کنار آمدن با شرایط از دست دادن بویایی و چشایی از دیدگاه مدرسه عالی پزشکی دانشگاه هاروارد
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , تغذیه سالم, فرناز اخباری
به گزارش سایت health.harvard.edu
وقتی‌که یک تکه لیمو را برای چایم برش می‌دادم، متوجه شدم که نمی‌توانم بوی خاص مرکبات را تشخیص دهم. و حتی مشخص شد که من مزه مربای هلو روی نان تست هم نمی‌توانم تشخیص دهم. به نظر می‌رسید که یک شبه، حس بویایی و چشایی من از بین رفته است.
در روزهای قبل از آن بدن درد و لرز داشته‌ام که آن را به دلیل سرماخوردگی اواخر زمستان دانستم – فکر کردم هیچ مسکن و مراقبت کوتاه مدت نمی‌تواند به من کمک کند.
اما در همان روز در یکی از مقالات روزنامه در مورد از دست دادن بویایی و چشایی در بیماران مبتلا به COVID-19 دیدم و فهمیدم که احتمالا این ویروس را گرفته‌ام. در حالی که من آن‌قدر خوش شانس بودم که سرانجام بدون رفتن به بیمارستان یا حتی شرایط بدتر از آن بهبود یافتم، ماه‌ها پس از دریافت آزمایش منفی COVIDام، حس بویایی و چشایی من هنوز به‌طور کامل بهبود نیافته است.
من تنها کسی نبودم که این مشکل را داشتم. طبق گزارش اخبار و گزارش جهانی، در ۸۶٪ از بیماران مبتلا به COVID-19 خفیف تا متوسط، بیش از شش میلیون نفر مشکلات مربوط به حس بویایی خود را گزارش کرده‌اند، در حالی که درصد مشابهی نیز دچار تغییرات در درک چشایی شده‌اند.
«حس چشایی و بویایی با هم کار می‌کنند تا درک عطر و طعم را ایجاد کنند.» این حالت از دست دادن بویایی و چشایی به علت ویروس‌های تنفسی صدماتی وارد کرده که برای بسیاری از افراد، بهبود علایم کند بوده است.
از دست دادن بو در سلامتی و کیفیت زندگی ما تأثیر می‌گذارد
حواس ما، بویایی، بینایی، شنوایی ، چشایی و لامسه راه ارتباطی ما به دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، هستند. اگر دو راه ارتباطی از ۵ راه از بین بروند، ۴۰٪ ورودی حسی ما از بین رفته است. حس‌ها به زندگی روزمره ما معنی می‌دهند.
آن‌ها کاملاً با احساسات ما گره خورده‌اند. از دست دادن بویایی یا چشایی ممکن است به سختی تنگی‌نفس یا خستگی ناتوان کننده‌ای که افراد زیادی پس از COVID تجربه کرده‌اند، شدید به نظر نرسد، اما این تأثیر می‌تواند کاملاً باعث تضعیف روحیه شود.
دیگر نمی‌توانید بوی آشنا را حس کنید، یا غذای مورد علاقه خود را بچشید.
نویسنده و شاعر، دایان آکرمن، این مزه‌ها و بوی‌های خاص را به عنوان «موفقیت بزرگ زندگی» توصیف می‌کند.
از دست دادن بویایی و چشایی همچنین می‌تواند بر سلامتی ما تأثیر بگذارد، باعث کم اشتهایی و کاهش وزن نامطلوب شود. دیگر مبتلایان به آنوسمیا( کسانی که حس بویایی را از دست دادن) قادر به لذت بردن از غذا نیستند، ممکن است به اندازه کافی غذا نخورند یا وعده‌های غذایی را به‌طور کامل کنار بگذارند. حتی می‌تواند خطری برای ما داشته باشد، زیرا در تشخیص آتش‌سوزی، نشت گاز یا غذای فاسد دچار مشکل می‌شویم و در نتیجه در معرض خطر قرار داریم.
همه این تأثیرات نشان‌دهنده ارتباط افسردگی و اضطراب مرتبط در مطالعات اخیر در بیماران دارای آنوسمی پس از COVID می‌باشد. نویسندگان هنوز در مورد این‌که آیا این مسئله در اصل به علت از دست دادن بو یا طعم می‌باشد یا به علت تأثیر ویروس بر روی سیستم عصبی مرکزی می‌باشد، دچار تردید می‌باشند.
با این حال، یک چیز را به‌طور قطع می‌دانیم: خلق‌وخو و حس بویایی به‌طور پیچیده‌ای با هم در ارتباط هستند. ۵۰۰۰ کاربر مبتلا به آنوسمی پس از COVID می‌توانند این موضوع را تأیید کنند.
بهبودی از دست دادن حس بویایی و چشایی
خبر خوب این است که نورون‌های بویایی قادر به بازسازی هستند. خبر بد این است که هر کسی به سطح عملکرد قبل از COVID خود باز نخواهد گشت. و متأسفانه، ممکن است بعضی از ما اصلاً حس بویایی یا چشایی خود را به دست نیاوریم. به گفته برخی از متخصصان، بیماران با از دست دادن حس بویایی پس از ویروس تقریباً ۶۰ تا ۸۰ درصد احتمال بازیابی برخی از عملکردهای بویایی خودرا در طی یک سال دارند. از آن‌جایی که حس بویایی به دلیل افزایش سن معمولاً کاهش می‌یابد، بهبودی در افراد مسن بیشتر طول می‌کشد و یا به‌طور کامل بهبود نمی‌یابند.
از آنچه که می‌توانید تجربه کنید لذت ببرید و ذهن خود را درگیر کنید
برای تحریک اعصاب بویایی، بیشتر متخصصان آموزش بویایی، برنامه روزانه استشمام اسانس‌ها مانند لیمو، اکالیپتوس، میخک ، گلاب و سایر موارد را توصیه می‌کنند. اگر از دست دادن بویایی رنج می‌برید، ناامید نشوید اگر برخی از اسانس‌ها با آنچه انتظار داشتید بوی متفاوت دارند: تشخیص تحریف شده بویایی همراه با از دست دادن بو (تروپوزمیا (اختلال در تشخیص بو )) غیرمعمول نیست.
اصل ذهن آگاهی در اینجا نقش مهمی دارد. اگر به هیچ‌وجه نمی‌توانید اسانس‌ها را بو کنید و تشخیص دهید، سعی کنید آن بو را به خاطر بسپارید. به عبارت دیگر، ذهن خود را درگیر ایجاد احساس کنید.
هنگام غذا خوردن، اگر نمی توانید طعم کامل یک غذا را بچشید، به طعم‌های اصلی شیرین، تلخ، ترش، نمکی یا اومامی(طعم خوشایند) و همچنین به بافت غذا و احساس آن در دهان خود توجه کنید.
این به شما کمک می‌کند تا به جای آنچه که قبلا می‌توانستید، و روی آنچه هنوز می‌توانید بچشید تمرکز کنید. به‌عنوان مثال، وقتی شکلات تلخ می‌خورم، می‌توانم فقط طعم تلخ و شیرین را بچشم. برای عطر و طعم دانه‌های کاکائو، من هنوز هم باید به حافظه خود اعتماد کنم.
نکات و استراتژی‌های کنار آمدن با شرایط بیماری
در تمرینات خود با بیماران مبتلا به از دست دادن حس بویایی و چشایی پس از COVID و در بهبودی خودم، راهکارهای مقابله‌ای زیر را مفید دانسته‌ام.
- احساسات خود را در مورد از دست دادن حس بویایی و چشایی مدنظر داشته باشید.
- برای راهنمایی، با یک متخصص گوش، حلق و بینی مشورت کنید.
- غذاهای پرادویه درست کنید.
- امید به بهبودی را حفظ کنید.
- احساس قدردانی داشته باشید، شما از یک بیماری بالقوه کشنده(کرونا) جان سالم به در برده‌اید.
- برای کمک بیشتر، به یک مشاور مراجعه کنید یا به یک گروه پشتیبانی بپیوندید.
منبع: health.harvard.edu