جراحی غدد لنفاوی در سرطان پستان
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, فرناز اخباری , بهداشت بانوان , بارداری و زایمان
به گزارش سایت cancer.org
اگر سرطان پستان گسترش یابد، ابتدا به غدد لنفاوی اطراف بازو میرسد. همچنین گاهی ممکن است به غدد لنفاوی نزدیک استخوان ترقوه یا نزدیک استخوان پستان گسترش یابد.
دانستن اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی شما سرایت کرده است، به پزشکان کمک میکند تا بهترین راه را برای درمان سرطان پیدا کنند.
اگر مبتلا به سرطان پستان شدهاید، مهم است که بدانید سرطان تا چه اندازه گسترش یافته است. برای پیدا کردن سرطان در خارج از پستان، یک یا چند غدد لنفاوی زیر بازو (غدد لنفاوی زیر بغل) برداشته شده و در آزمایشگاه بررسی میشوند.
این قسمت مهمی از سناریو است. اگر غدد لنفاوی حاوی سلولهای سرطانی باشند، احتمال گسترش سلولهای سرطانی به سایر قسمتهای بدن نیز بیشتر است. در این صورت ممکن است آزمایشات تصویربرداری بیشتری انجام شود.
برداشتن غدد لنفاوی به روشهای مختلفی بستگی به بزرگ شدن گرههای لنفاوی، بزرگی تومور پستان و سایر عوامل دارد.
نمونهبرداری از بزرگ شدن غدد لنفاوی
اگر هر یک از غدد لنفاوی زیر بازو یا اطراف استخوان ترقوه متورم باشد، ممکن است مستقیماً با بیوپسی سوزنی، از طریق آسپیراسیون سوزن ظریف (FNA) یا بیوپسی سوزن هستهای، از نظر سرطان بررسی شود.
گاهی اوقات، گره بزرگ شده با جراحی برداشته میشود. اگر سرطان در غدد لنفاوی پیدا شود، در طی تشریح غدد لنفاوی زیر بغل، باید گرههای بیشتری برداشته شود (که در زیر توضیح داده شده است).
انواع جراحی غدد لنفاوی
حتی اگر غدد لنفاوی مجاور بزرگ نشده باشند، بازهم باید از نظر سرطان بررسی شوند. این کار را میتوان به دو روش مختلف انجام داد.
نمونهبرداری از غدد لنفاوی سنتینل (SLNB ) که رایجترین و کم تهاجمیترین روش است، اما در برخی موارد ممکن است به تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND) گستردهتری نیاز باشد.
جراحی غدد لنفاوی اغلب به عنوان بخشی از جراحی اصلی برای از بین بردن سرطان پستان انجام میشود، اما در بعضی موارد ممکن است بهعنوان یک عمل جداگانه انجام شود.
نمونهبرداری از غدد لنفاوی سنتینل
در بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB)، جراح اولین غدد لنفاوی (غدههای لنفاوی) که احتمالاً تومور به آن گسترش مییابد را پیدا میکند (که به آن گرههای نگهبان میگویند).
برای انجام این کار، جراح یک ماده رادیواکتیو و یا یک رنگ آبی را به تومور، ناحیه اطراف آن یا اطراف نیپل تزریق میکند. عروق لنفاوی این مواد را در همان مسیری که احتمالاً سرطان طی میکند حمل میکنند.
اولین گرههای لنفاوی که رنگ یا ماده رادیواکتیو به آن میرسد، گرههای نگهبان است.
پس از تزریق ماده، گرههای نگهبان را میتوان با استفاده از دستگاه مخصوص تشخیص رادیواکتیویته در گرهها یا جستجوی گرههایی که آبی رنگ شدهاند، یافت. برای بررسی مجدد، هر دو روش اغلب استفاده میشود. جراح پوست ناحیه را برش داده و گرههای حاوی رنگ یا رادیواکتیویته را از بین میبرد.
سپس چند گره لنفاوی برداشته شده توسط یک آسیبشناس از نظر وجود سلولهای سرطانی بررسی میشود. گاهی اوقات، این عمل در حین جراحی انجام میشود.
از آنجا که این احتمال وجود دارد که سایر غدد لنفاوی همان منطقه نیز در صورت یافتن سرطان در غدد لنفاوی نگهبان دچار سرطان شوند، ممکن است جراح با تشریح کامل زیر بغل (ALND) پیش برود تا گرههای لنفاوی بیشتری را در حین عمل زمانی که هنوز روی تخت عمل هسید برمیدارند. اگر در زمان جراحی هیچ سلول سرطانی در گرهها مشاهده نشود یا در زمان جراحی توسط پاتولوژیست بررسی نشود، طی چند روز آینده با دقت بیشتری بررسی میشوند.
اگر بعداً سرطان در گرههای نگهبان پیدا شود، ممکن است جراح در زمان بعدی یک ALND کامل را برای بررسی بیشتر گرههای سرطان توصیه کند.
با این حال مطالعات نشان داده است که در بعضی موارد می توان بقیه غدد لنفاوی را کنار گذاشت. این امر بر اساس عوامل خاصی از جمله اندازه تومور پستان، نوع جراحی برداشت تومور و نوع درمان بعد از جراحی برنامهریزی شده است.
بر اساس مطالعاتی که در این مورد انجام شده است، جستجوی ALND ممکن است گزینهای برای موارد زیر باشد:
- زنانی که تومورهای آنها ۵ سانتیمتر (۲ اینچ) یا کوچکتر است و کمتر از ۳ غده لنفاوی نگهبان مثبت دارند و تحت عمل جراحی محافظت از پستان و به دنبال آن پرتودرمانی قرار میگیرند.
- زنانی که تحت عمل جراحی ماستکتومی قرار گرفتهاند و نیز پرتودرمانی خواهند کرد.
اگر هیچ سرطانی در گرههای نگهبان وجود نداشته باشد، بعید است سرطان به گرههای لنفاوی دیگر نیز سرایت کرده باشد، بنابراین دیگر نیازی به جراحی غدد لنفاوی نخواهد بود.
SLNB اغلب برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه در نظر گرفته میشود و بهطور معمول گزینهای برای زنان مبتلا به سرطان پستان التهابی یا محلی پیشرفته نیست.
اگرچه SLNB متداول است، اما به مهارت زیادی نیاز دارد. این کار فقط باید توسط جراح با تجربه انجام شود. اگر این نوع نمونهبرداری به شما پیشنهاد شد، از جراح خود سواال کنید که آیا این کار را بهطور منظم انجام میدهد یا خیر.
دایسکشن غدد لنفاوی زیر بغل (ALND)
در این روش، از هر قسمت حدود ۱۰ تا ۴۰ (گرچه معمولاً کمتر از ۲۰) غده لنفاوی از ناحیه زیر بازو (زیر بغل) برداشته میشود و از نظر گسترش سرطان بررسی میشود.
ALND معمولاً همزمان با جراحی ماستکتومی یا محافظت از پستان (BCS) انجام میشود، اما این عمل در یک عمل دوم نیز انجام میشود.
در موارد زیر ممکن است به ALND نیاز باشد:
- اگر SLNB قبلی نشان داده باشد که ۳ یا بیشتر از۳ غدد لنفاوی زیر بغل سلولهای سرطانی دارند.
- اگردر گرههای لنفاوی زیر بغل یا ترقوه تورم قبل از جراحی احساس شود یا در تصویربرداری دیده شود و یا در بیوپسی FNA یا سوزن هستهای سرطان را نشان دهد.
- اگر سرطان به اندازه کافی بزرگ شده باشد و بتواند در خارج از گره لنفاوی گسترش یابد.
- اگردر SLNB بعد از شیمیدرمانی که برای کوچک شدن تومور قبل از جراحی انجام شد سلولهای سرطانی مثبت باشد.
عوارض جانبی جراحی غدد لنفاوی
بعد از جراحی غدد لنفاوی، درد، تورم، خونریزی، لخته شدن خون و عفونت امکانپذیر است.
تورم لنفاوی
یک اثر احتمالی طولانی مدت جراحی غدد لنفاوی تورم در بازو یا قفسه سینه به نام ادم لنف است. از آنجا که مایع اضافی در بازوها بهطور معمول از طریق سیستم لنفاوی به جریان خون برمیگردد، از بین بردن غدد لنفاوی گاهی اوقات مانع تخلیه بازو میشود و باعث تجمع این مایع میشود.
ادم لنف بعد از نمونهبرداری از غدد لنفاوی نگهبان (SLNB) کمتر از دایسکشن غدد لنفاوی زیر بغل (ALND) شایع است.
تصور میشود این خطر در زنانی که SLNB دارند بین ۵ تا ۱۷ درصد و در زنانی که ALND دارند حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد. اگر پرتودرمانی پس از جراحی انجام شود یا در زنانی که چاقی دارند، ممکن است بیشتر باشد.
گاهی اوقات تورم فقط چند هفته طول میکشد و از بین میرود. اما در بعضی از خانمها مدتها طول میکشد. اگر بعد از جراحی غدد لنفاوی بازوی شما متورم، سفت یا دردناک است، حتماً فوراً به شخصی که در تیم مراقبت از سرطان شماست، این موضوع را بگویید.
حرکت محدود بازو و شانه
همچنین ممکن است بعد از جراحی حرکت محدودی در بازو و شانه خود داشته باشید. این بعد از ALND بیشتر از SLNB است. پزشک شما ممکن است تمریناتی را برای جلوگیری از مشکلات دائمی (شانه منجمد) توصیه کند.
برخی از زنان متوجه ساختاری شبیه طناب میشوند که از زیر بازو شروع میشود و میتواند به سمت پایین آرنج امتداد یابد. این سندرم گاهی اوقات سندرم شبکه زیر بغل یا طناب لنفاوی نامیده میشود.
این بیماری بعد از ALND بیشتر از SLNB است. علائم ممکن است هفتهها یا حتی ماهها پس از جراحی ظاهر نشوند. میتواند باعث درد شود و حرکت بازو و شانه را محدود کند. این حالت اغلب بدون درمان برطرف میشود، اگرچه ممکن است برخی از زنان فیزیوتراپی را مفید بدانند.
بیحسی
بیحسی پوست در قسمت فوقانی بازوی داخلی یک عارضه جانبی رایج است زیرا عصبی که احساس را در اینجا کنترل میکند از طریق ناحیه غدد لنفاوی عبور میکند.
منبع: cancer.org