دارونامه؛ آشنایی با داروی دکس لانسوپرازول (Dexlansoprazole)، داروی کاهش اسید معده
توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
● دکسلانسوپرازول دارویی است که اسید معده را کاهش می‌دهد. این دارو به دسته داروهایی به نام مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) تعلق دارد.
● برای درمان سوزش سر دل ناشی از بیماری ریفلاکس معده (GERD) و برای التیام ازوفاژیت فرسایشی (آسیب به مری از اسید معده) استفاده می‌شود.
● از طریق دهان به عنوان کپسول تاخیری مصرف می‌شود.
● دکس لانسوپرازول همچنین ممکن است برای اهدافی استفاده شود که در این راهنمای دارویی ذکر نشده است.
موارد مصرف دکس لانسوپرازول
● بهبود ازوفاژیت فرسایشی (EE) در تمام درجات
● حفظ EE التیام یافته و تسکین سوزش سر دل
● درمان سوزش سر دل مرتبط با GERD غیر فرسایشی علامت‌دار
موارد منع مصرف
● دکسلانسوپرازول در افرادی که درد معده، تهوع یا استفراغ دارند، منع مصرف دارد.
● همچنین در افرادی که بیماری التهابی روده، انسداد روده یا اختلال عملکرد کلیه دارند، منع مصرف دارد.
عوارض جانبی دکس لانسوپرازول
● تهوع، استفراغ، درد معده، گاز
● اسهال
● سردرد
● درد دهان، گلودرد
● گرفتگی بینی، درد سینوسی یا سایر علائم سرماخوردگی
تداخلات دارویی
هشدارها
● دکسلانسوپرازول می‌تواند باعث مشکلات کلیوی شود. اگر کمتر از حد معمول ادرار می‌کنید یا اگر خون در ادرارتان وجود دارد به پزشک خود اطلاع دهید.
● اسهال ممکن است نشانه عفونت جدید باشد. اگر اسهال آبکی یا خون در آن دارید با پزشک خود تماس بگیرید.
● دکس لانسوپرازول ممکن است علائم جدید یا بدتر لوپوس را ایجاد کند. اگر درد مفاصل و بثورات پوستی روی گونه‌ها یا بازوهای خود دارید که در نور خورشید بدتر می‌شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
● ممکن است در هنگام مصرف طولانی مدت یا بیش از یک بار در روز دکسلانسوپرازول، احتمال شکستگی استخوان شما افزایش یابد.
مصرف در بارداری
● اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک مشورت کنید.
● انتظار نمی‌رود دکسلانسوپرازول به جنین آسیب برساند، اما ممکن است بر جذب برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در دوران بارداری تأثیر بگذارد.
● بنابراین، اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف دکسلانزوپرازول با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف در شیردهی
● اگر شیر می‌دهید یا قصد شیر دادن دارید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک مشورت کنید.
● دکسلانسوپرازول ممکن است وارد شیر مادر شود و بر نوزاد شیرده تأثیر بگذارد.
● بنابراین، اگر شیردهی دارید یا قصد شیردهی دارید، قبل از مصرف دکسلانسوپرازول با پزشک خود مشورت کنید.
مقدار مصرف دکس لانسوپرازول
● دوز دکسلانسوپرازول به شرایط تحت درمان و پاسخ بیمار به دارو بستگی دارد.
● برای ازوفاژیت فرسایشی، دوز معمول بزرگسالان ۶۰ میلی‌گرم یک بار در روز به مدت حداکثر ۸ هفته، و پس از آن ۳۰ میلی‌گرم یک بار در روز برای درمان نگهدارنده است.
● برای GERD بدون ازوفاژیت فرسایشی، دوز معمول بزرگسالان ۳۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴ هفته است.
● برای کودکان ۱۲ سال و بالاتر، دوز مصرفی مانند بزرگسالان است.
● دکسلانسوپرازول را می‌توان با یا بدون غذا مصرف کرد و کپسول‌ها را نباید خرد، شکسته یا جوید.
نکات قابل توصیه
● سوزش سر دل می‌تواند علائم اولیه حمله قلبی را تقلید کند.
● اگر درد قفسه سینه ای دارید که به فک یا شانه شما سرایت می‌کند و احساس اضطراب یا سبکی سر می کنید، کمک فوری پزشکی دریافت کنید.
● اگر به آن یا به داروهای مشابه مانند امپرازول، لانسوپرازول، پانتوپرازول یا اسموپرازول حساسیت دارید، از دکسلانسوپرازول استفاده نکنید.
● اگر بیماری کبدی، سطوح پایین منیزیم در خون یا پوکی‌استخوان دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
● کپسول را خرد نکنید، نشکنید یا نجوید. آن را کامل قورت دهید.
● ممکن است دکسلانسوپرازول را با یا بدون غذا مصرف کنید.
مکانیسم اثر
● دکسلانسوپرازول با اتصال کووالانسی به سیستم آنزیمی (H+, K+)-ATPase که به عنوان پمپ پروتون نیز شناخته می‌شود، در سلول‌های جداری معده، مرحله نهایی تولید اسید معده را مهار می کند.
● این منجر به مهار طولانی مدت و وابسته به دوز ترشح اسید معده می‌شود.
فارماکودینامیک
● دکسلانسوپرازول یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) است که هم ترشح پایه و هم ترشح اسید معده تحریک شده را سرکوب می‌کند.
● PPIها با خطر یک اثر برگشتی و افزایش کوتاه مدت در افزایش ترشح همراه هستند، بنابراین، چنین خطری با دکسلانسوپرازول قابل حذف نیست.
● با استفاده طولانی مدت، PPIها همچنین با افزایش احتمال شکستگی، عفونت، کمبود ویتامین B12، هیپومنیزیمی و لوپوس همراه هستند.
فارماکوکینتیک
● دکس لانسوپرازول به دلیل سیستم انتشار تأخیری و رهایش دوگانه، مشخصات فارماکوکینتیک منحصر به فردی دارد که از دو نوع گرانول پوشش داده شده با روده تشکیل شده است که در مقادیر مختلف pH حل می‌شوند.
● این منجر به دو حداکثر غلظت پلاسما می‌شود، یکی در ۱-۲ ساعت و دیگری در ۴-۵ ساعت پس از مصرف خوراکی.
● فراهمی زیستی دکسلانسوپرازول حدود ۷۷ درصد و اتصال به پروتئین پلاسما حدود ۹۷ درصد است.
● دکسلانزوپرازول به طور گسترده توسط کبد، عمدتاً توسط CYP2C19 و CYP3A4، به متابولیت‌های غیرفعال متابولیزه می‌شود.
● نیمه عمر دفع دکسلانسوپرازول حدود ۱ تا ۲ ساعت است و راه اصلی دفع آن از طریق ادرار است (حدود ۸۰ درصد).
منبع: rpsi.ir