نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

التهاب لوزه در کودکان؛ از علائم تا درمان

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, ,والدین موفق , بهداشت کودکان

 

وقتی کودکتان از گلودردش شاکی می‌شود می‌تواند نگرانی‌هایی برای شما ایجاد کند: سرماخوردگی، گلودرد چرکی، التهاب لوزه و … . معاینهٔ گلو می‌تواند کلیدهایی برای تشخیص علت گلودرد بدهد. مثلاً لکه‌های سفید می‌تواند علامت گلودرد استرپتوکوکی باشد، درحالی‌که تورم لوزه‌ها می‌تواند علامت التهاب لوزه (تونسیلیت) باشد.

لوزه‌ها در دو طرف پشت حلق وجود دارند و کارشان به دام انداختن میکروب‌ها و باکتری‌های عامل عفونت است. در واقع لوزه‌ها به‌عنوان بخشی از سیستم ایمنی، آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کنند تا با عفونت‌ها مبارزه کنند. اگر کودک دچار عفونت ویروسی یا باکتریایی شده باشد، سیستم ایمنی او به طور فعال کار می‌کند تا با پاتوژن‌ها بجنگد. بخشی از این واکنش ایمنی باعث تورم و التهاب لوزه‌ها می‌شوند. وقتی این تورم و التهاب رخ می‌دهد در پزشکی به آن تونسیلیت می‌گویند.

دیگر علت‌های ممکن التهاب لوزه شامل آلرژی‌ها، آلودگی هوا، نزدیک فرد سیگاری بودن، ترشحات پشت بینی یا عفونت قارچی می‌شوند.

علائم التهاب لوزه

هرچند گلودرد معمولاً اولین علامت التهاب لوزه است؛ اما علائم دیگری نیز ممکن است هم‌زمان وجود داشته باشند که والدین باید در زمان ناخوشی کودک به آن‌ها توجه کنند.

علامت‌هایی که نشان می‌دهند گلودرد کودکتان عارضهٔ دیگری است:

. درد هنگام بلع
. قرمزی داخل گلو
. تب
. جوش یا تاول‌های قابل رویت روی لوزه‌ها
. متورم به نظر رسیدن لوزه‌ها
. حساس شدن گره‌های لنفاوی در گردن یا تورم آن‌ها
. گوش درد
. آبریزش بینی یا گرفتگی سینوس‌ها
. خستگی و ضعف
در نوزادان باید به علائم دیگری نیز توجه کنید، مانند جاری شدن آب دهان، بی‌قراری و بهانه‌گیری و یا امتناع از خوردن.
اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، باید کودک را نزد متخصص گوش و حلق و بینی ببرید تا با معاینات دقیق، علت این علائم تشخیص داده شود.

سه نوع التهاب لوزه در کودکان

اگر پزشک تشخیص بدهد کودکتان به التهاب لوزه دچار است، طبق سابقهٔ پزشکی کودک و علائمی که دارد، التهاب لوزهٔ او در یکی از این سه دسته قرار می‌گیرد:
. التهاب حاد لوزه‌ها: وقتی کودک به سرماخوردگی دچار می‌شود معمولاً یک عفونت حاد در لوزه‌ها ایجاد می‌گردد که طی ۷ تا ۱۰ روز برطرف خواهد شد.
. التهاب مکرر لوزه‌ها: لوزه‌ها طی سال مکرراً به عفونت دچار می‌شوند. در فواصل بین التهاب‌های لوزه، تورم لوزه‌ها کاهش می‌یابد.
. التهاب مزمن لوزه‌ها: لوزه‌ها مدام ملتهب و متورم‌اند. حتی بعد از درمان یک عفونت نیز لوزه‌ها همچنان متورم هستند.

عوارض بالقوهٔ ناشی از التهاب لوزه‌ها

بیشتر اوقات، التهاب لوزه یک عارضهٔ جزئی بوده و در عرض یک هفته برطرف می‌شود؛ اما موارد متوسط تا شدید التهاب لوزه این پتانسیل را دارند که پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشند:
. مشکلات تنفسی به دلیل اینکه لوزه‌های متورم، جلوی راه‌های هوایی را می‌گیرند.
. یک عفونت جدی که می‌تواند به دیگر قسمت‌های گلو یا حتی بدن منتشر شود.
. دهیدراسیون بدن یا سوءتغذیه به دلیل اینکه کودک به‌سختی می‌تواند چیزی بخورد.
. هم‌زمان شدن با دیگر بیماری‌‌ها مانند عفونت گوش یا سینوس‌ها.
اگر التهاب لوزه ناشی از گلودرد باشد لازم است فوراً درمان انجام شود. گلودرد استرپتوکوکی درمان نشده می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند، از جمله مشکلات قلبی یا کلیوی.

راه‌های درمان التهاب لوزه‌ها

بهترین راه تعیین برنامهٔ درمان برای التهاب لوزه‌ها این است که ابتدا علت تشخیص داده شود؛ بنابراین معاینهٔ دقیق حلق صورت می‌گیرد. گاهی به روش‌های تشخیصی دیگری نیز نیاز است مانند کِشت تا معلوم شود یک عفونت باکتریایی وجود دارد یا نه.
اگر باکتری دلیل التهاب لوزه‌ها باشد، معمولاً از آنتی‌بیوتیک‌ها برای رفع عفونت استفاده می‌شود. معمولاً علائم در عرض سه روز بعد از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک ناپدید می‌شوند اما لازم است دورهٔ درمان کامل شود.
عفونت‌های ویروسی، عامل بیشتر موارد التهاب لوزه‌اند. اگر ویروس دلیل التهاب لوزه باشد پس آنتی‌بیوتیک بی‌اثر خواهد بود. در عوض شما باید از راهکارهای دیگری برای تسکین درد کودک استفاده کنید.

راهکارهای معمول خانگی برای درمان التهاب لوزه:
. داروهای مسکن معمولی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
. استفاده از قرص مکیدنی
. غرغره آب‌نمک
. نوشیدن مایعات فراوان و آبمیوه و آب مرغ
در موارد خفیف‌تر التهاب لوزه، همین راهکارها بدون مراجعه به پزشک کافی خواهند بود.

با این علائم، کودک را نزد پزشک ببرید

وقتی کودکی ناخوش است همیشه کار درست این است که او را نزد پزشک ببرید تا علت علائم مشخص شوند. گاهی علائم جزئی بدون درمان پزشکی برطرف می‌شوند.
اما گاهی همین علائم جزئی با دیگر علائمی همراه‌اند که لازم است توسط پزشک بررسی شوند:
. خروپف هنگام خواب
. مشکل تنفسی در شب
. مشکل در خوردن
. گلودردی که بعد از چند روز خوب نشده
. تورم در یک سمت گردن
. گرفتگی گردن
وقتی لوزه‌ها به میزان چشمگیری بزرگ می‌شوند می‌توانند در بلع و تنفس مشکل ایجاد کنند. اگر مشکل تنفس کودک جدی شد کودک را سریع‌تر و بدون تأخیر به اورژانس برسانید.

آیا لازم است لوزه‌ها با جراحی برداشته شوند؟

التهاب گهگاه لوزه‌ها معمولاً مشکل و خطری ایجاد نمی‌کند و این علائم تنها زمانی ظاهر می‌شوند که کودک دچار سرماخوردگی یا آنفلوانزا می‌شود.
اما اگر عفونت‌ها مکرراً تکرار می‌شوند باید در مورد راه‌های ممکن درمانی با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید. بزرگ‌ترین نگرانی این است که کودک هنگام خواب مشکل تنفسی داشته باشد که به آن آپنه انسدادی خواب می‌گویند.
وقتی لوزه‌های متورم راه‌های هوایی را مسدود می‌کنند، جراحی برداشتن لوزه‌ها می‌تواند راهی برای بازکردن راه‌های هوایی باشد. اغلب جراحی لوزه با آدنوئیدکتومی هم‌زمان انجام می‌شود (برداشتن لوزه سوم). این عمل جراحی هرچند نسبتاً استاندارد است اما برای هر کودکی لازم نیست. متخصص گوش و حلق و بینی با بررسی سوابق پزشکی کودک معلوم می‌کند جراحی لوزه‌ها لازم است یا خیر.

توصیه‌هایی برای پیشگیری از التهاب لوزه‌ها

اگر کودکتان مکرراً به التهاب لوزه دچار می‌شود پس باید اقداماتی برای پیشگیری از عفونت‌ها انجام دهید. ازآنجایی‌که عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی معمولاً موجب التهاب لوزه‌ها می‌شوند، پس کلید پیشگیری این است که روی عادت‌های کلی سلامتی متمرکز شوید:
. به کودک یاد دهید دست‌هایش را مکرراً بشوید.
. تماس با افرادی که به عفونت‌های تنفسی دچارند را به حداقل برسانید.
. کودک را در معرض دود دست‌دوم سیگار قرار ندهید.
. رژیم غذایی کودک سالم و تقویت‌کنندهٔ سیستم ایمنی او باشد.

منبع: tebyan.net


 

اشتراک‌‌گذاری:
0

دیدگاهتان را بنویسید

نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را وارد کنید بخش های مورد نیاز علامت گذاری شده اند