گل مژه: انواع گل مژه چشم، راههای درمان خانگی و پماد از بین برنده آن
به گزارش سایت medicinenet.com
گل مژه چیست؟
گل مژه یا stye برآمدگیهای کوچک، قرمز و دردناک که شبیه جوش بوده و در لبه خارجی یا داخلی پلک دیده میشود. گل مژه، عفونت غدد چربی پلکها محسوب میشوند که در اثر یک باکتری به نام استافیلوکوک ایجاد میشود. این بیماری را با نام بیماری غده میبومین، میبومیتیس، میبومیانتیس یا بلفاریتیس نیز میشناسند.
گلمژه، بیماری شایعی است که میتواند افراد را در سنین مختلف گرفتار کند. تماس دست آلوده با چشم و التهاب لبه پلک از عوامل مهمی هستند که باعث بروز گلمژه میشوند، همچنین تجربیات نشان میدهد که سرمای هوا در ایجاد گل مژه تأثیرگذار است.
علت ایجاد گل مژه چیست؟
پلک شما دارای تعداد بسیاری غدد کوچک چربی در اطراف مژههاست. آسیب به پوست، ذرات گرد و غبار یا چربی میتوانند این غدد را مسدود کنند. هنگامی که مجاری این غدد مسدود میشوند باکتریها در این غدد رشد کرده و باعث ایجاد گل مژه میشوند. گل مژه میتواند یک چشم یا هر دو چشم را همزمان درگیر کند. گل مژه معمولا مشکلی جدیای نبوده و تاثیری روی بینایی شما نمیگذارد.
گل مژه برآمدگیهای کوچک، قرمز و دردناکی است که در لبه خارجی یا داخلی پلک دیده میشود، اغلب جدی نبوده و تاثیری بر بینایی شما ندارد.
- پاک کردن نامناسب یا ناقص آرایش از چشم؛
- استفاده از لوازم آرایشی تاریخ گذشته یا آلوده؛
- ضعف در بهداشت پلکها؛
- بیماریهای التهابی پلک، مانند بلفاریت؛
- استرس؛
- تغییرات هورمونی.
علائم گل مژه چیست؟
هنگامی که برای اولین بار دچار گل مژه میشوید، ممکن است قرمزی و احساس درد را در نزدیکی پلک خود احساس کنید.
علائم دیگری که ممکن است دیده شوند عبارتند از:
- درد چشم؛
- ورم چشم؛
- افزایش تولید اشک یا آبریزش چشم؛
- پوسته شدن در اطراف پلک؛
- خارش و سوزش؛
- حساس شدن چشم به نورهای درخشان و خیرهکننده؛
- احساس اینکه چیزی در چشمتان وجود دارد.
نکتهی مهم:
اگر پوست شما دردناک نیست، ممکن است برآمدگی و التهاب پلک (ورم چشم) باشد. درمان برآمدگی و التهاب پلک و گل مژه شبیه هم است اما برآمدگی و التهاب پلک ممکن است طول بکشد تا بهبود یابد.
انواع گل مژه
بهطور کلی دو نوع گل مژه وجود دارد:
- هوردئولوم (hordeolum)؛
- شالازیون (chalazion).
علت بروز هر کدام از این دو نوع متفاوت است، در نتیجه درمان آنها نیز با یکدیگر متفاوت است.
گل مژه هوردئولوم:
در این نوع از گلمژه، یکی از غدد عرقی که در گوشه چشم و مژهها قرار گرفته یا یکی از غدد چربی که در پایینترین قسمت مژهها قرار دارد، مسدود میشود.
گل مژه شالازیون:
در نتیجه انسداد غده میبومین به وجود میآید. غده میبومین یکی از غدد روغنی مخصوص است که فقط در نزدیکی مژهها وجود دارد. غدد میبومین به صورت ردیفی در پلکها قرار گرفته و منافذ خروجی آنها در لبه پلکها است.
انواع گل مژه از نظر مکان آن:
- خار خارجی: لکهای در پایه مژه است.
- گل مژه داخلی: لکهای در داخل یکی از غدد چربی کوچک پلک است.
محل بروز گل مژه در کدام قسمت چشم است ؟
گل مژه میتواند در چندین مکان از پلک شما ایجاد شود:
- روی پلک بالا؛
- روی پلک پایین؛
- درون یک پلک؛
- زیر پلک.
برای انواع داخلی، احتمالاً بهتر است به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید. انواع خارج چشمی را میتوان در خانه درمان کرد، اما اگر بیش از یک هفته ادامه داشته باشد، ممکن است لازم باشد به چشم پزشک مراجعه نمایید.
عوارض گل مژه چیست؟
در صورتی که گل مژه به خودی خود بهبود یابد، به ندرت شاهد عوارض خاصی خواهیم بود. اما اگر گل مژه چشم عفونی شود، این عفونت ممکن است به چشم، پوست یا حتی حدقه چشم سرایت کند. در نتیجه برای جلوگیری از عوارض جبران ناپذیر فرد باید سریعاً تحت نظر چشم پزشک درمان آنتیبیوتیکی خود را شروع کند.
در موارد نادر نیز بروز مجدد گل مژه، میتواند نشانهای از سرطان پلک چشم باشد. در صورت بروز چنین احتمالی پزشک از پلک چشم بیمار نمونهبرداری صورت می گیرد.
تشخیص گل مژه
پزشکان متخصص و حتی پزشکان عمومی میتوانند گل مژه را تشخیص داده و آن را درمان کنند. اما برای درمان گل مژهها و عفونتهای چشمی که گاه و بیگاه به سراغتان میآیند، بهتر است به سراغ متخصصان چشمی مثل چشم پزشکان و اپتومتریستها بروید.
چشم پزشک معالج ابتدا پلک بالا و پایین بیمار را بررسی کرده و به دنبال گرفتگی منافذ غدههای چشم در نزدیکی مژهها خواهد بود. بدین صورت نوع گل مژه را تشخیص خواهد داد.
همچنین چشم پزشک ممکن است چشم را برای یافتن اجسام خارجی، بافت زخم یا بروز میبومیتیس مزمن معاینه کند.
سپس چشم پزشک به دنبال هر علامتی که نشاندهنده عفونی شدن غده باشد خواهد گشت.
نکته مهم بعدی بعد از تشخیص عفونت، معاینه چشم برای کنترل و نظارت، پخش شدن این عفونتها روی پوست، چشم و حدقه چشم بیمار است.
درمان گل مژه چیست؟
گل مژه معمولا خود به خود بهبود مییابد، اما تمیز کردن آن باعث تخلیه زودتر آن شده و سریع تر بهبود مییابد. از آنجایی که شبیه به جوش است ممکن است بخواهید آن را فشار دهید، اما باید بدانید که انجام این کار شرایط را بدتر میکند. گل مژه اغلب به دنبال یک بیماری چشمی به نام بلفاریت ایجاد میشود. اگر شما مکررا دچار آن میشوید بایستی به چشم پزشک مراجعه کنید.
به خاطر داشته باشید که در طول مدت درمان باید صبور باشید. از دست کاری، فشار دادن یا سعی در ترکاندن برآمدگی روی پلک بپرهیزید زیرا اینکار ممکن است جای زخم روی پلک تان باقی بگذارد.
گل مژه را فشار ندهید و اگر شما مکررا دچار گل مژه میشوید، بایستی به چشم پزشک مراجعه کنید.
گل مژه شالازیون نیز در صورت غیرعفونی بودن تنها با استفاده از آب گرم و به خودی خود بهبود خواهد یافت. هرچند که درمان گل مژه شالازیون نسبت به هوردئولوم طولانیتر است. حتی نیاز به زمان بیشتری دارد. زمان مورد نیاز برای بهبود یافتن شالازیون کوچک حدود چند هفته است. ولی در صورت بزرگ بودن آن، درمان و از بین رفتن علائم آن ممکن است تا یک سال به طول بیانجامد. همزمان با کوچک تر شدن اندازه گل مژه شالازیون، علائم فرد نیز کمتر شده و پلک چشم فرد رو به بهبودی می رود.
درمانهای خانگی گل مژه
در ادامه چندین روش برای درمان خانگی به شما توصیه می شود که می توانید به کمک آن ها روند بهبودی را تسریع بخشید:
۱- از کمپرس گرم استفاده کنید:
کمپرس گرم موثرترین روش برای درمان است. در واقع گرما باعث می شود که چرک به سطح پوست راه یابد و گلمژه به راحتی تخلیه شود. همچنین می توانید یک حوله تمیز را با آب گرم خیس کنید و روی چشم بگذارید. این کار را برای ۵ تا ۱۰ دقیقه چند بار در روز انجام دهید. سپس ناحیه را به آرامی ماساژ دهید تا غدد مسدود شده باز شده و تخلیه شود.
۲- پلک خود را با آب و صابون ملایم تمیز کنید:
یک شامپو بچه را با آب گرم مخلوط کرده و پلک خود را به آرامی با آن بشویید. شما می توانید این کار را چند روز تا زمانی که آن از بین برود انجام دهید. همچنین تمیز کردن پلک ها می تواند از ایجاد گلمژه بعدی جلوگیری کند. راه دیگر استفاده از محلول های نمکی است که می تواند به تخلیه چرک و از بین رفتن باکتری ها کمک کند.
۳- دستهای خود را بشویید:
قبل و بعد از لمس گلمژه از تمیز بودن دستهای خود مطمئن شوید. حولهی خود را هم با دیگران به اشتراک نگذارید و از وسایل شخصی خود استفاده کنید.
۴- از کیسه چای گرم استفاده کنید:
به جای استفاده از کمپرس گرم، می توانید از کیسه چای گرم استفاده کنید. چای سیاه تاثیر زیادی داشته و می تواند موجب کاهش تورم شده و همچنین خاصیت ضد باکتری نیز دارد. کیسه چای را در لیوان آب جوش بیاندازید، درست مانند زمانی که می خواهید چای بنوشید. صبر کنید زمانی که کیسه یخ خنک شد آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی پلک تان بگذارید. برای هر چشم از کیسه های جداگانه استفاده کنید.
۵- اجتناب از آرایش کردن:
اگر چشم تان دچار گلمژه شده بهتر است آرایش نکنید. زیرا آرایش میتواند چشم شما را تحریک کند و بهبودی را به تاخیر می اندازد. با این کار همچنین باکتری ها را به لوازم آرایش خود انتقال داده و چشم دیگر را نیز درگیر می کنید. قلم موی خود را مرتب بشویید و لوازم آرایش چشم را بعد از سه ماه استفاده دور بیاندازید.
۶- احتناب از استفاده از لنزهای تماسی:
تا هنگام بهبودی کامل بهتر است به جای استفاده از لنز های تماسی از عینک استفاده کنید. زیرا باکتری ها وارد لنز شده وباعث گسترش عفونت می شوند.
۷-ماساژ دان برای تخلیه چرک:
شما می توانید با کمک دستمال مرطوب ناحیه را ماساژ داده و باعث تخلیه چرک شوید. همچنین می توانید آن ناحیه را با دست تمیز به آرامی نیز مالش دهید. پس از تخلیه چرک ناحیه درگیر را کاملا تمیز نگه دارید و از دست زدن به چشم ها خودداری کنید. اگر ماساژ دادن باعث صدمه بیش تر شود آن را متوقف کنید.
۸- ژل پترولیوم یا وازلین:
وازلین یکی از بهترین راه حل های خانگی برای درمان گل مژه چشم است. وازلین نرم کننده ای عالی است و چشم را مرطوب نگه می دارد و به کاهش درد کمک می کند. وازلین برای درمان سیاهی دور چشم و پف زیر چشم مفید می باشد. چند قطره آب لیموترش را با وازلین مخلوط کنید و به آرامی به ناحیه زیر چشم بمالید، بگذارید ۱ ساعت بماند و سپس با آب سرد بشویید.
درمانهای پزشکی و دارویی گل مژه
ورم ناشی از گلمژه حدود سه روز طول می کشد. در نهایت مجرا باز شده و تخلیه می شود. روند بهبودی می تواند حدود ۷ تا ۱۰ روز با درمانهای خانگی ساده باشد. sty به ندرت به دنبال یک مساله جدی ایجاد می شود با این وجود برای فرد آزار دهنده است.
در نهایت اگر با هر کدام از روش های فوق گل مژه بر طرف نشد، به چشم پزشک مراجعه کنید و درمانی را که چشم پزشک تجویز می کند دنبال کنید. پزشک ممکن است برای عفونت ایجاد شده کرم آنتی بیوتیک و برای التهاب نیز استروئید تزریقی برایتان تجویز کند تا ورم چشم ها را کاهش دهند. گاهی اوقات نیز گلمژه باید توسط چشم پزشک تخلیه شود به خصوص زمانی که از نوع داخلی بوده یا بر روی بینایی شما تاثیر گذاشته است.
ورم ناشی از گل مژه، حدود سه روز طول می کشد و روند بهبودی می تواند حدود ۷ تا ۱۰ روز با درمانهای خانگی ساده باشد.
۱- از مسکن ها برای کاهش درد خود استفاده کنید:
برای کاهش درد خود می توانید از ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید، همچنین برای اثر بخشی مناسب، از دستور العمل های داروبه درستی پیروی کنید. اگر گلمژه باعث دردی شدید شود و با فعالیت های روزانه شما تداخل ایجاد می کند بهتر است با چشم پزشک خود در این مورد مشورت کنید.
۲- پماد برای گل مژه: از پماد های آنتی بیوتیکی استفاده کنید:
شما می توانید پماد های آنتی بیوتیکی را از داوخانه ها تهیه کنید و حدود ۲.۵ سانتی متر از پماد را به داخل پلک بزنید. همچنین از مصرف استروئید های موضعی اجتناب کنید. زیرا ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اطمینان حاصل کنید که پماد برای گل مژه، برای داخل یا خارج چشم قابل استفاده است. شواهد کمی نیز وجود دارد که نشان می دهند استفاده از قطره آنتی بیوتیکی چشم در گل مژه های خارج چشمی ممکن است موثر باشد.
پیشگیری از گل مژه
ابتلا به گلمژه خطر ابتلای مجدد را افزایش می دهد. گل مژه می تواند در داخل چشم نیز بزند. تعداد زیاد باکتری در محل می تواند باعث ایجاد مورد دیگر، درگیری دیگر چشم یا حتی ایجاد گل مژه در فرد دیگر شود. با این وجود رعایت هر کدام از نکات زیر برای پیشگیری از ابتلا به آن می تواند کمک کننده باشد:
- قبل از دست زدن به چشم خود، دست ها را با آب و صابون بشویید.
- پلک هایتان را با صابون ملایم و شامپو بشویید.
- آرایش چشم را هر شب قبل از خواب پاک کنید.
- هرگز از حوله کسی استفاده نکنید (مخصوصا افراد دارای گل مژه).
سوالات تکراری شما در مورد گل مژه
آیا گل مژه مسری است؟
خوشبختانه گلمژه مسری نبوده و نمی تواند از چشم فردی به فرد دیگر انتقال یابد. اگرچه انتقال باکتری ها از فردی به فرد دیگر امکان پذیر است. این امر مستلزم این است که فرد دارای گل مژه، چشم خود را لمس کرده و سپس مستقیماً باکتری را به چشم شخص دیگری منتقل کند.
آیا گل مژه باعث ایجاد مشکلات بینایی می شود؟
توانایی شما برای دید نزدیک یا از راه دور تحت تأثیر یک مورد گلمژه قرار نمی گیرد. اگر یک لکه بر روی بینایی شما تأثیر می گذارد، به چشم پزشک خود مراجعه کنید.
چقدر طول می کشد تا گل مژه خوب شود؟
بیشتر انواع سبک، ۳ تا ۷ روز طول می کشند. اما می توانند تا یک یا دو هفته ادامه داشته باشند. اگر با وجود درمان های خانگی، درمان نشد یا بدتر شد باید به چشم پزشک مراجعه نمایید.
آیا می توان یک گل مژه دستکاری را کنید؟
هرگز نباید یک گلمژه را دستکاری کنید، اما اجازه دهید خودش تخلیه شود. گلمژه ای که در داخل پلک ایجاد می شود ممکن است به خودی خود پاره نشود و بهبود نیابد. از آنجا که این نوع گل مژه ممکن است جدی تر باشد، لازم است که چشم پزشک آن را باز و تخلیه کند.
چه افرادی بیشتر درگیر گل مژه می شوند؟
همه افراد در همه سنین می توانند گلمژه بزنند اما نوجوانان در آستانه بلوغ و افراد دیابتی مستعد گلمژه هستند. هم چنین این بیماری در افرادی که دارای بیماری زمینه ای بلفاریت هستند، بسیار شایع است.
چنانچه از آن دسته افرادی هستید که همیشه و به طور مداوم به گلمژه دچار می شوید، بایستی خیلی سریع به پزشک خود مراجعه کنید. یکی از عللی که به طور مداوم به گل =مژه دچار می شوید، ناشی از نقص در سیستم ایمنی می باشد که در نهایت آبسه های کوچک عفونی را ایجاد می نماید.
فصل تابستان یکی از فصل هایی است که در آن شاهد بیماری گل مژه به صورت چشمگیری هستیم و افرادی که دارای سابقه حساسیت هستند نسبت به این بیماری مستعدتر می باشند.
چه موقع برای درمان گل مژه به پزشک مراجعه کنیم؟
لزومی ندارد که برای درمان به پزشک مراجعه کنیم اما درصورت مشاهده هر کدام از موارد زیر بهتر است به چشم پزشک مراجعه کنید:
- اگر پس از چند روز بهبود نیابد یا بدتر شود.
- علاوه بر پلک چشم شما نیز دچار آسیب شود.
- اگر روی بینایی شما تاثیر گذاشته است.
- پلک شما متورم و قرمز شود و نتوانید چشم تان را به طور کامل باز کنید.
- زمانی که در حال زدن گل مژه هستید.
- زمانی که گل مژه پزرگتر و دردناک تر می شود.
هشدارها:
- در صورتی که مکررا دچار گل مژه می شوید حتما به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند ملتحمه، بلفاریت یا سلولیت باشد.
- اگر گل مژه به خودی خود بهبود نیابد یا در دید خود دچار مشکل شوید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک به صورت پماد برای شما تجویز کند یا اینکه با بی حسی آن را تخلیه می کند.
- هر چند روز یکبار پلک های خود را با شامپو بچه یا اسکراب بشویید.
- در صورتی که به بیماری کرونا دچار شده اید و علائم درد چشم دارید، برای اطلاع از ارتباط گل مژه و کرونا حتما به پزشک مراجعه کنید. برای اطلاع بیشتر می توانید مقاله مشکلاتی که کرونا برای چشم ایجاد می کند را سایت برنا بخوانید.
راهنمای مراجعه به چشم پزشک
معمولاً مراجعه به چشم پزشک برای هرگونه ورم شدید پلک چشم و سایر علائم مربوط به چشم خوب است. زیرا چشم اندامی ظریف و حساس است. چشم پزشک می تواند به تشخیص دقیق و درمان بیماری زمینه ای کمک کند. هر شش ماه برای چک کردن سلامت چشم خود به دکتر چشم مراجعه کنید. اگر به صورت ناگهانی چشم شما ورم کرد، بهتر است با استفاده از دکتر آنلاین چشم، مشاوره ای آنلاین یا تلفنی دریافت کنید و در صورت نیاز به دکتر مراجعه کنید.
منابع: