بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان,  فرناز اخباری

به گزارش سایت mayoclinic.org

بررسی اجمالی

اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی بیماری التهابی است که با گذشت زمان باعث جوش خوردن برخی از استخوان‌های کوچک ستون‌فقرات (مهره‌ها) می‌شود. این جوش‌خوردگی باعث انعطاف‌پذیری کمر می‌شود و می‌تواند به حالت خمیده به جلو منجر شود. اگر دنده‌ها تحت تأثیر قرار بگیرند، تنفس عمیق دشوار می‌شود.

مردان به نسبت بیشتر از زنان مبتلا می‌شوند. علائم و نشانه‌ها معمولاً در اوایل بزرگسالی شروع می‌شوند. التهاب همچنین می‌تواند در سایر قسمت‌های بدن معمولاً در چشم‌ها رخ دهد.

هیچ درمانی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد، اما درمان‌ها می‌توانند علائم و احتمالاً پیشرفت بیماری را کاهش دهند.

علائم

علائم و نشانه‌های اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شامل درد و سفتی در کمر و باسن باشد، به‌خصوص در صبح و بعد از دوره‌های بی‌تحرکی. و گردن درد و خستگی نیز در این افراد شایع است. و با گذشت زمان، علائم ممکن است در فواصل نامنظم، بدتر یا متوقف شوند.

مناطقی که بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند عبارتند از:

• مفصل بین پایه ستون‌فقرات و لگن؛
• مهره‌های کمر؛
• مکان‌هایی که تاندون ها و رباط‌ها به استخوان‌ها متصل می‌شوند، عمدتا در ستون‌فقرات، اما گاهی اوقات در امتداد پشت پاشنه پا می‌باشد؛
• غضروف بین استخوان سینه و دنده؛
• مفاصل ران و شانه؛

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

اگر درد کمر یا باسن دارید که به آهستگی ظاهر شده، صبح بدتر است یا در نیمه دوم شب شما را از خواب بیدار می‌کند به ویژه اگر این درد با ورزش بهبود می‌یابد و با استراحت بدتر می‌شود، به دنبال پزشک باشید. در صورت بروز قرمزی دردناک چشم، حساسیت شدید به نور یا تاری دید سریعاً به متخصص چشم مراجعه کنید.

علل

اسپوندیلیت آنکیلوزان دلیل مشخصی ندارد، اگرچه به نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی در آن دخیل باشند. به‌طور خاص، افرادی که ژنی به نام HLA-B27 دارند در معرض خطر بسیار زیادی ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان قرار دارند. با این‌حال، فقط برخی از افراد دارای این ژن به این بیماری مبتلا می‌شوند.

عوامل خطر

• جنسیت. مردان بیشتر از زنان به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا می‌شوند.
• سن. شروع به طور کلی در اواخر بلوغ یا اوایل بزرگسالی رخ می دهد.
• وراثت. بیشتر افرادی که به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا هستند ژن HLA-B27 دارند. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند، هرگز به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا نمی‌شوند.

عوارض

در اسپوندیلیت شدید آنکیلوزان، یک استخوان جدید به عنوان بخشی از تلاش بدن برای بهبود ایجاد می‌شود. این استخوان جدید به تدریج شکاف بین مهره‌ها را از بین می‌برد و در نهایت بخش‌هایی از مهره‌ها را فیوز می‌کند. آن قسمت از ستون‌فقرات سفت و غیر قابل انعطاف می‌شود. هم‌جوشی همچنین می‌تواند قفسه دنده را سفت کرده و ظرفیت و عملکرد ریه را محدود کند.

سایر عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• التهاب چشم (یووئیت). یوویت یکی از رایج‌ترین عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان می‌تواند باعث ایجاد درد چشم سریع، حساسیت به نور و تاری دید شود. در صورت بروز این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• شکستگی‌های فشاری. استخوان برخی افراد در مراحل اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان نازک می‌شود. مهره‌های ضعیف شده می‌توانند خرد شوند، و این حالت وضعیت خمیده را افزایش می‌دهد. شکستگی مهره‌ها می‌تواند به نخاع و اعصابی که از طریق ستون‌فقرات عبور می‌کنند فشار وارد کرده و آسیب برساند.
• مشکلات قلبی. اسپوندیلیت آنکیلوزان می‌تواند باعث ایجاد مشکل در آئورت، بزرگ‌ترین شریان بدن شود. آئورت ملتهب می‌تواند تا حدی بزرگ شود که شکل دریچه آئورت را در قلب تحریف کند، و عملکرد آن را مختل می‌کند.

منبع: mayoclinic.org