فیتواستروژن چیست؟
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, فرناز اخباری , تغذیه سالم, بهداشت بانوان , بارداری و زایمان
به گزارش سایت bcpp.org
در یک نگاه
فیتواستروژنها مواد مغذی گیاهی هستند که در چندین نوع مختلف غذا مانند محصولات سویا، غلات، لوبیا و برخی میوهها و سبزیجات یافت میشوند. فیتواستروژنها، بهویژه هنگامی که بهطور منظم در دوران کودکی مصرف میشوند، با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان ارتباط دارند.
فیتواستروژنها چیست؟
فیتواستروژنها ترکیبات گیاهی هستند که در عملکردهای سلولی خود، مانند استروژنها هستند.
فیتواستروژنها کجا یافت میشوند؟
فیتواستروژنها در غذاهایی مانند غلات سبوسدار، لوبیای خشک، نخودفرنگی، میوهها، کلمبروکلی، گل کلم و به ویژه در بسیاری از محصولات سویا یافت میشوند. فیتواستروژنهای رایج موجود در میوهها، غلات کامل و دانهها، لیگنان نامیده میشوند. آنچه در محصولات سویا یافت میشود ایزوفلاون است.
آیا فیتواستروژنها محافظ هستند یا خطری برای سرطان پستان دارند؟
در برخی مطالعات مصرف لیگنان (فیتواستروژن موجود در میوهها، غلات و دانهها) را با کاهش رشد سلول تومور مرتبط میدانند:
- هنگامی که لیگنان به رده سلولی بسیار تهاجمی سرطان پستان انسان MDA-MB-321 اضافه شد، محققان علائم مرتبط با کاهش تکثیر سلولی مشاهده کردند.
- در زنانی که اخیراً سرطان پستان در آنها تشخیص داده شده، مصرف زیاد کتان باعث افزایش مرگ سلولی میشود، بنابراین منجر به رشد کند تومور و رشد تکثیر کمتر میشود.
و در بعضی مطالعات مصرف محصولات سویا را با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان و کاهش خطر عود مرتبط میدانند:
- فیتواستروژنها، به ویژه هنگامی که بهطور منظم در دوران کودکی مصرف شوند، با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط است. یک مطالعه نشان داد که کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان با مصرف زیاد سویا در دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی ارتباط دارد و مصرف سویا در رژیم غذایی در دوران کودکی اثر محافظتی قوی دارد.
- مصرف زیاد سویا زنان چینی که قبلاً مبتلا به سرطان پستان بودند، با کاهش عود سرطانشان ارتباط داشته است.
- در یک گروه موشها، که در معرض رژیم غذایی سویا از زمان بارداری تا بزرگسالی قرار گرفتن، باعث شده میزان تومورهای پستانی در حیوانات بالغ ۲۰ درصد کاهش یابد.
- گروه دیگری از موشها در معرض فیتواستروژنهای سویا از زمان لقاح از طریق شیر قرار گرفتند، منجر به کاهش تعداد و بروز تومور شدند.
چندین مطالعه شواهدی بیان کرده است که رابطه بین فیتواستروژنها و بروز سرطان پستان پیچیده است این شواهد نشان میدهد که اثر فیتواستروژنها، بهویژه آنهایی که در محصولات سویا یافت میشوند، همیشه محافظ نیستند.
فیتواستروژنها، بسته به عوامل مختلف دارند، مانند: سن، نوع فیتواستروژن، زیر گروه سرطان، غلظت، دوز و همه به عنوان عواملی تعیینکننده که چگونه فیتواستروژنها بر سرطان پستان تأثیر میگذارند.
در اینجا نمونههایی از مطالعات وجود دارد که شواهد متناقضی بیان کردهاند:
- در یک مطالعه که بر روی زنان کرهای صورت گرفت، با مصرف سویا در رژیم غذاییشان در مواردی که سرطان HER-2 منفی بود با کاهش میزان عود همراه بود، ولی در زنانی که دارای تومور HER-2 بودند با افزایش میزان عود مواجع شدند.
- در زنان عمدتاً سنین قبل از یائسگی که در معرض خطر بالای سرطان پستان بودند، مصرف ایزوفلاون از طریق رژیم غذایی در واقع باعث افزایش رشد سلولهای پستان در آزمایشگاه میشوند.
- در یک مطالعه بررسی شد تأثیر انواع مختلف و غلظتهای فیتواستروژنها، دوزهای کم جنستئین (که در سویا نیز یافت میشود) رشد باعث افزایش رشد سلولهای پستان در آزمایشگاه افزایش میشود، در حالی که غلظتهای بالاتر مرگ سلولی را افزایش میدهد.
- در سلولهای کشت شده MCF-7، فیتواستروژن داییدزین در سویا کمی رشد سلولها را افزایش میدهد، اما رسوراترول، یک فیتواستروژن موجود در انگور و شراب قرمز، باعث کاهش تکثیر سلولهای توموری میشود.
- ایزوفلاونهایی که بهطور طبیعی در آرد سویا وجود دارند اثرات متفاوتی نسبت به ایزوفلاونهایی که از آرد سویا اضافه شدهاند دارند. ایزوفلاونهایی که بهطور طبیعی وجود دارند ممکن است اثر مهاری بر اثرات تکثیر ایزوفلاونهای ایزوله داشته باشند.
تأثیر قرار گرفتن در معرض فیتواستروژنها در زنانی که مبتلا به سرطان پستان می باشند چگونه است؟
- دریک مطالعهای نشان میدهد، زنانی که سرطان پستان داشتهاند و تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند و تاموکسیفن یا آناستروزول (یک مهار کننده آروماتاز) دریافت کردهاند، ۵ سال پس از درمانشان هیچ ارتباطی بین میزان ایزوفلاون سویا در تشخیص و عود سرطان پستان یا مرگو میر بعدی در یائسگیشان وجود نداشته است.
- در زنان یائسه، ارتباط بین سطح ایزوفلاونها در زمان تشخیص و عود سرطان پستان، تحت تأثیر هر دو نوع گیرنده تومور و همچنین شیمیدرمانی زنان قرار گرفت.
- بهطور کلی، در زنان مبتلا به تومورهای ER + / PR +، سطح بالاتر ایزوفلاونشان با سطوح پایینتر عود بعدی همراه بودند، در حالی که ارتباط مثبت یا منفیشان در سایر مشخصات گیرنده همراه نبودند.
- در زنان یائسه با تومورهای ER + / PR + که از آناستروزول استفاده کردند، میزان بالاتر ایزوفلاونشان در تشخیص با کاهش خطر عود سرطان پستان همراه بود. ولی این اثر در مورد زنان مصرفکننده تاموکسیفن برعکس بود.
- بهطور کلی، به نظر میرسد مصرف ایزوفلاون در مقایسه با بیماران مبتلا به سرطان پستان قبل از یائسگی، تأثیر محافظتی بیشتری در عود بعدی و مرگومیر ناشی از سرطان پستان، نسبت به بیماران بعد از یائسگی دارد.
- بهعلاوه، زنان آسیایی پس از یائسگی ممکن است کمتر از زنان گروههای دیگر دچار عود یا مرگ شوند. اختلافات طولانی مدت رژیم غذایی در بین فرهنگها، از جمله تفاوت در نحوه تولید محصولات سویا، ممکن است با پاسخهای متابولیکی مختلف به مصرف سویا همراه باشد.
- نتایج بسیاری از مطالعات در مورد رابطه بین مصرف ایزوفلاون سویا و کاهش میزان مرگومیر ناشی از سرطان پستان، سازگارتر و قویتر از مطالعات بررسی رابطه با عود بعدی است.
- زنانی که ۵ سال پس از تشخیص سرطان پستانشان ایزوفلاون مصرف میکردند، نتایج منفی در مورد تراکماستخوان وجود دارد، مصرف سویا در طول دوره پس از تشخیص، تراکم مواد معدنی استخوان ارتباط عکس داشت و با افزایش خطر ابتلا به پوکیاستخوان رابطه مستقیم داشت.
چه کسی باید در مصرف سویا محتاط باشد؟
در حالیکه هنوز شواهد بیشتر در حال بررسی است، برخی از دادهها حاکی از آن است که زنان مبتلا به تومورهای HER-2 مثبت و زنان قبل از سن یائسگی که در معرض خطر بالایی سرطان پستان هستند، باید از فیتواستروژنهای گیاهی اجتناب کنند.
چه کسی به احتمال زیاد از فیتواستروژنها سود میبرد؟
ارتباط بین فیتواستروژنها و کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان معمولاً در افرادی دیده میشود که از دوران کودکی از طریق رژیم غذایی روزانه، فیتواستروژن مصرف میکردند.
رژیمهای غذایی آسیایی بهطور کلی محصولات سویا بیشتری نسبت به رژیمهای غربی در کل دوران کودکی و بزرگسالی دارند، که باعث میشود بیشتر در معرض یک رژیم غذایی متعادل از جمله فیتواستروژنها و مزایای بالقوه آنها در رابطه با سرطان پستان باشند.
چگونه میتوانیم از فیتواستروژنها با فرآوری بالا پرهیز کنیم؟
از آنجا که فیتواستروژنهای بسیار فرآوریشده و غلیظ ممکن است اثرات متفاوتی بر سلولهای تومور پستان داشته باشند، بهتر است از سویا بسیار فرآوریشده خودداری شود. مصرف ایزوفلاونهای غلیظ، از جمله ژنیستئین را به جای گزینههای کمتر پردازششده مانند توفو، سویایسبز و خمیر سویا محدود کنید.
منبع: bcpp.org