تاثیر استرس بر خواب چیست؟
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , روانشناسی
آیا شما به اندازه ی کافی می‌خوابید؟ در اغلب مواقع پاسخ این سوال، خیر است. هم‌چنین اگر به تازگی متوجه شده‌اید که خواب کافی ندارید، بهتر است بدانید که شما تنها نیستید. در یکی از بررسی‌های بین‌المللی در مورد خواب، مشخص شده است که ۴۰ درصد از شرکت کنندگان به میزان کافی نمی‌خوابند. این می‌تواند به خاطر تاثیر استرس بر خواب باشد. در ادامه به بررسی این موضوع از نگاه روانشناسی می‌پردازیم.
تاثیر استرس بر خواب
بر اساس دیگر بررسی‌ها، حدودا ۱۰۰۰۰ نفر یعنی ۳ چهارم افراد، کم‌تر از میزان توصیه شده – یعنی ۸ ساعت در شب، و ۱ چهارم افراد، ۵ ساعت یا کم‌تر، در شب می‌خوابند.
این میزان خواب بدین معنی ست که این افراد در معرض خطر بسیار بالای بیماری و تصادفات رانندگی هستند.
اما علت کم‌خوابی چیست؟
واکنش استرس و خواب
هنگامی که فرد در معرض خطر و تهدید (فیزیکی، احساسی، واقعی و یا خیالی) قرار می‌گیرد، بدنش دچار واکنش‌های استرسی شده و تغییرات فیزیکی در او ایجاد می‌شود – مانند تنگی‌نفس.
آزاد‌سازی آدرنالین، کورتیزول و دیگر موادی که باعث افزایش انرژی می‌شوند و دیگر تغییرات، باعث می‌شوند که شما بتوانید در برابر آن خطرات بجنگید.
از آن‌جایی که جنگیدن و فرار کردن از آن ترس، هیچ کدام برای عوامل استرس‌زای امروزی موثر نیستند، پس نمی‌توانند بهترین روش برای پاسخ‌گویی به این خطرات باشند.
اما در روز چندین مرتبه برایمان اتفاق می‌افتند. هنگامی که این استرس بر ما غلبه کند و نتوانیم خود را تسکین دهیم – حتی گاهی بدون این که خودمان متوجه شویم، دچار استرس مزمن خواهیم شد و بدن در حالت استرس می‌ماند.
بنابراین همانطور که می‌دانید این شرایط باعث بی‌خوابی و بد‌خوابی می‌شود.
کیفیت خواب و افکار مزاحم
آیا شما تا بحال به دلیل چیزی که باعث استرس‌تان شده است، دچار بی‌خوابی شده‌اید؟
همه‌ی ما حداقل یک الی دو مرتبه در زندگی‌مان تجربه‌ی بی‌خوابی بر اثر شرایط استرس‌آور را داشته‌ایم.
برخی افراد می‌گویند که این مسئله به دلیل افکار و به اصطلاح نشخوارهای ذهن است. برخی دیگر نیز در شب از خواب بیدار می‌شوند و به دلیل این افکار مزاحم نمی‌توانند مجددا به خواب بروند.
رابطه خواب و استرس با افراد پر مشغله
در مورد تاثیر استرس بر خواب پر واضح است افرادی که مشغله‌ی زیادی دارند نمی‌توانند به راحتی بخوابند. زیرا وقت زیادی برای انجام فعالیت‌های‌شان ندارند.
دیگر دلایل بی‌خوابی
همه‌ی انواع بی‌خوابی، به دلیل استرس مستقیم و یا ضمنی نیستند.
برخی تغییرات هورمونی بر اثر یائسگی و یا حتی سالخوردگی نیز می‌توانند الگوی خواب را تغییر دهند. برخی داروها نیز بر روی خواب تاثیر می‌گذارند.
کافئین، الکل و… نیز باعث بی‌خوابی می‌شوند. حتی برخی بیماری‌های خاص و اختلالات نیز باعث بی‌خوابی و یا دشواری در خواب می‌شوند ( مانند اختلالاتی که با دردهای مزمن همراه هستند و باعث بی‌خوابی فرد می‌شوند).
اگر روش‌های کنترل استرس را امتحان کرده‌اید و تاثیری در بهبود خواب‌تان ایجاد نشده، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
استراتژی‌های کنترل تاثیر استرس بر خواب
اگر بی‌خوابی تان به دلیل استرس و یا تاثیر ضمنی استرس می‌باشد، به راحتی و با استفاده از روش‌های کنترل استرس، می‌توانید بی‌خوابی‌تان را بهبود ببخشید.
مثلا پیش از این که به فکر درمان‌های دارویی و یا درمان بی‌خوابی با گیاهان دارویی باشید، بهتر است از روش‌های رلکسیشن بدن استفاده کنید تا استرس‌تان را از بین ببرید و بتوانید به راحتی بخوابید.
دور ماندن از برنامه‌های استرس‌آور نه تنها باعث کاهش استرس می‌شود (هورمون‌های استرس بدن را کاهش می‌دهد)، بلکه می‌تواند وقت‌تان را آزاد بگذارد تا بتوانید بخوابید. این یکی از راه‌های کاهش تاثیر استرس بر خواب می‌باشد.
حتی تمرینات ساده‌ی تنفس نیز می‌توانند استرس و تنش بدن را فروکش کرده، هورمون‌های استرس را کم‌تر کنند، و به شما کمک کنند تا بتوانید راحت‌تر بخوابید.
منبع: سایت ویکی روان