنباره نیاز دارد که چند روز تا چند هفته در بیمارستان بماند. زمان بستری ماندن در بیمارستان به شدت بیماری و مقدار مراقبتهایی که بیمار احتیاج دارد، بستگی دارد. در موارد پیشرفته بیماری ممکن است فرد قادر به خوردن از راه دهان نباشد که برای او لوله بینی – معدی میگذارند و از طریق لوله به او غذا داده میشود. رژیم غذایی بیمار باید پرکالری و پر پروتئین باشد تا قدرت عضلاتی او حفظ و بازسازی شود. ممکن است غذا با حجم کم و در دفعات زیاد برای بیمار تجویز شود. در زمان بستری بودن در بیمارستان، اگر ضعف عضلات تنفسی موجب اختلال تنفس در فرد شود، ممکن است به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز پیدا کند. ممکن است برای کمک به حفظ قدرت و انعطافپذیری عضلات، فیزیوتراپی برای فرد انجام شود.
علاوه بر موارد فوق از داروهای زیر برحسب نیاز و به منظور تسکین علایم استفاده میشود :
– کورتون که التهاب و تورم اعصاب را کاهش میدهد.
– سرکوبکننده ایمنی مانند آزارام یا سایتوکسان که در مرحله حاد بیماری تجویز میشود.
– مسکنها و ضددردها
– سایر داروها مانند کاربامازپین
روند بیماری گیلنباره
این بیماری سه مرحله حاد، نقاهت و بهبودی دارد.
معمولا افراد مبتلا به گیلنباره بهبود مییابند، اما ممکن است زمان زیادی طول بکشد.
در اکثر افراد، ضعف در طی ۲ تا ۳ هفته بدتر شده و سپس شروع به بهتر شدن میکند و بعد از مدتی بهطور کامل از بین میرود. اگرچه بهبودی کامل ممکن است تا دو سال طول بکشد. بعضی افراد تا ماهها ضعف دارند و در موارد کمی، این ضعف تا سالها باقی میماند، بعضی دیگر هم هرگز قدرت عضلاتشان بر نمیگردد.
گاهی اوقات این بیماری بعد از اولین حمله دوباره عود میکند. بعضی وقتها بیمار نیاز دارد که مدتی با صندلی چرخدار یا با کمک عصا راه برود تا این که دوباره عضلاتش قوی شده و بتواند به راحتی و بدون نیاز به کمک، قدم بردارد. فیزیوتراپی میتواند در قوی شدن عضلات و یادگیری دوباره راه رفتن و حرکت دادن ماهیچههای بدن به بیمار کمک کند. فیزیوتراپیست برنامهای برای تمرین و ورزش به شخص بیمار آموزش میدهد تا در به دست آوردن دوباره سلامتی به او کمک کند.
کودکی که دوره درمان سندروم گیلنباره را میگذراند، ممکن است احساس غمگینی، عصبانیت، بیهودگی یا همه اینها را داشته باشد. مشورت با یک درمانگر یا مشاور میتواند در کنترل احساسات و خشمهای روحی به کودک کمک کند. خانواده و دوستان هم میتوانند با حمایت و درک کودک بیمار به او کمک کرده و اسباب خوشحالی او را فراهم کنند تا این که به بهبودی کامل برسد.
نحوه مراقبت از خود
– از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید.
– با دقت توصیه های پزشک را دنبال کنید.
– داروی خود را صحیح و سر وقت مصرف کنید.
– اگر فیزیوتراپی میشوید، به دقت ورزشهای فیزیوتراپی را انجام دهید تا عضلاتتان دوباره انعطافپذیر و قدرتمند شود.
– مشاوره با یک روانشناس به سازگاری شما با شرایط بیماری و کیفیت زندگی مطلوب کمک میکند.
منابع:
سایت بیمارستان نمازی شیراز- سحر پرتو ، کارشناس پرستاری
فارس – سیدمحمد سلاجقه، متخصص مغز و اعصاب