ماساژ درمانی چیست و چه کاربردهایی دارد
بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, ورزش درمانی
ماساژ یکی از قدیمی‌ترین علوم بهداشتی بوده و از گذشته‌های بسیار دور از آن برای اهداف درمانی استفاده می‌کردند. در ماساژ درمانی، پوست، عضلات، تاندون‌ها و رباط‌های بدن با استفاده از «لمس کردن» تحت فشار قرار می‌گیرند. اکثر افراد از ماساژ لذت می‌برند، اما تعداد کمی از آن‌ها می‌دانند که ماساژ می‌تواند جنبه‌های درمانی داشته باشد. در حقیقت ماساژ درمانی می‌تواند فواید متعدد در ارتباط با سلامت فرد شامل بهبود فرآیند چرخش خون، بهبود دامنه حرکت مفاصل، و افزایش سطح اندورفین داشته باشد.
اندورفین نقش موثر در بهتر شدن احساس و کاهش درد در هنگام ماساژ کمر و گردن دارد . درمان سیاتیک با ماساژ و صدا دادن مفصل گردن با ماساژ نیز بسیار مفید می‌باشد.
هدف از ماساژ کاهش اختلالات از طرق زیر می‌باشد:
- کاهش ادم؛
- افزایش جریان خون؛
- افزایش خون‌رسانی اعصاب؛
- شل کردن عضلات و…
تکنیک‌های ماساژ درمانی
یک ماساژور درمانی خبره می‌تواند با انواع ابزارها و تکنیک‌های ماساژی که دارد به شما کمک کند. این تکنیک‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
ماساژ استروک
یک تکنیک ماساژ بدن ابتدایی و در عین حال مؤثر است که هم جهت با جریان خون انجام می‌شود. این تکنیک با پراکنده‌سازی و دور کردن مایع از محل آسیب‌دیدگی به کاهش التهاب و تورم کمک می‌کند.
ماساژ نیدینگ
به روش‌های مختلفی قابل اجرا است. هر کدام از این روش‌ها با توجه به قسمتی از دست که از آن برای انجام ماساژ استفاده می‌شود نامگذاری می‌شوند، مانند نیدینگ با انگشت شست و نیدینگ با کف دست. فشار می‌بایست با توجه به هدف از انجام ماساژ و حجم بافت‌های تحت درمان اعمال شود. ریتم و تعداد حرکات هم به اندازه فشار مهم است، زیرا در اینجا فشار به صورت متناوب (نه پیوسته) اعمال می‌شود.
آزادسازی مایوفاشیال
این یک تکنیک دستی برای کشش دادن به فاشیا است که با هدف متعادل‌سازی بدن انجام می‌شود. فاشیا که بین پوست و ساختار درونی عضله و استخوان قرار دارد، یک شبکه یکپارچه از بافت همبند است که عضلات، اندام‌ها و ساختارهای اسکلتی موجود در بدن را پوشش داده و آن‌ها را به هم متصل می‌کند. آسیب‌ها، استرس، ضربات و نادرست بودن وضعیت قرارگیری بدن می‌توانند باعث محدودیت فاشیا شود که به این ترتیب هدف تکنیک آزادسازی مایوفاشیال از بین بردن محدودیت‌های فاشیا و احیای بافت آن خواهد بود.
درمان نقاط ماشه‌ای
درمان نقاط ماشه‌ای یک تکنیک فیزیوتراپی است که در آن با اعمال فشار بر بافت عضلات حساس به لمس، درد و اختلال عملکرد بخش‌های دیگری از بدن کاهش می‌یابد. نقاط ماشه‌ای مایوفاشیال یک سری نقاط دارای حساسیت شدید، با یک کانون انقباضی پردرد می‌باشد ، که اغلب در نقاط طب سوزنی قرار دارند. همچنین، معمولاً گره‌های عضلانی همان نقاط ماشه‌ای هستند.
ماساژ فریکشن عمقی
این روش درمانی برای بافت‌های همبند عرضی است که مستقیماً با انگشتان دست انجام می‌شود. در تکنیک فریکشن عمقی یک فشار کم و زیاد شونده (نوسانی) عمود بر جهت طولی فیبرهای بافت اعمال می‌شود. از این تکنیک بیشتر برای از بین بردن بافت‌های اسکار ضخیم و دردآفرینی استفاده می‌شود که در تاندون‌ها و رباط‌های آسیب دیده به وجود می‌آیند. اگر این ضایعه‌ها کم نشوند، به احتمال زیاد باعث ناراحتی‌های بیشتر شده و خیلی سریع‌تر از آنچه انتظار می‌رود بدتر شوند.
ماساژ فشاری
اعمال فشار ریتمیک بر روی عضلات باعث افزایش جریان خون عمقی و نرم شدن بافت‌ها می‌شود. عموماً از این تکنیک برای گرم کردن و آماده‌سازی جهت انجام ماساژهای عمقی‌تر و تخصصی‌تر استفاده می‌شود.
ماساژ بین‌فیبری
از تکنیک‌های اصطکاک بین‌فیبری، به شکل عمومی برای کشش و گسترش گروه‌های عضلات بزرگ استفاده می‌شود؛ همچنین، در بافت‌های همبند و عضلات درگیر، از تکنیک اصطکاک عرضی عمقی برای کاهش چسبندگی بافت‌های اسکار و کمک به تقویت و انعطاف‌پذیر شدن بافت‌ها در طول فرایند بهبود استفاده می‌شود.
ماساژ سوئدی
ماساژ سوئدی یک ماساژ قدیمی، پایه‌ای و بی‌نظیر است که در آن همزمان از ضربات نرم و سفت استفاده می‌شود. شما بر روی یک میز صاف ماساژ قرار گرفته‌اید. ماساژ با میان بدن شما شروع می‌شود، وارد کردن ضربه‌هایی طولانی و برس مانند در راستای کمر، کتف‌ها، دست‌ها، سپس پاها و پایین کمر کار خود را آغاز می‌کند. متخصص از تکینک‌های متنوعی استفاده می‌کند و می‌تواند از کف دست، انگشتان دست یا نوک انگشتان برای اعمال فشار بر نقاط خاصی از عضلات بهره گیرد، این روش‌ها کمک زیادی به نرم کردن و کشش عضلات می‌کند.
بر خلاف ماساژهای پر فشاری مانند شیاتسو یا ماساژهای کششی مانند ماساژ تای، نوع سوئدی برای این طراحی شده است که گردش خون را بهبود ببخشد تا خون بهتر به عضلات بزرگ بدن جاری شود.
این تکنیک‌ها معمولاً به ترتیب زیر اجرا می‌شوند:
افلوراژ ضرباتی آهسته با کف دست‌ها، انگشتان شست و/یا نوک انگشت‌ها پتریساژ ورز دادن با دست‌ها، انگشتان شست و/یا انگشت‌ها اصطکاک: وارد آوردن فشار با حرکات دایره‌ای به وسیله کف دست‌ها، انگشتان شست و/یا انگشت‌ها ارتعاش: حرکاتی نوسانی که باعث ارتعاش یا تکان خوردن بدن می‌شوند. ضربات سریع: ضربات کوتاه یا تند حرکات فعال و غیرفعال: حرکات کششی و خمشی.
حرکات کششی برای تسهیل عصبی – عضلانی گیرنده‌های عمقی
حرکات کششی PNF(کشش تسهیل عصبی – عضلانی گیرنده‌های عمقی) روشی است که به سرعت دامنه حرکت را توسعه می‌دهد. این روش در اصل برای توانبخشی طراحی شده است، اما امروزه ورزشکاران نیز این حرکات را انجام می‌دهند.
حرکات کششی PNF ترکیبی از کشش غیرفعال و کشش ایزومتریک می‌باشد که با کمک یک شریک یا درمانگر انجام می‌شود. PNF می‌تواند به‌طور فوق‌العاده ای و با سرعت باعث انعطاف‌پذیری غیرفعال(به‌عنوان مثال، دراز کشیدن بر روی زمین و تلاش برای لمس کردن انگشتان پا) و فعال(به عنوان مثال پرت کردن پا به بالاتر) شود.
اکثر حرکات کششی PNF همراه با انقباض ایزومتریک عضلات هماهنگی دارد. اما بعضی از تکنیک‌های کشش PNF با انقباض عضلات مخالفی که تحت کشش قرار گرفته‌اند صورت می‌پذیرد. در همه این روش نکته اساسی آن است که عضله‌ای که تحت کشش قرار گرفته برای ۲۰ ثانیه پیش از کشش بعدی شل و ریلکس شود.
سپس، عضله دوباره مدت کوتاهی شل و ریلکس می‌شود، و بعد از آن کمی بیشتر از قبل تحت کشش قرار می‌گیرد؛ که این بار این کار به راحتی انجام می‌شود.
این تکنیک انقباض و کشش متناوب را می‌توان چندین بار تکرار کرد، تا هر بار عضله کمی بیشتر تحت کشش قرار بگیرد.
تاثیرات ماساژ درمانی
- تسکین درد؛
- کاهش سفتی عضلات؛
- ریلکسیشن عمومی؛
- القای خواب به افراد بی‌خواب؛
- فرو نشاندن تنش؛
- بهبود خاصیت ارتجاعی پوست؛
- تخلیه ادم یا تورم؛
- شل کردن ترشحات ریه‌ها.
موارد عدم کاربرد ماساژ درمانی
اگر ناحیه تحت درمان دارای هر کدام از موارد زیر است نمی‌توان ماساژ را انجام داد:
- زخم‌های باز بزرگ؛
- سوختگی‌ها؛
- زخم‌های پوستی؛
- اِدم شدید (تورم شدید)؛
- نواحی دارای موی بسیار زیاد؛
- حساس شدن پوست؛
- عفونت‌های باکتریایی؛
- بیماری‌های پوستی؛
- بیماری‌های بدخیم مانند سرطان.
منبع: dayanphysiotherapy.com</a