شواهد جدید دربارۀ گیاه شاه‌دانه ( حشیش ) و اسکیزوفرنی
شیرین کریمی,بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان,اخبار, دارونامه, ایدز و انواع اعتیاد, روانشناسی
به گزارش سایت medical News Today که در تاریخ ۲۸ آپریل ۲۰۱۷ منتشر شده است.
تعریف کانابیس ( Cannabis ): ماری‌جوانا،حشیش، گُل، گِراس، مرجان،علف و یا ماری، گُلِ خشکِ گیاه شاه‌دانه به انگلیسی Cannabis است که از آن به‌عنوان محرک و داروی روان‌گردانِ طبیعی استفاده می‌شود و در بین مصرف‌کنندگان در ایران بیشتر با نام گُل، ماری یا مرجان شناخته شده است و نوع صنعتی گیاه ماری‌جوانا هست که اسم اولیه اون کوش افغان بوده و در حال حاضر توی ایران برعکس تصورات رایج است.
به جز ماری‌جوانا، ترکیبات دیگری از گیاه شاه‌دانه نظیر حشیش و روغن حشیش نیز به‌دست می‌آید.
در طول دهه‌های ماهیت رابطه میان مصرف حشیش و اختلالات روانی به شدت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مطالعۀ جدیدی که بر روی موش‌های اصلاح‌شده به لحاظ ژنتیکی صورت گرفته است اطلاعات بیشتری را در این باره در اختیار ما قرار می‌دهد.
تاکنون، حشیش متداول‌ترین مواد مخدر قاچاق در سراسر آمریکا و جهان بوده است.
بر اساس نظرسنجی ملی مصرف مواد مخدر و سلامت، در سال ۲۰۱۵، تعداد ۲۲٫۲ میلیون نفر در ماه گذشته مواد مخدر مصرف کرده‌اند.
علاوه بر این، بر اساس دیدبانِ مطالعۀ آینده در سال ۲۰۱۶، تقریباً نیمی از شاگردان کلاس دوازدهمی دست کم یک مرتبه در زندگی‌شان ماری‌جوانا را مصرف کرده‌اند.
به دلیل شیوع و قوانین جدید مؤثر بر قانونی‌بودن مواد مخدر در ایالات متحده، تحقیقات دربارۀ آن و جنبه‌های مثبت و منفی آن بیش از هر زمان دیگری ضروری است.
در طول سال‌های گذشته، این پرسش که آیا مصرف حشیش با وضع روانی مصرف کننده ارتباط دارد بسیار مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. تحقیقات نتایج متفاوت و درهم‌ریخته‌ای به دست داده‌اند.
آنچه روشن است این است که اگر میان مصرف حشیش و وضع روانی رابطه وجود داشته باشد رابطه‌ای پیچیده است. عوامل بسیاری در این میان نقش دارند مانند سن مصرف ماری‌جوانا برای بار اول، مقدار و فاصلۀ زمانی مصرف آن و میزان آسیب‌پذیر ژنتیکی.
مسئلۀ روان‌پریشی حشیشی
تا به امروز، توافق کلی بر سر این است که مصرف حشیش خطر روان‌پریشی را بالا می‌برد اما در میان کل جمعیت این خطر به نسبت کوچک است. با این حال، این اثر در میان افرادی که در معرض خطر هستند، مانند افرادی با سابقۀ خانوادگی اختلالات روانی یا کسانی که تجربۀ آزار و سوءاستفاده در دوران کودکی دارند بیشتر است.
به تازگی پژوهشگرانی از دانشگاه تل‌آویو در اسرائیل وارد رقابت در این پژوهش شده‌اند. نتایج تحقیقات آنها در مجلۀ «ژنتیک مولکولی انسان» منتشر شده است. یک مدل موش آزمایشگاهی در این مطالعۀ خاص موشی با ژن جهش‌یافتۀ DISC-1 است. این موش‌ها آسیب‌پذیریِ ژنتیکی به ابتلا به اسکیزوفرنی دارند و به چهار گروه آزمایشی تقسیم شده‌اند:
- موش‌های آسیب‌پذیری که در معرض تتراهیدروکانابینول (THC) قرار گرفتند که یک توهم‌زای طبیعی به‌شمار می‌رود و از ترکیبات روان‌گردانی است که در حشیش وجود دارد.
- موش‌های آسیب‌پذیری که در معرض تتراهیدروکانابینول (THC) قرار نگرفتند.
- موش‌های طبیعی که در معرض تتراهیدروکانابینول (THC) قرار گرفتند.
- موش‌های طبیعی که در معرض تتراهیدروکانابینول (THC) قرار نگرفتند.
در معرض THC قرارگرفتن به منظور معادل سازی موش‌ها با انسان‌های بالغ صورت گرفته است.
تجزیه و تحلیل بیوشیمایی عصب‌شناختی و آزمایشات رفتاری بر روی حیوانات نشان داد که تنها موش‌هایی که به طور ژنتیکی آسیب‌پذیر هستند پس از مصرف حشیش دچار اختلالات مرتبط با اسکیزوفرنی شده‌اند.
دکتر ران بارزلی، متخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان در دانشکدۀ پزشکی TAU توضیح می‌دهد: «این مطالعه بر روی موش‌ها صورت گرفته است اما این یک تصور بالینی از «اولین اپیزود» اسکیزوفرنی به دست می‌دهد که همان حالتی است که وقتی در دوران نوجوانی حشیش یا ماری جوانا مصرف می‌شود ظاهر می‌شود.»
این مطالعه نتیجۀ تحقیقات پیشین را تأیید می‌کند: حشیش با احتمال بالا اثرات روانی طولانی مدت بر روی افراد مستعد و آسیب‌پذیر ایجاد می‌کند.
دکتر بارزلی می‌گوید: «تحقیقات ما ثابت می‌کند که مصرف حشیش نتایج ناهمسان و گوناگونی بر روی افراد آسیب‌پذیر و مستعد در برابر افراد غیرمستعد ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، افراد جوان با آسیب‌پذیری ژنتیکی نسبت به اسکیزوفرنی، یعنی افرادی که اختلالات روانی در سابقل افراد خانواده‌شان بوده است، باید آگاه باشند که اگر در دوران نوجوانی مواد مخدر مصرف کنند با آتش بازی کرده‌اند و خود بسیار در معرض خطر قرار داده‌اند.»
منبع: medical News Today