سوال و پاسخ ( چرا آهن در خون زیاد می‌شود؟)
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , سوال و پاسخ, دارونامه
آهن یکی از عنصرهای مهمی است که نقشی اساسی در رشد ، مقاومت بدن در برابر بیماریها، جلوگیری از خستگی و بی‌حالی دارد و همچنین عامل مهمی برای رنگ و سلامت پوست می‌باشد . با زیاد شدن آهن و یا کم شدن آن مشکلاتی جدی را به وجود خواهد آمد. از آن‌جایی که محل جذب آن بیشتر مربوط به قسمت‌های کبد، طحال، قلب، هیپوفیز و مفاصل است با آزمایش فریتین که یک پروتئین متصل به آهن می‌باشد ( فریتین در کبد، مغز استخوان، طحال و عضلات یافت می‌شود ) می‌توان میزان دقیق آهن را بررسی کرد .
اگر عدد فریتین بالای ۲۰۰ بود یعنی ذخایر آهن بدن کافی است عدد زیر ۳۰ نشانه فقرآهن و عدد زیر ۱۵ نشان‌دهنده خالی شدن ذخایر آهن خواهد بود.
_ علت اصلی زیاد شدن آهن چیست؟
اگر بدن بیش از حد مجازش آهن جذب کند فرد مبتلا به بیماری هموکروماتوز شده و روده بیشتر از حد معمول این عنصر را همراه با رسوب جذب خواهد کرد که در نهایت بسیاری از بافت‌های بدن آسیب دیده و تخریب می‌شوند.
علت اصلی زیاد شدن آهن در خون ارثی و یا به دلیل تلاسمی ماژور می‌باشد. چون راه‌های دفع آن از طریق ریزش سلول‌های مخاطی، عرق کردن، ادرار و مدفوع و عادت ماهانه صورت می‌گیرد، اگر فرد دچار کم‌خونی باشد آهن در بدن‌ش رسوب خواهد کرد.
_ آهن زیادی چه مشکلاتی را در پی خواهد داشت؟
یکی از مشکلات جدی که بخاطر زیاد شدن آهن در بدن رخ می‌دهد بیماری سرخرگ کرونری قلب است. چون به درستی آهن دفع نمی‌شود و در خون رسوب می‌کند موجب شده سرخرگ‌های تاجی تنگ و باریک شوند و اکسیژن به اندازه به قلب نرسد و در صورت انجام نشدن اقدام لازم و به موقع سکته قلبی رخ خواهد داد.
از جمله بیماریها و اختلالات بدن ناشی از زیاد بودن آهن می‌توان به نارسایی کلیوی، فشارخون، درد مفاصل، آلزایمر، آرتروز، ام اس و تنگی‌نفس اشاره کرد.
تحقیقات نشان می‌دهد که افزایش میزان آهن خون از حد طبیعی، می‌تواند به مفهوم افزایش خطر ابتلا به سرطان تلقی شود. نتیجه تحقیقات در بسیاری از کشورها بر روی بیش از ده هزار نفر، همگی نشان می‌دهد که بالا رفتن آهن خون در انسان، همراه با افزایش خطر ابتلای به انواع سرطان است. کسانی که آهن اضافی در بدن دارند، بیشتر در خطر ابتلای به سرطان هستند، برای مثال افرادی که اندوخته‌ی آهن بیش از اندازه دارند دویست بار بیشتر از افراد دیگر به سرطان کبد مبتلا می‌شوند.
بعضی افراد در حالی که عملا دچار کمبود آهن نیستند، با خوردن قرص‌های آهن، ویتامین‌های آهن‌دار و یا خوراک‌هایی که آهن به آن افزوده شده، مساله را برای خودشان مشکل‌تر می‌کنند. بسیاری از مردم افسانه مشهور ارتباط خستگی با آهن به گوش آن‌ها رسیده و به اشتباه نتیجه‌گیری می‌کنند که دچار کمبود آهن هستند.
_ چگونه میزان آهن اضافی را در بدن کاهش دهیم؟
معمولا نظر برخی از پزشکان خون دادن فرد بیمار است و دفعات آن با توجه به وزن و سن بیمار تعیین می‌شود.البته حداقل شش ماه انجام شود تا از طریق خون مقدار اضافی این عنصر دفع شود ، اما این روش یک اشکال اساسی دارد:
وقتی از بیمار خون گرفته می‌شود بخش فعال آهن و مورد نیاز بدن و آن بخش غیر فعالش که باعث رسوب در خون شده هر دو باهم از بین می‌رود . با این کار مواد مغذی و حاوی این عنصر که برای بدن ضروری است نیز از دست خواهد رفت.
برای کاهش آهن خون می‌توان از درمان خانگی با کنترل تغذیه استفاده کرد. مثلا چون گوشت قرمز منشا اصلی این عنصر است، گوشت مرغ را که مقدار آهن کمتری دارد جایگزین کنند، جگر و قلوه و دل را از لیست غذاهای خود حداقل تا یک مدت طولانی حذف کنند، نوشیدنی‌های حاوی ویتامین سی را با سایر غذاها مصرف نکنند و پروتئین و سبزیجات را جداگانه مصرف کنند خوردن این‌ها باهم باعث می‌شود خون قدرت جذب‌ش برای دریافت این عنصر بالا برود.
منابع:
۱- doctorteb.ir
۲- attarak.com