سوال و پاسخ (کیست مغز چیست؟ )
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , سوال و پاسخ, بهنوش فرجی
به گزارش سایت سازمان بهداشت و درمان Cedars-Sinai آمریکا ( cedars-sinai.org )
کیست مغزی یا ضایعه مغزی به یک سیکل پر از مایع در مغز گفته میشود که به صورت مزمنست. مزمن در اصطلاحات پزشکی به بیماریهایی گفته میشود که زیاد طول میکشند یا ذاتاً بلندمدت هستند. کیست مغزی به دو صورت خوشخیم ( سرطانی نیست ) و بدخیم ( سرطانیست ) میباشد.
خوشخیم بدان معنیست که رشد به سایر قسمتهای بدن سرایت نمیکند. کیست میتواند حاوی خون، چرک، یا مواد دیگر باشد. کیست در مغز گاهی اوقات حاوی مایع مغزی_نخاعی (CSF) است.
مایع مغزی_نخاعی ( به انگلیسی: Cerebro Spinal Fluid )، که در اصطلاح پزشکی سی.اس.اف نام دارد مایعی شفاف و بدون رنگ موجود در مغز و نخاع است. این مایع دارای وزن مخصوص برابر ۱٫۰۰۷ میباشد و در شبکهٔ کوروئید بطنها یا ونتریکولهای مغزی تولید میشود. این مایع، به عنوان یک بالشتک یا بافر برای مغز عمل میکند و ارائه حفاظتی اولیه و مکانیکی و نیز ایمونولوژیک برای مغز در داخل جمجمه را فراهم نموده و نیز نقشی حیاتی در سیستم خودتنظیم مغز در جریان خون مغزی را ایفا میکند.
برخی از کیستهای مغز قبل از تولد شروع میشوند. حتی اگر یک کیست مغزی مبتلا به سرطان نباشد، باز هم میتواند باعث مشکلاتی شود. ممکن است کیست بر بافت مغزی فشار بیاورد و علائمی مانند سردرد ، مشکلات بینایی یا حالت تهوع را ایجاد کند.
که در این حالت پزشک برای از بین بردن کیست جراحی را تجویز میکند. در حالتی که کیست کوچک است و رشدی ندارد مراقبتهای بهداشتی را تجویز میکند.
_ انواع کیستهای مغز:
_ کیست آرکونوئیدی ( arachnoid cyst ) نیز به عنوان یک کیست لپتومونیستی (leptomeningeal cyst ) شناخته میشود. این کیست بین مغز و غشای آراخونی است. این غشا یکی از پوششهای محافظ در اطراف مغز است.
این نوع کیست اغلب در کودکان ظاهر میشوند، اما ممکن است در بزرگسالان هم چنین اتفاقی بیفتد . این نوع کیست بیشتر در میان مردان نسبت به زنان رخ میدهد .
شدت علائم بستگی به اندازه تومور دارد، اما زمانی که یک آزمایش تصادفی پزشکی یا هنگام تشخیص بیماریهای دیگر یافت میشود. کیست arachnoid مغز در بیشتر موارد بدون علامت است. علائم عصبی روشن فقط در ۲۰٪ موارد وجود دارد.
_ عوامل موثر بر ظهور و رشد کیست:
۱٫ هر آسیب مغزی؛
۲٫ رشد در تشکیل تشکیل مایع مایعات کیستیک؛
۳٫ روند التهابی در مغز (عفونت، ویروس)
امروزه متخصصان پیشرو در زمینه پزشکی، دو نوع تومور را مشخص میکنند که از علل وقوع آن متفاوت است. اول، زمانیست که نوزاد در رحم مادر رشد میکند. تظاهر ثانویه در روند آسیب شناسی فوق. همچنین، کیست می تواند ساده باشد، از مایع مغزی نخاعی تشکیل شده و پیچیده است که دارای انواع مختلفی از بافتها است. با توجه به محل، تومورها در مغز به تقسیم:
• چپ یا راست لوب طولانی؛
• قسمت چپ یا قسمت جلویی سر؛
• مخچه
• کانال نخاعی
• شکم خلفی جمجمه
• ستون فقرات (پروین)
• بخش کمری.
اولیه (مادرزادی)
میتواند به علت تشکیل شود فرآیندهای التهابی، که در طی دوره رحمی توسعه یافت. علت تومور گاهی اوقات یک ضایعه زایمان، بیماری مننژیت در نوزاد است. نقصهای متعدد در رشد جنین به علت سیگار کشیدن، مصرف دارو و نوشیدن الکل توسط یک زن باردار مکرر است. اگر کیت اولیه به سرعت در حال پیشرفت باشد، با علائم شدید میتوان آن را در هر سنی از کودک حذف کرد.
ثانویه (به دست آورد)
این نوع کیست مغلوب مغز پس از بیماریها، جراحات و مداخلات جراحی که رنج می برند، پیشرفت میکند. رخداد میتواند یک ضربه قوی به سر، ضربه مغزی پس از یک حادثه، خونریزی سوباراونویید یا آسیب مکانیکی ایجاد کند. هنگامی که کیست ثانویه به علت آسیبشناسی ایجاد میشود، دیوارههای آن از بافت اسکار تشکیل میشوند. اگر کیست در مغز در یک بزرگسال به دلیل دیگری ایجاد شده است، دیوارههای آن حاوی بافتهای غشای آراخونی است.
فاکتور خطر این است که کیست به مرگ سلولها کمک کند و این وضعیت منجر به ظهور تومور بدخیم میشود. در کودکان، تومور منجر به تأخیر در توسعه یا سندرم حرکتی می شود. در بزرگسالان، کیست رشد میکند فشار بر ماده خاکستری و بافت مغز را افزایش میدهد.
نشانههای کیست با رشد آن ظاهر میشود. سردرد شروع میشود، وزوز گوش حساسیت پوست را تحت تاثیر قرار میدهد. اگر کیست آرکونوئید درمان نشود، ممکن است فلج اندامها رخ دهد، ممکن است تشنجات صرعی ایجاد شود، ممکن است ناشنوا شود، و بینایی ممکن است دچار اختلال شود. علامت بیماری این بیماری برای یک منطقه خاص از ضایعه معمول است.
در بزرگسالان
حبابهای کوچک با محتویات مایع در بافتهای مغزی برای یک فرد تهدیدی ایجاد نمیکند و با تمام طول زندگیاش به راحتی زندگی می کند.
تشکلهای بزرگ نوع پیشرفته دارای نشانههای مشخصی از آسیبشناسی هستند. عبارتند از:
• از دست دادن جهتگیری؛
• میگرن منظم
• از دست دادن خواب؛
• نقض شدت عضله؛
• لنگش؛
• تهوع، استفراغ؛
• تکان دادن اندام (غیرداوطلبانه)؛
• سرگیجه.
کودکان
• فانتانیل ضرباندار؛
• بیحسی اندامها؛
• نگاه بینظیر؛
• سوراخ کردن با چشمه پس از تغذیه
مغز است. در حضور کیست در فینال توضیحات نتایج توموگرافی داده خواهد شد: “تغییرات عنکبوتیه likvorokistoznogo شخصیت”. محل آموزش، استفاده از عوامل کنتراست را نشان می دهد. ویژگی اصلی تومور، در مقایسه با تومور، توانایی انطباق کنتراست است. در صورت لزوم، تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی انجام میشود:
• خون در کلسترول؛
• در تشخیص عفونت؛
• داپلرگری عروق؛
• اندازهگیری فشارخون (نشان میدهد جهش خود را)
_ کیست کلوئید (colloid cyst ) کیستیست که درونش ژل پر شده است. اغلب در یکی از ۴ بطن مغز شکل میگیرد. بطنها مخازن CSF ( مایع مغزی_ نخاعی ) در مغز هستند. کیست کلوئید معمولا در بطن سوم اتفاق میافتد. این در نقطه مرکزی مغز است. کیستها میتوانند منجر به انسداد جریان CSF شوند و باعث سردرد موضعی شوند. سردرهای این نوع کیست طوریست که وقتی فردی در موقعیت خاصی قرار میگیرد، به آن دچار میشود. این نوع کیست در بزرگسالی ظاهر میشوند.
_ کیست درموئید (dermoid cyst ) که از نوع نادر میباشد. این نوع کیست زمانی شکل میگیرد که چند سلول پوست قبل از تولد به دام میافتند و مایع مغزی_نخاعی را درگیر میکنند. این کیست حتی ممکنست جاوی سلولهای غده عرقی و یا سلولهای فولیکول مو باشد. که اغلب در کودکان ظاهر میشوند.
_ کیست اپیدرموئید (epidermoid cyst ) نیز تومور اپیدرموئید نامیده میشود. مانند کیست درموئید، از کمی بافت تشکیل شده است که هنگام تشکیل شدن مایع مغزی_نخاعی را درگیر میکند. کیستهای اپیدرموئید شامل غدد عرق یا سلولهای فولیکول مو نیستند. آنها بسیار آرام رشد میکنند. این کیست ها معمولا هنگامی که یک فرد بالغ است ظاهر میشود.
_ کیست پینآل (pineal cyst ) روی غده پنبهای در وسط مغز اتفاق میافتد. این نوع کیست معمولاً فقط در حین اسکن تصویر به دلیل دیگری که انجام میشود مشخص میشوند. کیستهای پناهگاه به ندرت باعث مشکلات میشوند. اگر آنها بزرگ شوند، در بعضی مواقع می توانند برروی بینایی تاثیر بگذارند. در هر سنی امکان دارد ظاهر شود.
_ کیست آبسه مغز (brain abscess ) در هر کجای مغز امکان دارد به شکل چند کیست ظاهر شود. معمولا در اثر یک عفونت باکتریایی بهوجود میآیند. و بعضی اوقات هم توسط یک انگلیا قارچ بهوجود میآید.
_ کیست نئوپلاستی یا توموری (neoplastic cyst ) که به علت تومور خوشخیم یا بدخیم بهوجود میآید. هنگامی که یک تومور مغزی خارج مغز شروع به رشد میکند در این حالت میگویند تومور متاستاز شده است.
_ چه چیزی باعث ایجاد یک کیست مغزی میشود؟
کیستهای مغزی بوسیله ساخت مایع در ناحیه مغز ایجاد میشود. کیستهای مغز میتواند در طی چند هفته اول، زمانی که یک نوزاد در رحم در حال رشد است شکل بگیرد. و برخی از کیستها ممکن است به علت آسیب سر و یا سایر آسیبهای مغزی ایجاد شود. در موارد دیگر، هم ممکن است ارتباط بین کیست مغز و تومور خوشخیم یا سرطانی وجود داشته باشد.
_ نشانههای یک کیست مغزی چیست؟
علائم بهطور کلی بستگی به بخشهایی مختلف مغز دارد که کیست در حال رشد است. در برخی موارد، کیست کوچک ممکن است و نشانهایی نداشته باشد. و برخی از کیستها “ساکت” ( بدون نشانه هستند ) تا زمانی که بزرگ میشوند. در برخی موارد ممکن است شما یک مشکل مرتبط با ناحیه مغز داشته باشید که کیست در حال رشد است. در موارد دیگر هم علائم ممکن است به دلیل انسداد جریان طبیعی CSF ( مایع مغزی_ نخاعی ) باشد. که میتواند باعث افزایش فشار مغز (فشار داخل جمجمه) شود.
علائم ممکن است در هر فرد کمی متفاوت باشد، اما میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سردرد (رایج)؛
• تهوع و استفراغ؛
• سرگیجه؛
• مشکلات شنوایی یا بینایی؛
•مشکلات مربوط به تعادل و راه رفتن؛
• درد صورت؛
• تشنج (شایع نیست).
_ تشخیص کیست مغزی چگونه است؟
هنگامی که برای جویای یک بیماری و مراقبتهای حوزه بهداشتی خود اسکن از مغز خود انجام میدهید در تصویر اسکن از مغز کیست مشخص میشود.
در موارد دیگر ممکن است علائم مربوط به کیست داشته باشید. و پزشک عمومی شما را به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد. روند تشخیص کیست با یک معاینه فیزیکی آغاز میشود. و متخصص مغز و اعصاب سولاتی درباره اینکه چه علائمی دارید میکند.
و این تستها ممکن است انجام شود برای تشخیص کیست.
* سیتیاسکن این یک تست تصویربرداری است که از اشعه ایکس و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر مفصل از بدن استفاده میکند و میتوانند از مغز و نخاع شما انجام شوند.
ام آر . این تست از اهن ربا بزرگ و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر از بدن استفاده میکند. اسکن MRI از مغز و نخاع شما ممکن است برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کیست و بافتهای مجاور انجام شود.
اسکن کردن ممکن است در طول زمان تکرار شود تا یاد بگیرند که کیست در حال رشد است.
_ چگونه کیست مغز درمان میشود؟
اگر یک کیست مغزی باعث مشکلات شود، پزشک توصیه میکند برای حذف آن عمل جراحی صورت گیرد. اگر علائمی کیست نداشته باشد و رشد هم نکرده باشد برای اینکه کیست را کنترل کرده باشند در طی زمانهای مختلف اسکن چند بار انجام میشود.
کیست آرکونوئیدی ( غشای آراخونی ) داشته باشید. پزشک کیست را سوراخ کرده و مایع داخل آن را تخلیه کند.
اگر یک کیست( درموئید ) dermoid یا epidermoid (اپیدرموئید ) داشته باشید. پزشک برای حذف کیست از طریق اقدام میکند اگر بهطور کامل کیست حذف نشود مجددا چند سال بعد کیست ظاهر میشود.
کیستهای کلوئیدی اغلب باعث ایجاد بیش از حد( مایع مغزی_نخاعی) CSF میشوند. که به عنوان hydrocephalus شناخته میشود. این نوع کیست خطراتی در فشار داخل مغز ایجاد کند. یک لوله موازی یا زهکشی میتواند تا حدودی این فشار را کم کنند.
کیستهای کلوئیدی از بین بردنشان کمی سخت باشد چون اغلب در اعماق مغز قرار دارند. و برای از بین بردنشان روشهای جراحی ویژهای با ابزارهای میکرو مکانیکی که از طریق یک لوله نازک به داخل مغز ارسال میشوند، صورت میگیرد.
کیست پینآل اغلب باعث مشکلاتی میشوند. معمولا این امکان را برای تماشای هر تغییری فراهم میکند.
کیستهای توموری را می توان با جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی درمان کرد. ممکن است به تنهایی هر کدام از موارد انجام شود یا ترکیبی.
کیست آبسه مغزی را با آنتیبیوتیکها، ضدقارچها و یا داروهای ضدعفونی کننده درمان میشوند. در بعضی مواقع ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
منبع: cedars-sinai.org