وقتی سطح استروژن کم می‌شود چه اتفاقی می‌افتد؟ - جامعه پزشکان ایران

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , فرناز اخباری , بارداری و زایمان , بهداشت بانوان

استروژن هورمونی است که اغلب در بدن زنان است، اگرچه مردان نیز مقادیر کمی تولید می‌کنند. اما کاهش استروژن می‌تواند منجر به انواع مشکلات و علائم مربوط به سلامتی شود. اگرچه استروژن در درجه اول با رشد زنان در دوران بلوغ و چرخه تولید مثل همراه است، اما برروی دیگر عوامل سلامتی، از استخوان گرفته تا بهزیستی عاطفی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سطح پایین استروژن می‌تواند به دلایل مختلفی در زنان در هر سنی ایجاد شود.

حقایقی در مورد استروژن کم:

استروژن تا حد زیادی توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود.
هنگامی که سطح استروژن کم است، می‌تواند تأثیرات زیادی روی بدن داشته باشد.
زنانی که دچار اختلال در خوردن دارند، مانند بی‌اشتهایی، در معرض خطر کمبود استروژن پایین هستند.

علل پایین بودن استروژن

سطح استروژن به دلایل مختلف متفاوت است. هر شرایطی که تخمدان‌ها را تحت تأثیر قرار دهد یا به آن‌ها آسیب برساند، می‌تواند باعث کاهش سطح استروژن در بدن شود.

مهم‌ترین عامل خطر برای داشتن استروژن کم، سن است. با افزایش سن و نزدیک شدن به یائسگی، طبیعی است که سطح استروژن کاهش یابد. در حقیقت، سطح استروژن چندین سال قبل از وقوع یائسگی کاهش می‌یابد (فازی به نام پری منوپوز).

سطح استروژن همچنین می‌تواند به دلایل دیگری کاهش یابد از جمله:

نارسایی زودرس تخمدان؛
شرایط مادرزادی مانند سندرم ترنر؛
اختلالات تیروئید؛
ورزش بیش از حد؛
کم وزن بودن؛
شیمی‌درمانی؛
غده هیپوفیز کم کار؛

داشتن سابقه خانوادگی در مورد مشکلات هورمونی نیز می‌تواند خطر ابتلا به استروژن کم در یک خانم را افزایش دهد.

اثرات استروژن کم

استروژن یک هورمون اصلی است بنابراین اثرات آن می‌تواند گسترده باشد.

علائم استروژن کم ممکن است شامل موارد زیر شود:

دوره‌های نامنظم: استروژن یکی از اصلی‌ترین هورمون‌های چرخه قاعدگی است. استروژن کم ممکن است به عدم پریود یا دوره‌های نامنظم منجر می‌شود.
ناباروری: سطح پایین استروژن می‌تواند از تخمک‌گذاری و بارداری جلوگیری کرده و منجر به ناباروری شود.
استخوان‌های ضعیف: استروژن به سلامتی و قوی نگه داشتن استخوان‌ها کمک می‌کند. با کاهش سطح استروژن، از بین رفتن استخوان ممکن است رخ دهد. به‌عنوان مثال، زنانی که یائسگی دارند، بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به پوکی‌استخوان و شکستگی استخوان هستند.
مقاربت دردناک: استروژن می‌تواند در لوبریکاسیون واژن تأثیر بگذارد. اگر میزان آن خیلی کم شود، خشکی واژن ممکن است رخ دهد، که اغلب منجر به رابطه جنسی دردناک می‌شود.
گرگرفتگی: گرگرفتگی اغلب در دوران یائسگی به دلیل پایین بودن سطح استروژن اتفاق می‌افتد.
افسردگی: به نظر می‌رسد استروژن باعث افزایش سروتونین می‌شود، سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که باعث افزایش مود خلقی می‌شود. کمبود استروژن ممکن است باعث کاهش سروتونین شود که به نوسانات خلقی یا افسردگی منجر می‌شود.
افزایش عفونت ادراری: افزایش عفونت ادراری ممکن است به دلیل نازک شدن بافت در مجرای ادراری رخ دهد که با کاهش استروژن ایجاد می‌شود.

تأثیر بر وزن

هورمون‌ها از جمله استروژن می‌توانند در میزان وزن و چربی بدن موثر باشند. مقادیر کم استروژن، مانند میزانِ این هورمون در دوران قبل یائسگی و یائسگی، ممکن است در افزایش وزن نقش داشته باشد.

مناطقی که در آن زنان چربی ذخیره می‌کنند نیز ممکن است در دوران یائسگی تغییر کنند. به‌طور معمول، خانم‌ها چربی را در باسن و ران خود ذخیره می‌کنند. اما با کاهش سطح استروژن تغییر می‌کند. براساس ژورنال Climacteric، کاهش استروژن در دوران میانسالی با افزایش چربی شکمی همراه است.

اگرچه افزایش وزن به دلیل پایین بودن سطح استروژن معمولی است، اما می‌تواند اجتناب‌پذیر باشد. رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می‌تواند به زنان در کاهش احتمال افزایش وزن کمک کند.

تشخیص

تشخیص استروژن کم اغلب با معاینه فیزیکی، تاریخچه پزشکی و بررسی علائم آغاز می‌شود. شاخص‌های استروژن کم شامل گرگرفتگی و پریود نشدن است. اما برخی از این علائم همچنین ممکن است در نتیجه شرایط دیگر از جمله مشکلات تیروئید بروز کند.

برای تعیین علت استروژن کم، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی میزان هورمون انجام دهد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشات اضافی را برای رد شرایط دیگر که ممکن است باعث علائمی مشابه استروژن کم شوند، توصیه کند.

گزینه‌های درمان

همه خانم‌هایی که دچار کاهش استروژن هستند نیاز به درمان ندارند. اما اگر علائم کم استروژن نگران‌کننده باشد، ممکن است درمان توصیه شود. درمان بر اساس علت کاهش استروژن و علائم موجود در فرد انجام می‌شود.

هورمون درمانی

به‌طور معمول، پزشکان هورمون درمانی (HRT) برای سطح پایین استروژن تجویز می‌کنند. انواع مختلف HRT در دسترس است. بعضی اوقات، پزشکان یک هورمون درمانی ترکیبی را پیشنهاد می‌کنند که حاوی استروژن و پروژسترون است.

ترکیبی از هورمون‌ها ممکن است در تعادل در میزان استروژن در برخی از زنان که علائم دارند، موثر باشد.

پزشکان تمایل دارند HRT ترکیبی را برای زنانی که نزدیک به یائسگی هستند و یا علائم پس از یائسگی را تجربه می‌کنند، تجویز کنند. عوارض جانبی HRT ممکن است شامل نفخ، سردرد و خونریزی واژن باشد.

زنان می‌توانند HRT را به صورت خوراکی، موضعی، واژینال مصرف کرده و یا بصورت Pellet در زیر پوست قرار دهند. در برخی موارد، زنان ممکن است آن را تزریق کنند. دوز داده شده با توجه به شرایط هر فرد متفاوت است. معمولاً پزشکان کم‌ترین دوز را برای تسکین علائم تجویز می‌کنند.

همه زنان نمی‌توانند از HRT استفاده کنند. به عنوان مثال، HRT ممکن است برای زنانی که سابقه سکته مغزی، حمله قلبی یا فشارخون بالا دارند مناسب نباشد. بهتر است که هر خانمی که HRT را در نظر دارد در مورد خطرات و مزایای آن با پزشک خود صحبت کند.

استروژن درمانی

بعضی اوقات، پزشکان فقط استروژن را برای معالجه برخی از زنان با کمبود استروژن تجویز می‌کنند. به‌عنوان مثال، زنانی که تخمدان‌هایشان برداشته شده است. بعضی اوقات، پزشک برای درمان علائم آزار‌دهنده در یائسگی، استروژن درمانی تجویز می‌کند.

داروهای طبیعی

به نظر نمی‌رسد که بسیاری از روش‌های علمی اثبات شده برای افزایش سطح استروژن با استفاده از داروهای طبیعی وجود دارد. با این حال، ممکن است چندین تغییر در شیوه زندگی و رژیم کمک کند.

حفظ وزن سالم

از آن‌جا که کم‌وزن بودن می‌تواند باعث کاهش سطح استروژن شود، حفظ وزن سالم می‌تواند کمک کند.

کاهش ورزش

مقادیر شدید ورزش نیز می‌تواند باعث کاهش تولید استروژن شود. بنابراین قطع تمرین ممکن است به افزایش سطح استروژن کمک کند.

سویا

برخی مطالعات در مورد فواید سویا برای درمان علایم کمبود استروژن انجام شده است. تحقیقات متناقضی در مورد فواید سویا برای افزایش سطح استروژن وجود دارد. با این حال، این مطالعه کوچک نشان داد که ایزوفلاون‌های سویا ممکن است علائم یائسگی ناشی از کاهش سطح استروژن را کاهش دهد.

افزایش مصرف سویا ممکن است برای همه خانم‌ها مناسب نباشد. قبل از افزودن سویا بیشتر یا مصرف مکمل سویا، باید با پزشک خود صحبت کنید.

نتیجه گیری

سطح پایین استروژن می تواند باعث ایجاد انواع مشکلات سلامتی شودکه بر رفاه عمومی خانمها تأثیر بگذارد. هر زنی که علائم استروژن کم را تجربه می کند ، باید با پزشک خود صحبت کند.

در بسیاری از موارد ، درمان علائم کمبود استروژن به خوبی عمل می کند. اگرچه چشم اندازدرمان بسته به علت متفاوت است ، HRT اغلب مفید است.

همچنین یادآوری این نکته حائز اهمیت است که مدت زمانی که زن باید HRT مصرف کند ، بسته به وضعیت او متفاوت خواهد بود.

منبع: medicalnewstoday.com