سندرم درد مزمن چیست؟
بیماریها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان , بهنوش فرجی
به گزارش سایت healthline.com
بررسی اجمالی
اغلب دردها پس از جراحت التیام مییابد یا با بیماری ادامه دارد. اما با وجود سندرم درد مزمن، درد میتواند ماهها و حتی پس از بهبودی بدن سالها ادامه داشته باشد. و یا میتواند زمانی اتفاق بیفتد که هیچ محرک مشخصی برای درد وجود نداشته باشد. طبق گفته مرکز ملی سلامت مکمل و یکپارچه؛ درد مزمن به دردی گفته میشود که درد در هر نقطه از بدن ۳ تا ۶ماه ادامه داشته باشد.
علائم سندرم درد مزمن
سندرم درد مزمن عوارضی بر سلامت جسمی و روحی افراد میگذارد. در حالی که درد تقریباً ثابت است، با افزایش استرس یا فعالیت، ممکنست شعلههایی از درد شدیدتر احساس شود.
علائم شامل:
- درد مفاصل؛
- دردهای عضلانی؛
- درد سوزش؛
- خستگی؛
- اختلال در خواب؛
- از بین رفتن استقامت و انعطافپذیری، به دلیل کاهش فعالیت؛
- مشکلات خلقوخوی، از جمله افسردگی، اضطراب و تحریکپذیری؛
در مطالعهای که در مجله «درد» منتشر شد، طبق آمار ۶۰٫۸ درصد، اکثر افرادی که مبتلا به درد مزمن و افسردگی بودند سطح علائمشان «شدید» بوده است.
علل سندرم درد مزمن
شرایطی که موجب درد گسترده و ماندگار میشوند، اغلب به سندرم درد مزمن مرتبط هستند.
برخی از این شرایط عبارتند از:
- آرتروز. این نوع آرتروز عموماً نتیجه فرسودگی بدن است و هنگامی رخ میدهد که غضروف محافظ بین استخوانها از بین رفته باشد.
- روماتیسم مفصلی. این یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب دردناک در مفاصل میشود.
- کمردرد. این درد ممکن است ناشی از فشارهای عضلانی، فشار عصبی یا آرتریت ستونفقرات (به نام تنگی نخاع) باشد.
- فیبرومیالژیا. این یک بیماری عصبی است که باعث ایجاد درد و حساسیت در قسمتهای مختلف بدن میشود (که به عنوان نقاط شروعکننده شناخته میشود).
- بیماری التهابی روده. این وضعیت باعث التهاب مزمن دستگاه گوارش شده و میتواند باعث درد روده و گرفتگی روده شود.
- آسیب جراحی.
- سرطان پیشرفته.
حتی وقتی این شرایط بهبود پیدا کند (از طریق داروها یا روشهای درمانی)، برخی از افراد هنوز هم میتوانند درد مزمن را تجربه کنند. این نوع درد معمولاً ناشی از عدم ارتباط بین مغز و سیستم عصبی است. (به دلایل غیرقابل توضیح، برخی افراد میتوانند بدون هیچ محرک شناختهشده با این نوع درد مواجه شوند).
درد مزمن میتواند مسیر نورونها را تغییر دهد (سلولهای عصبی در مغز که انتقال و پردازش و ورودی حسی) را تغییر میدهد، باعث میشود آنها نسبت به پیامهای درد حساس باشند. بهعنوان مثال، براساس بنیاد آرتریت، ۲۰ درصد از مبتلایان به آرتروز که زانوی خود را تعویض میکنند (و احتمالاً مشکلی دردناکتر از آن ندارند) هنوز هم درد مزمن را گزارش میکنند.
عوامل خطر
تحقیقات نشان میدهد که برخی افراد نسبت به دیگران نسبت به سندرم درد مزمن بیشتر آسیبپذیر هستند. آنها عبارتند از:
- مبتلایان به بیماری مزمن و دردناک مانند ورم مفاصل.
- کسانی که افسرده هستند. متخصصان دقیقا مطمئن نیستند که چرا این اتفاق میافتد، اما یک فرضیه این است که افسردگی شیوهای را که مغز دریافت میکند تغییر میدهد و پیامها را از سیستم عصبی تفسیر میکند.
- افراد سیگاری. هنوز پاسخ قطعی وجود ندارد، اما متخصصان در حال بررسی این موضوع هستند که چرا به نظر میرسد سیگار کشیدن در افرادی که مبتلا به آرتریت، فیبرومیالژیا و سایر اختلالات مزمن درد هستند، درد را بدتر میکند. براساس کلینیک کلیولند، افراد سیگاری ۵۰ درصد از افرادی که به دنبال درمان درد هستند را تشکیل میدهند.
- افراد چاق. طبق تحقیقات، ۵۰ درصد افرادی که به دنبال درمان چاقی هستند، از درد خفیف تا شدید گزارش میکنند. متخصصان باز هم مطمئن نیستند که این احساس درد ناشی از استرس اضافی است که وزن بیشتری بر بدن وارد میشود، است یا دلیل این مسئله پیچیده شدن چاقی با هورمونها و سوختوساز بدن است.
- زنان. زنان حساسیت بیشتری نسبت به درد دارند، محققان معتقدند که ممکن است به خاطر هورمونها یا تفاوتهایی در چگالی ماده در برابر فیبرهای عصبی مردانه باشد.
- افرادی که سن بالای ۶۵ سال دارند. با گذشت زمان، بدن بیشتر مستعد انواع درد میشود و میتواند دردهای مزمنی تولید کند.
سندرم درد مزمن در مقابل فیبرومیالژیا
در حالی که سندرم درد مزمن و فیبرومیالژیا اغلب با هم همزیستی دارند، آنها دو اختلال متفاوت هستند. سندرم درد مزمن غالباً محرک مشخصی دارد مانند آرتریت یا آسیبدیدگی از استخوان شکسته که به درستی بهبود نمییابد.
فیبرومیالژیا – نوعی اختلال در سیستم عصبی است که با درد و خستگی عضلات و مفاصل مشخص میشود و اغلب بدون دلیل شناخته شده بروز میکند. اگر به اشعه ایکس نگاه کردید، آسیب بافتی یا عصبی پیدا نمیکنید. با این حال، فیبرومیالژیا بر نحوه حس کردن اعصاب و انتقال پیامهای درد تأثیر میگذارد. حتی به هنگام درمان، درد فیبرومیالژیا میتواند مزمن باشد (بنابراین منجر به سندرم درد مزمن میشود).
تشخیص سندرم درد مزمن
اولین کاری که پزشک شما انجام خواهد داد، یک تاریخچه پزشکی کامل است، و سوالاتی که از شما خواهد کرد.
- زمان شروع درد؛
- آنچه که حس میشود (مثلاً سوزش، سوزن سوزن شدن و دردناک)؛
- مکان درد؛
- اگر هر چیزی آن را بهتر یا بدتر میکند؛
از آنجا که شرایط خاص میتواند منجر به سندرم درد مزمن شود، پزشک ممکن است برای تعیین اینکه آیا آسیب جدیست و یا بافت وجود دارد، ممکن است به آزمایشات تصویربرداری نیاز داشته باشد. بهعنوان مثال، پزشک ممکن است MRI تجویز کند تا مشخص کند آیا درد شما ناشی از یک فتق دیسک است و برای اینکه ببیند مبتلا به آرتروز هستید تست اشعه ایکس را تجویز میکند. و برای اینکه ببیند مبتلا آرتریت روماتوئید آزمایش خون.
پزشکان اگر علت مستقیمی از درد پیدا نکنند و یا فکر کنند درد نسبت به ماشه نامتناسب است میگویند «همه در ذهن شما هستند».
وقتی احساس خوبی نمیکنید، و دردی احساس میکنید به تحقیق ادامه دهید و به دنبال گزینههای دیگر باشید. و در صورت لزوم، با پزشک خود در مورد آنچه فکر میکنید و باعث درد شده است صحبت کنید.
درمان سندرم درد مزمن
درد مزمن میتواند گیج کننده باشد، اما قابل درمان است.
برخی گزینهها عبارتند از:
- داروهایی برای تسکین درد. میتوانند ضدالتهاب، استروئیدها، شل کنندههای عضلانی، ضدافسردگیها باشند که دارای خاصیت تسکیندهنده درد و در موارد شدید هستند (این آخرین راه حل است).
- فیزیوتراپی. برای افزایش انعطافپذیری و دامنه حرکت.
- بلوکهای عصبی. برای قطع سیگنالهای درد.
- روانشناختی / رفتار درمانی. در حالی که ممکن است تأثیر زیادی در درد نداشته باشد، برخی از روشهای روانشناختی میتوانند تأثیر مثبتی بر خلقوخوی داشته باشند. به عنوان مثال، رفتار درمانی شناختی (نوعی گفتگوی درمانی که کمک میکند تا از تفکر منفی خودداری کنید) حتی تا یک سال پس از پایان درمان در تقویت خلقی مؤثر است. در مطالعه دیگری، بیو فیدبک در کاهش فشار عضلانی و افسردگی و بهبود مقابله با درد مزمن مفید بوده است. بیوفیدبک نوعی از درمانی است که به شما میآموزد از ذهن خود برای کنترل واکنشهای بدن مانند تنفس سریع استفاده کنید.
جایگزین
- طب سوزنی. مطابق با تجزیه و تحلیل مطالعات، طب سوزنی در ۵۰٪ میزان درد را در افرادی که آن را امتحان کردهاند کاهش داده است، در حالی که ۳۰٪ کاهش درد در افرادی که طب سوزنی دریافت نکردهاند، کاهش یافته است.
- هیپنوتیزم. تحقیقات نشان میدهد که ۷۱ درصد از افراد مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر (IBS) علائم بسیار بهبود یافته پس از یک دوره هیپنوتیزم گزارش کردهاند. این اثرات تا پنج سال پس از درمان افزایش یافته است.
- یوگا. از آنجا که کمک به آرامش عضلات، تشویق تنفس عمیق و ترمیمی و افزایش ذهن آگاهی میکند، تحقیقات معتبر نشان میدهد که یوگا میتواند در کاهش افسردگی و اضطراب ناشی از درد مزمن مفید باشد، بنابراین کیفیت زندگی شما را بهبود میبخشد.
منبع: healthline.com