بهترین درمان‌ها برای سندرم روده تحریک‌پذیر
بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان
هرچند نمی‌توانیم تضمین کنیم که درمانی برای سندرم روده تحریک پذیر (IBS) ارائه می‌دهیم؛ اما قطعا راهکارهای متعدد و علمی وجود دارند که می‌توانند درد و ناراحتی ناشی از این بیماری را کاهش داده و احساس بهتری به شما بدهند.
تعیین اینکه کدام راهکار مناسب شماست می‌تواند با آزمون و خطا همراه باشد. درمان‌ها شامل داروهای بدون نسخه، داروهای ضدافسردگی برای درمان افسردگی، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و طیفی از مداخلات جسمی و روحی می‌شود.
درمان‌های بدون نیاز به نسخه برای IBS
درمان‌های بدون نسخه نیازی به تجویز پزشک ندارند و در دسترس‌اند. این درمان‌ها پشتوانه علمی دارند و می‌توانند نقش مهمی در برنامه درمانی‌تان ایفا کنند.
فیبر: پودر پوسته پسیلیوم یک راه موثر برای کسانی است که سعی دارند یبوست خود را رفع کنند. ثابت شده که این داروی گیاهی به رفع یبوست کمک کرده و فواید دیگری نیز برای سلامت دارد، مثلا کاهش خطرات بیماری‌های قلبی و عروقی و کاهش کلسترول.
پروبیوتیک‌ها: این میکروارگانیسم‌های زنده می‌توانند با تغییر در میکروبیوم روده، علائم را تسکین داده و به تنظیم عملکرد گوارش کمک کرده و سرعت حرکت محتوای روده را نیز کنترل کنند. تحقیقات نشان می‌دهد پروبیوتیک‌ها می‌توانند با جلوگیری از ارسال پیام‌های التهابی در بدن، افسردگی و اضطراب را کاهش دهند. می‌توانید از کپسول‌های پروبیوتیک استفاده کنید یا ماست پروبیوتیک بخورید؛ اما همه‌ی پروبیوتیک‌ها اثر یکسان ندارند، بنابراین بهتر است در این مورد از پزشکتان سوال کنید.
ملین‌ها: اگر دچار یبوست ناشی از IBS هستید می‌توانید از ملین‌ها استفاده کنید. فیبر موجود در ملین‌هایی که به مدفوع حجم می‌دهند کمک می‌کند آب جذب روده‌ها شده و مدفوع راحت‌تر حرکت کند؛ اما دانشمندان می‌گویند نباید زیاد از ملین‌ها استفاده کنید. اگر یبوست مزمن دارید حتما به پزشک مراجعه کنید و از ملین‌ها برای طولانی‌مدت استفاده نکنید؛ زیرا عوارض جانبی خطرناک خواهند داشت.
داروهای ضداسهال: تقریبا ۴ درصد از افراد دچار سندرم روده تحریک‌پذیر با اسهال هستند. تحقیقات نشان داده آن‌هایی که IBS شان با اسهال همراه است ممکن است سطح بالاتری از التهاب داشته باشند که در نحوه‌ی جذب آب موجود در مدفوع توسط روده‌ها اختلال ایجاد می‌کند. داروهایی مانند لوپرامید به کاهش سرعت حرکت محتوای روده کمک می‌کنند. اما یادتان باشد این داروها کمکی به شکم‌درد نکرده و برای همه‌ی افراد مناسب نیستند.
درمان IBS با داروهای ضدافسردگی
افرادی که IBS دارند سه برابر دیگران در معرض افسردگی مادام‌العمر هستند و از طرفی کسانی که دچار اختلال افسردگی عمده‌‌اند، احتمال سندروم روده تحریک‌پذیر در آن‌ها ۲۷ درصد است که تقریبا دو برابر میزان معمول بوده و این نشان می‌دهد اختلالات خلقی و سیستم گوارش چه ارتباط عمیقی با هم دارند.
در این مورد که آیا باید داروی ضدافسردگی مصرف کنید یا نه با پزشک مشورت کنید. دو نوع از داروهای ضدافسردگی که معمولا تجویز می‌شوند، ضدافسردگی‌های تری‌سیکلیک (سه حلقه‌ای) و مهارکننده‌های بازجذب انتخابی سروتونین هستند.
داروهای ضدافسردگی تری‌سیکلیک: اگر اسهال و شکم‌درد مشکلاتی هستند که اغلب دارید، تری‌سیکلیک‌هایی مانند دسیپرامن یا نورتریپتلین می‌توانند برای درمان علائم IBS تان به کار بروند؛ اما حواستان به عوارض جانبی این داروها باشد: مشکل در خواب و ادرار کردن، خشکی دهان، سرگیجه و مشکلات جنسی.
داروهای ضدافسردگی مهارکننده بازجذب انتخابی سروتونین: اگر یبوست، مشکل غالب IBS تان است در مورد مصرف این نوع داروهای ضدافسردگی با پزشک مشورت کنید. این داروها در مقایسه با دیگر داروهای ضدافسردگی دارای عوارض جانبی کمتری‌اند.
با تغییراتی در رژیم غذایی، IBS تان را کنترل کنید
تحقیقات نشان می‌دهد رژیم غذایی «فودمپ» یک رژیم غذایی مناسب برای کنترل علائم سندرم روده تحریک‌پذیر است. الیگوساکاریدها، دی‌ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی‌ال‌ها، کربوهیدرات‌های قابل تخمیر با زنجیره‌ی کوتاه هستند که به درستی در روده جذب نمی‌شوند و می‌توانند علائمی را در افراد مبتلا به IBS ایجاد کنند. خوردن غذاهایی که فودمپ بالایی دارند می‌توانند گاز و نفخ روده‌ها را افزایش دهند، زیرا این غذاها در روده‌ها سریع‌تر تخمیر می‌شوند. وقتی این مواد غذایی با عصب‌های بسیار حساس روده ترکیب می‌شوند، علائمی مانند شکم‌درد و نفخ ایجاد می‌کنند.
فودمپ‌ها در خیلی از غذاها وجود دارند و احتمالا همین الان در آشپزخانه‌ی شما نیز هستند: پیاز، سیر، شیر، ماست، انبه، عدس، قارچ، عسل، سیب و نخود آبگوشتی.
این رژیم غذایی با حذف غذاهای فودمپ شروع شده و سپس می‌توانید آرام آرام و تدریجا آن‌ها را به رژیم غذایی‌تان برگردانید (تقریبا سه تا هشت هفته بعد). این کار کمک می‌کند مشخص کنید چه غذاهایی عامل مشکلات گوارشی‌تان هستند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند رژیم غذایی با فودمپ پایین، علائم سندرم روده تحریک‌پذیر را در ۷۰ درصد افراد کاهش می‌دهد؛ اما یادتان باشد که رژیم غذایی با فودمپ پایین، بسیار محدودکننده است. در مورد استفاده از این رژیم غذایی با پزشک مشورت کنید تا متناسب با نیازهای بدنتان تغذیه کنید.
مداخلات جسمی و روانی
سال‌هاست می‌دانیم که مغز و گوارش ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. معمولا چیزهایی مانند اشتها یا هیجانات مدام با هم ارتباط دو طرفه دارند و مغز و روده‌ها به‌واسطه هورمون‌ها و سیگنال‌های عصبی مدام با هم مرتبط‌اند؛ اما وقتی ارتباط بین این سیگنال‌ها به هم می‌ریزد، علائم IBS می‌تواند بروز کند.
مداخلات درمانی زیر (با پشتوانه‌ی علمی) می‌توانند کمک زیادی به درمان این بیماری بکنند:
رفتاردرمانی شناختی (CBT)
رفتاردرمانی شناختی به شما یاد می‌دهد چگونه افکار منفی خود درباره‌ی IBS را به چالش بکشید. تحقیقات نشان می‌دهد وقتی اجازه می‌دهید افکار منفی‌تان در چرخه‌ای بی‌پایان در ذهنتان جولان بدهند، علائم بیماریتان بدتر می‌شوند.
رفتاردرمانی شناختی می‌تواند به شما کمک نماید این افکار و فاجعه‌سازی‌های ذهنی‌تان کاهش یافته و تمرکزتان را روی راه‌هایی بگذارید که به شما ابزارهایی برای کنترل علائمتان می‌دهند. طبق مطالعات، یک‌سوم افرادی که IBS دارند از رفتاردرمانی شناختی سود می‌برند.
هیپنوتراپی یا هیپنوتیزم درمانی
هیپنوتراپی با هدف تسکین علائم گوارشی مدتی است که رواج پیدا کرده و هر روزه افراد بیشتری به این شیوه درمانی رو می‌آورند. هیپنوتراپی برای IBS با هدایت شما به سمت وضعیتی از ریلکسیشن عمیق اما با تمرکز زیاد، کنترل زیادی از طریق تجسم‌سازی به شما می‌دهد که به درمان و التیام روده‌هایتان کمک می‌کند.
دانشمندان دریافته‌اند هیپنوتراپی با هدف درمان IBS برای ۷۰ تا ۸۰ درصد از افراد موثر است. یافته‌ها نشان داده‌اند یک دوره‌ی شش هفته‌ای هیپنوتراپی توانسته بود علائم IBS را در ۷۰ درصد بیماران تخفیف دهد.
ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (MIBRS)
ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس می‌تواند ابزار خوب و ارزشمندی در برنامه‌ی درمانی‌تان باشد که علائم اضطرابی بیماریتان را کاهش می‌دهد.
این درمان کمکتان می‌کند با یاد گرفتن مهارت‌های ذهن‌آگاهی، علائم IBS را تسکین دهید، مثلا نسبت به فرایند تنفس خود آگاه می‌شوید و تغذیه‌ی آگاهانه‌تری خواهید داشت. ایده‌ی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس این است که یاد بگیرید خودتان را بر مبنای دردها، افکار و احساساتی که تجربه می‌کنید قضاوت نکنید. دانشمندان می‌گویند این شیوه با تنظیم ناخودآگاه شما و تقویت سیتم پاراسمپاتیک، ارتباط بین ذهن و جسمتان را تقویت می‌کند.
خلاصه
هرچند هیچ درمانی برای سندرم روده تحریک‌پذیر وجود ندارد؛ اما راهکارهای علمی زیادی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند علائم خود را کاهش داده و کیفیت زندگی‌تان را بهتر کنید. روش‌های توصیه شده همگی در دسترس و قابل انجامند و تمام آن‌ها نتیجه می‌دهند. اضطراب و IBS اغلب با هم همراهند و به همین دلیل داروهای تجویزی ضدافسردگی می‌توانند به درمان IBS کمک کنند.
منبع: tebyan.net