دارونامه؛ آشنایی با داروی ریزدرونیت (Risedronate)، داروی تقویت استخوان
توجه: مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیههای پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
ریزدرونیت یک دارو از دسته بیس فسفوناتهاست که برای تقویت استخوان، درمان یا پیشگیری از پوکیاستخوان و درمان بیماری استخوانی پاژه به کار میرود.
موارد مصرف ریزدرونیت
- درمان پوکی استخوان؛
- پیشگیری از پوکی استخوان؛
- بیماری پاژه.
موارد منع مصرف
- سندرم استیون جانسون؛
- افزایش حساسیت به دارو که به صورت آنژیوادم؛
- دانههای پوستی در کل بدن؛
- واکنشهای تاولی پوست؛
- نکرولیز سمی پوست؛
- کم بودن غلظت پتاسیم خون؛
- افزایش کلسیم خون؛
- عدم توانایی در ایستادن یا نشستن پس از مصرف دارو؛
- تنگی مجرای مری؛ آشالازی.
مصرف در بارداری
C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام میدهد. )
هشدارها
۱) قبل از مصرف داروی ریزدرونیت در مورد مشکلات زیر با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید :
وجود حالتهای غیرطبیعی در مری، پایین بودن غلظت کلسیم خون، بیماریهای کلیوی یا مشکل در بلع مواد غذایی و شیردهی
۲) در صورتی که توانایی ایستادن یا نشستن را به مدت ۳۰ دقیقه ندارید قبل از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید.
۳) مصرف این دارو ممکن است مشکلات زیادی را در مجرای مری مانند سوزش، تورم، زخم و خونریزی ایجاد نماید، که در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.
۴) در برخی از افراد مصرف این دارو ممکن است موجب تشدید آسم شود ، با پزشک باید مشورت شود.
۵) این دارو ممکن است احتمال شکستن پا را افزایش دهد، در اینباره با پزشک مشورت کنید.
۶) آزمایش تراکم استخوان را طبق نظر پزشک تان انجام دهید و با او مشورت نمایید.
۷) این دارو ممکن است برروی تست های آزمایشگاهی تأثیر بگذارد در صورت انجام هر آزمایشی کادر پزشکی را از مصرف این دارو مطلع نمایید.
۸) در صورتی که ریزدرونیت همراه کلسیم / ویتامین D و همراه تمرینات کاهشدهنده وزن مانند پیادهروی یا ورزش درمانی ( فیزیوتراپی ) مصرف شود، بهترین کارایی را خواهد داشت.
۹) رژیم غذایی و برنامه تمرینی را که پزشک به شما گفته است ادامه دهید.
۱۰) مراقب دندانهایتان باشید، قبل از شروع مصرف این دارو ( قرصهای ریزدرونیت ) یک معاینه دندان پزشکی انجام دهید.
۱۱) قبل از مصرف الکل با پزشک خود مشورت کنید.
۱۲) در صورت مصرف سیگار با پزشک خود صحبت کنید.
۱۳) احتمال بروز واکنش بسیار بد پوستی ( سندروم استیون – جانسون / نکروز پوستی سمی ) با این دارو وجود دارد که می تواند مشکلاتی راجع به سلامتی برای فرد ایجاد نماید که هیچ درمانی ندارد و گاهی اوقات موجب مرگ می شود . در صورت مشاهده هرگونه علایم شبیه قرمزی پوست ، تورم ، ایجاد آبله پوستی و یا پوسته زیری پوست ( با یا بدون تب ) ، قرمزی یا تحریک شدن چشم ها و یا وجود زخم در دهان ، گلو ، بینی یا چشم بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید .
۱۴) مصرف این دارو در کودکان تأیید نشده است ، در این مورد با پزشک مشورت نمایید .
نکات قابل توصیه
• طبق نظر پزشک خود دارو را مصرف نمایید و بیشتر از آنچه که به شما توصیه شده است مصرف نکنید .
• دارو را تنها با آب مصرف نمایید. از مصرف دارو همراه با آب معدنی، شیر یا سایر نوشیدنیها خودداری نمایید.
• تمام دارو را ببلعید و از جویدن، شکستن یا خرد کردن دارو خودداری نمایید.
• مصرف این دارو ( قرصهای ریزدرونیت ) را بر اساس نظر پزشک ادامه دهید و حتی در صورت بهبود آن را قطع نکنید.
• دارو را با معده خالی مصرف کنید.
• دارو را حداقل ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذا، نوشیدنی یا داروهای مصرفی روزانه مصرف کنید.
• حداقل ۳۰ دقیقه بعد از مصرف دارو و تا زمانی که اولین غذای روز را می خورید دراز نکشید.
عوارض جانبی ریزدرونیت
تهوع؛ سردرد؛ درد قفسه سینه؛ یبوست؛ سرگیجه؛ افسردگی؛ اسهال؛ افزایش فشارخون؛ التهاب گلو؛ علائم شبه آنفولانزا؛ التهاب معده؛ کاهش کلسیم خون؛ کاهش فسفاتخون؛ تنگینفس؛ جوشهای پوستی؛ درد مفاصل؛ درد شکمی؛ سنگ کلیه؛ سوءهاضمه؛ آریتمی؛ رینیت؛ نکروز استخوانی؛ هیپرپلازی پروستات؛ مشکلاتی در شکل استخوان ران؛ مشکلات در بلع غذا؛ سرطان مری؛ زخمهای مری؛ شکستگی استخوان ران؛ زخم معده و دوازدهه.
تداخلات دارویی
رانیتیدین؛ سدیم بیکربنات؛ فاموتیدین؛ آلومینیوم هیدروکساید؛ نیزاتیدین؛ هورمون پاراتیروئید انسانی ( نوترکیب )؛ ایبوبروفن؛ کلسیم استات؛ کلسیم کلراید؛ کلسیم سیترات؛ سدیم سیترات؛ سیتریک اسید؛ سلنیوم؛ دکس لانسوپرازول.
مقدار مصرف ریزدرونیت
• درمان پوکیاستخوان پس از یائسگی زنان:
قرصهای با رهش سریع: ۵ میلیگرم خوراکی یکبار در روز یا ۳۵ میلیگرم خوراکی ۱ بار در هفته یا ۷۵ میلیگرم خوراکی در ۲ روز متوالی دریک ماه یا ۱۵۰ میلیگرم خوراکی یکبار در ماه
قرصهای با رهش آهسته: ۳۵ میلیگرم خوراکی یکبار در هفته
• درمان مردان مبتلا به پوکیاستخوان با هدف افزایش توده استخوانی:
قرصهای با رهش سریع: ۳۵ میلیگرم خوراکی یکبار در هفته
• درمان پوکیاستخوان ناشی از مصرف گلوکوکورتیکوئیدها:
قرص با رهش سریع: ۵ میلیگرم خوراکی یکبار در روز
• پیشگیری از پوکیاستخوان پس از یائسگی :
۵ میلیگرم خوراکی یکبار در روز یا ۳۵ میلیگرم خوراکی یکبار در هفته یا ۷۵ میلیگرم خوراکی در ۲ روز متوالی در یک ماه یا ۱۵۰ میلیگرم خوراکی یکبار در ماه
• پیشگیری از پوکیاستخوان ناشی از گلوکوکورتیکوئید :
۵ میلیگرم خوراکی یکبار در هفته
• بیماری پاژه :
۳۰ میلیگرم خوراکی یکبار در روز برای ۲ ماه
مکانیسم اثر
این دارو مانند سایر بیس فوسفوناتها با اتصال به کریستالهای هیدروکسی آپاتیت در استخوان و مهار تخریب استخوانی ناشی از استئوکلاستها به فعالیت میپردازد.
فارماکودینامیک
ریزدرونیت یک ترکیب پیریدینیل بیس فسفونات است که موجب مهار استئوکلاستهای موثر در تخریب استخوانی میشود و متابولیسم استخوانی را تنظیم مینماید و برای درمان و پیشگیری از پوکیاستخوان در زنان پس از سن یائسگی اثر بخش میباشد.
فارماکوکینتیک
جذب: فراهمی زیستی دارو بسیار پایین و ۵۴/۰ تا ۷۵/۰ درصد میباشد. حداکثر غلظت پلاسمایی دارو پس از ۱ تا ۳ ساعت از مصرف دارو ایجاد میشود.
توزیع : ۲۴ درصد دارو به پروتئینهای پلاسما متصل میشود و حجم توزیع دارو ۸/۱۳ لیتر به ازای هر کیلو گرم میباشد.
متابولیسم : این دارو متابولیزه نمیشود.
حذف: نیمه عمر اولیه دارو ۵/۱ ساعت و نیمه عمر نهایی آن ۴۸۰ ساعت است. میزان پاکسازی کلیوی دارو از بدن ۱۰۵ میلی لیتر در هر دقیقه و میزان پاکسازی کلی دارو از بدن ۱۲۲ میلیلیتر در هر دقیقه میباشد. حدود ۸۵ درصد دارو از طریق ادرار دفع میشود و داروی جذب نشده از طریق مدفوع، دفع میشود.
منبع: rpsi.ir