فشارخون شریانی ریوی چیست؟
بیماریها و راه درمان , فرناز اخباری , پیشگیری بهتر از درمان
به گزارش سایت webmd.com
فشارخون شریانی ریوی یا PAH نوعی فشارخون بالا است که بر شریان‌های ریهها و سمت راست قلب تأثیر می‌گذارد. این حالت یک وضعیت بسیار جدی است که می‌تواند زندگی روزمره فردرا تغییر دهد. با این‌حال، وقتی تشخیص درست داده شد، می‌توانید مراقبت‌های لازم برای کاهش علائم خود داشته باشید.
PAH و قلب
قلب، خون را از طریق شریان‌ها پمپا‍ژ می‌کند و اکسیژن را به تمام قسمت‌های بدن می‌فرستد. در یک ضربان، سمت چپ قلب خون را به کل بدن می‌فرستد و خون از بدن به سمت راست باز می‌گردد. سپس سمت راست آن را از طریق شریان ریوی به ریهها پمپ می‌کند، در آن‌جا دی‌اکسید کربن را با اکسیژن تعویض می‌شود. و خون پر از اکسیژن به سمت چپ قلب برمی‌گردد و این روند با ضربان قلب بعدی دوباره شروع می‌شود.
از قلب تا ریهها فاصله کمی است. بنابراین به‌طور معمول، لازم نیست سمت راست خیلی سخت پمپ کند. اما با PAH، خون به راحتی از طریق شریان‌های ریه حرکت نمیکند. قلب شما خیلی سخت‌تر کار می‌کند. و با گذشت زمان، عضله قلب ضعیف می‌شود و ممکن است بزرگ شده و به درستی کار نکند. وقتی خون به خوبی جریان نداشته باشد، بدن نیز اکسیژن کافی دریافت نمیکند.
علائم
در بسیاری از افراد که برای مدت طولانی قبل از این‌که متوجه شوند مشکلی وجود دارد، PAH دارند. علائم در ابتدا خفیف است. ممکن است فقط احساس خستگی کنید. و پزشک ممکن است وضعیت شما را با یک بیماری که رایج‌تر است اشتباه بگیرد.
علائم اولیه عبارتند از:
- تنگی‌نفس در حین فعالیت بدنی معمولی؛
- خستگی؛
- درد قفسه سینه؛
- ضربان قلب تند.
با بدتر شدن بیماری، ممکن است به موارد زیر نیز مبتلا شوید:
- سبکی سر؛
- غش کردن؛
- تورم در پاها، دست‌‌ها یا شکم؛
- سرفه خشک، گاهی همراه با خون؛
- لب یا انگشتان کبود.
چه کسی بیشتر احتمال دارد بی این بیماری مبتلا شود؟
بسیاری از افرادی که به PAH مبتلا می‌شوند زنان بین ۳۰ تا ۶۰ سال هستند. اما ممکن است برای افراد در هر سن، نژاد و جنس اتفاق بیفتد.
در برخی موارد احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد:
- سابقه خانوادگی این بیماری؛
- سایر بیماری‌های قلبی و ریوی؛
- چاقی؛
- مصرف داروهای غیرقانونی مانند کوکائین و متآمفتامین‌ها یا حتی داروهای رژیمی خاص؛
- بیماری‌های خود‌ایمنی؛
- ایدز؛
- سابقه لخته شدن خون در ریهها؛
- زندگی در ارتفاعات بالا.
علت:
اکثر مردم زمانی که به علت وجود بیماری دیگری به قلب یا ریه‌هایشان آسیب رسانده است به PAH مبتلا می‌شوند.
شایع‌ترین مشکلاتی که فشارخون ریوی را افزایش می دهد عبارتند از:
- مشکلات قلبی: بیماری‌هایی مانند بیماری دریچه میترال یا فشارخون بالا طولانی مدت به سمت چپ قلب آسیب می‌رساند تا جایی که دیگربه خوبی کار نمیکند. که باعث برگشت خون در رگهای خونی ریهها می‌شود.
- بیماری‌های ریوی: وقتی مشکلی در ریهها وجود دارد، بدن سعی می‌کند به میزان اکسیژن مورد نیار خود برسد. خون را از نواحی آسیب‌‌دیده دور نگه می‌دارد و آن را به مناطق سالم می‌رساند.
همچنین در موارد زیر می‌تواند رخ دهد: آپنه خواب، بیماری مزمن انسدادی ریوی COPD و بیماری‌هایی مانند آمفیزم، سارکوئیدوز و فیبروز ریوی که باعث ضایعه ریه می‌شوند.
لخته شدن خون
- سایر بیماریها، از جمله برخی اختلالات خونی، بیماری تیروئید و سایر اختلالات متابولیک، و اختلالات سیستم ایمنی که بسیاری از قسمت های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند، مانند سارکوئیدوز و واسکولیت.
در موارد نادر، مشکل از خود عروق است. آن‌ها باریک و سفت می‌شوند و فضای کمی برای عبور خون می‌ماند.
علل این نوع PAH عبارتند از:
- نقص در یک ژن؛
- بیماری که بسیاری از قسمت‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند لوپوس، بیماری سلول داسی شکل، یا اسکلرودرمی؛
- نقص قلبی مادرزادی که روش طبیعی جریان خون در این افراد تغییر می‌یابد؛
- برخی داروها و سموم، به ویژه داروهای رژیمی مانند فن فلورامین (بخش “فن” فن فن) و مصرف داروهای غیرقانونی مانند کوکائین یا متامفتامین‌ها که رگهای خونی را سفت می‌کنند.
- عفونت با HIV یا انگلی به نام شیستوزوم.
گاهی اوقات، پزشکان نمی‌توانند تشخیص دهند که چه چیزی باعث PAH می‌شود.
آن‌چه که می‌توانید انجام دهید
اگر مشکل تنگی‌نفس، خستگی، سرگیجه یا تورم در پاها و مچ پا دارید، با پزشک خود صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند آزمایشاتی را انجام دهند تا تشخیص دهند. تشخیص درست مهم است تا بتوانید درمان مناسب را دریافت کنید. هر چه زودتر PAH را درمان کنید، کنترل آن آسان‌تر است.
متبع: webmd.com