سندرم تخمدان پلی‌کیستیک  (Poly Cystic Ovarian Syndrome-PCOS)، یکی از اختلالات شایع غدد درون ریز در زنان است که حدود ۱۵-۱۰ درصد از آنان را در سنین باروری مبتلا می‌سازد. این سـندرم بـا تظـاهرات بالینی متنوعی از قبیل قطع خونریزی قاعدگی (آمنـوره)، خـونریزی غیرعملکردی رحم، عدم تخمک گذاری و چاقی و آکنه و هیرسوتیسم یا پرموئی آشکار می‌شـود.

یکی از تظاهرات بسیار آزار دهنده این سندرم، آکنه و جوش‌های چرکی در صورت و بدن است. آکنه ناشی از تداخل عملکرد هورمون‌ها و دیگر مواد روی غدد چربی پوست (غدد سباسه) و فولیکول مو است.

این عوامل منجر به بسته شدن منافذ شده و منجر به بروز ضایعه می‌شود. ضایعات آکنه معمولاً روی صورت، گردن، پشت، سینه و شانه‌ها ایجاد می‌شود. اگرچه آکنه معمولاً به‌طور جدی سلامتی را تهدید نمی‌کند، ولی می تواند باعث بروز هیجانات عاطفی شود.

در آکنه شدید ممکن است جوشگاه (جای ترمیم زخم، اسکار) برای همیشه باقی بماند.

هر چند که به نظر  میرسد نقش عوامل بیوشیمیایی و متابولیک و همچنین مسائل جسمی نظیـر نابـاروری و بی نظمـی قاعدگی در افت کیفیت زندگی مبتلایان به این سـندرم مؤثر باشـد اما مسائل دیگـری نظیـر خطـرات مـرتبط بـا سـلامتی و تظـاهرات جسمی نظیر تغییرات ظاهر فـرد و بـه  ویژه چـاقی و هیرسوتیسـم،  آکنه، ریزش مو و یـا تظـاهرات روانـی شـایعی همچـون اضـطراب وافسردگی، می‌تواند سبب کاهش معنـی‌دار در سـلامت جسـمانی و روانی و حتی رضایت جنسی این افراد شود.

دانشمندان در مطالعات گوناگون دریافته‌اند که ضایعات پوستی در سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نظیر آکنه و پرموئی می‌تواند سبب کـاهش قابـل توجـه کیفیت زندگی و رضایت جنسی گردد.

از آن‌جا کـه ایـن بیمـاری زنـان را در سنین باروری یعنی زمانی که ایشان در سنین ازدواج هستند، درگیر می‌نماید بنابراین می‌تواند منجر به ایجـاد اخـتلالات روانی متعددی در زنان مبتلا شود‌.

کاهش کیفیت زنـدگی ایـن زنان با ایجاد اختلال در زمینه‌هایی نظیر سلامت عمومی‌، محدودیت‌های ناشی از سلامت روانـی، عملکـرد اجتمـاعی، کـاهش سطح انرژی و احساس سلامت روانی نیز مرتبط است

همچنین وجود جوش‌های چرکی در صورت و بدن و پرموی در اکثر زنان باعث ایجاد احساس ترس و نا امنی و عدم اعتماد‌به‌نفس می‌گردد. در گروهی از زنان این علائم باعث انزوای اجتماعی یا افسردگی شدید می‌گردد.
مطالعات نشان داده است که متاسفانه اکثر مواقع به کیفیت زندگی زنان مبتلا به این بیماری در نظر گرفته نمی‌شود که خود این پدیده مسبب تشدید بیماری و یا علائم آن نظیر آکنه و جوش‌های چرکی صورت و بدن، پرموئی و آزار و اذیت مظاعف برای بیمار می‌شود‌.

انجمن طب پیشگیری آمریکا پیشنهاد نموده است تمامی زنان مبتلا به PCOS بایستی از نظر اختلالات قنـد و چربـی غربالگری شوند. شیوع بالای افسردگی در این زنان ایجاب می‌نمایـد که تمامی این بیماران باید مورد ارزیابی‌های اولیه از نظـر اخـتلالات روانی نیز قرارگیرند و در صورت لـزوم بـه مورد مشاوره روان‌پزشکی نیز قرار گیرند‌.

با توجه به شیوع بالا و پیامدهای جدی روانـی ایـن بیمـاری و بـا توجه به این که در صورت تشخیص مناسـب، گزینـه‌های درمـانی مؤثری جهت درمان این بیماران در دسترس است، پزشـکا ن و ارائـه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، باید به منظور ارائه مراقبت‌های جامع‌تر به زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، ابعاد روانی ـ اجتماعی این بیماری را بدون توجه به شدت علائم و یا پاسخ بـه درمان مورد توجه قرار داده و درک بهتر و آگاهی بیشتری نسبت به آن داشته باشند این مسئله سبب خواهد شـد کـه بیمـاران مبتلا به این سندرم نیز بتوانند از کیفیت زندگی بالاتری سود برند.

مطالعات نشان داده است اگرچه تمامی نشانه‌های بالینی PCOS شامل قطع قاعدگی (آمنوره)، طولانی شدن فواصل قاعدگی (الیگومنـوره)، هیرسوتیسـم، چاقی، کاهش قدرت باروری و آکنه و جوش های صورت و بدن در کاهش سطح کیفیت زنـدگی افراد مبتلا مؤثرند اما نقش هـر یـک از علایـم و بـه ویـژه چـاقی و درگیری‌های پوستی نظیر آکنه و پرموئی ( هیرسوتیسم ) در کیفیت زندگی این افراد، بسیار متغیر و پیچیده‌تر بوده و نیاز به مداخلات گسترده تری دارد. همچنین  به نظر می‌رسد تفاوت‌های نژادی و فرهنگی نیز روی این بخش بسیار تاثیر گذار باشد.

در اکثر مطالعات پس از درمان جوش‌ها و کنترل یا درمان پرموئی زنان، کیفیت زندگی به میزان قابل توجهی بهبود می‌یابد.

در صورتی که خود یا یکی از بستگانتان مبتلا به آکنه یا یکی از انواع جوش صورت و بدن یا جوش‌های چرکی روی صورت و بدن یا یا پرموئی و بی‌نظمی قاعدگی هستید:

• حتما با تیم درمانی خود مشورت کنید‌.
• به هیچ عنوان جوش‌ها فشار ندهید یا نترکانید زیرا این اقدام باعث تشدید آسیب به بافت‌های مجاور و گسترش عفونت می‌گردد‌.
• بهداشت پوست خود را رعایت کنید.
• الزما شستشوی مداوم با صابون کمک کننده نیست.
• از میوه و سبزیجات تازه به صورت منظم در رژیم غذایی استفاده کنید.
• به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به درمان یا کندن جوش‌ها نکنید.
• حتما برای تشخیص و شناسایی عامل زمینه‌ساز جوش‌ها و آکنه و پرموئی به پزشک مراجعه کنید.
• ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد‌.

منبع: rpsi.ir