مولتیپل اسکلروزیس(ام‌اس) در بارداری - جامعه پزشکان ایران

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, فرناز اخباری , بهداشت بانوان , بارداری و زایمان

مولتیپل اسکلروزیس چیست؟

ام‌اس یک بیماری مزمن در سیستم عصبی مرکزی است که در مغز و نخاع تشکیل شده است. ام‌اس غیرقابل پیش‌بینی است و می‌تواند یک بیماری خوش‌خیم باشد و یا باعث شود، بیماری توانایی خود را از دست دهد. برخی از افراد مبتلا به MS ممکن است تحت تاثیر بیماری خفیف قرار بگیرند. اما بعضی افراد ممکن است توانایی نوشتن، صحبت کردن یا راه رفتن را از دست بدهند.

چه عواملی باعث بیماری ام‌اس می‌شوند؟

بسیاری از موارد ممکن است باعث MS شود، از جمله ویروس‌ها، اختلالات خود‌ایمنی، عوامل محیطی و عوامل ژنتیکی. اما؛ همه دلایل احتمالی، دارای یک ویژگی مشترک هستند که در آن سیستم‌ایمنی بدن به بافت عصبی خود حمله می‌کند.
در بیماری ام‌اس، سیستم‌ایمنی به لایه پروتئینی به نام میلین که رشته‌های عصبی سیستم‌ عصبی مرکزی را احاطه کرده است، حمله می‌کند. میلین سیگنال‌های الکتریکی سیستم عصبی را برای برقراری ارتباط، عایق‌بندی می‌کند. وقتی این عایق از بین برود، ارتباط قطع می شود. و قسمت‌هایی از سیستم عصبی به‌طور دائمی آسیب می‌بینند.

علائم بیماری ام‌اس چیست؟

علائم MS نامنظم است. ممکن است خفیف یا شدید و طولانی مدت یا کوتاه مدت باشند. بسته به منطقه سیستم عصبی که آسیب‌دیده دارد، ممکن است به‌صورت مختلف ظاهر شوند.

در طول دوره بیماری، ممکن است علائم زیر را داشته باشید:

ضعف عضلات در بازوها و پاها؛
مشکل در هماهنگی؛
اختلال در راه رفتن یا ایستادن؛
فلج نسبی یا کامل؛
اسپاسیتی(افزایش غیرارادی عضلات تن که منجر به سفتی و اسپاسم)؛
خستگی (ممکن است در اثر فعالیت بدنی ایجاد شود، و ممکن است با استراحت آرام شود، و یا ممکن است مداوم باشد)؛
از دست دادن احساس، گزگز یا بی‌حسی؛
مشکلات گفتاری؛
لرزش؛
سرگیجه؛
از دست دادن شنوایی؛
از دست دادن بینایی یا تغییرات بینایی؛
از دست دادن کنترل روده و مثانه؛
اختلال عملکرد جنسی؛
درد؛
تغییرات عاطفی؛
تغییر در رفلکس‌ها.

ام‌اس همچنین ممکن است اثرات شناختی ایجاد کند. می‌تواند این اثرات خفیف باشد، که اغلب فقط پس از آزمایش کامل مشاهده می‌شود.

آن‌ها ممکن است شامل اختلال و مشکلات در موارد زیر باشند:

تمرکز؛
توجه؛
حافظه؛
داوری.

علائم مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد.

همیشه برای تشخیص، به ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود مراجعه کنید.

چگونه مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) تشخیص داده می شود؟

پزشک شما برای اولین مرحله تشخیص MS، یک سابقه پزشکی کامل و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. از شما در مورد همه علائم، تعداد دفعات بروز و دوام آن‌ها سوال خواهد شد.

و به احتمال زیاد MRI انجام می‌دهید. این آزمایش می‌تواند اسکارهای منحصر به فرد در سیستم عصبی مرکزی را تشخیص دهد. و در برخی موارد، برای تأیید تشخیص، ممکن است به آزمایشات دیگر یا از مایع نخاعی (LP) نیاز داشته باشند.

چگونه بیماری ام‌اس درمان می‌شود؟

به‌طور قطعی هیچ درمانی برای بیماری مولتیپل اسکلروزیس وجود ندارد، با این وجود روش‌های درمانی اصلاح‌کننده بیماری وجود دارد که می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کند و علائم را بهبود بخشد.

که شامل:

اینترفرون‌های بتا؛
گلاتیریمر استات؛
آنتی‌بادی‌های مونوکلونال؛
دی‌متیل فومارات؛
فینگولیمود.

همچنین روش‌های درمانی برای کمک به مدیریت علائم، و درمان عود بیماری، و بهبود عملکرد و ایمنی و پشتیبانی عاطفی بسیار مورد نیاز وجود دارد.
درمان‌های توان‌بخشی، از جمله فیزیوتراپی، کاردرمانی، کمک در گفتار و بلع، شناخت درمانی یا استفاده از وسایل کمکی مانند آتل‌ها نیز می توانند مفید باشند.

زندگی در دوران بارداری با بیماری مولتیپل اسکلروزیس

خوشبختانه به نظر نمی‌رسد بارداری سرعت این روند را افزایش دهد یا اثرات MS را بدتر کند. با این حال، اگر مبتلا به MS شناخته نشده باشید احتمال دارد که علائم در دوران بارداری شروع شود.

برخی مطالعات نشان داده‌اند که علائم MS در بارداری کاهش یافته و پس از زایمان افزایش می‌یابد.

اثرات ناتوان‌کننده بیماری ممکن است حاملگی را از نظر جسمی سخت کند. ضعف عضلانی و مشکلات هماهنگی ممکن است احتمال زمین خوردن را افزایش دهد.

خستگی ممکن است بیش‌تر شود. وابستگی به صندلی چرخدار ممکن است خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد.

هیچ مدرکی وجود ندارد که MS باعث ناباروری شود. مطالعات نشان داده است که بارداری، زایمان و میزان نقایص مادرزادی در زنان مبتلا به ام‌اس تفاوت معناداری با زنان فاقد ام‌اس ندارد.

در دوران بارداری برای پیگیری بیماری و سلامت جنین به نظارت دقیق نیاز خواهند داشت. ممکن است به ویزیت‌های مکرر قبل از تولد نیاز داشته باشید.

هیچ درمانی ثابت وجود ندارد که روند MS را تغییر دهد. اما ممکن است به شما داروهایی مانند استروئیدها و داروهای ضدالتهاب داده شود.

روشی به نام پلاسمافرز (روشی برای از بین بردن عناصر سمی از خون) در آزمایشات برای درمان ام‌اس استفاده شده است. که برای اطلاعات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.

درمان حمایتی و توان‌بخشی ام اس به ویژه در دوران بارداری مهم است.

توان‌بخشی بسته به علائم شما متفاوت است اما ممکن است به موارد زیر کمک کند:

انجام فعالیت‌های عادی زندگی روزمره (ADL)؛
حفظ استقلال؛
مشارکت خانواده؛
استفاده از وسایل کمکی (به‌عنوان مثال عصا، پشت بند و واکر)
تنظیم یک برنامه ورزشی مناسب برای تقویت قدرت، استقامت و کنترل عضلات؛
برقراری مجدد مهارت‌های حرکتی؛
بهبود مهارت‌های ارتباطی درصورتی که به دلیل ضعف یا عدم هماهنگی عضلات صورت و زبان در گفتار مشکل دارید؛
مدیریت بی‌اختیاری روده یا مثانه
ارائه آموزش مجدد شناختی؛
سازگاری محیط خانه برای ایمنی و قابلیت استفاده بودن.

چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرد؟

اگر چندین مورد از علائم اولیه ام‌اس را دارید با پزشک تماس بگیرید تا درمان فوراً آغاز شود.
اگر به بیماری ام‌اس مبتلا هستید و می‌خواهید باردار شوید، قبل از باردار شدن با متخصص ام‌اس در مورد مزایا و خطرات بارداری صحبت کنید.
اگر باردار هستید و علائم بیماری ام‌اس را دارید، در اسرع وقت به پزشک خود بگویید.

نکات کلیدی در مورد بیماری ام‌اس در دوران بارداری

• اگرچه معمولاً قابل درمان نیست، اما روش‌های زیادی برای کمک به کند شدن پیشرفت بیماری MS و مدیریت علائم وجود دارد.
• با ام‌اس، ممکن است دوره‌های طولانی بهبودی علائم خود را داشته باشید.
• فقط به دلیل ابتلا به ام‌اس بارداری نباید منتفی شود. به نظر نمی‌رسد بارداری MS را تسریع یا بدتر کند.
• ام‌اس می‌تواند بارداری را دشوارتر کند و ممکن است زایمان را دشوارتر کند.

منبع: hopkinsmedicine.org