نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

آشنایی با هورمون ملاتونین

اگر در حین خواب در شب دچار مشکلات روانی هستید، ممکن است از کمکل‌های ملاتونین استفاده کرده باشید. قبل از این‌که مکمل‌های ملاتونین مصرف کنید، بهتر است بدانید که هورمون ملاتونین (Melatonin) چیست و چه کاری می‌کند. همچنین بهتر است بدانید که آیا استفاده از این مکمل‌ها ضروری است یا خیر.

بررسی هورمون ملاتونین
هورمون ملاتونین توسط یکی از غذه‌های مغز ترشح می‌شود. ملاتونین در یک فرد عادی به‌طور معمول عمل می‌کند. این هورمون به صورت دوره‌ای ترشح می‌شود.
در واقع، هنگامی که نور چشم‌ها در شب کاهش پیدا می‌کند، این هورمون ترشح می‌شود. جریان خون، هورمون ملاتونین را به نقاط مختلف بدن می‌برد.

هورمون ملاتونین چیست؟
هورمون ملاتونین برای آرامش و کاهش درجه حرارت بدن ضروری است. سطح ملاتونین در شبانه روز متفاوت است. اما در شب افزایش پیدا می‌کند. این هورمون زمانی که فرد خسته است، به بدن می‌گوید که زمان خواب است.
از آن‌جا که هورمون ملاتونین به خواب وابسته است، به عنوان هورمون خواب شناخته می‌شود. با این حال، این هورمون برای خواب خیلی ضروری نیست و مردم  می‌توانند با سطح کمی از این هورمون بخوابند.

البته گفته می‌شود که ترشح ملاتونین باعث می‌شود افراد خواب بهتر و عمیق‌تری داشته باشند.

ملاتونین به عنوان دارو
مکمل‌های غذایی ملاتونین گاهی برای درمان مشکل پرواززدگی (جت لگ) یا بی‌خوابی به کار می‌روند.دانشمندان همچنین در حال تحقیق دربارهٔ سایر اثرات احتمالی مؤثر ملاتونین هستند از جمله:
درمان اختلال خلقی فصلی (SAD).
کمک به تنظیم خواب افرادی که در شیفت‌های عصر یا شب کار می‌کنند.
پیشگیری یا کاهش مشکلات خواب یا گیجی پس از جراحی.
کاهش سردردهای مزمن خوشه‌ای.
شواهدی مقدماتی وجود دارد که مصرف ملاتونین به عنوان مکمل غذایی، ممکن است گسترش سرطان را در بدن متوقف کند یا به تأخیر بیندازد، دستگاه ایمنی را تقویت کند و فرایند پیری را کُند کند.
اثبات تأثیر ملاتونین در این موارد نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
ملاتونین همچنین از لحاظ درمان مشکلات خواب در افراد نابینا مورد بررسی قرار گرفته‌است. افراد نابینا که ادراکی از نور ندارند، ممکن است دچار مشکلات خواب شوند؛ مثلاً در طول روز بخوابند و شب‌ها بیدار بمانند.

مشکلات مربوط به ملاتونین

بسیاری از افراد با ملاتونین مشکل ندارند. مقدار ملاتونین موجود در بدن (چه کم و چه زیاد)، منجر به بیماری نمی‌شود. در واقع، سطح ملاتونین در طول عمر کاهش یا افزایش می‌یابد.
به نظر می‌رسد که سطح ملاتونین پایین اگر چه ممکن است خواب را مختل کند.

عوارض جانبی برگشت‌پذیر

استفاده مقدار کم آن در دورهٔ زمانی ۳ ماهه اثبات شده که عوارض جانبی بسیار کمی دارد. اگرچه عوارض زیر ممکن است در استفاده طولانی‌مدت رخ دهند:
خواب‌آلودگی مهم‌ترین عارضه جانبی آن است که بعد از قطع مصرف دارو به احتمال زیاد برطرف می‌شود.
تغییرات عروق خونی که ممکن است بر جریان خون تأثیر بگذارد.
کاهش و یا از بین بردن کامل میل جنسی در آقایان
پایین آوردن درجه حرارت بدن (هیپوترمی).
سردرد
ضعف صبحگاهی
رویاهای واضح
در صورت مصرف ملاتونین، هنگام مراجعه به هر پزشکی، باید آن را با او در میان گذاشت.
با این حال مکمل ملاتونین به عنوان راه حلی برای خواب بهتر شناخته می‌شود. گاهی اوقات افراد ملاتونین زیادی مصرف می‌کنند.
این می‌تواند باعث خواب‌آلودگی زیاد و کاهش دمای بدن شود. سطوح بالای هورمون ملاتونین همچنین می‌تواند باعث سردرد و خستگی شود.

عوارض جانبی برگشت‌ناپذیر
مصرف با دوز بالا و چند ماهه دارو باعث تغییر رنگ پوست به تیرگی و رنگ چشم به روشنی بانجامد.
میزان مصرف
دوز مناسب ملاتونین از فردی به فرد دیگر، تفاوت زیادی می‌کند. دوز توصیه شده معمولاً ۰/۵ میلی‌گرم است. ملاتونین در بزرگسالان با دوزهای متفاوت از ۰/۲ تا ۲۰ میلی‌گرم، بسته به نوع استفاده از آن مصرف می‌شود.اگر مشکل به خواب رفتن یا در خواب ماندن دارید، می‌توانید در مورد دوز مناسب با پزشک مشورت کنید.
, و از آن‌جا که هر بدن با بدنی دیگری متفاوت می‌باشد، سوالاتی که لازم است از پزشک خود سوال کنید.

سوالاتی که باید از پزشک‌تان درباره هورمون ملاتونین بپرسید:
اگر طریقه استفاده صحیح از مکمل‌های ملاتونین را نمی‌دانید، این سوال‌ها را از پزشک خود بپرسید.
چه مقدار ملاتونین نیاز دارم؟
چه مقدار ملاتونین بیش از حد است؟
چه مدت باید از مکمل‌های ملاتونین استفاده کنم؟
آیا استفاده بلند مدت از مکمل‌های ملاتونین مضر است؟

ملاتونین و دیابت
نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که ترشح کمِ هورمون ملاتونین، هورمونی که چرخهٔ خواب را تنظیم می‌کند؛ ریسک ابتلا به بیماری دیابت در زنان را بیش از دو برابر افزایش می‌دهد.

منابع :

۱- سایت ویکی روان

۲- سایت دانشنامه‌آزاد

اشتراک‌‌گذاری:
0

دیدگاهتان را بنویسید

نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را وارد کنید بخش های مورد نیاز علامت گذاری شده اند