بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان

 

بینایی یک دستگاه حسی از حواس پنچ‌گانه است که توانایی درک و تفسیر محیط اطراف را با استفاده از نور مرئی منعکس شده از اجسام را دارد. اجزای مختلف فیزیولوژیکی دخیل در بینایی به صورت جمعی به عنوان دستگاه بینایی شناخته می‌شوند. بینایی یکی از حواس پنج گانه است.

_ ضعف چشم
ضعف چشم-چه اتفاقی می‌افتد که یک‌مرتبه احساس می‌کنید چشم‌هایتان ضعیف شده‌اند؟ افرادی که عینکی هستند، می‌دانند که تاری ‌دید یکی از دلایل مهم ضعف چشم به شمار می‌رود، البته این حرف وقتی برای شما بیشتر محسوس خواهد بود که شماره چشم‌هایتان ده‌دهم یا صفر نباشد.
ولی چرا عده‌ای در سنین پایین و عده‌ای در میانسالی دچار ضعف چشم می‌شوند و برخی دیگر تا سالیان سال حتی روی عینک را هم نمی‌بینند.دکتر افسر فراهانی دستجانی، جراح و چشم‌پزشک دراین‌باره می‌گوید،مطالعات زیادی در خصوص عوامل موثر در ایجاد عیوب انکساری انجام شده است که البته در برخی از موارد آن اختلافاتی وجود دارد، به‌عنوان مثال در مورد اثر مطالعه در فاصله نزدیک (خواندن و نوشتن)‌ مطالعاتی صورت گرفته است، ولی به طور یقین ارتباطی بین آن و نزدیک‌بینی ثابت نشده است ولی این گونه استنباط می‌شود که مطالعه تاثیر قابل‌توجهی در ایجاد نزدیک‌بینی ندارد، اما اصولا افراد اجتماعی و آن‌هایی که بیشتر مطالعه می‌کنند، بیشتر دچار عیوب انکساری و ضعف چشم می‌شوند.
وی اظهار می‌کند: کار با کامپیوتر یا تلویزیون نتوانسته است ارتباط قطعی به ایجاد نزدیک‌بینی را اثبات کند به همین جهت استنباط بسیاری از متخصصان این است که استفاده از این وسایل نمی‌تواند عامل عینکی شدن باشد.

طبق تحقیقات به عمل آمده رژیم‌های غذایی مختلف نتوانسته‌اند ارتباط مستقیم و ثابت‌شده‌ای را بین رژیم غذایی و ایجاد عیب انکساری و ضعف چشم پیدا کنند و استنباط بر این است که هیچ رژیم غذایی برای جلوگیری از عینکی شدن یا کم کردن نمره عینک وجود ندارد. چاقی ممکن است در ایجاد دوربینی نقش داشته باشد. با این حال نقش ثابت شده‌ای را از آن نمی‌توان پیدا کرد.
به گفته دکتر فراهانی دستجاتی، ضربه‌ها از طریق تغییر در ساختمان چشم می‌توانند ضعف چشم و عیوب انکساری ایجاد کنند، همانند تغییرات بعد از پارگی قرنیه و ترمیم آن که ممکن است به صورت آستیگماتیسم خود را نشان دهد.
وی خاطرنشان می‌کند:در مسمومیت ناشی از بیماری‌های تیروئیدی که چشم‌ها درگیر می‌شوند، ممکن است آستیگماتیسم ایجاد شود و افرادی که مبتلا به آب مروارید و آب سیاه می‌شوند یا نوزادان نارسی که دچار اختلالات چشمی می‌شوند و خوب درمان نمی‌شوند، بیشتر از دیگران مستعد ایجاد نزدیک‌بینی هستند.
دکتر فراهانی دستجانی با بیان این که تاکنون آب و هوای گرم،داروهای ضدافسردگی و ضدحساسیت دلیلی بر ارتباط ضعف چشم را اثبات نکرده است، عنوان می‌کند: ارث نیز رابطه اثبات شده دقیقی با این مساله ندارد، یعنی ممکن است پدر و مادر کاملا سالم دارای فرزندانی عینکی باشند یا بالعکس، حتی در مورد سن نیز دیده شده است که در برخی موارد نزدیک‌بینی تا ۳۰ سالگی افزایش می‌یابد و مجددا ممکن است بعد از ۷۰ سالگی افزایش پیدا کند.
طبق تحقیقات به عمل آمده رژیم‌های غذایی مختلف نتوانسته‌اند ارتباط مستقیم و ثابت‌شده‌ای را بین رژیم غذایی و ایجاد عیب انکساری و ضعف چشم پیدا کنند و استنباط بر این است که هیچ رژیم غذایی برای جلوگیری از عینکی شدن یا کم کردن نمره عینک وجود ندارد. چاقی ممکن است در ایجاد دوربینی نقش داشته باشد. با این حال نقش ثابت شده‌ای را از آن نمی‌توان پیدا کرد.
به گفته دکتر فراهانی دستجاتی، ضربه‌ها از طریق تغییر در ساختمان چشم می‌توانند ضعف چشم و عیوب انکساری ایجاد کنند، همانند تغییرات بعد از پارگی قرنیه و ترمیم آن که ممکن است به صورت آستیگماتیسم خود را نشان دهد.
وی خاطرنشان می‌کند:در مسمومیت ناشی از بیماری‌های تیروئیدی که چشم‌ها درگیر می‌شوند، ممکن است آستیگماتیسم ایجاد شود و افرادی که مبتلا به آب مروارید و آب سیاه می‌شوند یا نوزادان نارسی که دچار اختلالات چشمی می‌شوند و خوب درمان نمی‌شوند، بیشتر از دیگران مستعد ایجاد نزدیک‌بینی هستند.
دکتر فراهانی دستجانی با بیان این که تاکنون آب و هوای گرم،داروهای ضدافسردگی و ضدحساسیت دلیلی بر ارتباط ضعف چشم را اثبات نکرده است، عنوان می‌کند: ارث نیز رابطه اثبات شده دقیقی با این مساله ندارد، یعنی ممکن است پدر و مادر کاملا سالم دارای فرزندانی عینکی باشند یا بالعکس، حتی در مورد سن نیز دیده شده است که در برخی موارد نزدیک‌بینی تا ۳۰ سالگی افزایش می‌یابد و مجددا ممکن است بعد از ۷۰ سالگی افزایش پیدا کند.

_ سبک زندگی مضر برای بینایی

برخی عادت در زندگی می‌توانند باعث آسیب رساندن به بینایی ما شوند بهتر است این عادات غلط را کنار بگذارید و مانع عوارض آن‌ها برای بینایی‌تان شوید مالیدن چشم‌ها ،استفاده نکردن از عینک آفتابی، دخانیات، کم‌خوابی، رژیم غذایی نادرست و بسیاری موارد دیگر در زندگی می‌توانند بینایی تان را مورد تهدید و آسیب قرار دهند.

بسیاری از عادات خوب برای حفظ سلامت چشم‌ها از جمله رعایت یک رژیم غذایی متعادل، استفاده از عینک‌های آفتابی استاندارد، معاینات منظم چشم پزشکی و … شناخته شده هستند.

با این حال چندین عادت غلط هم وجود دارند که می‌توانند به سلامت چشم‌ها آسیب برسانند و نیاز به اصلاح فوری دارند، از جمله:

مالش چشم: چروک شدن پوست اطراف چشم یکی از نشانه های اولیه بالا رفتن سن است اما مالش چشم می‌تواند منجر به شکسته شدن عروق خونی کوچک زیر سطح پوست شود و افتادگی پلک و چین و چروک زیر چشم را تشدید کند. با این که راه‌های زیادی برای از بین بردن چروک زیر چشم از جمله تزریق بوتاکس یا جراحی زیبایی پلک وجود دارد اما پیشگیری همیشه بهتر است.

فراموش کردن عینک آفتابی: اشعه فرابنفش خورشید یکی از خطرناک‌ترین عوامل برای آسیب به چشم‌ها و پلک است. قرار گیری در معرض نور خورشید منجر به برفکوری، آب مروارید، دژنراسیون ماکولا و ناخنک چشم و حتی سرطان پلک می‌شود. استفاده از عینک های آفتابی برای محافظت از اشعهUVو اشعهHEVحتی در روزهای ابری ضروری است.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن تنها برای اعضایی از بدن مانند ریه، قلب، مغز و … خطرناک نیست بلکه می‌تواند برای چشم نیز اثرات منفی جبران‌ناپذیر داشته باشد. سیگار خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید، دژنراسیون ماکولا، یووئیت (التهاب قسمتی از چشم که مجرای دستگاه یووه آ نامیده می‌شود که شامل عنبیه، جسم مژگانی و کروئید (مشیمیه) است)، خشکی چشم و ریتنوپاتی دیابتی را تشدید می‌کند. در واقع سیگاری‌ها تا چهاربرابر بیشتر ممکن است کوری را در مقایسه با افراد غیرسیگاری تجربه کنند. خبر خوب این است که ترک سیگار بدون توجه به سن، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جدی چشمی را کاهش دهد.

رژیم غذایی فقیر: مصرف بیش از حد فست فودها و اجتناب از مصرف کافی میوه و سبزیجات، ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه ضروری، خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی را تشدید می‌کند. سبزی‌های برگ‌دار، میوه‌های رنگارنگ و ماهی باعث جلوگیری یا مدیریت بیماری‌های چشمی وابسته به سن می‌شود.

محرومیت از خواب: کمبود خواب با قرمزی، ایجاد حلقه‌های تیره زیر چشم، چروک پوست زیر چشم، خشکی چشم و تاری دید همراه است.

ننوشیدن آب کافی: عدم نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز و دریافت یک رژیم غذایی با سدیم بالا، می‌تواند منجر به کاهش تولید اشک و از بین رفتن رطوبت محیط چشم شود و فرد را مستعد ابتلا به بیماری‌های چشمی کند. خشکی چشم، قرمزی و پف کردگی پلک‌ها از نشانه‌های کم آبی بدن است.

عدم مراجعه به چشم پزشک: معاینات منظم چشم می‌تواند مشکلات بینایی را قبل از ایجاد تشخیص دهد. چون بیماری‌های تهدید کننده بینایی مانند گلوکوم اغلب هیچ علائم هشداردهنده‌ای ندارند تا زمانی که از دست دادن دائمی دید اتفاق بیفتد.

_ غذاهای تقویت کننده چشم!!
راه‌های زیادی برای تقویت طبیعی بینایی به غیر از داروهای شیمیایی وجود دارند، برخی از مواد خوراکی که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد که در تقویت نور چشم موثر هستند.

– سیر

سیر به عطر و طعم غذا بسیار کمک می‌کند و به همین منظور در بسیاری از غذاها می‌توان از آن استفاده کرد. مطالعات نشان داده است که سیر فواید بسیاری در سلامتی فرد دارد و باعث افزایش گردش خون می‌شود، همچنین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و برای بینایی نیز موثر است. سیر سرشار از سولفور و مواد غذای دیگری است که به تولید آنتی اکسیدانی که می‌تواند به حفاظت لنز چشم کمک کند، کمک می‌کند.

– ماهی سالمون

ماهی سالمون غنی از ویتامین A و D و اسیدهای چرب امگا ۳ است که این ترکیبات باعث تقویت بینایی می‌شود.

– سبزی‌جات برگ‌دار

کاهو، کلم، اسفناج و دیگر سبزیجات برگ دار سبز در افزایش تقویت نور چشم مفیدند، زیرا آن‌ها حاوی ویتامین A، ویتامین C و کلسیم هستند.

مطالعات نشان داد که اسفناج سرشار از آنتی‌اکسیدانی‌هایی مانند lutein و Zeaxanthin است که بسیار برای چشم مفیدند؛ اگر شما می‌خواهید فایده بیشتری از سبزیجات برگ دار ببرید، سعی کنید از زیاد پختن آن‌ها خودداری کنید.

– تخم‌مرغ

در میان غذاهایی که برای تقویت نور چشم مفید است، تخم‌مرغ از رایج‌ترین آن‌ها می‌باشد.

تخم‌مرغ مخصوصاً زرده آن سرشار از مواد مغذی است که برای تقویت بینایی مفید است و به رفع خستگی بدن کمک می‌کند.

– شکلات کاکائویی

مطالعات نشان داده است که شکلات کاکائویی در تقویت بینایی بسیار موثر است. با اضافه کردن مقدار شکلات کاکائویی به وعده‌های غذایی روزانه خود می‌توانید مقدار flavonoids که به حفاظت ماهیچه‌های خونی چشم کمک می‌کند را افزایش دهید.

با حفاظت از ماهیچه‌های خونی در چشم، علیرغم افزایش سن و ضعیف شدن چشم، شما می‌توانید به تقویت لنز چشم و قرنیه کمک کنید.

– آووکادو

آووکادو مانند اسفناج نیز سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مانند lutein و zeaxanthin است که در چشم یافت می‌شود. گفته شده است که میزان lutein موجب کاهش خطر macular degeneration و آب مروارید می‌شود؛ این میوه در مناطق گرم و استوایی به وفور یافت می‌شود.

– هویج
هویج و بسیاری از سبزیجات و میوه‌جات زرد و نارنجی رنگ حاوی بتاکاروتن هستند که برای بینایی چشم مفید است و می‌تواند به حفاظت چشم در برابر آسیب‌های نور خورشید کمک کند.

– گیاه قره‌قاط

مطالعات نشان داده است که مصرف گیاه قره‌قاط می‌تواند به جلوگیری از بعضی اختلالات بینایی مانند macular degeneration که موجب کاهش بینایی در مرکز میدان دید فرد در سنین بالاتر می‌شود، کمک کند.

– سویا

سویا دارای چربی کمی است اما میزان پروتئین آن زیاد است و حاوی اسیدهای چرب و دیگر مواد مغذی است که بسیار برای چشم مفید است. بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی سایپتدفایند، این مواد خوراکی هنگامی که زیاد مورد مصرف قرار می‌گیرند، می‌توانند برای چشم مضر باشند و منجر به مشکلات چشمی مانند آب سیاه شوند.

منبع: مجله پزشکی دکتر سلام