آیا میتوانیم یک گام به کشف واکسن همگانی استرپ A نزدیکتر شویم؟
بیماریها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان. , شیرین کریمی, دارونامه, اخبار پزشکی
به گزارش سایت سازمان بهداشت اروپا ( healtheuropa.eu )
پس از آنکه محققان DNA بیش از ۲۰۰۰ نمونه استرپتوکوک گروه A در سراسر جهان را به توالی بررسی کردند، دامنۀ تحقیق دربارۀ واکسن همگانی استرپ A محدودتر و دقیقتر شد.
محققان موسسۀ Wellcome Sanger در دانشگاه کمبریج، همراه با موسسه عفونت و ایمنی Doherty در استرالیا و دانشگاه کوینزلند استرالیا گزارشی مشترک منتشر کردهاند و تفاوت میان سویههای بیش از بیست کشور را فاش کردهاند و هدفهای واکسن بالقوه موجود در اغلب سویهها را تعریف کردهاند. آیا این یافتهها میتواند ما را به دستیابی به واکسن مؤثر همگانی علیه استرپ A برساند؟
ده سال بر روی این پروژه کار شده است و یافتههای آن در مجلۀ Nature Genetics منتشر شده است، بر اساس این یافتهها برخی اهداف مولکولی موجود در سویههای باکتریایی از تمام بیست کشور، از جمله بریتانیا، استرالیا و هند وجود دارد که این امر حاکی از آن است که امکان ساخت یک واکسن همگانی مؤثر علیه استرپ A فراهم شده است.
دربارۀ باکتری استرپتوکوک چه میدانید؟
باکتری استرپتوکوک گروه A که معمولاً با نام استرپ A شناخته میشود یکی از ده علّت اصلی مرگومیر ناشی از بیماریهای عفونی در سراسر جهان است. تخمین زده شده است که در هر سال بیش از نیممیلیون نفر توسط این باکتری از دنیا میروند و در مناطق کمدرآمد جهان این امر شیوع بیشتری دارد. باکتری استرپتوکوک گروه A میتواند منجر به عفونتهای گوناگونی بشود، از گلودرد گلودرد استرپتوکوکی (میکروبی) که در سراسر دنیا شایع است تا تب مخملک و بیماریهای روماتیسمی قلب که به طور مداوم در مناطق کمدرآمد جهان وجود دارند و بومی محسوب میشوند.
هنوز واکسن مؤثری برای استرپ A وجود ندارد و تحقیقات برای واکسن سویههای گوناگون استرپ A با موانعی مواجه است. تا کنون بیشتر اطلاعات از مناطق پردرآمد جهان مانند بریتانیا و آمریکا به دست آمده است، اما در مناطق کمدرآمد جهان، جایی که درگیر مسائل و مشکلاتی زیادی هستند، اطلاعاتمان بسیار کم است. و این بدین معناست که کاندیداهای واکسن فعلی ممکن است در تمام نقاط جهان مؤثر نباشند.
پروفسور گوردون دوگان، نویسنده در موسسۀ Wellcome Sanger و دانشگاه کمبریج میگوید: «میلیونها نفر در سراسر جهان تحت تأثیر استرپ A قرار دارند. این باکتری میتواند علّت طیف وسیعی از بیماریها باشد، از انواع گلودردها و شیوع تب مخملک در بریتانیا گرفته تا عفونتهایی که منجر به بیماریهای روماتیسمی قلب در جمعیتهایی همچون بومیان استرالیایی. علاوه بر تحقیقات معین در مورد واکسن، دادههای ژنومیک در این مطالعه به محققان کمک میکند که بفهمند چگونه استرپ A باعث بیماری میشود و چرا در مناطق پردرآمد و مناطق بومی میزان شیوع متفاوت است.»
جزئیات تحقیق
محققان برای رفع این مشکل بیش از ۲۰۰۰ نمونه استرپ A از ۲۲ کشور در سراسر جهان جمعآوری کردند. این کشورها شامل کشورهایی در آفریقا و اقیانوس آرام، نیوزیلند و جوامع بومی استرالیا میشد.
محققان با ترتیبدهی و تجزیه و تحلیل DNA هرکدام از این نمونهها توانستند ژنهای موجود در هر سویه را تعیین کنند و تنوع موجود در سویهها را در سراسر جهان مشاهده کنند.
در این تحقیق مشخص شد که کاندیدای واکسن اصلی فعلی برای استرپ A در مناطق کم درآمد جهان بسیار کمیاب است، یعنی در مناطقی که استرپ A باکتری بومی است و نیاز بیشتری به این واکسن دارند.
دکتر مارک دیویس، نویسندۀ اصلی این پژوهش از موسسۀ Wellcome Sanger و موسسۀ Doherty در دانشگاه ملبورن میگوید: «ما با استفاده از ترتیبدهی ژنومیک در مقیاس بزرگ توانستیم بیش از ۲۹۰ اصل و نسب ژنتیکی گوناگون موجود با توجه به اهمیت کلینیکی استرپ A در جهان را شناسایی کنیم و چالشهای طراحی یک واکسن مؤثر همگانی را مشخص سازیم. اما با استفاده از دادههایی که جمعآوری کردیم بر روی ژنهای مشترک در اکثر سویههای استرپ A در سطح جهانی به دقت بیشتری دست یافتیم. این یک گام فوقالعاده است در راستای شناسایی آنچه میتواند به عنوان کاندیدای واکسن همگانی عمل کند.»
پروفسور مارک واکر، نویسندۀ ارشد مقاله و رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی استرالیایی از دانشگاه کوینزلند میگوید: «این تحقیق توانایی ردیابی سریع واکسن مورد نیاز استرپ A را دارد و سازندگان و دانشمندان جامعۀ علمی بزرگ جهان اکنون میتوانند از پایگاه دادههای ما استفاده کنند تا ژنهای مشترک بیشتری را به عنوان اهداف واکسن شناسایی کنند. من باور دارم که یک واکسن همگانی امکانپذیر است و یافتههای این تحقیق و به علاوه افزایش تعهدات بودجه باعث تجدید و تقویت نیروی حرکت در راستای تحقیقات برای واکسن همگانی میشود.»
منبع: healtheuropa.eu
*مطالب مرتبط:
مطالعه جدید نشان میدهد که ترکیبی از سه دارو باعث کاهش مرگومیر بیماران مبتلا به COPD میشود
رمدسیویر (remdesivir) بهعنوان اولین داروی کرونا مورد تایید FDA قرار گرفت
درمانهای جدید ضدویروسی با عملکرد مستقیم بهطور مؤثری ویروس هپاتیت C را هدف قرار میدهند
تیم تحقیقاتی دانشگاه آکسفورد میگوید:« به احتمال ۸۰% واکسن ویروس کرونا در شهریور ماه تولید میشود.»