خانمها بیشتر مراقب کمخونی باشند
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان , بهداشت بانوان , بارداری و زایمان
کمخونی ناشی از فقر آهن یکی از شایعترین بیماریهای رایج در میان زنان است و بر اساس آمارهای کشوری کم خونی فقر آهن در مادران باردار ۳۰ درصد، در دخترانی که در سنین بلوغ هستند، ۳۰ درصد و در کودکان زیر ۵ سال و افراد مسن وجود دارد این در حالی است که فقر آهن اثرات بسیار منفی و گاه جبرانناپذیر در زنان باقی میگذارد.
زنان یکی از اعضای مهم هر اجتماعی به شمار میروند و این قشر مهم و تأثیرگذار در نقشهای مختلف مادر و همسری در خانواده نمود مییابند. اینکه گفته میشود.
دختران، مادران آینده هستند از آن جهت حائز اهمیت است که خانوادهای سالم، مادر یا همسری سالم را میطلبد بر این اساس باید برای این قشر مهم جامعه برنامههای ویژه درمانی و بهداشتی دید تا دچار آسیب نشوند. یکی از موضوعات مهم در مورد زنان که بارها و بارها مطرح شده است، کم خونی آنها است و از این جهت برنامهای خاص تحت عنوان توزیع قرص آهن در مدارس دخترانه سالهای سال است که اجرا میشود.
بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، کم خونی بر روی باروری ۵۰۰ میلیارد زن در سراسر جهان تأثیر میگذارد. و براساس توصیه این سازمان، کودکان ۷ تا ۱۴ سال باید در طول سال ۱۲ هفته را به صورت مداوم قرص آهن مصرف کنند و نوجوانان به ویژه دختران نیز باید ۱۶ هفته (۴ ماه) در سال را قرص آهن استفاده کنند و در زمان بارداری توصیه میشود از ماه چهارم تا سه ماه بعد از زایمان به منظور جلوگیری از کمخونی قرص آهن مصرف شود.
کمخونی در افراد به سه مرحله تقسیم میشود:
- در مرحله اول آهن مورد نیاز بدن از مواد غذایی تأمین نمیشود و بدن از ذخایر موجود استفاده میکند.
- مرحله دوم زمانی است که حاملهای آهن در بدن کم میشود به نحوی که پس از تخلیه ذخایر آهن بدن، آهن موجود در بافتها نیز کاهش مییابد و ترانسفرین که پروتئین حامل آهن در خون است و آهن مورد نیاز برای ساخت هموگلوبین را به بافتهای خونساز میرساند، کاهش مییابد اما، از میزان هموگلوبین کاسته نمیشود.
- مرحله سوم نیز شامل کاهش ذخایر حاملهای آهن و هموگلوبین خون در بدن بوده و این مرحله خود را به صورت فقر آهن نشان میدهد و این شرایط زمانی بروز پیدا میکند که منابعی که فرد مصرف میکند از نظر آهن فقیر است و جذب آهن در رژیم غذایی کاهش مییابد.
مصرف چای بعد از غذا ممنوع
یک ساعت قبل و دو ساعت بعد از مصرف غذا چای مصرف نشود چراکه تانن موجود در آن جذب آهن را مختل میکند.
فیتات موجود در نان نیز عامل جذب نشدن آهن در بدن است، میگوید: زمانی که خمیر برخی نانها به اصطلاح «ور» نیامده حاوی مقدار زیادی فیتات است که مانع جذب آهن در بدن میشود.
کلسیم نیز اجازه جذب آهن را نمیدهد و بهتر است در کنار مصرف مواد غذایی حاوی آهن، لبنیات مصرف نشود اما میتوان ماست را استفاده کرد، چراکه ماست حاوی اسیدلاکتیک است و منجر به جذب آهن میشود.
خستگی زودرس، بیحوصلگی، سیاهی رفتن چشم، بیتفاوتی، سردرد، سرگیجه، خواب رفتن و سوزن شدن دست و پاها از علایم کم خونی است و در موارد شدید نیز باعث تنگی نفس، تپش قلب، تورم قوزک پا و کاهش ضریب هوشی، حافظه و یادگیری و افت تحصیلی در افراد میشود.
خستگی و احساس فرسودگی، رخوت و بی حالی، ریزش مو، بی قراری و ناراحتی، تنگی نفس و یا مشکل در تنفس، تمرکز ضعیف، تپش قلب، حساسیت به هوای سرد، درد قفسه سینه، وزوز گوشها، سردرد، تأثیر بر حس چشایی، خشکی زبان، مشکل در بلعیدن غذا، سندرم پای بی قرار، ناخنهای خشک را از نیز از دیگر علایم کم خونی فقر آهن میداند.
بسیاری از انواع کم خونی قابل پیشگیری نیستند، میگوید: کمبود خفیف آهن با تجویز فروسولفات یا فروگلوکونات همراه مصرف ویتامین C برای جذب بیشتر آن، قابل درمان است. تجویز ویتامینهای خوراکی (اسیدفولیک) یا تزریق زیرجلدی ویتامین B۱۲، کمبودهای مربوط به کم خونی را درمان میکند.
منبع: tebyan.net