بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دارونامه

 

کولیت اولستراتیو معروف به کولیت روده یکی از بیماری‌های مزمن روده است که با ایجاد التهاب طولانی مدت در بخشی از سیستم گوارشی باعث بروز دردهای فراوان شکمی افزاینده در افراد خواهد شد. با تحقیقات فراوانی که در راستای این بیماری انجام شده است اما هنوز درمان قطعی برای آن کشف نشده است و صرفا داروهایی مانند داروی مزالازین که به کنترل و کاهش شدت درد و علایم کمک می‌کنند، برای مبتلایان به کولیت روده تجویز می‌شوند. مهم‌ترین تاثیر داروی مزالازین بر بیماران از بین بردن التهاب ناحیه مورد نظر می‌باشد.

_ مشخصات داروی مزالازین

داروی مزالازین(Mesalazine) با نام‌های تجارتی دیگر همچون Salotalk, Pentasa, Asacol و معروف به داروهای درمان بیماری التهاب روده در بازار و داروخانه‌ها موجود و آماده خرید است. با این‌که بیماری‌های روده شایع و دردناک است و هنوز هم داروی درمانی مناسب آن کشف نشده است نظر متخصصین بر این است که میزان خطر مصرف بیش از دوز مجاز دارو کم و همچنین میزان وابستگی و اعتیاد به دارو نیز کم تایید می‌شود. اگر فکر می‌کنید که به کولیت روده یا دیگر بیماری‌های روده مبتلا هستید لطفا به صورت خودسر اقدام به خرید داروی مزالازین نکنید زیرا بدون نسخه پزشک هیچ داروخانه‌ای آن را به شما عرضه نخواهد کرد.

به شکل خلاصه داروی مزالازین بر روی آنزیمی ( سیکلواکسیژناز) که باعث التهاب و آسیب بافتی و اسهال می‌شود اثر گذاشته و به درمان التهاب و تب روده،می‌پردازد و همچنین برای درمان با این دارو، باید آن را همراه داروهای دیگری نظیر کورتیک ستروئیدها، بکار برد. با توجه به تحقیقات در می‌یابیم که نوع اماله و شیاف این دارو، مخصوصا برای درمان بیماری روده راست، مفید بوده و بهترین زمان مصرف دارو ۳ بار در روز (قورت دادن قرص) و یا ۳ بار در روز (شیاف) و یک بار در روز هنگام خواب (آماله) و همچنین اندازه دوز مجاز مصرفی دارو ۷۵۰ میلی‌گرم تا ۲/۴ گرم در روز تایید شده است.

_ اشکال دارویی

شیاف یا انما، قرص یا گرانول

_ موارد و مقدار مصرف

الف) موارد خفیف تا متوسط کولیت اولسراتیو دیستال، پروکتوسیگموئیدیت و پروکتیت.

بزرگسالان: ۸۰۰ میلی‌گرم (قرص با آزاد سازی تأخیری) خوراکی ۳ بار در روز به مدت ۶ هفته یا ۱۰۰۰ میلی‌گرم (کپسول با رهش کنترل شده) ۴ بار در روز به مدت ۸ هفته.
یا یک شیاف ۱۰۰۰ میلی‌گرمی زمان خواب به مدت ۶–۳ هفته. به منظور کسب حداکثر اثر بخشی شیاف‌ها باید به مدت ۳–۱ ساعت یا بیشتر نگهداری شود.

ب) پروکتیت اولسراتیو فعال مزمن. یک شیاف ۱۰۰۰ میلی‌گرمی زمان خواب.

پ) درمان نگهدارنده در فاز بهبودی کولیت اولسراتیو.

بزرگسالان: ۱۶۰۰ میلی‌گرم خوراکی روزانه در روزهای منقسم به مدت ۶ ماه.

_ چگونگی تأثیر داروی مزالازین

اثرات کامل و مفید این دارو ظرف ۲ هفته پس از شروع درمان با دارو، ظاهر و این اثرات به مدت ۱۲ ساعت پس از قطع مصرف هر دوز دارو، در بدن دوام خواهند داشت. مکانیسم اثر این دارو پیچیده نیست با خوردن داروی مزالازین این دارو شروع به مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (عامل التهاب و درد) می‌کند که این روند باعث کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها شده و کم کم احساس درد و التهاب در فرد مبتلا کم خواهد شد. توصیه ما به شما این است که همانند بسیاری از داروهای دیگر این دارو را نیز در یک محفظه سربسته در جای خشک و خنک دور از دسترس کودکان نگهداری کنید و ضمنا از تابش نور محافظت شود.

همان‌طور که گفتیم این داروها برای درمان بیماری روده نیست و صرفا علایم و درد آن را کاهش می‌دهد پس اگر احساس بهبودی کردید نباید تا طول مصرف دارو طبق نظر پزشک تمام نشده آن را سرخود قطع کنید که این گفته هم دلیل دارد زیرا سریعا ممکن است موجب عود بیماری و علایم دردناک آن در شما شود اما اگر دچار خونریزی غیر منظره، زخم گلو، تب و تنگی‌نفس، گشتید مصرف دارو را قطع کرده و سریعا با پزشک مشورت نمایید.

_ فارماکوکینتیک مزالازین
حدود ۳۰-۲۰ درصد یک مقدار مصرف خوراکی جذب و باقی مانده آن در روده هیدرولیز می‌شود. داروی جذب شده نیز به سرعت در مخاط روده و کبد هیدرولیز می‌شود.

_ منع مصرف مزالازین
مزالازین در صورت وجود حساسیت مفرط به سالیسیلات‌ها و عیب کار کلیه نبایدمصرف شود.

_ تداخل دارویی
آنتی‌اسیدها، اس امپرازول، رابپرازول، آزاتیوپرین، تیوگوانین

_ عوارض جانبی مصرف داروی مزالازین

داروی مزالازین هم یک داروی شیمیایی به حساب می‌آید و دارای عوارض خاص به خود می‌باشد که البته می‌دانیم این عوارض ممکن است در فردی اصلا دیده نشود و در افراد دیگر هم با شدت و ضعف رخ دهد. از عوارض معمول مصرف این دارو که ناشی از اختلالات گوارشی می‌باشند، می‌توان به تهوع، شکم درد و اسهال، اشاره نمود. ضمنا اگر دچار ظاهر شدن جوش گشتید بدون درنگ پزشک را در جریان قرار دهید.

_ نکته مهم و احتیاطی در مورد مصرف داروی مزالازین

اگر به دردهای مزمن کبدی یا کلیوی دچار می‌باشند و یا نسبت به آسپرین حساسیت دارید، قبل از مصرف این دارو، پزشک معالج خود را آگاه سازید.

چون مفید بودن این دارو برای مصرف در دوران حاملگی به اثبات نرسیده است، لذا بهتر است برای مصرف داروی مزالازین با پزشک مشورت شود. شایان ذکر است که این نکته در مورد زنان شیرده نیز صادق می‌باشد.
مصرف دارو برای کودکان و برای بچه‌های زیر ۱۵ سال مجاز نمی‌باشد.
اگر افراد بالای ۶۰ سال مبتلا به نارسایی کلیوی باشند مصرف داروی مزالازین باید با کاهش دوز مصرفی مجاز دارو همراه باشد.
بهتر است این دارو را قبل ار صرف غذا و یا هنگام خواب و با آب فراوان مصرف کرد.

_ هشدارها مزالازین
این دارو در صورت وجود اختلال‌های خونی و تنگی پیلور با احتیاط مصرف شود.

_ توصیه‌های دارویی مزالازین
این دارو باید قبل از غذا و هنگام خواب با مقدار کافی آب مصرف شود.

_ داروهای هم گروه مزالازین
Alosetron
Balsalazide Sodium
Olsalazine

منابع:

۱- asanteb.com

۲- darooyab.ir

۳- wikipedia.org